Patomorfologia cwiczenia 14,10,11

Procesy adaptacyjne

-przedluzona ekspozycja na normalne lecz nasilone lub niekorzystne bodźce wywoluje procesy adaptacyjne Komorek tkanek i narządów

Po ustaniu tych bodź ców większość Komorek zaadoptowanych do przewleklej stymulacji wraca do normy, niekotre SA jednak nieodwracalne np. utrata kosci w osteoporozie

Do procesów adaptacyjnych zalicza się :

1.zanik

2.przerost-zwieksza się rozmiar

3.rozrost-zwieksza się liczba kom

4.metaplazja-zastepowanie jednej tkanki inną

Zanik-zmniejszenie objętości komorki, tkanki, narzadu lub calego ciala

Zanik-fizjologiczny i patologiczny

Zanik fizjologiczny-wystepuje z wiekiem i dotyczny calego ciala (zanik mozgu,miesci, koscti atroficzne) inwolucja grasicy w wieku dziecięcym. Zanik jajnikwow gruczołów piersiowych, macicy po okresie menopauzy.

Zanik patologiczny-w wyniku niewystarczającego odzywiania lub stymulacji. Niedokrwione narzady są małe.Male nerki w wyniku miażdżycy tetnic nerkowych ) zanik nie zawsze wiaze się ze zmniejszeniem narządów (osteoporytyczne kosci, wodonercze, rozedma pluc

Zanik z braku czynności (konczyna unieruchomiona w opatrunku)

Zanik z ucisku (odcisk okularow na nosie)

Zanik z niedożywienia

Zanik z odnerwienie (poliomyleitis –obumarcie Komorek ruchowych rdzenia kregowego co doprowadza do niedowładu miesni)

Zanik hormonalny- brak acth-zanik kory nadnerczy, brak estrogenow u kobiet-zanik blony sluzowej macicy, sutka.

Przerost-powiekszenie objętości narządów lub tkanek spowodowane wzrostem objętości pojedynczych Komorek

Przerost fizjologiczny- przerost miesni u sportowcow, patologiczny przerost serca w kardiomiopatiach

Przerost i rozrost często współistnieją ze soba z wyjątkiem miesnia serca i miesni szkieletowych, których komorki nie dziela się

Przerost serca-wieksze obciążenie ,praca miesnia serca-przerost lewej komory serca w wyniku nadciśnienia tetniczego, zwężenie ujscia aorty-przerost lewej komory

Rozrost- rozrost fizjologiczny-pod wpływem stymulacji hormonalenj- estrogeny-rozrost blony sluzowej trzony macicy, rozrost nabłonka gruczołowego sutka w okresie pokwitania, w ciazy, rozrost kompensacyjny-rozrost regenerującej się watroby po czesciowej hepatektomii

Rozrost patologiczny- najczesniej nadmierna lub przedluzona stymulacja hormonalna (patologiczny rozrost endometrium, rozrost gruczolu krokowego)

Rozrost patologiczny może tez być wynikiem przewlekłego uszkodzenia-rozrost naskorka(nagniotek)-zbyt ciasne buty. Zapalenia z bliznowaceniem-rozrost tkanki lacznej

Lagodny rozrost gruczolu krokowego-bardzo czesta choroba mężczyzn po 50rż, powiekszenie gruczolu krokowego z następowym utrudnieniem oddawania moczu, powiekszenie zalezne od rozrostu Komorek nabłonka i podścieliska, dotyczy glownie strefy około cewkowej stercza, rozrostowi ulegaja komorki nabłonka miocyty gładkie i fibroblasty, następstwa-zaleganie moczu, zakażenie i zapalenie pęcherza moczowego, odmiedniczkowe zapalenie nerek, niewydolność nerek, całkowite zatrzymanie moczu

W patogenezie rozrostu glowna role odgrywaja androgeny ale również estrogeny

Dihydrotestosteron (dht) syntetyzowany w Komorkach podścieliska z testosteronu łącząc się z receptorem androgenowym pobudza synteze czynnikow wzrostu-proliferacje Komorek nabłonka i Komorek podścieliska

Estrogeny mogą indukowac zwiekszenie liczby receptorow androgenowych zwiększając podatność Komorek na dzialanie DHT.

Metaplazja- polega na zastapieniu jednego typu dojrzalych Komorek innym typem Komorek morfologicznie i czynnościowo zróżnicowanych

Powstaje wskutek przewlekłego drażnienia

Meta plastyczne komorki przezywaja lepiej zaistniale warunki ale czesc funkcji zostaje utracona –u palaczy cylindryczny nabłonek drzewa oskrzelowego zostaje zastapiony nabłonkiem wielowarstwowym plaskim, który nie produkuje sluzu i nie ma rzesek. Nabłonek wielowarstwowy plaski w oskrzelu nie spelnia wszystkich funkcji nabłonka dróg oddechowych.

Najczestsza jest metaplazja w obrebie nabłonka ale może wystąpić w innych tkankach np. fibro blastyczne podścielisko może ulec metaplazji kostnej. Miesnie szkieletowe mogą ulec metaplazji kostnej.kamica usposabia do metaplazji przewodow wyprowadzających (przewody żółciowe, przewodow trzustkowych, przewody wyprowadzające slinianek) do metaplazji płaskonabłonkowej nabłonka gruczołowego usposabia niedobor witaminy a

Często metaplazja wystepuje w przewodzie pokarmowym. Zwłaszcza w żołądku. Nabłonek żołądkowy upodabnia się do nabłonka jelitowego. Związane to jest z przewlekłym zanikowym zapaleniem zoladka. Pacjenci zagrozeni są rakiem zaladka.

Martwica-necrosis

Śmierć Komorek w żywym organizmie.po smeirci calego organizmu komorki ulegaja autolizie.

Marwica- postepujaca destrukcja ,glownie enzymatyczna i denaturacja bialek Komorek nieodwracalnie uszkodzonych.

Dwa rodzaje martwic-martwica rozplywna-trawienie, martwica skrzepowa-denaturacja.

Apoptoza-nie ma zapalenia,martwica-odczyn zapalny

Martwica skrzepowa- kształt komorki zachowany ponieważ zachodzi denaturacja bialek

Śmierć z hipoksji-zawal serca,śledziony, nerki

Martwica serowata w gruźlicy pluc, nerek

Nowotwory

Ewolucja zmian-zmiany jadra-zmiany cytoplazmy-fragmentacja komorki-trawienie i fagocytoza przez neutrofile

martwica rozplywna-jest typowa dla mozgu. Dochodzi do całkowitego rozpłynięcia się martwej tkanki w gesta kleista mase wskutek enzymatycznego strawienia Komorek