KINO WSPÓŁCZESNE

Iran cd. 26.03

MOHSEN MAKHMALBAF

- ur. 1957

- obecnie mieszka pomiędzy Francją a Afganistanem

- niezwykłe życie; ojciec szybko rozwiódł się z matką M., wychowywany przez babcię

- kino najbardziej zachodnioeuropejskie z irańskich twórców (konsekwencja długiej refleksji nad istotą islamu - wg M.)

- ojciec - przeciwnik Pahlaviego, zaangażował Mohsena w politykę

- więzienie za działalność opozycyjną (M. chciał odebrać broń policjantowi, wdał się w bójkę), podobno był bity i torturowany - zawarł to w filmach

- ogromne zaangażowanie po stronie Chomeiniego (ale szybko się zraził - oczekiwał bardziej demokracji)

- rzadki przypadek twórczości wymarzonej przez Chomeiniego i jego wyznawców

1985 - Bojkot - thriller polityczny w stylu zachodnim (wtedy popularne?); zepsuty prozachodni ustrój panujący na Pahlaviego na początku (żona bohatera odmawia przyjęcia jej porodu przez męskiego pielęgniarza - niezgodność z religią, potrzeba łapówki żeby to kobieta go zastąpiła); potem go aresztują, seria drastycznych tortur; Mahij Mahiji trwa główną rolę

- kwestia realizmu potem, rzadko korzysta z zawodowych aktorów, powtarzalność wydarzeń słów często, naturalne plenery, wnętrza, bohaterowie z nizin społecznych i związany z tym pejzaż społ., kontekst narodowy, imigrancki szczególnie go interesuje

1987 - Rowerzysta sukces kasowy, kwestia imigrancka, afgański uchodźca szukający pracy w Iranie, dostaję rolę zabawiacza towarzystwa, zakłada się, że przez 7 dni będzie jeździł na rowerze i dostanie za to zapłatę - upodlenie człowieka, który nie ma możliwości zarobku, zdobycia pieniędzy, kończy się tak, że po 7 dniach wciąż jedzie dalej

Domokrążca 1989? - w stronę groteski i naturalizmu, mniej realizmu - co stanie się częścią estetyki M.; film podzielony na 3 części nie powiązane ze sobą (chyba, że motyw domu może), Icz. - historyczny, IIcz. - groteskowy, IIIcz. - zabawa gatunkami (?)

Kreacjonizm - znak rozpoznawczy (szczególnie w l.90)

Dywan (Gabbeh - funkcjonuje też jako imię głównej bohaterki) 1996 - film o parze staruszków, koczowników zajmujących się wyplataniem dywanów, coraz mniej akceptowani przez społeczeństwa, kraj. Film bardzo barwny.

Chwila niewinności 1996 - wątek bardziej reportażowy, dokumentalny (w tym też się M. specjalizuje); powrót do końca l.70, kiedy M. został aresztowany; pokazanie procesu realizacji filmu, przypominanie sobie wydarzenia z różnych pkt., oddanie głosu oponentowi (policjantowi), z jego perspektywy wydarzenie przedstawiane

1995 - Witaj, kino - należy powiązać z Chwilą..., film o castingu do filmu, przesłuchaniu (na które przyszło 5tys. osób - bardzo oddanych kinu, chcących zostać aktorami); wątek autotematyczny

1993 - Aktor - groteskowa historia o człowieku, który postanawia zostać klaunem, nikt tego nie akceptuje, nie wierzy w niego, film ważny dla samego M.

Kwestia polityczno-seksualna (mówić o polityce przez seksualność, nie wprost)

Małżeństwo błogosławionych - o weteranach wojennych, którzy nie mają co ze sobą zrobić

Czas miłości - nowele, 3 różne puenty (fabuła wokół zdrady żony wobec męża, osoba dziadka który podrzuca mężowi wskazówki związane ze zdradą, bo denerwują go zaloty żony i kochanka na ich oczach) I-mąż zabija kochanka, II-kochanek zabija męża, III-mąż goni kochanka po czym zostawia go w spokoju, olewa sprawę, oddaje żonę swojemu mężczyźnie

Seks i filozofia - Tadżykistan, 2005; mężczyzna + czworo jego kochanek

Najciekawsze filmy nakręcił w Afganistanie

2002 - dokument Afgański alfabet - film o szkołach koranicznych założonych przez talibów (zapamiętała recytacja Koranu), dziewczynki mają z tym problem bo nie widzą nic przez burkę

Samira Makhmalbaf (córka M.)

O piątej po południu - 2003; o dziewczynie, która marzy o tym, by zostać prezydentem

2008 - Dwunożny koń - o dzieciach pokaleczonych przez miny

Hana Makhmalbaf (druga córka, młodsza)

Budda runął ze wstydu - dziewczynki, które idą do szkoły, nie umieją się uczyć, bigdy tego nie robiły, zabawy w dorosłych (chłopcy kamieniują dziewczynkę); tytuł odnosi się do wysadzenia przez Talibów pomników Buddy

- Kandahar -

Motywy dziecięce rzadziej u M.

1998 - Cisza - tadżycki film

Jabłko (Samira M.) - na faktach, o dziewczynkach więzionych przez rodziców od urodzenia (nie umiały chodzić nawet), zgłoszenie przez sąsiadów na policję, że coś jest nie tak; wiele scen zaaranżowanych (krytyka)

Dzień, w którym stałam się kobietą 2000 - 3 opowieści o kobietach, pełen symboliki (np. czador - do czego można go użyć; tytuły-imiona kobiet każdej noweli - czerpane z Koranu)

JAFAR PANAHI

Wszędzie dostaje nagrody :d

Filmy o dzieciach.

Zainteresowany sytuacją kobiet w Iranie.

Biały balonik (złota kamera w Cannes) - o dziewczynce, która chce kupić złotą rybkę

Lustro - też o dzieciach ale już w kierunku politycznej zależności; dziewczynka nie zostaje odebrana przez matkę po szkole, jeździ autobusem miejskim po stronie dla kobiet

Krąg - Złoty Lew na festiwalu w Wenecji; nakręcony w podziemiu (oficjalnie by się nie dało - cenzura); o kobietach, które na różne sposoby doświadczają ciężaru bycia kobietą; kwestia papierosów - kobiety nie mogą zapalić; symbolika zamkniętych drzwi (klamra kompozycyjna)

Karmazynowe złoto - historia mężczyzny, w którego ręce wpada paragon ze sklepu jubilerskiego, okazuje się, że nic z tego, decyduje się potem napaść na sklep

Na spalonym

Co wiesz o Elly?

Rozstanie