KINO WSPÓŁCZESNE 7.05

KINEMATOGRAFIA RUMUŃSKA

Rok zerowy - nie powstał w Rumunii żaden film. - jaki? 1980?

Potem nagle z niczego rozwinęła się wspaniała szkoła filmowa rumuńska.

Tendencje:

- kwestia realizmu filmowego (w dużej mierze to kino się na tym opiera, ale korzysta z niego w sposób bardzo kreacyjny) - wiązany przez niektórych z cinema verite, niektórzy myślą o zbliżeniu estetycznym do nowej fali

- warunki offowe - w takich początkowo kręcone były filmy rumuńskie - naturalne wnętrza i plenery, małe kamery, korzystanie z ekip a'la kino niezależne

- kino o żelaznej dyscyplinie dramaturgicznej, narracyjnej, realizacyjnej, scenograficznej; zawsze dążą do zmyślnego spuentowania fabuły (niezwykła forma); w dużym stopniu oparcie na tajemnicy, którą sie powoli odsłania - perfekcyjnie konstruowana; nierzadko kamera z ręki, dziwne kąty ustawiania kamery, naturalne wnętrza i plenery, wydłużone w czasie obserwacje; mieszanka dwóch strategii - filmowego realizmu (język filmu) + kino kreacyjne (sprecyzowana dramaturgia); często 'krążenie', podążanie za jednym bohaterem

- głęboki humanizm w bardzo wyrafinowanej formie

- 1988/89 - data często wykorzystywana w filmach rum.

- ważne ukazanie konkretnej jednostki, osoby, która istnieje w świecie zdegradowanym, obojętnym, chłodnym wobec niej; szlachetna jednostka na tle brudu, śmieci, rozpadu, chaosu

- obraz postkolonialnego kraju! - postkolonialne opisy, ideologia - odnajdują się w Rumunii; widać to dobrze w zdegradowanych rytuałach

- Rumunów komunizm przeraża (widać w 4 miesiącach,3 tygodniach...)

- filmy operują mikronarracjami, skoncentrowanymi na małych wydarzeniach, codziennych doświadczeniach, które w kinie uzyskują charakter symboliczny (baaardzo wyrafinowana metaforyka, czasem bardzo dosłowna - Śmierć pana Lazarescu - już samo nazwisko niezwykle wymowne (?)

- tradycje filmowej groteski - odwołania do niej; zawiera w sobie ironię i metaforę, głęboką znaczeniowość, odwracająca pierwotną znaczeniowość; intensywność emocjonalna

- postpamięć - mówi się że kino rumuńskie dobrze się w to wpisuje (przyglądanie się doświadczeniom przeszłości, ale z punktu widzenia indywidualnych jednostek)

- '45 - władze w Rumunii przejmują komuniści (podczas wojny walczyli u boku nazistów, ale mięli szczęście i nie ucierpieli po wojnie na tej współpracy) - Gheorghe Gheorghiu-Dej, potem Nicolae Ceausescu

- Dakowie - plemię żyjące kiedyś na ziemiach Rumunii, odważnie walczyli z Rzymianami - przywoływani w filmach jako porównanie do szlachetnych komunistów

'68 - Kolumna Trajana

Żagiel na maszt - o podboju ziem znajdujących się w obrębie M. Śródziemnego przez rumuńskich piratów

Dominowały filmy o dzielnych partyzantach z l. 40

- '65 a '69 rok - parę ciekawych filmów

'65 - Pałace w płomieniach - reż. Mircea Muresan ; groteska w natężeniu

'69 - Zaginiony - realizm filmowy, wręcz minimalizm, dedramatyzacja

Mieszanka realizmu + groteskowość, dynamizm formy, heterogeniczność

'64 - Las powieszonych reż. Liviu Ciulei

Kamienne grody (??) - o mniejszości cygańskiej w Rumunii, el. typowe dla filmowej groteski

LUCIAN PINTILIE:

'66 - Rekonstrukcje - reż. Lucian Pintilie puszczany tylko 3 dni w Bukareszcie - Nicolae zdecydował się o wstrzymaniu go (akurat doszedł do władzy); bardzo efektowny film, też fabularnie; niby komedia, ale film kończy się tragicznie (system polit. niosący jedynie zło)

'92 - Dąb - większe osiągnięcie Pintilie, córka ideologa komunistycznego, chce przekazać organy dla dobra nauki po śmierci, jego córka zawozi go do szpitala po śmierci, ale tam nie chcą jego organów, potem pochówek, urnę z prochami córka chce zakopać na dębowym wzgórzu, po drodze do niego spotykają ją same nieszczęścia (zostaje zgwałcona, pobita, 'przygoda' z policją) - przegląd przez degradację, upadek moralny kraju, skandaliczne warunki w szpitalu; bohaterka chce pomóc ludziom w szpitalu - rodzi się uczucie

'94 - Niezapomniane lato z Kristin Scott Thomas (dzieli swoją twórczość pomiędzy Rumunię a Francję)

'98 - Granice raju

CRISTI PUIU

Robota i kasa 2001 -

Śmierć pana Lazarescue 2005 - wielki sukces; mnóstwo nagród, wysoko ceniono aktorów z filmu (luminita Gheorghiu i Ion Fiscuteanu); p. Lazarescu jest b.chory, jeździ z sanitariuszką po szpitalach ale nigdzie nie ma miejscu, a jest umierający, sanitariuszka niezwykle się dla niego poświęca, a wszyscy traktują ich jak 'zawalidrogi'; znaczenie imion - Dante (wiadomo) Lazarescue (Łazarz); śmierć jako proces, film o umieraniu nie o śmierci (nie kończy się nią); b. emocjonalny film

Aurora 2010 - wymaga uwagi, skupienia widza; zimny, zdystansowany film, pełen luk w sjużecie; opowieść o człowieku przygotowującym się do dokonania morderstwa na rodzinie byłej żony; metonimiczne tworzenie znaczeń - pod tym względem film rewelacyjny; mistrzowskie komponowanie przestrzeni