„Międzyzdroje”
Charakterystyka potencjału turystycznego, wraz z kreacją produktu turystycznego.
Wyk. Lizak Karolina gr. A5
SPIS TREŚCI:
Historia miasta Międzyzdroje.
Miasto- położenie warunki klimatyczne.
Wstępna analiza stanu istniejącego.
. Walory turystyczne.
. Kultura- wydarzenia kulturalne Międzyzdrojów.
. Dostępność komunikacyjna zewnętrzna i wewnętrzna.
Określenie atrakcyjności turystycznych analizowanego obszaru dla zróżnicowanych form turystycznych.
Określenie i ocena produktu turystycznego na tle sezonowości.
Ocena i usytuowanie na rynku turystycznym.
Analiza SWOT.
Wnioski.
Bibliografia.
Historia miasta Międzyzdroje.
W XII w. na terenie dzisiejszych Międzyzdrojów powstały dwie osady. Kępieniec w lasach wolińskich był wioską rolniczą, której mieszkańcy trudnili się hodowlą świń. W drugiej, o nazwie Żelazo, eksploatowano bagienną rudę Żelaza. Pierwsza wzmianka o wiosce Mysdroye pochodzi z XVI w. Ponieważ osada leżała przy szlaku handlowym wiodącym z wyspy Uznam do Kamienia Pomorskiego i Wolina, z rozkazu księcia pomorskiego wzniesiono tu karczmę pełniącą rolę komory celnej pobierającej myto. W późniejszych czasach karczma została zasypana przez wydmy. W XVII w., po śmierci ostatniego księcia zachodniopomorskiego okoliczne tereny zajęli Szwedzi, a w XVIII w. przeszły one w ręce Prus. Jeszcze w XIX w. była to nadal mała wioska rybacka. Od 1830 r. do popularnego kąpieliska zaczęli przybywać letnicy, a pod koniec XIX w. zaczęto tu organizować prawdziwe uzdrowisko z zakładem solankowym, hotelami, pensjonatami. W 1862 roku ze składek publicznych zbudowany zostaje neogotycki kościół pod wezwaniem św. Piotra. Międzyzdroje od 1879 roku uzyskują status kurortu, a naczelnik jest jednocześnie w randze dyrektora uzdrowiska. W 1884 roku powstaje pierwsze drewniane molo. Do 1910 roku było tu 14 hoteli oraz szereg pensjonatów i domów z przygotowanymi kwaterami dla wczasowiczów. W latach 1912–13 wybudowano sieć wodno – kanalizacyjną, a w 1910–13 elektrownię. W 1923 roku Międzyzdroje liczyły 3617 mieszkańców i 619 budynków. Liczba odwiedzających kurort dochodziła do 20 000 osób rocznie. W okresie międzywojennym najmodniejszym kurortem było Świnoujście, więc Międzyzdroje nie rozwijały się już tak prężnie. Na początku maja 1945 r. miasteczko wyzwolono, a dwa lata później otrzymało prawa miejskie. W latach
1974–1984 było włączone do Świnoujścia.
Miasto- położenie, warunki klimatyczne.
Międzyzdroje jest to miasto położone w północno-zachodniej części woj. Zachodni-pomorskiego, w powiecie kamieńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Międzyzdroje , położone na wyspie Wolin nad Morzem bałtyckim na skraju morenowego Pasma Wolińskiego. Miasto leży na wyspie Wolin, 13 km na północny wschód od Świnoujścia, 14 km na północny zachód od miasta Wolin i 21 km na południowy zachód od Kamienia Pomorskiego. 3 km na południowy zachód jezioro Wicko Małe, zatoka Zalewu Szczecińskiego w estuarium Odry.
Klimat regionu różni się od klimatu reszty kraju, gdyż wpływ na jego charakter wywiera obecność Morza Bałtyckiego i wody Zatoki Pomorskiej. Jego charakterystyczne cechy to duża wilgotność powietrza, zmienność pogody, duże różnice temperatur w ciągu doby (szczególnie wiosną).Turystów do przyjazdu zachęcą ciepłe i długie jesienie, a także łagodne zimy.
Wstępna analiza stanu istniejącego
3.1.Walory turystyczne
Analiza walorów turystycznych miasta i gminy Międzyzdroje rozpatrywanych pod kątem obecnie pełnionej funkcji turystycznej obejmuje ocenę walorów naturalnych oraz walorów tzw. Antropogenicznych (będących dziełem człowieka)
Międzyzdroje- gmina miejska, zajmuje ogólnie powierzchnię 11 717 ha. Na obszarze tym znajdują się:
4839 ha lasów i gruntów leśnych (41,29%)
69 ha łąk (0,58%)
325 ha użytkowników rolnych (2,77%)
6553 ha klasyfikowane są jako pozostałe grunty i nieużytki (55,92%)
Do najważniejszych walorów naturalnych decydujących o atrakcyjności turystycznej omawianego regionu należą:
Położenie nad wybrzeżem Morza Bałtyckiego- głównym elementem decydującym o atrakcyjności turystycznej miasta a jednocześnie jeden z jego najistotniejszych walorów naturalnych , to położenie miasta nad wybrzeżem Bałtyku. Międzyzdroje znajduje się wśród blisko 20 znanych i popularnych miejscowości nadmorskich. Rozwijający się od początków XIX w., kurort ma stosukowo dobrze przygotowaną podstawową infrastrukturę turystyczną (bazę noclegową, zaplecze gastronomiczne).
Woliński Park Narodowy – utworzony w 1960 r. PN stanowi dla odpoczywających w Międzyzdrojach i regionie turystów atrakcyjną możliwość spędzenia wolnego czasu. Na terenie parku o powierzchni 4691 ha (tereny lasów) znalazły się:
Część kompleksu leśnego przyległego do morskiego wybrzeża klifowego od strony północno-zachodniej,
Część Zalewu Szczecińskiego od południa wyspy Wolin,
Pas plaży,
Jeziora śródlądowe m.in. Czajcze, Domysłowskie, Rabiąż, Warnowskie i Gardno,
Pas zatoki pomorskiej wzdłuż wybrzeża klifowego
Pas wód wśród Zalewu Szczecińskiego
Delta Świny z jeziorami Wicko Duże i Wicko Małe
Na terenie Parku znajdują się również ciekawe punkty obserwacyjne oraz dobrze opracowane ścieżki dydaktyczne. Są to:
Rezerwat Żubrów, oddalony o ok. 2 km od centrum Międzyzdrojów,
Ścieżka przyrodnicza „Procesy Przyrodnicze” biegnąca od Kredowni w Wicku przez Górę Piaskową nad jez. Turkusowym do wzgórza Ziolonka koło Lubina,
Ścieżka przyrodnicza „Poznaj Las”- 1200 metrowy odcinek zielonego szlaku turystycznego w Międzyzdrojach, prezentujący różnorodność leśnych gatunków fauny i flory
Ścieżka przyrodnicza „ Jeziora” poprowadzona wokół jednego z ośmiu jezior WPN- J. Czajczego
Ścieżka przyrodnicza „Nad Zalewem Szczecińskim” o długości około 4 km,
Ścieżka przyrodnicza „Bory Wolina” przez bór bażynowy i bór świeży koło Wisełki,
Rezerwat krajobrazowy parku- J. Turkusowe- zalane przez wody podskórne wykopalisko kredy,
Wzniesienie Zielonka- punkt widokowy w Libiniu na terenie WPN
Jeziora Wiecko Małe i Wiecko Duże\
Woliński Park Narodowy dzięki przygotowanym ścieżkom dla turystyki pieszej stanowi atrakcyjną ofertę spędzania czasu dla przebywających w Międzyzdrojach turystów. Jest alternatywą dla zatłoczonej plaży i nadmorskiej promenady. Możliwość wykorzystania ścieżek dla celów turystyki rowerowej stwarza kolejną atrakcję w rozpatrywanym regionie.
Kwacza Góra- znajdujące się we wschodniej części miasta wzniesienie, na które wiedzie trasa spacerowa poprowadzona od wschodniej części promenady.
Klimat- mikroklimat Międzyzdrojów to niewątpliwy atut i walor naturalny miasta. Osłonięty od wschodu wysokimi wzniesieniami pokryty lasem kurort, bogate w sól i jod powietrze oraz stosukowo wysoka temperatura wód Bałtyku, decydują o bardzo korzystnych warunkach klimatycznych od maja aż do października.
Gosań - Wzgórze Gosań to najwyższe w Polsce wzniesienie (95 m.n.p.m) leżące bezpośrednio nad morzem. Na miejsce dociera się przez malownicze wzgórza porośnięte stuletnimi bukami i dębami. Z Międzyzdrojów najlepiej dostać się samochodem - trasa Międzyzdroje-Wisełka, gdzie znajduje się parking. Z góry rozciąga się niesamowity widok na wody Zatoki Pomorskiej i będące w oddali Międzyzdroje
Inne walory naturalne- w Międzyzdrojach można wskazać ponadto kilka tzw. pomników i zabytków przyrody, które wzbogacają walory naturalne regionu. Zalicza się do nich:
Zabytkowy Park Zdrojowy im. Fryderyka Chopina przy ul. Bohaterów Warszawy,
Dąb bezszypułkowy „Telesfor” wiek ok. 600 lat,
Dąb „Prastary” liczący ok. 650 lat – we wsi Wapnica,
„Babki Proszalne” – trzy lipy, pomniki przyrody we wsi Lubin,
Trzy buki pospolite wiek ok. 250 lat,
400 letni dąb przy ul. Spokojnej
Tego rodzaju pomniki przyrody nie będą jednak nigdy stanowić istotnych atrakcji miasta, a jedynie pełnić funkcje wspomagającą dla budowy produktów turystycznych. Morze, tereny Wolińskiego Parku Narodowego oraz klimat to najbardziej istotne spośród walorów naturalnych elementy decydujące o atrakcyjności turystycznej gminy Międzyzdroje. Ponieważ to właśnie one zadecydowały o rozwoju turystycznym miasta, w przyszłości szczególny nacisk powinien być kładziony na ochronę tychże walorów.
Walory antropogeniczne
Jak wspomniani w powyższym zestawieniu walorów naturalnych, główną atrakcją miasta Międzyzdroje jest jego położenie nad Morzem Bałtyckim, tereny Wolińskiego Parku Narodowego oraz mikroklimat, dzięki któremu panują tu wyjątkowo korzystne warunki atmosferyczne. Rolę wspomagającą walory naturalne stanowią wszelkiego rodzaju obiekty zabytkowe, muzea, imprezy kulturalne organizowane w regionie itp.
Zabytki i muzea- Międzyzdroje, jako miejsce wypoczynkowe i uzdrowiskowe, nie budowało swojej pozycji turystycznej w oparciu o obecne w mieście historyczne budynki i budowle. Pomimo bogatej historii samego miasta, którego początki datuje się na XV w, nie ma w mieście i gminie wielu zabytków i reliktów z przeszłości. Do najbardziej popularnych należą dziś:
Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Piotra Apostoła w stylu neogotyckim z roku 1862- w którym odbywają się m.in. koncerty Międzynarodowego Festiwalu Pieśni Chóralnej i koncerty organowe,
Kaplica zakonna Sióstr Baromeuszek „Stella Matutina”- wybudowana w latach 1901-1902
Budynek dworcowy PKP zbudowany na przełomie XIX-XX w.
Budynek Międzynarodowego Domu Kultury- willa wzniesiona w 1860 roku, obecnie odremontowana i przygotowana do organizowania konferencji, imprez kulturalnych, koncertów i przedstawień teatralnych
Wzniesiony pod koniec XIX w budynek „Ratownik”, w którym obecnie – w sezonie letnim funkcjonuje restauracja rybna
Muzeum Przyrodnicze Wolińskiego Parku Narodowego z bogatymi zbiorami okazów fauny i flory
Muzeum Figur Woskowych zlokalizowane przy Promenadzie Gwiazd w turystycznej części Międzyzdrojów
Muzeum archeologiczne w miejscowości Wolin, z pochodzącym z IX w cmentarzyskiem kurhanowym ( Wzgórze Wisielców)
Betonowe ruiny wyrzutni rakietowej V3 we wsi Wiecko
Dostępne w mieście zabytki i muzea nie wpływają w znaczący sposób na atrakcyjność turystyczna miasta. Elementy te mogą zostać wykorzystane przy projektowaniu programów do celów turystyki kulturowej, kiedy to przygotowane pod określone grupy turystów produkty zaspokajają określone potrzeby i preferencje poznawcze.
Międzyzdroje jako turystyczna miejscowość nadmorska ma stosunkowo dobrze zagospodarowane tereny zielone oraz inne elementy pozwalające turystom spędzić ciekawie czas. Są to przede wszystkim:
Park Zdrojowy im. Fryderyka Chopina założony pod koniec XIX w
Rezerwat Pokazowy Żubrów wraz z wybiegami dzików i saren zlokalizowany na terenie WPN
Port Rybacki we wschodniej części miasta
Promenada, niestety tylko w części wyłączona z ruchu samochodowego, stanowi obecnie naturalne miejsce spacerowe dla odpoczywających w Międzyzdrojach turystów
Tradycje mola w Międzyzdrojach sięgają roku 1906, w którym to 1 lipca uroczyście otworzono mierzącą wtedy 300 m konstrukcję. Od tego czasu wiele razy międzyzdrojskie molo niszczone było przez sztormy panujące na Bałtyku. Obecnie molo powstało w dwóch etapach : I część o długości 120 m została oddana do użytku w 1996 roku, II etap rozbudowy – przedłużenie mola do długości 395 m zakończyła się pod koniec 2004 roku. Od marca 2005 r. międzyzdrojskie molo jest udostępnione turystom ( wstęp bezpłatny). Przed molem znajduje się pasaż handlowy, w którym mieszczą się rozmaite knajpki i pizzerie, a pod nim bardzo popularna, czynna cały rok dyskoteka „Paradise”. Na końcu mola funkcjonuje przystań dla turystycznych statków, które wypływają stad do Świnoujścia i niemieckich nadmorskich miejscowości.
Amfiteatr znajdujący się w okolicach molo
Latarnia morska Kikut, znajduje się koło Wisełki, wieża ma około 15 m, znajduje się na wysokim klifie 74 m.n.p.m, co daje jej największą ze wszystkich latarni Wybrzeża Zachodniego wysokość światła. Latarnia nie jest udostępniona do zwiedzania dla turystów.
Szczególną rolę dla turysty spędzającego czas w kurorcie odgrywa molo oraz promenada gwiazd, jako miejsce spacerowe. Podobna rolę odgrywa Zabytkowy Park Zdrojowy oraz niewielki deptak w centrum miasta ( okolice siedziby PPTK).
Analiza walorów turystycznych Międzyzdrojów pozwala stwierdzić iż przyszły rozwój regionu opierać się będzie w dalszym ciągu na walorach naturalnych, natomiast walory antropogeniczne powinny pełnić rolę wspierającą. Żaden z obiektów zabytkowych i historycznych nie będzie w stanie samodzielnie generować ruchu turystycznego w regionie.
Kultura- wydarzenia kulturalne Międzyzdrojów
Innym elementem mogącym bezpośrednio wpływać na okresowy wzrost przyjazdów turystycznych do Międzyzdrojów są różnego rodzaju imprezy i targi organizowane w mieście. O tym jednak, aby impreza stanowiła istotny czynnik aktywizacji turystycznej miasta, decydować będzie odpowiedni program oraz skuteczna promocja projektu.
Najbardziej popularne i najczęściej odwiedzane imprezy to wydarzenia organizowane cyklicznie. W Międzyzdrojach imprez przygotowywanych corocznie jest kilka np.:
Eurotour- targi turystyczne
Międzynarodowy Dzień Teatru
Ogólnopolskie biegi przełajowe
Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej
Międzynarodowy Festiwal Organowy
Wakacyjny festiwal gwiazd
Puchar Europy ERA windsurfing
Międzynarodowy Turniej PLUS GSM- siatkówka plażowa kobiet
Oprócz wymienionych powyżej imprez cyklicznych, w sezonie w Międzyzdrojach organizowany jest szereg mniejszych imprez, przedstawień teatralnych, koncertów, festiwali, wystaw itp. Ze względu na swój rozmiar oraz niewielką promocję nie są one w stanie kreować jednak dodatkowego ruchu turystycznego, a jedynie stanowią atrakcję dla przebywających w mieście turystów.
W chwili obecnej jedną z najbardziej popularnych imprez kulturalnych organizowanych w Międzyzdrojach jest „Wakacyjny Festiwal Gwiazd”. Zapoczątkowana w 1996 roku impreza z udziałem największych gwiazd polskiego kina i teatru , liczne koncerty, przedstawienia teatralne, projekcje filmowe- stały się tradycją lipcowych dni w Międzyzdrojach.
„Good Summer Fstival” to z kolei cykl imprez organizowanych w amfiteatrze. Trwające przez miesiąc (początek lipca- początek sierpnia) koncerty znanych gwiazd estrady oraz zespołów muzycznych, imprezy dla dzieci oraz nocne kino festiwalowe, to niewątpliwe atrakcje dla przebywających w mieście turystów.
„Święto Neptuna” to organizowana w połowie czerwca impreza otwierająca sezon wakacyjny w Międzyzdrojach. Z przedstawionego kalendarza wydarzeń w trakcie trzydniowej imprezy trudno jest się zorientować na ile może ona być atrakcyjna dla turystów. Zaplanowane imprezy nie posiadają bowiem wspólnej myśli przewodniej (rozproszenie tematyczne: imprezy sportowe i kulturalne, które nie łączą się w jeden ciąg), są dość ograniczone czasowo (rozpoczęcie każdego dnia w godzinach popołudniowych) oraz nie do końca przystają do nazwy imprezy. Sam pomysł organizacji imprezy jest bardzo ciekawy, powinien być jednak rozbudowany w cykl spójnych imprez.
„Wakacyjny Teatr na Wyspie” to bardzo ciekawa inicjatywa organizacji przedstawień teatralnych w Międzynarodowym Domu Kultury. Zaplanowane raz na dwa tygodnie ( cykl zmiany turnusów w ośrodkach wczasowych) przedstawienie teatralne dla dorosłych oraz dla dzieci, może stać się kolejną atrakcją dla przebywających w mieście turystów- szczególnie kiedy nie dopisuje pogoda.
Tego rodzaju, cykliczne przedsięwzięcia są w stanie zwiększyć liczbę uczestników dzięki skomasowanej i powtarzalnej promocji. Nie da się bowiem wypromować na szeroką skalę pojedynczych imprez.
Analizując jednak ofertę kulturalna miasta pod kątem oczekiwań turystów nie można pominąć faktu, iż wszystkie znaczące imprezy odbywają się w szczycie sezonu turystycznego. O ile można przyjąć, że w okresie letnim turysta ma możliwość spędzenia czasu w ciekawy sposób na plaży czy też zwiedzając okolice miasta, o tyle poza sezonem, kiedy możliwości takie są ograniczone, powinni się dodatkowo zadbać o organizację różnego rodzaju imprez.
Analiza walorów naturalnych i antropogenicznych miasta Międzyzdroje pozwala na wysunięcie następujących wniosków:
Plaża oraz specyficzny mikroklimat Międzyzdrojów decydują o dużej popularności miasta wśród turystów.
Woliński Park Narodowy to miejsce, które w znaczący sposób wzbogaca ofertę turystyczną kurortu.
Oferta produktów dodatkowych, uzupełniających podstawową ofertę wypoczynkową jest bardzo uboga w stosunku do posiadanych możliwości.
Brak oferty produktów w zakresu turystyki aktywnej: rowerowej, konnej, wodnej.
Informacja o wyznaczonych szlakach pieszych nie jest rozpowszechniona (w formie opisów itp.) przez co jest do nich ograniczony dostęp.
Walory antropogeniczne miasta opisywane w niektórych materiałach informacyjnych powinny być uzupełnione o atrakcje innych gmin Wyspy Wolin, w ten sposób turysta spędzający urlop w Międzyzdrojach będzie miał możliwość zaplanowania sobie krótkiego zwiedzania na wyspie.
Poza „Wakacyjnym Festiwalem Gwiazd” większość imprez ma charakter lokalny.
Brak zaplecza wystawienniczego ogranicza możliwości organizowania dużych imprez ( np. polfoto) mogą również stracić na popularności jeśli uwzględni się rosnące wymagania wystawców.
Większość zabytków i atrakcji antropogenicznych nie jest opisana i wyeksponowana, przez co nie istnieje w świadomości turysty.
3.3. Dostępność komunikacyjna zewnętrzna i wewnętrzna
Miasto Międzyzdroje, znajdujące się wśród szeregu innych turystycznych miejscowości nadmorskich, charakteryzuje się stosunkowo ograniczoną dostępnością komunikacyjną. Miasto nie leży przy żadnej z głównych polskich dróg tranzytowych, a komunikacja samochodowa oparta jest o następujące drogi:
Droga krajowa nr 3 – Świnoujście – Szczecin – Zielona Góra – Legnica- Jelenia Góra- Jakuszyce
Droga regionalna nr 102 Międzyzdroje – Kamień Pomorski – Trzebiatów – Kołobrzeg
Drogi lokalne łączące miejscowości na terenie wyspy Wolin
Położenie Międzyzdrojów na północno-zachodnim krańcu Polski oraz niezbyt rozbudowana sieć drogowa sprawiają, że miasto jest stosunkowo trudno dostępne dla mieszkańców z centralnej i wschodniej Polski. Bliskie sąsiedztwo granicy z Niemcami sprawia natomiast, że jest ono łatwo dostępne dla turystów z zachodniej granicy.
Sieć bezpośrednich połączeń kolejowych z innymi miastami Polski jest stosunkowo dobrze rozbudowana. Przez cały rok realizowane są połączenia z większymi miastami w Polsce a w sezonie letnim uruchamiane są dodatkowe pociągi. W przypadku połączeń kolejowych istotna rolę odgrywają również sezonowe połączenia uruchamiane przez PKP do najbardziej popularnych miejscowości turystycznych. W roku 2001 bezpośrednie wakacyjne połączenia uruchomiono do trzech największych miejscowości tj. Świnoujścia, Kołobrzegu. Wolina. Specjalne połączenia wakacyjne do Świnoujścia decydują również o dostępności Międzyzdrojów, które mają szereg połączeń kolejowych i autobusowych ze Świnoujściem. W Międzyzdrojach znajduje się przystań dla turystycznych statków, które wypływają stąd do Świnoujścia i niemieckich nadmorskich miejscowości: Ahlbeck i Heringsdorf.
Dostępność komunikacyjna wewnętrzna to głównie komunikacja miejska PKS, TAXI, transport pasażerski, wynajem busów.
Dostępność komunikacyjna miasta i gminy Międzyzdroje jest stosunkowo słabo rozwinięta w porównywaniu do innych popularnych miejscowości nadmorskich, a w szczególności drogi, które w sezonie letnim są zakorkowane.
Dodatkowe połączenia kolejowe w sezonie letnim wspomagają ograniczoną liczbę planowych, bezpośrednich połączeń z Międzyzdrojami.
Określenie atrakcyjności turystycznych analizowanego obszaru dla zróżnicowanych form turystycznych
W Międzyzdrojach dominuje turystyka pobytowa połączona z turystyką krajoznawczą oraz zdrowotną.
Turystyka pobytowa i uzdrowiskowa- analiza oferty Międzyzdrojów pozwala stwierdzić, iż dominującą formę przyjazdów turystów do miasta stanowi turystyka pobytowa oraz szeroko rozumiana turystyka zdrowotna.
Naturalne bogactwa miasta, takie jak specyficzny mikroklimat, położenie nad brzegiem morza oraz bliskość chronionych terenów zielonych, stanowią skuteczny magnes przyciągający do miasta zwykłych turystów jak i tych którzy pragną połączyć wakacyjny wypoczynek z możliwością poprawy zdrowia.
„Świadome i dobrowolne udanie się na pewien okres po za miejsce zamieszkania, w czasie wolnym od pracy w celu regeneracji ustroju dzięki aktywnemu wypoczynkowi fizycznemu i psychicznemu” to motywy uprawiania turystyki zdrowotnej. Cele zdrowotne są osiągane natomiast m.in. dzięki turystyce pobytowej. Obserwując ruch turystyczny w Międzyzdrojach należy przyjąć, że podstawą przyjazdów do miasta jest chęć wypoczynku po roku pracy, regeneracja sił itp.
Ten trend w rozwoju miasta, wyznaczony już na początku funkcjonowania kurortu, jako miejsca o wyjątkowo korzystnych walorach zdrowotnych, będzie utrzymany, jeżeli będzie się dbać o tworzenie odpowiedniego klimatu.
Turyści odpoczywający w Międzyzdrojach mają przede wszystkim do dyspozycji plaże, promenadę, molo i park zdrojowy. Działający w mieście Zakład przyrodo-leczniczy (oddział uzdrowiska w Świnoujściu) oraz działające w hotelach i ośrodkach wypoczynkowych punkty odnowy biologicznej, stanowią dodatkową możliwość aktywnego dbania o zdrowie i regeneracje sił.
Ruch turystyczne szczególnie w okresie sezonu letniego, skupia się głównie w okolicach promenady i molo. Rozłożenie skupiska turystów w taki sposób wyklucza niestety możliwość pełnego wypoczynku i relaksu. Rozwiązaniem tej sytuacji mogło by być częściowe przeniesienie ruchu turystycznego z terenów bezpośrednio nadmorskich do centrum miasta. W chwili obecnej nie istnieją w Międzyzdrojach żadne dodatkowe tereny przygotowane w formie promenad spacerowych czy handlowych. Być może właśnie wydzielenie pasażu spacerowego połączone z ciągiem sklepów, restauracyjek, ogródków itp. W centrum miasta wpłynęłoby na odciążenie nadmorskiej części kurortu.
Pomimo intensywnego ruchu turystycznego głównie opartego na położenie miasta nad morzem, miasto ani też prywatne osoby nie zadbały o odpowiednie zabezpieczenie plaż w niezbędną infrastrukturę. Bezpośrednio przy plaży nie ma przebieralni, toalet, wypożyczalni sprzętu plażowego, wypożyczalni sprzętu do turystyki wodnej- czyli niezbędnych elementów gwarantujących przyjemny wypoczynek nad morzem.
Międzyzdroje jako kurort wypoczynkowy częściowo spełniający funkcje uzdrowiskowe, musi w szczególny sposób zadbać o zabezpieczenie odpowiednich warunków wypoczynkowych dla turystów.
Turystyka krajoznawcza i kwalifikowana- turyści przebywający w Międzyzdrojach na wypoczynek letni bardzo często, szczególnie podczas brzydkiej pogody, wykorzystują Woliński Park Narodowy jako miejsce dające możliwość ciekawego spędzenia czasu. Niewielka oferta turystyki kwalifikowanej uzupełnia ofertę dla turystów preferujących aktywne formy wypoczynku.
Turystyka krajoznawcza oparta jest głównej mierze o walory naturalne i zasoby przyrodnicze Wolińskiego Parku Narodowego oraz zabytkowe budowle i pomniki w regionie. Malownicze tereny Delty Świny z jeziorami Wicko Duże i Wicko Małe, pas plaży z nadmorskimi klifami, Zalew Szczeciński, jeziora śródlądowe Czajne, Domysłowskie, Rabiąż, Warnowskie i Gardno, a przede wszystkim trasy piesze i ścieżki dydaktyczne to niewątpliwie atrakcje dla turystów przebywających w Międzyzdrojach. Ponadto Woliński Park Narodowy jest miejscem odwiedzanym przez grupy, głównie szkolne, z poza regionu, jest to szczególnie poza sezonem duża grupa turystów do zagospodarowania. Przygotowanie taniej bazy noclegowej może sprawić, że osoby takie będą zostawać w mieście chociaż na jedną noc.
Zapewnienie turystą odpowiedniej infrastruktury do uprawiania specjalistycznej formy turystyki, jaką jest turystyka rowerowa czy konna, stanowi podstawowy warunek jej rozwoju w regionie. Posiadane przez Międzyzdroje naturalne walory przyrodnicze w postaci unikalnego mikroklimatu oraz dużej ilości lasów sprzyjają rozwojowi tych coraz bardziej popularnych form aktywności turystycznej.
Rowerzyści w Międzyzdrojach nie mają wyznaczonych specjalnych tras rowerowych. Funkcje takie pełnią jedynie niektóre szlaki piesze oraz większość tras pieszych Wolińskiego parku Narodowego. Również brak ośrodków jeździeckich, prywatnych stadnin, gospodarstw agroturystycznych udostępniających konie do jazdy ogranicza rozwój turystyki konnej.
Biorąc po uwagę, że jest to coraz bardziej popularna forma aktywnego spędzania czasu, dając niepowtarzalną możliwość kontaktu z naturą.
Turystyka piesza funkcjonuje w oparciu o wyznaczone szlaki piesze.
Wnioski dotyczące dominujących form turystyki
Rosnąca popularność jeździectwa, jako aktywnej formy spędzania czasu, pozwala na umieszczenie jeździectwa wśród potencjalnych markowych produktów turystycznych rozwijanych w Międzyzdrojach. Należy wykorzystać potencjał jaki leży w walorach naturalnych regionu poprzez organizacje odpowiedniego zaplecza.
Brak zagospodarowania wód śródlądowych delty Świny ogranicza możliwość rozwoju turystyki wodnej na terenie gminy (pływanie kajakiem, łodziami itp.)
Międzyzdroje nie posiadają przygotowanej dostatecznie infrastruktury sprzyjającej rozwojowi turystyki rowerowej.
Istniejące szlaki piesze same w sobie stanowią duża atrakcje turystyczna, samodzielnie jednak nie będą w znaczny sposób wpływać na wzrost ruchu turystycznego w rejonie Międzyzdrojów.
Istniejące w regionie zabytki architektury oraz muzea nie stanowią wystarczającej atrakcji, aby w zasadniczy sposób wpływać na zwiększenie liczby przyjeżdżających turystów. Zwiedzanie najciekawszych miejsc, oraz ekspozycji muzealnych należy rozpatrywać jako wzbogacenie oraz urozmaicenie oferty pobytowej turystów przebywających w ośrodkach wypoczynkowych.
Ruch turystyczny koncentruje się w pasie plaży i promenady. Wpływa to na nadmierne zatłoczenie tego obszaru, szczególnie w szczycie sezonu turystycznego. Wydzielenie pasażu spacerowego połączonego z ciągiem sklepów, restauracyjek, ogródków itp. w centrum miasta wpłynęłoby na odciążenie nadmorskiej części kurortu.
Określenie i ocena produktu turystycznego na tle sezonowości.
Turystyka wypoczynkowa i działalność uzdrowiskowa stanowią główne źródło dochodów dla miasta i jego mieszkańców, jest dziedziną stale rozwijaną. Przekłada się to na rozwój infrastruktury turystycznej i para turystycznej, systematyczne podnoszenie poziomu bazy noclegowej( szczególnie tworzenie miejsc o podwyższonym standardzie), czy inwestycje miejskie w kierunku wzrostu estetyki Międzyzdrojów – renowacja fasad budynków, inwestycję w małą architekturę ( latarenki, ławeczki). Wszystkie te zabiegi przyczyniają się do lepszego postrzegania miasta przez turystów, przez co wzrasta atrakcyjność.
Infrastruktura turystyczna i jej ocena to istotny element w badaniu regionalnego rozwoju turystyki. W kontekście rozwoju turystyki należy ocenić elementy podstawowej bazy turystycznej (baza noclegowa i gastronomiczna) oraz szeroko rozumianą infrastrukturę uzupełniającą. W skład infrastruktury uzupełniającej wchodzą zazwyczaj: kąpieliska, pływalnie, korty tenisowe ośrodki jeździeckie itp. Dynamiczny rozwój nowych form turystyki a tym samym rozbudowa infrastruktury silnie związanej z lokalnymi warunkami sprawia że, lista obiektów takich może być stopniowo uzupełniana i analizowana w czasie.
Istniejąca w regionie baza noclegowa stanowi niezbędny element zagospodarowania turystycznego i ma kluczowe znaczenie dla rozwoju turystyki na danym obszarze. Pod względem ilości łóżek Międzyzdroje są jednym z większych ośrodków wypoczynkowych nad Bałtykiem. W mieście można znaleźć miejsca noclegowe o bardzo zróżnicowanym standardzie, choć samo miasto jest jednym z droższych kurortów nadmorskich. Hotele nastawione na turystykę wypoczynkową, zapewniają średni i wysoki standard usług. Większość z nich nie jest skategoryzowana, co utrudnia właściwą ocenę bazy hotelowej.
W Międzyzdrojach funkcjonuje:
14 hoteli
60 pensjonatów
310 kwater prywatnych
Część hoteli zwłaszcza tych posiadających wyższy standard posiada ofertę dodatkową, jak : sauna, solarium, baza odnowy biologicznej, Spa, basen. Przygotowane są również specjalne oferty w formie pakietów wakacyjnych lub też łączącej pobyt w hotelu z dodatkowymi atrakcjami np.: pakiet wielkanocny, pakiet aktywny, bal sylwestrowy. Daje to, przy dobrej dystrybucji oferty, możliwość przyciągnięcia klienta na weekend, zapewniając mu możliwość efektywnego zagospodarowania własnego czasu, zgodnie z jego preferencjami i potrzebami.
Choć miasto Międzyzdroje postrzegany jest jako drogi kurort wypoczynkowy, można znaleźć również tańsze oferty noclegowe (ok. 50 zł) dotyczy to przede wszystkim miejsc noclegowych w niektórych pensjonatach oraz miejsc w domach turysty PTTK lub na campingach. Oferta ta jest jednak bardzo zróżnicowana pod względem standardu: od pokoi z łazienkami w pensjonatach do domków campingowych bez węzłów sanitarnych. Trudnie jest znaleźć ofertę noclegową do 30 zł/os. W sezonie tańsze noclegi można zarezerwować w domkach campingowych GROMADY, oferta powiększa się o inne możliwości po sezonie, czyli od początku września do maja.
Analizując przekrój cen można wnioskować, że podstawowym segmentem turystów jest klient średniozamożny i zamożny.
Baza gastronomiczna jest drugim, oprócz bazy noclegowej podstawowym elementem zagospodarowania turystycznego. Podstawowe znaczenie mają tu usługi świadczone przez gestorów bazy hotelowej, świadczące usługi kompleksowe, łączące nocleg z całodniowym wyżywieniem. W Międzyzdrojach daje się zauważyć znaczne zróżnicowanie bazy gastronomicznej oraz sezonowość punktów.
Wzdłuż promenady zlokalizowanych jest szereg małych punktów gastronomicznych działających głównie w sezonie czerwiec-wrzesień. Większość z nich ma własne ogródki piwne, a serwowane potrawy to głównie mięsa z grilla i ryby.
Obok sezonowych punktów gastronomicznych zlokalizowany bezpośrednio w okolicach molo, plaży i promenady w Międzyzdrojach funkcjonuje kilkanaście obiektów całorocznych. często obiekty te są bezpośrednio związane z funkcjonowaniem w mieście hoteli, stanowiąc równocześnie bazę gastronomiczną dla przebywających w nich gości. Pozostałe obiekty oferują potrawy rybne, tradycyjne polskie dania, kuchnię chińską czy włoską, zlokalizowane są w głównej strefie miasta.
Część funkcjonujących w mieście obiektów gastronomicznych dostosowana jest do obsługi grup zorganizowanych, oferując również znaczne rabaty oraz możliwość telefonicznej rezerwacji miejsc. Jest to niezwykle cenna usługa szczególnie dla wycieczek przejazdowych.
Podstawowa baza turystyczna w każdym miejscu uzupełniona jest o szereg obiektów, imprez, przedsięwzięć stanowiących dodatkową atrakcję dla turystów.
W Międzyzdrojach funkcjonuje kilkanaście obiektów umożliwiających turystom ciekawe spędzanie czasu wieczorami. Są to różnego rodzaju kluby, kawiarnie, dyskoteki, puby itp. Wszystkie kluby zlokalizowane są w ścisłym centrum turystycznym tzn. wzdłuż promenady gwiazd i okolicach molo a także na plaży.
Osoby, które chcą spędzić czas w sposób aktywny mogą skorzystać z trzech szlaków pieszych wyznaczonych na terenie Międzyzdrojów i okolic. Są to:
Szlak czerwony - „Brzegiem Bałtyku”, którego trasa prowadzi z Międzyzdrojów do latarni morskiej Kikut i Kołczewa. Szlak rozpoczyna się w okolicach dyrekcji Wolińskiego Parku i przez miasto.
Szlak niebieski – „ Nad Zalewem Szczecińskim” z Międzyzdrojów do Wolina. Trasa szlaku biegnie również od dyrekcji Wolińskiego Parku.
Szlak zielony – „Leśny” poprowadzony przez las z Międzyzdrojów do Kołczewa .
Szlaki piesze są oznaczone jedynie na mapach przygotowanych przez Woliński Park Narodowy. W jednym z materiałów można znaleźć szczegółowy opis tras. Obok tras pieszych Woliński Park Narodowy opracował również pięć przyrodniczych ścieżek dydaktycznych:
„Poznaj Las”
„Procesy Przyrodnicze”
„Nad Zalewem Szczecińskim”
„Jeziora”
„Bory Wolina”
System informacji miejskiej, oznakowanie miasta jest zdecydowanie niewystarczające. Są strzałki kierunkowe dla kierowców, jednak system ten powinien być bardziej rozbudowany. Szczególnie powinien uwzględniać informacje potrzebne spacerującym, takie jak dojście do zabytków, urzędów miasta i pocztowych, budek telefonicznych, toalet miejskich, punktów medycznych, hoteli uzdrowisk. Trudno również, bez posiadania mapy miasta trafić do najważniejszych miejsc Parku, muzeum rezerwatu żubrów itd.
Uzupełniająca infrastruktura turystyczna, w mieście brakuje infrastruktury ułatwiającej uprawianie turystyki aktywnej. Dostępne, ale dla stosunkowo wąskiego grona turystów m.in. pole golfowe w Kołczewie należące do hotelu Amber Baltic, basen w hotelu Amber Baltic, korty tenisowe.
Brak materiałów promocyjnych miasta ogranicza możliwość prezentacji wyznaczonych szlaków pieszych oraz innych miejsc umożliwiających aktywny wypoczynek. Biorąc pod uwagę aspiracje Międzyzdrojów do istnienia miasta luksusowego kurortu nadmorskiego, brakuje tu wielu elementów typowych dla dobrze rozwiniętych miejscowości nadmorskich np.: ogólnie dostępnego basenu, przygotowanych i oznakowanych ścieżek rowerowych, zagospodarowanych i wyposażonych w niezbędną infrastrukturę zejść na plażę, wypożyczalni sprzętu wodnego i rowerów.
Zakładając iż bliskość rynku niemieckiego może generować zwiększony ruch turystów z tego regionu, należy kłaść szczególny nacisk na rozwój infrastruktury do uprawiania turystyki aktywnej. W badaniach turystów z makroregionu Berlina (segment wiekowy 60+) - potencjalnych gość Międzyzdrojów – wynika że 72% z pośród nich oczekuje szlaków pieszych, 51% ścieżek rowerowych, a 25% innych możliwości uprawiania turystyki aktywnej.
W okolicach Międzyzdrojów nie ma również ośrodków jeździeckich. Jedynie pojedyncze gospodarstwa oferujące kwatery prywatne udostępniają swoim gościom konie pod siodło. Przykładem tu może być gospodarstwo agroturystyczne „Pod Bielikiem” w Wapnicy. Zarówno turyści nocujący w gospodarstwie jak i osoby z zewnątrz mogą jeździć tam konno. Bogate walory naturalne gminy Międzyzdroje, tereny Wolińskiego Parku Narodowego, są doskonałą bazą do rozwoju tej formy turystyki w regionie.
Zaplecze konferencyjne które jest podstawą do rozwoju tzw. turystyki kongresowej jest w mieście również mocno ograniczone. Sale konferencyjne znajdujące się w największych hotelach miasta (np. hotel Rybak). Salami konferencyjnymi dysponuje również Woliński Park Narodowy, który wykorzystuje je dla celów własnych lub też udostępnia osobom z zewnątrz. Funkcje Sali konferencyjnej pełnić też mogą pomieszczenia Międzynarodowego Domu Kultury.
Infrastruktura społeczna
Na terenie miasta działają łącznie cztery biura turystyczne sprzedający ofertę noclegową w Międzyzdrojach. Największe z nich biuro Viking Tour, organizuje zarówno pobyty dla osób indywidualnych jak i dla grup zorganizowanych, mając dostęp do większych kwater w mieście. W biurze można również wykupić wycieczki promowe ze Świnoujścia, nabyć bilety na imprezy odbywające się w mieście, uzyskać informację turystyczną. Viking Tour współpracuje z ok. 200 biurami turystycznymi na terenie całego kraju. Trzy pozostałe biura Bałtyk, Elmar, Nordbis, pełnią podobne funkcje jednak na dużo mniejszą skalę.
W Międzyzdrojach obok kortów tenisowych i pola golfowego, istnieje jeden obiekt sportowy – Stadion Miejski przy ul. Gryfa Pomorskiego. Jego obecny stan i stopień zagospodarowania nie pozwala jednak na jego wykorzystanie dla celów większych imprez sportowych. Rozwiązaniem może być planowana przez władze gminy rozbudowa kompleksu sportowo – rekreacyjnego. Umożliwi to organizację dużych imprez sportowych.
Informacja turystyczna – trudno jest w chwili obecnej ocenić działalność Informacji Turystycznej w Międzyzdrojach. Niewątpliwą zaletą nowo utworzonego punktu jest jego lokalizacja w centrum turystycznej części miasta. O istnieniu IT trudno jest się jednak dowiedzieć z istniejącego systemu informacji miejskiej – brak mapek, strzałek kierunkowych itp. Jak wynika z analizy materiałów możliwych do otrzymania w punkcie IT, ich ilość jest bardzo ograniczona.
Wnioski dotyczące stanu zagospodarowania turystycznego regionu.
Dokładna analiza stanu zagospodarowania turystycznego miasta Międzyzdroje pozwala na wyciągnięcie następujących wniosków:
Koncentracja ruchu turystycznego w pasie promenady; zagęszczenie hoteli, pensjonatów, punktów gastronomicznych – nadmierne obciążenie w sezonie letnim,
Bardzo dobra lokalizacja punktu informacji turystycznej w miejscu koncentracji ruchu turystycznego,
Zróżnicowana pod względem cenowym i jakościowym baza noclegowa, choć występowanie obiektów głównie w segmencie drogim,
Konieczność opracowania zintegrowanego systemu informacji miejskiej, brak strzałek kierunkowych, drogowskazów,
Płatny system parkingów w centrum miasta powinien być zrekompensowany organizacją wystarczającej liczby miejsc parkingowych poza strefą,
Konieczność rozbudowania oferty o turystykę aktywną ( preferencję dla zagospodarowania turystycznego walorów Wolińskiego Parku Narodowego),
Konieczność promowania istniejących już form turystyki aktywnej,
Konieczność rozbudowania sieci ścieżek rowerowych, tras do turystyki konnej,
Brak współpracy po między gestorami bazy noclegowej i gastronomicznej oraz gestorami z Urzędu Miasta w zakresie promocji,
Dobrze funkcjonujące biuro podróży Vikig Tour, spełniające podstawowe wymogi w zakresie rezerwacji miejsc noclegowych, organizacji wycieczek,
Brak dystrybucji informacji dotyczącej dostępnej bazy gastronomicznej i oferty spędzania czasu.
6.Ocena i usytuowanie na rynku turystycznym
Gmina Międzyzdroje jest gminą o niespotykanych warunkach klimatycznych i bardzo dobrym podłożu do rozwoju turystyki. Walorami dodatkowymi są przede wszystkim aspekty przyrodnicze, a także finansowe, czyniące Międzyzdroje jako bardzo atrakcyjną gminę turystyczną dla gości z zagranicy jak i gości krajowych. Należy rozciągnąć wizję rozwoju i kształtowania się nowoczesnej, konkurencyjnej gminy o charakterze turystycznym, ale także spełniającą inne bardzo ważne funkcje o charakterze turystyczno-biznesowym. Region Międzyzdrojów ma ogromną szansę stać się dużym konkurentem na rynku ogólnopolskim oraz międzynarodowym. Rozważania oraz pomysły na rozwój gminy, należy po części skonfrontować z planami rozwoju jakie przedstawia gmina w obecnym czasie, ale także niektóre ciekawe pomysły prezentowane przez gminę. Analizując informacje zawarte we wcześniejszych rozdziałach a tym samym sytuację społeczno- gospodarczą na terenie miasta i gminy należy wgłębić się w problemy z jakimi boryka się kurort i przedstawić działania mogące zniwelować lub doprowadzić do całkowitego zaniku problemu. Nie mniej ważne jest także wykorzystanie szans jakie stoją przed gminą i miastem, mogąc pomóc i doprowadzić do znacznego, większego rozwoju gminy nie tylko pod względem gospodarczym.
Gmina otoczona jest ściśle chronionymi obszarami przyrodniczymi Wolińskiego Parku Narodowego, a podstawą jej rozwoju jest funkcja turystyczna. Z jednej strony stanowi to ogromną szansę na uczynienie Międzyzdrojów gminy o niezwykle atrakcyjnych warunkach turystycznych konkurencyjnej pod tym względem w regionie, kraju i Europie. Z drugiej jednak strony wprowadza pewne ograniczenia, które należy uznać za problematyczne. Szczególnie ważne w przypadku Międzyzdrojów to funkcja turystyczna i rekreacyjna. W zakresie zagospodarowania przestrzennego widocznymi problemami pozostaje niewystarczająco dobrze ukształtowane centrum miasta oraz zatłoczona małymi punktami gastronomicznymi promenada.
Problemami z jakimi boryka się gmina są przede wszystkim sprawy związane z gospodarką wodno - ściekową, oraz gospodarowanie odpadami. W chwili obecnej na terenie Międzyzdrojów znajduje się nowoczesna oczyszczalnia ścieków o dużej przepustowości. Istotnym problemem jest infrastruktura, a przede wszystkim kiepski stan dróg na terenie gminy, oraz słabe rozwiązania komunikacyjne w samym mieście. Rozwiązania komunikacyjne w mieście są niedostosowane do dużej liczby turystów przebywających szczególnie w sezonie letnim. Zakorkowane ulice, hałas, oraz brak kultury ze strony kierowców, są bardzo uciążliwe nie tylko dla przebywających w mieście gości ale także dla mieszkańców. Brak miejsc na parkingach doprowadza do sytuacji, kiedy kierowcy zaczynają stawiać samochody na chodnikach uniemożliwiając tym samym ruch pieszych. Te działania spowodowane są brakiem dostatecznej ilości miejsc pod budowę nowych miejsc postojowych dla kierowców. W mieście poza centrum występuje dość spora część terenów zielonych nie należących do Wolińskiego Parku, które można było by wykorzystać pod budowę jednego, dużego parkingu samochodowego. Parking ten mógłby znacznie rozładować trudności komunikacyjne w centrum miasta i rozładować tym samym korki.
W samym mieście, które jest centrum turystycznym gminy, brak jest wystarczającej ilości miejsc, w których wieczorami turyści mogliby spędzać czas, rozerwać się. Istniejące dyskoteki są utworzone pod młodzież. Istotnym rozwiązaniem było by otworzenie na terenie miasta większej ilości klubów nocnych oraz miejsc rozrywki nie tylko dla młodzieży, ale także dla gości starszych. Takie działanie, spowodowałoby zapewne napływ turystów z okolicznych kurortów na dancingi, dyskoteki itp.
Przedsiębiorczość gminy Międzyzdroje oparta jest przede wszystkim na małych firmach zorientowanych na obsłudze turystki. W sezonie letnim uaktywniają się przedsiębiorcy zajmujący się sprzedażą pamiątek. Ich lokalizacja znajduje się głównie w centrum miasta i na promenadzie.
Dużą rolę odgrywają właściciele hoteli i pensjonatów, prześcigając się w stwarzaniu coraz lepszych warunków pobytu dla pensjonariuszy i turystów. Międzyzdroje posiadają zróżnicowaną ofertę kwaterunkową, od pokoi dla gości mniej wymagających do luksusowych apartamentów.
W sezonach o bardzo dobrych warunkach pogodowych przyjeżdża do Międzyzdrojów cała rzesza wczasowiczów. W roku 2003 zanotowano, iż przez Międzyzdroje przewinęła się niewiarygodna ilość turystów, miasto i gminę odwiedziło ponad 700 tyś. gości. Obecne czasy są dla miasta bardzo korzystne. Nasza przynależność do Unii Europejskiej daje ogromne możliwości aby doszło do nowych inwestycji, oraz poprawy stanu obecnego. Miasto oraz przedsiębiorcy dzięki pomocy z funduszy unijnych mają niespotykaną dotąd szansę, aby dorównać lub nawet prześcignąć konkurencyjnością zagraniczne i krajowe kurorty nadmorskie.
Głównym atutem turystycznym obszaru nadal pozostaje szerokie piaszczyste plaże oraz liczne kąpieliska pozwalające na rozwój turystyki wypoczynkowej typu słońce – morze – plaża. Ponadto obszar nadmorski charakteryzuje się niezwykle korzystnymi warunkami mikroklimatycznymi, co w połączeniu z obecnością surowców uzdrowiskowych ( źródeł solanek, torfów borowinowych oraz wód mineralnych) stwarza dogodne warunki rozwoju turystyki uzdrowiskowej i zdrowotnej.
Międzyzdroje są idealnym kurortem dla turystów zagranicznych szczególnie niemieckich, sprawia to dogodne położenie miasta i gminy. Granica państwa znajduje się 25 km od kurortu. Duże znaczenie ma także fakt, iż połączenie granicy od Kołbaskowa do Międzyzdrojów jest dość dogodne i szybkie. Istotna rolę spełnia port morski w Świnoujściu, wielu turystów ze Skandynawii przyjeżdża do Polski ze względów ekonomicznych, a Międzyzdroje jako kurort znajdujący się blisko Świnoujścia staje się niezwykle atrakcyjnym miejscem dla turystów zagranicznych. Wspominając o połączeniach nie należy zapominać o porcie lotniczym w Goleniowie, który nie stanowi aż tak dużego znaczenia w transporcie turystów , to jednak mógłby istotnie wpłynąć na transport ludności z głębi kraju oraz ludności międzynarodowej, w obliczu rozwoju Międzyzdrojów. Dzięki powiększeniu i unowocześnieniu zaplecza kwaterowego w mieście i gminie znacznie zwiększyłby się napływ turystów a tym samym dochód gminy i możliwości inwestycyjne, tym samym wszelkie gałęzie transportu publicznego przeżyłyby rozkwit. Istotnym faktem jest powstanie prywatnych firm przewozowych świadczących dużo dogodniejsze warunki przewozu niż przewoźnicy tacy jak PKS.
Analiza SWOOT
Analiza SWOT ma na celu wnikliwą ocenę szeroko rozumianych zasobów Międzyzdrojów z punktu widzenia zdolności konkurencyjnej kurortu i osiąganej pozycji rynkowej. Jest to kompleksowe i łączne wykorzystanie wniosków płynących zarówno z analizy otoczenia, jak i analizy zasobów miasta. Poniżej przedstawiono szanse, zagrożenia, silne i słabe strony Międzyzdrojów
Mocne strony:
Położenie kurortu wczasowego nad morzem w specyficznym mikroklimacie
Mocna pozycja w wymianie przygranicznej
Licząca się pozycja w krótkich przyjazdach turystyczno -wypoczynkowych
Duża grupa cudzoziemców systematycznie odwiedzająca Polskę w celach turystycznych jak i biznesowych
Miasto i gmina znana na skalę międzynarodową
Korzystne położenie przy trasie międzynarodowej
Bogate i stosunkowo dobrze zachowane środowisko naturalne
Brak przemysłu i tym samym zanieczyszczeń
Niespotykane nigdzie indziej w kraju wybrzeże
Różnorodność organizowanych imprez kulturowych
Bliskość do międzynarodowego lotniska w Goleniowie
Bliskość do międzynarodowego portu morskiego w Świnoujściu
Bardzo blisko położone jedno z największych pól golfowych w Polsce
Dobra sieć połączeń w komunikacji kolejowej z dużymi miastami: Warszawa, Poznań, Szczecin itp.
Dobrze rozwinięta infrastruktura turystyczna
Dobrze rozwinięte zaplecze gastronomiczne
Duże ilość pokoi gościnnych
Rozwinięta agroturystyka
Korzystne tereny pod kolejne inwestycje
Bardzo duże zaangażowanie społeczność lokalnej w rozwój miasta i gminy
Otwartość społeczeństwa na cudzoziemców
Konkurencyjność cen w stosunku do zagranicznych kurortów
Nowoczesne molo z możliwością cumowania promów pasażerskich
Wysoka dynamika podmiotów gospodarczych
Stosunkowo niski wskaźnik bezrobocia rejestrowanego
Wysoka dynamika rozwoju mieszkalnictwa
Słabe strony:
Słaba pozycja konkurencyjna na rynku międzynarodowym
Brak pozytywnego wizerunku Polski a tym samym kurortu w oczach zagranicznych turystów (Polacy postrzegani są jako „pijacy i złodzieje”)
Słaba promocja na arenie międzynarodowej walorów kurortu
Dużo słabsza infrastruktura niż w zachodnich krajach
Niska jakość wewnętrznego transportu pasażerskiego
Mała ilość charakterystycznych regionalnych produktów turystycznych
Mała liczba obsługiwanych lotów międzynarodowych na pobliskim lotnisku
Dużo słabsza infrastruktura drogowa w porównaniu z krajami zachodnimi – brak autostrad i mała liczba dróg ekspresowych
Droga ekspresowa S-3 stanowi barierę rozwojową gminy
Słabo rozwinięty system zarządzania turystyką na poziomie regionalnym i lokalnym
Słaba dostępność usług turystycznych (języki obce, kwalifikacje personelu, mała sieć sprzedaży usług turystycznych, itp.) i informacji turystycznej
Potencjalne zagrożenie dla biocenozy i naturalnych walorów krajobrazowych
Mała ilość miejsc przeznaczonych do rozrywki (dyskoteki, kluby, parki rozrywki, itp.)
Rozwój turystyki jedynie w okresie letnim
Zatrudnienie dużej części społeczeństwa lokalnego jedynie na okres sezonowy
Zbyt mała ilość hoteli o wysokim standardzie, przeznaczonych dla gości z zagranicy
Niskie wykształcenie bezrobotnych
Słabo rozwinięte obszary wiejskie w porównaniu z miastem
Ujemny przyrost naturalny
Brak opracowanego produktu turystycznego\
Szanse:
Stały wzrost liczby turystów międzynarodowych
Duże zainteresowanie aktywnymi formami wypoczynku w kurortach takich jak Międzyzdroje
Duży wzrost w Europie i Polsce turystyki weekendowej
Coraz większy rynek konferencji i kongresów oraz forma podróży biznesowych, finansowych przez pracodawców
Stosunkowo duży rynek krajowy
Położenie Polski w dogodnym punkcie Europy
Potencjalnie łatwy dostęp do większości rynków europejskich
Coraz większe zainteresowanie kurortem dzięki korzystnym ceną w stosunku do jakości sprzedawanych usług
Duże zainteresowanie turystów kurortem dzięki nieskażonemu środowisku, wielu imprezą kulturalnym oraz walorom przyrodniczym
Dzięki przyjaznemu nastawieniu ludności, coraz lepszy wizerunek kurortu
Dużo lepsze spojrzenie na Polskę jako kraj będący członkiem Unii Europejskiej
Możliwość pozyskania zagranicznych i krajowych inwestorów w sektorze turystyki
Rozbudowa sieci dróg i infrastruktury drogowej gminy dzięki pomocy z funduszy unijnych
Możliwość większego zatrudnienia w sektorze turystyczno rekreacyjnym dzięki przeprowadzanym inwestycją
Napływ turystów dzięki wielu imprezom o randze krajowej i międzynarodowej
Duże zyski dla miasta i gminy dzięki wprowadzeniu specjalnych stref ekonomicznych dla potencjalnych przedsiębiorców
Współpraca z sąsiednimi gminami i płynące z tego faktu wymierne korzyści dla obu stron
Rozwój agroturystyki, dzięki istniejącym już oraz powstającym gospodarstwom agroturystycznym
Duże możliwości zarobkowe młodzieży w sezonie letnim przy pracy w sektorze turystyki, rozrywki, rekreacji
Idealne warunki do rehabilitacji, pobytów sanatoryjnych dla kuracjuszy
Duże możliwości do prowadzenia prywatnych kwater wypoczynkowych
Rozwój turystyki morskiej (rejsy promami pasażerskimi)
Możliwość uzyskania przez Międzyzdroje statutu uzdrowiska
Rozwój funkcji dydaktycznej i szkoleniowej jednocześnie promującej gminę i jej walory krajobrazowe
Rozwój infrastruktury technicznej związany z ochroną zasobów przyrodniczych
Zagrożenia:
Silna konkurencja na rynku międzynarodowym nowych destylacji turystycznych i krajów o podobnych produktach turystycznych
Zmniejszanie się rentowności szeregu usług zwiększających atrakcyjność oferty turystycznej i zwiększających wydatki turystów
Niskie poczucie bezpieczeństwa turystów (stan bezpieczeństwa publicznego w miastach i na drogach)
Pogorszenie warunków dla potencjalnych inwestorów
Słaba organizacja jednostek samorządu terytorialnego
Kiepski marketing rozwoju gminy i miasta
Brak środków z funduszy unijnych oraz z budżetu państwa na rozwój miasta i gminy
Zniechęcenie zagranicznych turystów do przyjazdu do kurortu poprzez kiepski stan nawierzchni dróg oraz słabe oznakowanie
Małe zainteresowanie inwestycjami zagranicznymi na terenie gminy
Spory pomiędzy miastem a przedsiębiorcami o kwestie związane z wynajmem przestrzeni pod postawienie budek z pamiątkami
Słaba reklama kurortu na arenie ogólnopolskiej oraz międzynarodowej
Wzrost liczby turystów wpływający na zintensyfikowanie eksploatacji środowiska naturalnego
Nie kontrolowana degradacja środowiska przyrodniczego
Analiza SWOT wskazuje na wiele silnych stron, jakimi charakteryzują się Międzyzdroje. Największe korzyści płyną z położenia geograficznego kurortu. To usytuowanie na wyspie Wolin powoduje, że Międzyzdroje są otoczone interesującymi atrakcjami turystycznymi. Bliskość Wolińskiego Parku Narodowego dodatkowo podkreśla uzdrowiskowy charakter miejscowości. Położenie Międzyzdrojów blisko zachodniej granicy Polski jest dodatkowym atutem sprzyjającym rozwojowi miasta. Dzięki niemu Niemcy (szczególnie o polskich korzeniach) chętnie wybierają "perłę Bałtyku" na wakacyjny wypoczynek. Stosunkowo łatwy dojazd mają także mieszkańcy dużych polskich miast: Wrocławia, Poznania, Szczecina. Oni także kojarzą Międzyzdroje z wysoką jakością usług i bogatą ofertą wypoczynkową. Kolejnym, koronnym atutem Międzyzdrojów, zwiększającym jego przewagę konkurencyjną na rynku kurortów nadmorskich jest "Festiwal Gwiazd". To ten element jest pierwszym skojarzeniem z atrakcjami dostępnymi w Międzyzdrojach. Posiadając taki niekwestionowany atut należy nieustannie podkreślać jego znaczenie, prowadząc jednocześnie działania mające na celu wzbogacenie oferty o kolejne interesujące propozycje. Propozycje te już teraz są dostępne, jednak wiedza o nich cały czas nie jest wśród turystów wystarczająca. Słabą stroną Międzyzdrojów jest niski poziom wiedzy o dostępnych w gminie atrakcjach tak wśród turystów jak i osób pracujących w branży turystycznej.
Silną stroną Międzyzdrojów jest fakt, iż miasto dało się już poznać inwestorom, jako miejsce gdzie można zrobić świetne interesy szczególnie jeżeli chodzi o branże budowlaną. Doświadczenie pracowników urzędu, umiejętność współpracy z potencjalnymi inwestorami, właściwe eksponowanie zalet kurortu powoduje, że inwestorzy często interesują się sprzedawanymi przez miasto i gminę działkami. Jak dotąd nie było kłopotów ze znalezieniem kupca. Jednocześnie zdaniem mieszkańców miasta należałoby zmienić profil realizowanych inwestycji z mieszkaniowego na hotelowy. Dzięki temu w długim okresie czasu będzie możliwość zwiększenia dochodów budżetu miasta i maksymalizacji zaangażowania nowych hoteli w promocję Międzyzdrojów. Wysoka niepewność sytuacji ekonomicznej w najbliższych miesiącach oraz trudne do przewidzenia kolejne przejawy kryzysu gospodarczego determinują szanse i zagrożenia stojące przed Międzyzdrojami. Najpoważniejszym zagrożeniem mogącym zahamować rozwój inwestycyjny kurortu jest pogłębiający się kryzys branży budowlanej. Jednocześnie kryzys ekonomiczny może być paradoksalnie szansą dla Międzyzdrojów. Kryzys przynosi ze sobą osłabienie polskiej waluty. Ostatnie notowania z lutego 2009 wskazują, że bliska jest psychologiczna granica pięciu złotych za jedno Euro. Spadek wartości Złotego powoduje, że dla turystów ze strefy Euro Polska staje się krajem wyjątkowo atrakcyjnym cenowo. Tanieją usługi hotelarskie, tanieją oferty gastronomiczne. Przy konkurencyjnej ofercie cenowej względem Europy, Międzyzdroje są z roku na rok w stanie zaoferować coraz atrakcyjniejsze warunki noclegowe i wypoczynkowe. W ubiegłym roku turystów zagranicznych było o 13% mniej niż w roku 2007. Wysokie ceny mogą spowodować, że polski turysta wybierze atrakcyjną cenową, skromniejszą ofertę nad polskim morzem. Szczególnie istotną słabą stroną z punktu widzenia przyszłości Międzyzdrojów jako kurortu jest ubiegłoroczne zamknięcie części plaży w szczycie sezonu z powodu zagrożenia bakteriami salmonelli. Szczęśliwie dla oferty turystycznej w 2009 r., informacja o kłopotach z czystością plaży nie zakorzeniła się w świadomości turystów. Niestety przed Międzyzdrojami cały czas stoi zagrożenie rozprzestrzenienia się tej informacji. Z tego powodu należy dołożyć wszelkich starań, by tegoroczne wakacje odbyły się bez podobnych zawirowań. Realizacji tego celu może służyć stały monitoring czystości wody i natychmiastowe reagowanie na wszelkie pojawiające się zmiany.
Szansą dla Międzyzdrojów jest wzrastające zainteresowanie kurortem, jako miejscem wyśmienitym na konferencje branżowe, szkolenia, firmowe spotkania integracyjne. Właściwie przeprowadzona kampania informacyjna i ścisła współpraca hoteli posiadających sale konferencyjne umożliwi organizację licznych spotkań szkoleniowych, które jednocześnie wydłużą okres korzystania z turystycznych atrakcji Międzyzdrojów.
Wnioski.
Gmina Międzyzdroje odznacza się dużą atrakcyjnością. Jednak do tego, by turyści jak najpełniej zjeżdżali w to wyjątkowe miejsce nie wystarczą same jego walory. Niezbędnym elementem jest promocja regionu, inwestycje i jeszcze raz promocja. Należałoby dotrzeć do wyodrębnionych segmentów turystów na większą skalę niż dotychczas. Aby osiągnąć większe zyski, należy dbać o obecnych przyjeżdżających wczasowiczów, ale również kierować ofertę do potencjalnych turystów i zachęcić ich do przyjazdu. Gmina Międzyzdroje w porozumieniu z przedsiębiorcami sprzedającymi usługi turystyczne powinna zadbać o przedłużenie sezonu turystycznego. Aby to osiągnąć należy zwrócić szczególną uwagę na dwa aspekty, a mianowicie:
· poszerzyć ofertę produktową w celu przyciągnięcia turystów poza sezonem (basen, aquapark),
· pozyskać nowych turystów w tym wycieczki szkolne oraz biznesmenów korzystających z oferty konferencyjnej.
W tym celu proponuję następujące działanie: zadbanie o wizerunek analizowanego regionu poprzez udział w międzynarodowych targach, nowe, uaktualnione wydawnictwa informacyjne i promujące gminę Międzyzdroje, nawiązanie kontaktów ze szkołami, uczelniami oraz stworzenie warunków do uprawiania turystyki pobytowej wycieczek szkolnych poprzez modyfikację i ulepszenie systemu informacji turystycznej oraz niższe koszty pobytu. Niezbędne jest zorganizowanie pełnej informacji turystycznej w Międzynarodowym Domu Kultury w Międzyzdrojach. Jeżeli władze lokalne nie stworzą odpowiednich warunków w odpowiednim czasie, miejscu i formie nie przekażą informacji dotyczących regionu Międzyzdrojów, może się okazać, że turyści znajdą sobie inne miejsce wypoczynku, bo w okolicy jest wiele zakątków godnych uwagi np. Dziwnów, Rewal, Świnoujście, ale również plaże w Niemczech. Turyści chcieliby, aby w Międzyzdrojach było czyściej, aby uzyskać pełne, bezpłatne informacje o interesujących ich miejscach oraz aby było taniej. Wszelkie atrakcje oferowane przez gminę są płatne, nie dba się o turystę masowego, który chętnie obejrzałby np. koncert czy widowisko bezpłatnie. Oprócz opłaty za miejsce zakwaterowania trzeba wziąć pod uwagę koszty parkingów strzeżonych, opłat za wypożyczany sprzęt, toaletę itd. To o czym piszę nie oznacza, że władze gminy Międzyzdroje nie robią nic w celu utrzymania i pozyskania nowych turystów. Działania gminy w zakresie promocji są ograniczone przez budżet jakim dysponują i przekazują na działania promocyjne. Niewątpliwie jednak każdy turysta jest źródłem dochodu dla gminy.
BIBLIOGRAFIA:
J.P. Piotrowski, M. Traczyk: ” Promocja i informacja turystyczna wybrane zagadnienia” wyd. AVSI POLSKA, Kraków 1999r.
Praca pod red. A. Szwichtenberga, W. Delugi ” Rola marketingu w rozwoju regionów turystycznych”, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2000 r.
Audyt turystyczny miasta Międzyzdroje, wyd. PART, Warszawa 2001 r.
„Wybrzeże Bałtyku” Przewodnik turystyczny. BMG, Łódź 2001
7 dni w Międzyzdrojach - przewodnik turystyczny, B. Kucharski, wyd. PTTK „Kraj” Warszawa, 1990 r.
Internet: www.bip.miedzyzdroje.pl
Internet: www.wolinpn.pl
Internet: www.miedzyzdroje.pl
Internet: www.mojemiedzyzdroje.pl
Internet: www.plaze.onet.pl