POSTAWA SIATKARSKA WYSOKA I PORUSZANIE SIĘ PO BOISKU

Postawa siatkarska wysoka: stopy ustawione w rozkroku lub rozkroczno-wykrocznie na szerokość bioder. Nogi ugięte w stawie skokowym, kolanowym i biodrowym, tułów pochylony. Ramiona ugięte w stawie łokciowym, dłonie skierowane do siebie.

Poruszanie się po boisku:
• bieg (przodem, tyłem) – powyżej 3 m.,
wykonywany z maksymalną prędkością. Charakteryzuje się zrywami, startami oraz błyskawicznymi zmianami kierunków. Ostatnie kroki biegu są wydłużone i powinny być zakończone wytracaniem prędkości aż do całkowitego zatrzymania.
• krok odstawno-dostawny – do 3 m., w obronie i przy siatce
Ruch zostaje zainicjowany przez nogę kierunkową przeniesioną tuż nad podłożem a zakończony dostawieniem drugiej nogi
• krok skrzyżny – do 3 m., tylko przy siatce,
zazwyczaj stosuje go środkowy. Polega na przełożeniu dalszej nogi przed bliższą (skrzyżowanie nóg) i odstawieniem nogi to ponownego znajdowania się w „normalnej” pozycji
• krok podwójny – do 3m., w obronie
Służy do poruszania się tylko w przód i w tył. Ruch zapoczątkowuje noga zakroczna, wykonując jeden krok w przód, a następnie druga wykonuje drugi krok. Przy poruszaniu się w tym kolejność jest odwrotna – pierwszy krok wykonuje noga wykroczna
• Doskok
Jest to szybkie przemieszczenie ciała z charakterystycznym wyrzucaniem obu nóg w kierunku miejsca podjęcia dalszej akcji. Występuje najczęściej w połączeniu z innymi sposobami poruszania się po boisku. W sytuacjach gdy zachodzi potrzeba szybkiej zmiany pozycji stosowany jest w czystej formie.
Racjonalne formy odbicia piłki sposobem oburącz górnym (nad sobą, w przód, w bok, w tył)
• odbicie piłki sposobem oburącz górnym w postawie wysokiej,
• odbicie piłki sposobem oburącz górnym w wypadzie w przód,
• odbicie piłki sposobem oburącz górnym w wypadzie w bok,
• odbicie piłki sposobem oburącz górnym w przysiadzie,
• odbicie piłki sposobem oburącz górnym w klęku,
• odbicie piłki sposobem oburącz górnym w wyskoku,
• odbicie piłki sposobem oburącz górnym w padzie w tył.
Technika odbicia piłki sposobem oburącz górnym w postawie wysokiej: stajemy w rozkroku, lub rozkroczno-wykrocznie na szerokość bioder. Nogi ugięte w stawie skokowym, kolanowym i biodrowym, tułów lekko pochylony. Wysuwamy ugięte ramiona w stawie łokciowym do przodu tak, aby dłonie znalazły się około 20 cm od twarzy na wysokości czoła. Nadgarstki maksymalnie zgięte grzbietowo, kciuki skierowane do siebie z palcami wskazującymi tworzą trójkąt równoboczny. Kontakt z piłka mają wszystkie palce. Odbicie następuje poprzez wyprost nóg i rąk.

Najczęściej spotykane błędy:
1. stopy ustawione w pozycji zakroczno-wykrocznej,
2. stopy ustawione wężej lub szerzej niż szerokość bioder,
3. brak ugięcia nóg w fazie przyjęcia,
4. tułów odchylony lub wyprostowany,
5. brak zgięcia grzbietowego,
6. brak kontaktu wszystkich palców z piłką,
7. kciuki skierowane w dół lub w górę,
8. piłka odbita poniżej wysokości wzroku lub powyżej głowy,
9. brak wyprostu nóg w fazie podania,
10. brak lub niepełny wyprost rąk w fazie podania,
11. zginanie dłoniowe podczas odbicia piłki,
12. nieprawidłowe skoordynowanie ruchu nóg i rąk - wyprost rąk bez wyprostu nóg i odwrotnie.

1. Odbicie piłki sposobem oburącz górnym – METODYKA
a) pokaz i objaśnienie techniki odbicia,
b) nauka ułożenia rąk i nóg,
każdy ćwiczący ma piłkę ~ układanie dłoni na piłce w kształcie koszyczka i przyjmowanie postawy,
c) nauka przyjęcia piłki (chwyty),
każdy ćwiczący ma piłkę ~ podrzut piłki oburącz od dołu i chwyt w koszyczek w postawie wysokiej,
d) nauka podania piłki (wyrzuty),
ćwiczący stają przodem do siatki w odległości 2m, każdy ma piłkę ~ podrzut piłki oburącz od dołu i chwyt w koszyczek w postawie wysokiej, następnie wyrzut piłki do współćwiczącego,
e) nauka odbicia piłki nad sobą,
ustawienie jw. ~ podrzut piłki oburącz od dołu i odbicie piłki nad sobą,
f) nauka odbicia piłki do przodu,
ustawienie jw. ~ podrzut piłki oburącz od dołu i odbicie piłki przez siatkę, a następnie chwyt piłki odbitej od współćwiczącego,
g) nauka odbicia piłki w bok,
• podrzut piłki w górę, obrót o 90 stopni i odbicie piłki bokiem do współćwiczącego (raz jedną stroną raz drugą). Współćwiczący chwyta piłkę i powtarza ćwiczenie
h) nauka odbicia piłki w tył,
• podrzut piłki w g2órę, obrót o 180 stopni i odbicie piłki bokiem do współćwiczącego (raz jedną stroną raz drugą). Współćwiczący chwyta piłkę i powtarza ćwiczenie
i) nauka odbicia piłki na różne odległości,
ustawienie 3m od siatki ~ bezpośrednie odbicia piłki przez siatkę,
ustawienie 5m od siatki ~ bezpośrednie odbicia piłki przez siatkę,
ustawienie 7m od siatki ~ bezpośrednie odbicia piłki przez siatkę
j) nauka odbicia piłki po przemieszczeniu się w bok, w przód, w tył,
• Ustawienie naprzeciwko siebie w parach. Jedna osoba z pary rzuca, bądź odbija piłkę współćwiczącemu na boki, w tył, bądź blisko siebie (nie sygnalizując swoich zamiarów). Współćwiczący musi dobiec do piłki, przyjąć postawę siatkarską, odbić piłkę i wrócić na swoje miejsce
k) nauka odbicia piłki ze zmianą kierunku odbicia,
• Ustawienie nieparzystej ilości uczniów w kole, odbijają do co drugiej osoby w kole. W wyniku parzystej liczby osób należy zastosować zmiany miejsca w kierunku odbicia
l) nauka odbicia piłki w postawach o zachwianej równowadze.
• W dwójkach podania piłki przez siatkę. Po każdym odbiciu wykonanie określonego zadania, np.:
- bieg do siatki, powrót na swoją pozycję wyjściową
- siad – powstanie
- „kołyska w tył”

POSTAWA SIATKARSKA NISKA
Postawa niska, to przysiad, wypad, klęk jednonóż, siad. Cechą charakterystyczną jest jej wyraźne obniżenie środka ciężkości. Ramiona ułożone blisko tułowia, swobodnie ugięte w stawach łokciowych. Powierzchnie dłoni zwrócone ku sobie o luźno rozstawionych palcach.

ODBICIE W POSTAWIE SIATKARSKIEJ NISKIEJ
Charakterystyczne dla tej postawy jest ustawienie stóp na szerokość bioder, a w niektórych sytuacjach jeszcze szerzej. Wyraźne ugięcie nóg w stawach kolanowych oraz skokowym i biodrowym. Tułów pochylony do przodu, wzrok skierowany przed siebie. Następuje maksymalne wysunięcie prostych ramion do przodu
z równoczesnym ruchem odwracania. W dalszym ciągu należy złączyć palce wskazujące nakładając je na siebie, a następnie złączyć kciuki doprowadzając je do chwytu dłoni. Odbicie wykonuje się przydłoniową częścią przedramienia, a główne zadanie spoczywa na wyprostnym ruchu kończyn dolnych, przy jednoczesnym lekkim ruchu unoszenia prostych i równolegle ustawionych ramion w górę i ku przodowi.
Zawodnik "pracuje" na nogach, obserwuje przeciwnika i piłkę w celu przyjęcia postawy do odbicia piłki.
Najczęściej pozycję taką zawodnicy przyjmują przed: obroną piłki i przyjęciem zagrywki.


2. Odbicie piłki sposobem oburącz dolnym – METODYKA
a) pokaz i objaśnienie techniki odbicia,
b) nauka ułożenia rąk,
Na sygnał prowadzącego ćwiczący z obu stron siatki ustawieni na liniach końcowych boiska przyjmują postawę oraz układają ramiona jak przed odbiciem. Prowadzący sprawdza poprawność wykonanego zadania.
c) nauka wyprostu nóg
Ustawienie w dwójkach – jeden przyjmuje niską postawę w przysiadzie z ramionami ułożonymi równolegle do podłoża, partner na podwyższeniu przed nim opuszcza piłkę na przedramiona odbijającego, a ten w momencie opuszczania piłki wykonuje energiczny wyprost nóg i odbicie piłki bez udziału ramion
d) nauka odbicia piłki nad sobą z własnego podrzutu,
ćwiczący wykonuje podrzut piłki nad sobą, przyjmuję postawę siatkarską niską i odbija sposobem dolnym w górę nad siebie. Łapie piłkę i powtarza ćwiczenie. W przypadku dobrych umiejętności można wyeliminować element chwytania piłki.
e) nauka odbicia piłki nad sobą z rzutu współćwiczącego,
Współćwiczący będąc na podwyższeniu 1m rzuca piłkę do ćwiczącego tak, aby wpadła na przedramiona. Ćwiczący zapoczątkowuje nieco wcześniej wyprost nóg i odbija piłkę w górę.
f) nauka odbicia piłki do przodu z rzutu współćwiczącego,
Rzut piłki jednego z współćwiczących z odległ. ok. 1,5m na przedramiona kolegi. Odbicie piłki wysokim łukiem do współćwiczącego. Należy kontrolować poprawność ruchów. Uczniowie mają zwracać uwagę na błędy kolegi.
g) nauka odbicia piłki po przemieszczeniu się w bok, w przód, w tył,
W dwójkach – partner podaje piłkę sposobem oburącz górnym, we wszystkie strony – na boki, w przód i w tył. Zadaniem współćwiczącego jest podejście pod piłkę i odbicie jej do partnera sposobem dolnym i powrót na pozycję początkową.
h) nauka odbicia piłki w tył,
ustawienie w dwójkach. Jeden z ćwiczących stoi w odległości ok. 2-3 m od ściany. Odbije o ścianę piłkę sposobem górnym, po koźle podchodzi pod nią i odbija ją sposobem dolnym w tył do partnera stojącego kilka metrów za nim w linii prostej. Następuje zamiana miejsc.
i) nauka odbicia piłki na różne odległości,
W dwójkach, uczniowie stoją naprzeciwko siebie po obu stronach siatki. Jeden z nich stoi w pozycji siatkarskiej niskiej ok. 2m od siatki przygotowany do odbicia sposobem dolnym. Partner rzuca mu piłkę, ten zaś odbija do niego sposobem dolnym przez siatkę. Zwiększenie odległości do 4m, 7m, itd.
j) nauka odbicia piłki ze zmianą kierunku odbicia,
• Ustawienie nieparzystej ilości uczniów w kole, odbijają do co drugiej osoby w kole. W wyniku parzystej liczby osób należy zastosować zmiany miejsca w kierunku odbicia
k) nauka odbicia piłki w postawach o zachwianej równowadze.
• W dwójkach podania piłki przez siatkę. Po każdym odbiciu wykonanie określonego zadania, np.:
- bieg do siatki, powrót na swoją pozycję wyjściową
- siad – powstanie
- „kołyska w tył”

BŁĘDY
1. brak ustawienia rozkroczno – wykrocznego stóp
2. spoczywanie ciężaru ciała na piętach
3. brak ustawienia stóp na szerokość bioder
4. brak ugięcia nóg we wszystkich stawach,
5. Brak wyprostu rąk w stawach łokciowych,
6. Brak nałożenia na siebie dłoni tak, by palce jednej ręki obejmowały zwiniętą drugą dłoń tworząc tzw. łódeczkę,
7. brak podejścia pod piłkę, odbicie w ruchu
8. brak koordynacji wyprostu nóg i pracy ramion przy odbiciu
9. Odbicie inną częścią rąk, niż przedramiona
10. Brak pochylenia tułowia ku przodowi,
11. Za szybki wyprost ciała – piłka odbijana jest na wysokości ramion, a nie bioder

Racjonalne formy odbicia piłki sposobem oburącz dolnym (nad sobą, w przód, w bok, w tył)
• odbicie piłki sposobem oburącz dolnym w postawie niskiej,
• odbicie piłki sposobem oburącz dolnym w wypadzie w przód,
• odbicie piłki sposobem oburącz dolnym w wypadzie w bok,
• odbicie piłki sposobem oburącz dolnym w przysiadzie,
• odbicie piłki sposobem oburącz dolnym w klęku,
• odbicie piłki sposobem oburącz dolnym w padzie w tył.

ZAGRYWKA SPOSOBEM DOLNYM
FAZA PRZYGOTOWAWCZA: ustawienie przodem do siatki w pozycji wykroczno zakrocznej. Nogi lekko ugięte w stawach kolanowych, tułów pochylony do przodu. Podrzut wykonany płynnie jednorącz w przód na odległość wyciągniętego ramienia i wysokość nie przekraczającą pół metra. W tym czasie następuje zamach przeciwnego ramienia ku tyłowi z jednoczesnym obniżeniem postawy.
FAZA UDERZENIA: wyprostny ruch kończyn dolnych z przeniesieniem ciężaru ciała na nogę wykroczną. Wymach ramienia z jednoczesnym uderzeniem piłki dłonią o złączonych i usztywnionych palcach. Po uderzeniu ramię kontynuuje swobodny ruch wskazując kierunek lotu piłki.


3. Zagrywka dolna – METODYKA
a) pokaz i objaśnienie techniki zagrywki,
b) nauczanie ruchu bez piłki,
ustawienie ćwiczących w parach naprzeciwko siebie. Ćwiczą na zmianę – wykonują ruch do zagrywki tenisowej dolnej bez piłki. Partner obserwuje i poprawia ewentualne błędy. Zmiana ćwiczących.
c) nauczanie zamachu i dochwytu piłki,
Uczeń trzyma piłkę na dłoni. Wykonuje ruch do zagrywki tenisowej, w ostatniej fazie nie uderzając piłki, ale dokładając do niej rękę zagrywającą.
d) nauczanie uderzenia piłki,
ustawienie współćwiczących w dwójkach po obu stronach siatki w odległości ok. 1,5m od niej. Próba wykonania zagrywki dolnej do partnera przez siatkę. Współćwiczący ocenia technikę i poprawność wykonania ruchów. Łapie piłkę i następuje zmiana ćwiczących.
e) nauczanie zagrywki z różnej odległości od siatki,
ustawienie j.w, stopniowe zwiększanie odległości do 3m, 5m, 7m itd.
f) nauczanie zagrywki w różne miejsca boiska.

Podzielenie uczniów na 2 zespoły i ustawienie ich po obu stronach siatki. Ułożenie na boisku materacy, lub wyznaczenie pól, do których uczniowie mają celować. Można wprowadzić element rywalizacji, np. policzyć, która drużyna więcej razy trafi w wyznaczone pola zagrywką dolną w ciągu 2 minut.

BŁĘDY
1. uderzenie piłki bez podrzutu
2. brak postawy wykroczno - zakrocznej
3. zbyt wysoki podrzut piłki lub podrzut piłki w bok
4. uderzenie wykonane z ugiętego ramienia
5. brak ugięcia a następnie wyprostu nóg
6. piłka uderzona inna częścią ręki niż dłonią
7. serwujący stoi bokiem, a nie przodem do siatki
8. piłka podrzucona zbyt wcześnie (podczas zamachu) lub zbyt późno (serw z ręki)
9. zbyt słaby zamacha ramieniem
10. zamach i uderzenie nie są skutkiem ruchu wahadłowego ramienia w płaszczyźnie strzałkowej
11. w momencie uderzenia zawodnik stoi na jednej nodze, a nie na dwóch
12. brak uderzenia otwartą dłonią

ZAGRYWKA TENISOWA

FAZA PRZYGOTOWAWCZA

Ustawienie przodem do siatki w pozycji wykroczno – zakrocznej o lekkim ugięciu nóg. Podrzut piłki na wysokość około 1,5 m nad głowę (może być wykonany jednorącz bądź oburącz). Po podrzucie odwiedzenie ramienia w tył za głowę, przy znacznym ugięciu w stawie łokciowym, a następnie odchylenie tułowia ku tyłowi do pozycji tzw. łuku napiętego. Ciężar ciała w tym momencie spoczywa na nodze dalszej.

FAZA UDERZENIA

Początkowo następuje lekki skłon tułowia do przodu i przeniesienie ciężaru na nogę przednią. Dalszą czynnością jest ruch uniesienia ramienia uderzającego w stawie barkowym i wyprost w stawie łokciowym. Następuje coraz szybszy ruch wyprostowanego ramienia, by uderzenie piłki dłonią nastąpiło w najwyższym punkcie. Uderzenie wykonuję rozluźniona, „otwarta” dłoń. Po uderzeniu ramię kontynuuje ruch w przód i ku dołowi, a skłon tułowia nieco się pogłębia.

4. Zagrywka tenisowa – METODYKA
a) pokaz i objaśnienie techniki zagrywki,
b) nauczanie ruchu bez piłki
ustawienie w parach, uczniowie ćwiczą na zmianę. Jeden z nich wykonuje ruch, ówcześnie pokazany przez prowadzącego. Partner obserwuje i zwraca uwagę na ewentualne błędy swojego kolegi.
c) nauczanie podrzutu piłki,
podrzucanie piłki na wysokość ok. 1,5m tak, aby spadła ona na bark ręki zagrywającej.
d) nauczanie zamachu i dochwytu piłki,
Współćwiczący ustawieni na podwyższeniu, trzymający piłki oburącz przed sobą na wysokości maksymalnego zasięgu ręki drugiego ćwiczącego. Ćwiczący prawą rękę dokłada do piłki imitując zagrywkę. Zwracamy uwagę na prawidłową pracę prawej i lewej ręki oraz początkowe zupełne rozluźnienie nadgarstka ręki uderzającej. Ćwiczymy prawą i lewą ręką. Pamiętać należy o zmianie położenia nóg przy uderzeniu.
e) nauczanie uderzenia piłki,
Współćwiczący stoi na podwyższeniu trzymając piłkę oburącz w wyciągniętych dłoniach, przed nim (tyłem) stoi ćwiczący ustawiony jak do wykonania zagrywki. Piłka umieszczona na wysokości dłoni zagrywającego. Ćwiczący nie ma możliwości ruchu prawą ręką w tył. Jest to zgodne z techniką wykonywania zagrywki. Ruch dłonią zagrywającą powinien być krótki i energiczny. Uderzenie piłki otwartą dłonią przed siebie. Po 10 odbiciach zmiana.
f) nauczanie zagrywki z różnej odległości od siatki,
Wykonanie zagrywki przez siatkę do partnera z odłegł. 3m, 5m, 7m, itd.
g) nauczanie zagrywki w różne miejsca boiska.
Podzielenie uczniów na 2 zespoły i ustawienie ich po obu stronach siatki. Ułożenie na boisku materacy, lub wyznaczenie pól, do których uczniowie mają celować. Można wprowadzić element rywalizacji, np. policzyć, która drużyna więcej razy trafi w wyznaczone pola zagrywką górną w ciągu 2 minut.

BŁĘDY
1. podrzut zbyt wysoki lub za daleko od reki uderzającej
2. brak ugięcia k.dolnej i k.górnej w fazie przygotowawczej
3. stanie na palach a nie na całych stopach
4. usztywnienie dłoni
5. brak pozycji wykroczno - zakrocznej
6. brak odchylenia tułowia do tyłu tuż przed wykonaniem zagrywki,
7. uderzenia piłki „zamkniętą” dłonią
8. wykonanie zagrywki z ręki zgiętej w stawie łokciowym, uderzenie nie na maksymalnym zasięgu
9. brak ruchu ręki w dół po wykonaniu zagrywki
10. brak ustawienia przodem do siatki
11. brak odwiedzenia ręki zagrywającej w tył
12. brak przenoszenia ciężaru ciała

ATAK

Zbicie tenisowe – technika wykonania w podziale na poszczególne fazy:
Rozbieg – wykonuje się 3 kroków. Rozpoczynając od nogi różnoimiennej z ręką uderzającą. Szybkość rozbiegu zależy od toru lotu wystawy.
Wyskok – w ostatnim kroku rozbiegu zawodnik dołem przenosi ręce w tył, a następnie wykonuje doskok na dwie nogi (w pierwszej fazie na pięty) obniżając środek ciężkości przez ugięcie w stawach skokowych, kolanowych i biodrowych. Tułów jest pochylony do przodu, ramiona w wymachu w tył, a wzrok skierowany na piłkę. Wyskok następuje przez dynamiczny wyprost kończyn dolnych i tułowia w stawach biodrowych, kolanowych i skokowych, a ramiona swą pracą zamachową dołem w przód w górę zwiększają jego efektywność. Wznoszące się ciało zawodnika prostuje się przez odchylenie tułowia nieco do tyłu i przyjmuje pozycję „łuku napiętego”. Lewa ręka zatrzymuje się na wysokości lewego barku, prawa ręka ugięta w stawie łokciowym kontynuuje zamach aż za głowę. Ramię atakujące prostuje się w stawie łokciowym
z równoczesnym wyprostem i skłonem tułowia w przód. Dalszy ruch ręki jest kontynuowany przez obrót w stawie barkowym, a w momencie poprzedzającym kontakt z piłką odgięta grzbietowo dłoń rozpoczyna prostowanie przechodzące do zgięcia dłoniowego w stawie nadgarstkowym. Zmiana kierunku zbicia piłki można wykonać przez zmianę układu tułowia w wyskoku, lub przez umyślną sprytną pracę nadgarstka. Po krótkim kontakcie z piłką ramie wykonuje ruch i zginając się w stawie łokciowym zostaje przywiedziona do tułowia.

5. Atak - METODYKA
a) pokaz i objaśnienie techniki,
b) nauczanie ruchu bez piłki:
- rozbiegu zakończonego naskokiem na obie stopy,
- wyskoku z zamachową pracą ramion dołem w górę,
Rozpoczęcie ruchu lewą nogą wprzód i odchylenie ramion w tył (zawodnicy leworęczni rozpoczynają prawą nogą) Dostawienie nogi prawej blokując piętą ugięcie obu nóg w stawach kolanowych. (A) Wyskok z miejsca z odbicia obunóż. Ugięcie nóg w kolanach, pochylenie tułowia w przód i wyrzut ramion dołem w tył. (B) Energiczne pociągnięcie ramion przodem w górę i wyprost nóg w kolanach – po wyskoku odchylenie w tył tułowia i głowy. Lądowanie na śródstopiu na jednej części skrzyni lub na ławce. Wyskok ze skrzyni tak jak w fazie (A) i zeskok na materac.
- uderzenia piłki i lądowania na ugięte nogi,
Współćwiczący trzyma piłkę w górze oburącz na podwyższeniu. Ćwiczący w wyskoku obunóż z zamachu jak do ataku dotyka ręką piłkę, ląduje na ugięte nogi
c) nauczanie uderzenia piłki kozłem o podłogę,
W parach. Współćwiczący trzyma wyciągniętą piłkę w dłoniach przed sobą. Partner wykonuje zamach oburącz
w górę, następnie opuszczając lewą rękę w dół rozpoczyna ruch prawą ręką (lub na odwrót w przypadku osób leworęcznych) uderzając piłkę po podrzucie przez współćwiczącego
d) nauczanie uderzenia piłki trzymanej po wyskoku z miejsca,
współćwiczący stoi na podwyższeniu z jednej strony siatki trzymając piłkę nad górną taśmą. Ćwiczący z wyskoku
z miejsca uderza piłkę dłonią nie dotykając siatki. Ćwiczenie wykonujemy prawą i lewą ręką.
e) nauczanie uderzenia piłki trzymanej po rozbiegu,
Współćwiczący trzyma piłkę na podwyższeniu nad górną taśmą. Ćwiczący z rozbiegu wykonuje wyskok pionowo
w górę i uderza piłkę ręką atakującą. To samo później robi drugą ręką.
f) nauczanie uderzenia piłki po podrzucie z rozbiegu,
ustawienie w parach po obu stronach siatki. Jeden z nich posiada piłkę. Wykonuje podrzut w górę, w przód do siatki, wykonuje rozbieg i atakuje piłkę z własnego podrzutu.
g) nauczanie uderzenia piłki po wystawie,
Ustawienie dwóch rozgrywających po obu stronach siatki. Reszta uczniów posiada piłki. Odbijają sposobem górnym do rozgrywających ci zaś wystawiają im piłkę na prawe bądź lewe skrzydło. Zadaniem uczniów jest dobiegnięcie do piłki i zaatakowanie jej na drugą stronę siatki. Jeśli ćwiczenie będzie zbyt ciężkie zamiast wystawy można zastosować rzut piłki, bądź rozgrywający będę łapać piłki, po czym dopiero wystawiać na skrzydła.
h) nauczanie ataku w po prostej i po przekątnej,
ustawienie uczniów w trójkach. Jeden atakuje, jeden wystawia, a trzeci z nich w zależności od kierunku ćwiczenia ataku staje do obrony po prostej lub też po przekątnej. Zadaniem zawodnika atakującego jest kierować piłkę
w swojego partnera. Po wykonaniu zadania zmiana uczniów o jedną pozycję.
i) nauczanie ataku z różnych wysokości rozegrania.
Nauczanie ataków z piłek szybkich, „krótkich” (atak ze środka). Zwrócenie uwagi na szybsze dojście do piłki.
Ustawienie uczniów podobne jak do wcześniejszych ćwiczeń – jeden wystawia piłkę, reszta atakuje.

BŁĘDY

1. Rozpoczęcie rozbiegu nogą jednoimienną do ręki atakującej.
2. Brak przeniesienia rąk w tył przy ostatnim kroku rozbiegu.
3. Przed wyskokiem brak ugięcia w stawach biodrowym i kolanowym (brak obniżenie środka ciężkości)
4. Wyskok jednonóż .
5. Wyskok w przód (zamiast w górę).
6. Brak odchylenia tułowia w tył (łuku napiętego)
7. Brak ugięcie ręki w stawie łokciowym i odchylenia jej w tył.
8. Atak ze zgiętej ręki.
9. Brak zgięcia dłoniowego w momencie ataku piłki (tzw. „nakrycia piłki”)
10. Atak usztywnioną dłonią.
11. Brak ruchu ręki w dół do tułowia po wykonaniu ataku.
12. Lądowanie na jedną nogę.

BLOK
Ćwiczący stoi blisko siatki (30 – 50 cm) stopy ustawione są w małym rozkroku, a nogi ugięte tak, ażeby poprzez ich wyprost nastąpiło odbicie do wyskoku wzwyż z równoczesnym wyniesieniem rąk w górę w przód ponad siatkę. W pozycji poprzedzającej wyskok ręce ułożone są blisko tułowia, a dłonie o rozłożonych palcach znajdują się na wysokości klatki piersiowej. Wzrok blokującego cały czas skierowany jest na stronę przeciwnika i kontroluje przeloty piłki. Wyskok do zastawiania następuje poprzez wyprost nóg z równoczesnym wyniesieniem rąk w górę w przód ponad siatkę przez zamach w stawach ramiennych. Odległość rąk od górnej krawędzi siatki winna być możliwie mała, tak aby uniknąć możliwości przejścia piłki między ramionami blokującego a siatką. Dłonie będące blisko siebie o rozstawionych palcach odgięte grzbietowo tworzą zasłonę dla lecącej piłki. Z chwilą kontaktu dłoni z piłką następuje przemieszczenie ich do ugięcia dłoniowego. Po utracie kontaktu z piłką następuje przywiedzenie ramion, celem uniknięcia przypadkowego zetknięcia z siatką, a zarazem przyjęcie postawy siatkarskiej po lądowaniu na podłoże.

6. Blok
a) nauczanie postawy wyjściowej,
Pokaz postawy przy siatce przez prowadzącego. Uczniowie stają naprzeciwko siatki w dwójkach, na sygnał prowadzącego przyjmują postawę wysoką.
b) nauczanie ruchu ramion i ułożenia dłoni,
Ćwiczący stoją w postawie wyjściowej do bloku, wzrok skierowany na stronę przeciwną. Na sygnał unieść ramiona w górę tak, aby sztywne dłonie w przedłużeniu przedramion wprowadzić ruchem ślizgowym ponad taśmą na stronę przeciwnika. Palce rozszerzone i wyprostowane.
c) nauczanie bloku po wyskoku z miejsca piłki trzymanej,
Z postawy wyjściowej do bloku, wyskok z miejsca, dłonie z częścią przedramion przełożyć nad siatką na drugą stron. Wyskok do bloku następuje przez dynamiczny wyprost nóg z równoczesną niewielką pracą zamachową w stawach barkowych ugiętych ramion. Następnie można dodać do ćwiczenia piłkę – uczeń wykonujący trzyma blok i przerzuca piłkę do partnera na drugą stronę, kierując piłkę nadgarstkami w dół.
d) nauczanie bloku po wyskoku z miejsca piłki rzuconej,
W dwójkach. Jeden z ćwiczących wykonuje blok. Drugi w odległości około 1,5m od siatki rzuca piłkę nisko nad taśmą. Zadaniem ucznia skaczącego do bloku, jest zablokowanie piłki, nie przepuszczenie jej na swoją stronę.
e) nauczanie bloku piłki atakowanej,
Ustawienie j.w. z tą różnicą, iż zawodnik nie wykonujący bloku, odsuwa się od siatki na odległ. ok. 3m i lekko atakuje piłkę ponad taśmą. Drugi ćwiczący blokuje ją.
f) nauczanie dojścia do bloku grupowego,
Szereg zawodników A (3) ustawiamy przodem do siatki wzdłuż linii środkowej (odległość od linii ok. 0,5m)
w odstępach 1,5 – 2m. Pozostali ćwiczący (B) ustawieni w rzędzie po prawej stronie siatki. Ci uczniowie pojedynczo dochodzą do pierwszego ucznia stojącego po drugiej stronie siatki, wykonują równoczesny skok do bloku. Zawodnik (B) po zeskoku porusza się krokiem dostawnym lub skrzyżnym do ćwiczącego A2, skaczą razem w górę, zeskok, itd. Następnie to samo rozpoczyna zawodnik B2. Łącznie dwa lub trzy obejścia w lewo, to samo
w prawo i zmiana ćwiczących.
g) nauczanie bloku podwójnego,
Uczniowie ćwiczą w czwórkach. Z jednej strony na środku siatki znajduje się rozgrywający, na prawym bądź lewym skrzydle atakujący. Po drugiej stronie na środku siatki znajduje się jeden blokujący, na skrzydle (w zależności po której stronie wykonywany będzie atak) drugi blokujący. Atakujący nagrywa piłkę do rozgrywającego, ten wystawia ją, a zawodnicy po drugiej siatce mają zadanie zatrzymać bo blokiem. Zawodnik stojący na środku siatki musi dołączyć do swojego partnera. Zmiana ćwiczących o jedno miejsce.
h) nauczanie bloku potrójnego.
Ustawienie j.w – dodanie trzeciego blokującego na drugie skrzydło oraz drugiego atakującego. W zależności od tego, komu wystawi rozgrywający, dojście ćwiczących do bloku na dane skrzydło i zablokowanie ataku. Zmiana ćwiczących po kilku atakach.

BŁĘDY
1. Ustawienie dalej bądź bliżej od siatki niż 40-60 cm
2. Stopy ustawione szerzej niż szerokość barków.
3. W pozycji wyjściowej ręce ułożone zbyt daleko tułowia.
4. Złączone palce u dłoni.
5. Brak koordynacji rąk i nóg w wyskoku do bloku (najpierw wyprost nóg, później rąk, bądź na odwrót)
6. Brak wyprostowanych rąk nad siatką.
7. Brak ułożenia ciała w „daszek”.
8. Brak zgięcia dłoniowego nadgarstków w momencie zetknięcia z piłką.
9. Brak zgięcia w stawach skokowych, kolanowych i biodrowych umożliwiających szybkie przemieszczenie się do bloku.
10. Zbyt szybki bądź zbyt późny wysoko do bloku.