Znaki i znakowanie opakowań transportowych
Znaki zasadnicze opakowań transportowych zapewniają ich identyfikację i dostarczenie do określonego odbiorcy. Składają się ze znaku identyfikacji, znaku odbiorcy i znaku miejsca przeznaczenia.
Znak identyfikacji składa się ze znaku transakcji oraz liczby opakowań transportowych z zawartością w partii i kolejnego numeru opakowania.
Znak odbiorcy powinien przedstawiać nazwę firmy odbiorcy, skrót lub inny symbol stosowany przez odbiorcę.
Znak miejsca przeznaczenia powinien przedstawiać nazwę stacji przeznaczenia lub portu wyładowania, kraju odbiorcy, miejsce przeładowania. W obrocie międzynarodowym zaleca się stosowanie na opakowaniach transportowych z zawartością, znakowania uproszczonymi znakami zasadniczymi.
Znaki informacyjne powinny określać; masę i wymiary opakowania transportowego z zawartością oraz nadawcę.
Znaki niebezpieczeństwa umieszczone na opakowaniach transportowych z zawartością są ustalone odpowiednimi przepisami obowiązującymi w zakresie transportu drogowego, kolejowego i morskiego ładunków niebezpiecznych.
Znaki manipulacyjne na opakowaniach transportowych są takie same jak na opakowaniach jednostkowych, z wyjątkiem znaku „Tu otwierać”, którego stosowanie na opakowaniach transportowych nie jest przewidziane. Na opakowaniu transportowym w miejscu, w którym należy je otwierać, powinien być umieszczony znak manipulacyjny przedstawiony na rysunku 4.45.
Rys. 45. „Tu otwierać”
Źródło: PN – 85/O – 79252. Opakowania transportowe z zawartością. Znaki i znakowanie. Wymagania podstawowe.
W transporcie morskim zalecenia w zakresie znakowania ładunków zostały opracowane przez Międzynarodowe Stowarzyszenie do Spraw Koordynacji Przeładunku Towarów ICHCA (International Cargo Handling Coordination Association), w myśl, których rozróżnia się znaki konosamentowe, handlowe, firmowe i zalecone innymi obowiązującymi przepisami.
Znaki konosamentowe obejmują wszystkie znaki rozpoznawcze, które zostały wpisane do konosamentu:
Ø odbiorca,
Ø znak portu odbiorcy,
Ø ewentualne ostateczne miejsce przeznaczenia,
Ø numer porządkowy każdej jednostki należącej do tej samej partii,
Ø masę brutto i (albo) objętość,
Ø znak oraz nazwa portu załadunkowego,
Ø znak kraju producenta towaru,
Ø znak oraz nazwa statku, na który towar ma być załadowany,
Ø znak rozpoznawczy, który ułatwia szybkie zidentyfikowanie danej jednostki, zgodny z konosamentem.
Znaki firmowe określają; zawartość opakowania, znak firmowy załadowcy, znak jakości towaru, różne napisy reklamowe.
Znaki zalecane obejmują informacje dotyczące przepisów kraju importu, eksportu lub tranzytu.
Wg PN-85/O-79252 znaki na opakowaniach transportowych należy umieszczać farbą przez szablon, za pomocą stemplowania, drukowania za pomocą maszyn znakujących w miejscach określonych tą normą.(rys. 4.46.)
Rys. 46. Zasady rozmieszczenia znaków na opakowaniach transportowych.
1 - dodatkowe dane o sposobach obchodzenia się z ładunkami, których nie można wyrazić znakiem, 2 - znaki niebezpieczeństwa i manipulacyjne, 3 - znaki identyfikacyjne, 4 - nazwa odbiorcy i miejsce przeznaczenia, 5 - pośredni port przeładunku, 6 - miejsce na napis uzupełniający, 7 - objętość, 8 - wymiary, 9 - masa brutto, kg, 10 - masa netto, kg, 11 - kraj - producent, 12 - miejsce nadania, 13 - nazwa i adres nadawcy.
Źródło: PN – 85/O – 79252. Opakowania transportowe z zawartością. Znaki i znakowanie. Wymagania podstawowe.
Farba do znakowania powinna być odporna na: wodę i wilgoć, światło, działanie klimatu tropikalnego lub arktycznego, słone opary, ścieranie i rozmazywanie. Znaki niebezpieczeństwa powinny mieć barwę ustaloną odpowiednimi przepisami.
Znaki zasadnicze i manipulacyjne, z wyjątkiem znaku 15 i 16 (znaki niebieskie na białym tle), powinny być barwy czarnej na jasnych płaszczyznach lub barwy białej albo jasnożółtej na czarnych i ciemnych płaszczyznach.
Znakowanie jednostek ładunkowych
Znakowanie palet zwrotnych
Palety dopuszczone do europejskiego Pool’u Paletowego powinny być oznakowane wg PN-68/M-78201 przez umieszczenie znaków:
Ø na wsporniku prawym - EUR,
Ø na wsporniku lewym - PKP.
Znaki o wysokości, co najmniej 40 mm nanosi się na palety drogą wypalania. Palety znajdujące się w obrocie krajowym mogą być oznakowane przez stosowanie trwale przymocowanych tabliczek metalowych.
Na palecie uprzywilejowanej metalowej, skrzyniowej, nieskładanej, umieszcza się dwie tabliczki, na ścianie przedniej i składanej.
Tabliczki barwy czarnej, powinny zawierać białe napisy; EUR, znak właściciela palety, masę palety, wartość dopuszczalnej ładowności (900 kg) oraz pojemności (0,75m3).
Palety ładunkowe płaskie drewniane powinny być oznakowane przez podanie; części słownej, symbolu wg PN-58/M-78200, wymiarów palety, typu palety (typ I – palety wykonane z drewna miękkiego, typ II- palety wykonane z drewna miękkiego z deskami skrajnymi i deskami dolnymi oraz wspornikami z drewna twardego), numeru normy przedmiotowej pełnej. Poniżej przedstawiono przykład oznaczenia palety ładunkowej płaskiej, dwupłytowej, dwuwejściowej bez skrzydeł, o symbolu PA 1211 i wymiarach 800 x 1200mm, typ I:
PALETA PŁASKA PA 1211 - 800 x 1200 - I
BN-80/2191-05
Dopuszcza się podawanie oznaczeń skróconych, powszechnie przyjętych w organizacjach międzynarodowych.
Znakowanie i kodowanie kontenerów serii 1
Na kontenerach serii 1, eksploatowanych w ruchu krajowym i międzynarodowym, stosuje się znakowanie identyfikacyjne, eksploatacyjne i dodatkowe.
Znakowanie identyfikacyjne powinno zawierać;
Ø znaki obowiązujące (kod właściciela kontenera, numer seryjny, cyfrę samokontroli),
Ø znaki dopuszczalne (kod kraju, kod wymiarów i kod typu kontenera).
Na znakowanie eksploatacyjne składają się:
Ø oznaczenie maksymalnej masy netto i tary kontenera,
Ø znak kontenera z otwieranym dachem (Rys. 47).
Rys. 47. Znak kontenera z otwieranym dachem.
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
Ø w przypadku kontenerów wyposażonych w drabinki - znak ostrzegawczy przed niebezpieczeństwem porażenia prądem elektrycznym z sieci trakcyjnej,
Rys.48. Znak ostrzegający przed niebezpieczeństwem porażenia prądem.
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
Rys. 49. Znak kontenera o wysokości większej niż 2,6 m.
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
Rys. 50. Znak kontenera do transportu lotniczego i lądowego o ograniczonej wysokości piętrzenia kontenerów.
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
Znakowanie dodatkowe powinno zawierać:
Ø znak zgodności kontenera z wymaganiami Międzynarodowego Związku Kolei ( UIC).
Ø znak kontenera do transportu ładunków szybko psujących się
Ø znak kontenera do przewozu ładunków niebezpiecznych.
Ø tabliczkę kontenera zbiornikowego,
Ø tabliczkę uznania kontenera za bezpieczny zgodnie z Międzynarodową Konwencją o Bezpiecznych Kontenerach ( KBK),
Ø tabliczkę o dopuszczeniu kontenera do przewozu ładunków pod zamknięciem celnym zgodnie z Konwencją Celną dotyczącą kontenerów,
Ø termin następnego przeglądu kontenera zgodnie z wymaganiami KBK.
Rys. 51. Znak zgodności kontenera z wymaganiami Międzynarodowego Związku Kolei ( UIC ).
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
Rys. 52. Znak kontenera do transportu ładunków szybko psujących się.
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
Rys. 53. Znak kontenera do przewozu ładunków niebezpiecznych.
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
Szczegółowe zasady tworzenia znaków, wykonanie i rozmieszczanie znakowania na kontenerach podaje norma; PN-91/K-46102.
Sposób rozmieszczenia znaków na kontenerze przedstawiono na rys. 54.
Rys. 54. Rozmieszczenie znaków na kontenerze serii 1
1 - kod właściciela, numer seryjny, cyfra samokontroli, 2 - kod kraju, wymiarów i typu kontenera, 3 - oznaczenie maksymalnej masy brutto i tary kontenera, 4 i 5 – rezerwa
Źródło: PN 91/K –46102. Kontenery serii 1. Znakowanie i kodowanie.
* Do ustawy o znakach towarowych (Dz.U.5/85 poz.17 – 01.07.1985) wprowadzono następujące zmiany: Dz.U.35/89 poz.192 – 01.07.1989, art.68 –15.03.1003, Dz.U.10/93 poz.46 -13.07.1994,Dz.U.74/94 poz.331 – 01.01.1998, Dz.U.88/97 poz.554
* Skrót w języku angielskim od słów „European Article Numbering” oznaczający Europejską Numerację Towarów umieszczoną bezpośrednio nad, lub pod obrazem, czyli symbolem tego kodu, dzięki czemu dane wprowadzone są do systemu informatycznego automatycznie, a tym samym szybko i bezbłędnie. Jak dotąd, opracowano ponad 400 rodzajów kodów kreskowych, z których 50 znalazło praktyczne zastosowanie.