Literatura:

1.Bezpieczeństwo pracy i ergonomia Danuta Koradecka (Red.) wyd. CIOP (centralny instytut ochrony pracy)

2.Jerzy Olszewski – Podstawy Ergonomii i Fizjologii Pracy

3.Maria Konarska, Maria Widerszal-Bazyl Metody ergonomicznej analizy i oceny obciążenia pracą.

Wydawnictwa CIOP-u:

4.Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy tom II obciążenie wysiłkiem fizycznym

5.Maria Wykowska Ergonomia (wydanie internetowe)

TEMAT 1: Ergonomiczne aspekty funkcjonowania układu człowiek – obiekt techniczny.

Ergonomia – zajmuje się optymalizacją warunków wykonywania pracy zawodowej (ze względu na dobro pracownika; w takim kierunku żeby te warunki były jak najlepszym przystosowaniem pracy do możliwości człowieka)

Cele ergonomii:

-zminimalizowanie kosztów biologicznych

-zminimalizowanie kosztów psychicznych (zredukowanie stresu)

Ergonomia (1949 definicja Międzynarodowego Stowarzyszenia Ergonomicznego) – nauka określająca stosunki powstające pomiędzy człowiekiem a jego zajęciem, sprzętem i środowiskiem w najszerszym tego słowa znaczeniu włączając w to sytuacje związane z pracą, zabawą, rekreacją i podróżą.

Ergonomia (definicja Polskiego Stowarzyszenia Ergonomicznego) – zmierza do dostosowania narzędzi, maszyn, urządzeń, technologii, materialnego środowiska pracy i życia oraz przedmiotów powszechnego użytku do wymogów fizycznych i psychicznych człowieka.

Materialne środowiska pracy i życia – promieniowanie świetlne, hałas, temperatura.

Po raz pierwszy słowa ergonomia użył Wojciech Jastrzębowski w 1857 roku (ergo – praca, nomos - prawa)

Pierwsze działania ergonomiczne miały miejsce w czasie II wojny światowej (1939-1945) w USA. Polegały one na polepszeniu warunków pracy pilotów podczas długich, niewygodnych i wycieńczających lotów.

Czego dotyczą badania ergonomiczne:

1.Ergonomia warunków pracy

Czynniki materialne środowiska pracy – mikroklimat, zanieczyszczenia powietrza, hałas, wibracje, praca z substancjami niebezpiecznymi.

Czynniki techniczno-organizacyjne – pozycje ciała przy pracy, rytm i tępo pracy, organizacyjne przerwy w pracy (kiedy, ile)

2.Ergonomia wyrobów – dostosowywanie obiektów technicznych do wymiarów i kształtów ciała człowieka, funkcjonalność, bezpieczeństwo, komfort użytkowania, estetyka.

Dziedziny ergonomii:

Ergonomia mieszkania – jak powinna być urządzona np. kuchnia (np. wycięcia na spodzie szafek kuchennych - powinny mieć odpowiednie wymiary na ludzkie stopy, aby można było stać jak najbliżej szafki)

Ergonomia czasu wolnego i sportu

Ergonomia dla ludzi starszych i niepełnosprawnych

Ergonomia prac biurowych – praca przy komputerze(ergonomia prac przy komputerze)

Ergonomia prac ekstremalnych – pod wodą, na wysokości

Ergonomia prac zautomatyzowanych

Ergonomia branżowa: rolnictwa, górnictwa, budownictwa

Główne kierunki ergonomii:

Ergonomia koncepcyjna – optymalizacja układu człowiek-technika-środowisko na etapie projektowania oparta o bazę danych dotyczących psychofizjologicznych możliwości człowieka i dane techniczne. (organizacja procesu pracy: komunikacja, przerwy)

Ergonomia korekcyjna – analiza, ocena i optymalizacja warunków istniejących na stanowiskach pracy. (Dotyczy optymalizacji wysiłku i pozycji pracy, optymalizacji narzędzi przeznaczonych do konkretnego zadania, podziału zadań pomiędzy człowiekiem i maszyną -kto daną pracę wykona lepiej)

Podstawowym pojęciem ergonomii jest układ człowiek-obiekt techniczny, człowiek-maszyna – określa przedmiot badań i zadań ergonomii.