OBJAWY RAKA PŁUC
większość raków płuc nie daje żadnych objawów dopóki się nie rozprzestrzenią. Najczęstszymi objawami raka płuc są:
nieprzechodzący kaszel
ból w obszarze klatki piersiowej, nasilający sie przy głębokim wdechu, kaszlu
długotrwała chrypka
utrata wagi i apetytu
skrócony oddech
nawracające stany zapalne oskrzeli i płuc
ciężki, świszczący oddech
Późne etapy choroby: porażenie nerwu krtaniowego wstecznego, nerwu przeponowego, wysięk opłucnowy często pobarwiony krwią.
Pozostałe objawy
nerwobóle międzyżebrowe lub bóle ramienia w przypadku ucisku splotu ramiennego.
Guz Pancoasta: może powodować zespół Hornera, a także uszkadzać I żebro i I kręg piersiowy.
Zespoły paraneoplatyczne: Niektóre z raków płuca są w stanie produkować substancje podobne do ludzkich hormonów, nawet zanim rak rozprzestrzeni się poza pierwotne ognisko. Sytuacje taką określamy mianem zespołu paraneoplastyczny. Objawy zespołu paraneoplastycznego mogą nieraz wyprzedzić objawy samego procesu nowotworowego.
Zespól SIADH, czyli Skrajna hiponatremia w przebiegu zespołu niedostosowanego wydzielania hormonu antydiuretycznego ADH. Objawy tego zespołu to znaczne osłabienie, utrata apetytu, szybko męczące się mięśnie, skurcze, nudności, wymioty. Nieleczony może prowadzić do napadów padaczkowych i śpiączki.
I podobnie: Ekotopowe wytwarzanie ACTH – objawy zespołu Cushinga, Wytwarzanie parathormonu – hiperkalcemia, Wytwarzanie kalcytoniny – hipokalcemia
Diagnostyka: Badanie radiologiczne, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny. Pośrednia informacja o występowaniu komórek nowotworowych: cytologia plwociny lub płynu opłucnowego.
Badanie histopatologiczne: metody uzyskania wycinka: bronchoskopia, biopsja igłowa, wziernikowanie i otwarcie klatki piersiowej (wideotorakoskopia i torakotomia)
CUKRZYCA
Typy cukrzycy tak ogólnie:
Cukrzyca typu 1 ( zwana także cukrzycą młodzieńczą bądź insulinozależną ) - wywołana jest zniszczeniem komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie insuliny ( insulina to hormon obniżający poziom cukru we krwi ). Ten rodzaj cukrzycy występuje częściej u ludzi młodych ( ale nie tylko) oraz u dzieci. Spośród chorych na cukrzycę, na typ 1 choruje 15 - 20 % chorych. Jedynym możliwym leczeniem tej choroby jest podawanie insuliny oraz właściwe odżywianie i wysiłek fizyczny.
Cukrzyca typu 2 ( cukrzyca dorosłych, insulinoniezależna ) - w tym rodzaju cukrzycy przyczyną podwyższonego poziomu cukru nie jest brak insuliny, ale jej nieprawidłowe działanie w organizmie ( oporność na działanie insuliny ). Najczęściej cukrzycy typu 2 towarzyszy otyłość oraz bardzo często nadciśnienie tętnicze. Ten rodzaj cukrzycy występuje najczęściej u ludzi starszych. Około 80 - 85 % wszystkich pacjentów z cukrzycą stanowią chorzy na cukrzycę typu 2. Początkowo leczenie tej choroby opiera się na stosowaniu odpowiedniej diety, dostosowanego do możliwości chorego wysiłku fizycznego oraz doustnych leków hipoglikemizujących ( przeciwcukrzycowych ). Wszyscy jednak chorzy na cukrzycę typu 2 wymagają po pewnym ( różnym ) czasie trwania choroby leczenia insuliną. Pewna grupa osób młodych, poniżej 35 roku życia, cierpi na odmianę cukrzycy typu 2 - MODY ( maturity onset diabetes of the youth ).
U starszych osób w zdecydowanej większości przypadków występuje cukrzyca typu 2.
Kryteria rozpoznawania: (podają wszędzie że są niezależne od wieku)
Cukrzyca:
jednorazowy przygodny pomiar z wynikiem powyżej 200mg/dl (11,0 mmol) +objawy cukrzycy
Dwukrotne stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej na czczo równe lub wyższe od 126 mg/dl ( 7 mmol/l)
Stężenie glukozy z osoczu krwi żylnej w 120. Minucie doustnego testu tolerancji glukozy równe lub wyższe od 200 mg/dl (11 mmol/l)
Stany przedcukrzycowe:
Nieprawidłowa glikemia na czczo (IFG) - glikemia na czczo 100 – 126mg/dl (5,6 do 6,9 mmol/l)
Nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT) – stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej w 120. Minucie doustnego testu tolerancji glukozy między 140 a 200 mg/dl (7,8 do 11 mmol/l)
Objawy cukrzycy:
podwyższone stężenie glukozy,
zwiększone pragnienie, poliuria,
pogorszenie sprawności funkcji poznawczych,
ciągłe zmęczenie i senność,.
objawy skórne - takie jak zapalenia śluzówki, jamy ustnej i narządów płciowych. trudno leczące się ropniaki przyzębne, i zakażenia drożdżakowe jamy ustnej, a w przypadku narządów płciowych - świąd pochwy lub członka. W przypadku cukrzycowych objawów skórnych często występują też czyraki, grzybica paznokci, wykwity oraz wypadanie włosów.
Bóle głowy.
Pogorszenie zdolności widzenia.
Objawy neurologiczne - mrowienie i drętwienie kończyn, kurcze łydek w nocy, osłabione czucie lub brak czucia w skórze, niedowłady mięśni.
Zwiększony apetyt bez przybierania na wadze.
Wolniejsze gojenie się ran.
W zaawansowanym wieku początek choroby bywa często łagodny i nie wywołuje charakterystycznych wyżej wymienionych objawów.
U osób starszych występuje wydłużony okres utajenia cukrzycy.
W tym czasie objawy są bardzo skąpe, często ograniczone tylko do jednego wskaźnika, np. zmian skórnych lub zapalenia nerwu. U osób w starszym wieku znacznie rzadziej niż u młodszych występuje pragnienie. Typowe dla starości jest także podwyższenie tzw. progu nerkowego, w związku z czym u wielu chorych nie występuje cukromocz nawet przy glikemii przekraczającej 200 mg/dl (11,1 mmol/l)
Na pytanie - czy dopuszczalny poziom glukozy we krwi u osób starszych może być nieco wyższy, niż u ludzi młodych odpowiedź jest twierdząca.
Dopuszczalny poziom cukru we krwi dla osób 70-letnich jest nieco wyższy niż u ludzi młodych. Na czczo powinien on wynosić nie więcej niż 140 mg/100 ml (7.8 mmol/l), po jedzeniu zaś nie może przekraczać 180 mg/100 ml. (10,0 mmol/l). Te wyższe wartości glukozy u osób starszych są mniej niebezpieczne niż niedocukrzenie.
Obecnie w Polsce ponad połowa chorych na cukrzycę 1 i 2 typu to osoby w podeszłym wieku.
Wśród chorych hospitalizowanych z powodu powikłań cukrzycy ponad 60 proc. stanowią pacjenci zbliżający się do 70. roku życia.
Objawy hipoglikemii
Silne uczucie głodu, osłabienie, nudności i wymioty, niepokój, zlewne poty, tachykardia, drżenie i wzrost napięcia mięśniowego, rozszerzenie źrenic, podwójne widzenie
"endokrynny zespół psychotyczny" (depresja, dysforia, splątanie, zaburzenia koncentracji), zaburzenia koordynacji ruchowej, drgawki, senność, śpiączka.
Objawy hiperglikemii.
nadmierne pragnienie, wysychanie w ustach, częstomocz, chudnięcie, nadmierna senność.
Skutki uboczne przy braniu leków hipoglikemizujących:
Hipoglikemia, Wzdęcia, biegunki, nudności, wymioty
Łączne prawidłowe stosowanie leków hipoglikemizujących oraz przykładowo nlpztów może prowadzić do hipoglikemii.
Możliwość wystąpienia kwasicy i śpiączki przy stosowaniu metforminy (szczególnie kiedy jest stosowana bez oceny wydolności krążenia pacjenta oraz wydolności układu oddechowego, nerek oraz wątroby.
Cele leczenia cukrzycy:
Cele uzależnione są od stanu pacjenta oraz jego sprawności. Trzeba uwzględnić również choroby współistniejące u pacjenta. No ale tak ogólnie to pewnie utrzymywanie wartości glikemii w granicach normy oraz zapobieganie występowaniu powikłań cukrzycy takich jaki mikro i makroangiopatie, zespół stopy cukrzycowej, zmniejszanie dolegliwości (objawy cukrzycy)
Następstwa i przyczyny biegunek
Następstwa:
odwodnienie, szczególnie w przebiegu ostrej biegunki, połączone z zaburzeniami elektrolitowymi, mogącymi prowadzić do zapaści krążeniowej, wstrząsu hipowolemicznego, zaburzeń rytmu serca, ostrej niewydolności nerek, zaburzeń świadomości i śmierci.
Przyczyny:
Biegunka osmotyczna – nadużywanie leków przeczyszczających, niedobory laktazy, zespoły po resekcji żołądka
Biegunka wywołana toksynami – enterotoksyny zawarte w zarażonym pokarmie lub wodzie
Biegunki poantybiotykowe – wytwarzanie toksyny przez c. difficile jako powikłanie po leczeniu antybiotykiem, lub tez polekowe – nlpzty.
Biegunka jako efekt zatrucia (grzybki, związki arsenu, miedzi, rtęci)
Zespoły złego wchłaniania – enteropatia glutenowa, przewlekłe zapalenie trzustki z niewydolnością zewnątrzwydzielniczą (niedobór enzymów trawiennych)
Biegunka jako efekt niezakaźnych chorób jelita grubego – wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego – Crohna, nowotwory jelita grubego
Biegunka paradoksalna – zaklinowanie mas kałowych, zwężenie nowotworowe odbytnicy
Biegunka czynnościowa – zespół jelita drażliwego.
Kamica pęcherzyka żółciowego
Choroba polegająca na powstawaniu tzw. złogów, czyli kamieni żółciowych w drogach żółciowych. Kamienie mogą być pojedyncze lub mnogie, przy czym mogą powstawać w samym pęcherzyku żółciowym lub w przewodach żółciowych wskutek wytrącania się z żółci złogów cholesterolu, bilirubiny, białka, węglanu wapnia i bilirubinianu wapnia. Kamica pęcherzyka żółciowego prowadzi często do jego przewlekłego zapalenia. Kamica przewodów żółciowych może powodować ich częściowe lub całkowite zatkanie, co prowadzi do żółtaczki mechanicznej; bywa też przyczyną ostrego zapalenia trzustki w wyniku zatkania przewodu trzustkowego. Objawy: ból w nadbrzuszu, może promieniować do okolicy łopatkowej, gorączka i dreszcze, żółtaczka mechaniczna, brak apetytu, nudności, wymioty przynoszące ulgę.
Leczenie:
odżywianie: zalecana jest dieta wątrobowa
leczenie farmakologiczne: leki przeciwbólowe, rozkurczowe, niekiedy antybiotyki; próby farmakologicznego rozpuszczenia kamieni (skuteczne tylko w niektórych przypadkach)
leczenie operacyjne: cholecystektomia
leczenie endoskopowe: w przypadku kamicy przewodu żółciowego wspólnego wykonuje się ECPW
Niedokrwistość megaloblastyczna przyczyny i objawy
niedokrwistość makrocytarna powstała na skutek nieprawidłowej syntezy DNA (do której te witaminy są niezbędne) przy prawidłowej syntezie białek i RNA. Efektem jest zaburzenie dojrzewania komórek krwi, zwane dyssynchronizacją. Niedokrwistość megaloblastyczna jest wynikiem niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego.
Niedokrwistości z niedoboru witaminy B12
Niedobory w diecie (np. dieta wegetariańska)
Brak lub niedobór czynnika wewnętrznego (stan po gastrektomii lub niedokrwistość Addisona-Biermera)
Zaburzenia wchłaniania w jelicie cienkim
Zarażenie Bruzdogłowcem szerokim
Niedokrwistości z niedoboru kwasu foliowego
Niedobór w diecie
Wpływ leków (leki wpływające na metabolizm lub wchłanianie kwasu foliowego, ewentualnie działające antagonistycznie (np. niektóre z leków immunosupresyjnych).
Wzmożone zapotrzebowanie (np. ciąża)
Niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego oraz witaminy B12
Objawy: neurologiczne – zaburzenia czucia, położenia, równowagi, chód bezładny), zaburzenia funkcji poznawczych – otępienie, depresje, zespoły maniakalne
Niedokrwistości z niedoboru żelaza – przyczyny
Niedostateczna podaż w diecie
Zwiększona utrata (krwawienie z przewodu pokarmowego, często utajone, z dróg rodnych, układu moczowego
Zaburzenia wchłaniania: zmiany zanikowe błon śluzowych przewodu pokarmowego
Skale oceny depresji
1) skala samooceny pacjenta (GDS – najpopularniejsza i stosowana u nas! – dlatego o innych nie piszę)
2) skale wykonywane przez personel lub przeszkolonych badaczy
GDS - skala samooceny, dopuszczalna pomoc w czytaniu i wypełnieniu skali w przypadku osłabienia funkcji intelektualnych, wersja pełna (30 cech), wersja skrócona (15 cech), wersja 4-punktowa, pytania z możliwymi odpowiedziami „tak”, „nie” odpowiednio punktowanymi według klucza, interpretacja wersji pełnej: liczba punktów 0-10 bez depresji, 11-20 lekka depresja, >21 głęboka depresja, interpretacja wersji skróconej: liczba punktów 0-5 bez depresji, 6-15 depresja o rosnącym nasileniu, interpretacja wersji 4-punktowej: liczba punktów >1/2 możliwa depresja, wykonanie skali przeciętnie zajmuje choremu 5-10 minut, najczęściej stosowana skala w ocenie depresji wieku podeszłego.
Wersja skrócona pytania:
1. Myśląc o całym swoim życiu, czy jest Pan(i) z niego zadowolony(a)?
2. Czy zmniejszyła się liczba Pana(i) aktywności i zainteresowań?
3. Czy ma Pan(i) uczucie, że życie jest puste?
4. Czy często czuje się Pan(i) znudzony(a)?
5. Czy jest Pan(i) w dobrym nastroju przez większość czasu?
6. Czy obawia się Pan(i), że może się zdarzyć Panu(i) coś złego?
7. Czy przez większość czasu czuje się Pan(i) szczęśliwy(a)?
8. Czy często czuje się Pan(i) bezradny(a)?
9. Czy zamiast wyjść wieczorem z domu, woli Pan(i) w nim pozostać?
10. Czy czuje Pan(i), że ma więcej kłopotów z pamięcią niż inni ludzie?
11. Czy myśli Pan(i), że wspaniale jest żyć?
12. Czy obecnie czuje się Pan(i) gorszy(a) od innych ludzi?
13. Czy czuje się Pan(i) pełny(a) energii?
14. Czy uważa Pan(i), że sytuacja jest beznadziejna?
15. Czy myśli Pan(i), że ludzie są lepsi niż Pan(i?
Trudności z kontaktem z pacjentem w depresji
Trudność z kontaktem z pacjentem depresyjnym wynika głównie z zaburzeń nastroju, emocji i procesów poznawczych, lęku, urojeń, depresji, niskiej samooceny oraz myśli i tendencji samobójczych. Pojawia się postawa rezygnacji, lęk, reakcja na poczucie bezsensowności życia, izolowanie od innych, nieakceptowanie własnej osoby. Problemy mogące wystąpić w kontakcie to ryzyko popełnienia samobójstwa, przeżywanie negatywnych emocji i występowanie negatywnych myśli – negatywne spojrzenie na świat, trudność w motywowaniu do aktywności ruchowej – pacjent ma zazwyczaj ograniczony napęd psychoruchowy, spowolnione tempo myślenia, zaburzenia koncentracji i pamięci – wymaga to poświęcenia mu czasu i okazania zrozumienia i cierpliwości, przeżywanie urojeń depresyjnych, niewystarczająca liczba godzin snu, zaniedbanie będące efektem niemożności w zaspokojeniu własnych potrzeb.
W przypadku osoby chorej na depresję nie należy pozwolić, by wycofała się z czynnego życia pozostając w stanie zupełnej apatii. Należy dołożyć wszelkich starań, aby namówić chorego na leczenie - najlepiej wspólnie pójść z nim do lekarza. Potem należy przypominać o kolejnych wizytach u specjalisty i dyskretnie sprawdzać czy zażywa regularnie przepisane leki.
Trzeba też przypominać choremu o tym, że depresję można skutecznie wyleczyć; regularnie wzmacniać jego motywację do działania. Należy okazywać wiele wyrozumiałości i zrozumienia – zauważać najdrobniejsze oznaki poprawy. Chorego na depresję warto nakłaniać do prostych codziennych aktywności, razem wychodzić na spacery, zachęcać do wykonywania prostych prac domowych. Nie wolno robić tego w atmosferze przymusu. Do podejmowania działań należy przekonywać łagodnie.
Warto przypominać o tym jak wiele osoba chora dla nas znaczy. Nierzadko czuje się bowiem niepotrzebna, zbędna, „zawadzająca” innym, co dodatkowo pogłębia depresję. Dobrze jest zadbać, by chory spotykał się z osobami, które darzył dotąd jak największym zaufaniem. Nie wolno też izolować go od życia rodzinnego, w tym problemów i kłopotów dnia codziennego. Dzięki temu nie poczuje się odtrącony – jeszcze bardziej „inny” niż otaczający go ludzie.
Warto pamiętać, że nie należy robić nic na siłę. Nie wolno zmuszać chorego do „otrząśnięcia się” lub „wzięcia w garść”. Gdy stan osoby w depresji jest wyjątkowo ciężki, należy ograniczyć motywowanie do jakichkolwiek aktywności do czasu, gdy zaczną działać leki (do kilku tygodni od momentu rozpoczęcia terapii). W tym czasie zalecana jest raczej dyskretna obecność, wysłuchanie chorego, który może chcieć opowiadać o swoich lękach i problemach. W takim przypadku nieocenioną formą pomocy jest cierpliwość i wyrozumiałość oraz nadzorowanie terapii prowadzonej przez lekarza.
Łagodny rozrost gruczołu krokowego
Objawy:
objawy podrażnieniowe:
objawy "przeszkody podpęcherzowej":
trudność w rozpoczęciu mikcji
zwężony strumień moczu
wydłużony czas mikcji
osłabienie strumienia moczu i/lub przerwany wyciek moczu
wykapywanie moczu po zakończeniu mikcji
zatrzymanie moczu.
Diagnostyka:
badanie per rectum (ang. DRE - digital rectal examination) - pozwala na ocenę kształtu, konsystencji, wielkości, elastyczności, granic, obecności rowka międzypłatowego, obecności patologicznych struktur (zwłaszcza guzów)
USG przezbrzuszne - pozwala na ocenę wielkości i stopnia zalegania moczu
TRUS (ang. TransRectal UltraSound) umożliwia o wiele dokładniejszą ocenę struktury i wielkości narządu
uroflowmetria czyli badanie strumienia moczu, które pozwala ocenić parametry:
objętość oddanego moczu
maksymalny przepływ cewkowy
średni przepływ przez cewkę moczową
z uwagi, że wyniki badania można przedstawić w postaci graficznej, ocenia się także kształt krzywej mikcyjnej
jako wartości prawidłowe przyjmuje się, że strumień moczu powinien być większy niż 15ml/s.
Wady wzroku u osób starszych
Starczowzroczność (Prezbiopia):
Starczowzroczność to rozwijająca się z wiekiem nadwzroczność. Pojawia się ona powszechnie u osób po 40 roku życia. Wada ulega pogłębieniu aż do 60 - 65 roku życia, kiedy ulega zahamowaniu. Objawy są takie same jak przy dalekowzroczności, a więc problemy z ostrym widzeniem przedmiotów znajdujących się blisko oczu. Uwarunkowana jest ona nie genetycznie, ale powoduje ją twardnienie soczewki, co jest związane z naturalnymi procesami starzenia się organizmu. Jest to więc naturalny proces fizjologiczny.
A reszta wad to tak jak u wszystkich czyli dalekowzroczność, astygmatyzm, daltonizm,
Nadciśnienie tętnicze
Wieloletnie nadciśnienie tętnicze (5-15 lat) może prowadzić do powikłań w postaci: zawału serca, udaru mózgu (wylew), uszkodzenia nerek i wzroku. Nadciśnienie tętnicze może prowadzić do znacznego upośledzenia sprawności i może wiązać się z utratą pracy, koniecznością ograniczenia swojej aktywności. Nadciśnienie tętnicze może też doprowadzić do przedwczesnej śmierci, najczęściej w wyniku zawału serca lub udaru mózgu.
Leczenie niefarmakologiczna NT
Normalizacja masy ciała, ograniczenie spożycia soli, zwiększenie podaży jarzyn i owoców, ograniczenie lub eliminacja spożycia alkoholu, zaprzestanie palenia tytoniu oraz zwiększenie aktywności fizycznej.
Zatorowość płucna objawy i badania
Objawy: najczęściej występuje duszność i ból w klatce piersiowej o charakterze opłucnowym. Może występować ból zamostkowy, krwioplucie, kaszel, gorączka, sinica, zasłabnięcie, a czasem objawy sugerujące zakrzepicę żylną. Ważne jest uwzględnienie czynników ryzyka.
Badania:
zdjęcie RTG - w przypadku zatorowości może to pokazać powiększenie sylwetki serca, płyn w opłucnej, uniesienie przepony, niedodmę, rzadziej zubożenie rysunku płuc, obrzęk płuc, zawał płuca.
Scyntygrafia płuc
arteriografia płucna.- ocena ubytków w przepływie lub całkowite zamknięcie przepływu.
Tomografia komputerowa, szczególnie jako angio-TK lub spiralna tomografia komputerowa
Ultrasonografia dopplerowska u pacjentów z podejrzeniem zatorowości jest bardzo przydatna ze względu na możliwość rozpoznania zakrzepicy żył kończyn dolnych. Potwierdzenie zakrzepicy żył kończyn dolnych nie zwalnia z diagnostyki w kierunku zatorowości płucnej, ale ukierunkowuje na sposób leczenia (który może być wspólny dla obu schorzeń) i sugeruje pochodzenie zatoru.
Badanie EKG w przypadku zatorowości płucnej wykaże wydłużenie odstępu P-Q i blok przedsionkowo-komorowy II°.
Badanie echokardiograficzne szczególnie często jest wykorzystywane u chorych z podejrzeniem zatorowości na oddziałach kardiologicznych. Czasem jest możliwe uwidocznienie skrzeplin w obrębie tętnic płucnych. Zaletą tego badania jest jego ogólna dostępność, nawet przy łóżku chorego.
Objawy osteomalacji
Osteomalacja, inaczej rozmiękanie kości lub krzywica dorosłych – niedostateczna mineralizacja kości. Jest to ciężka choroba układu kostnego, polegająca na utracie wapnia i fosforu z tkanki kostnej. Pierwiastki te są podstawowymi składnikami kości i ich utrata prowadzi do osłabienia wytrzymałości.
Dochodzi do krzywic, kifotyzacji odcinka piersiowego kręgosłupa, deformacji miednicy i kolan (szpotawość). Charakterystyczne są zaburzenia chodu, tzw. kaczy chód. Pacjent bardzo szybko się męczy, ponieważ mięśnie również są osłabione.
Profilaktyka osteoporozy
Profilaktykę należy rozważyć u wszystkich osób, które:
przekroczyły 60 rok życia
mają jeden lub więcej czynników ryzyka wystąpienia osteoporozy
w wywiadzie rodzinnym mają choroby zaburzające gospodarkę wapniowo-fosforanową
wykonały (z jakichkolwiek powodów) badanie densytometryczne, którym ujawniono tzw. osteopenię (wartość T - score pomiędzy minus 1 a minus 2,5)
cierpią na przewlekłe choroby układu krążenia i narządu ruchu ograniczające sprawne poruszanie się
Środki zapobiegawcze są zróżnicowane i obejmują:
zaprzestanie palenia tytoniu i ograniczenie spożycia alkoholu
zwiększenie (o ile to możliwe) aktywności fizycznej; z punktu widzenia sprawności układu szkieletowego najlepsze są długie, regularne spacery oraz taniec towarzyski czyli działanie w naturalny sposób angażujące nasz układ ruchu. Jest to nawet lepsze niż jazda na rowerze lub pływanie.
eliminowanie ryzyka upadków co wymaga stworzenia bardziej przyjaznego otoczenia w sensie technicznym oraz co nie mniej ważne, fachowe leczenie zaburzeń krążenia i równowagi
zapewnienie odpowiedniego, codziennego spożywania wapnia w postaci źródeł naturalnych lub odpowiednich preparatów tak, aby jego ilość wynosiła 1200 mg (1,2 g) na dobę
stosowanie preparatów witaminy D w indywidualnie dobranych przez lekarza dawkach, które zwykle wynoszą od 400 do 800 IU na dobę.
Przyczyny nietrzymania moczu
Osłabienie mięśni zwieraczy cewki moczowej ("wysiłkowe nie trzymanie moczu"). Takie zjawisko występuje najczęściej u kobiet i jest związane z wiekiem lub ze zwiotczeniem mięśni przepony miednicy, występującym np. po porodzie.
Infekcje dróg moczowych.
Wrodzone wady rozwojowe i zniekształcenia dróg moczowych.
"Neurogenna atonia pęcherza" (nerwowopochodna) może wystąpić w następstwie np. choroby Parkinsona, udaru mózgu, choroby Alzheimera oraz urazów mózgu lub rdzenia kręgowego.
Szkodliwe substancje działające toksycznie na układ nerwowy.
Działanie niepożądane różnych leków, np. przeciwbólowych.
Problemy pielęgniarskie u chorych z chorobą Parkinsona
Ograniczona sprawność w wykonywaniu czynności w zakresie samoopieki: zaburzenia ruchowe, zaburzenia w oddawaniu moczu i zaburzenia defekacji, dysfagia, zaburzenia wydzielnicze skóry (łojotok), upadki – stosowanie profilaktyki upadków – ćwiczenia.
Pomoc pacjentowi umierającemu.
Obowiązki personelu medycznego
1) zapewnienie pacjentowi kontaktu z osobą duchowną odpowiedniego wyznania zarówno w sytuacjach codziennego kontaktu, jak i – tym bardziej – w sytuacji pogorszenia się stanu zdrowia pacjenta, ale także:
2) nie zmuszanie pacjenta do korzystania z opieki duszpasterskiej, jeśli sam sobie tego nie życzy.
W odniesieniu do chorego nieprzytomnego, którego życzeń co do opieki duszpasterskiej nie jesteśmy w stanie poznać bezpośrednio od niego samego, wydaje się, że o zdanie należy zapytać bliskich chorego.
Ostatnie z analizowanych praw pacjenta to prawo do godnej śmierci wynikające z zapisu Ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej z 1991 roku, który zapewnia pacjentowi prawo do umierania w godności i spokoju. Słowo „godność” zostało tutaj użyte w sensie „człowieczeństwo”.
- pacjent umierający ma prawo do wszelkich informacji o swoim stanie zdrowia, również o niepomyślnym rokowaniu, ale także pacjent ma prawo do nieinformowania,
- pacjent umierający ma prawo do umierania bez zbędnego bólu; łagodzenie wszelkich cierpień, a zwłaszcza nieznośnego bólu, jest podstawowym warunkiem poszanowania godności ludzkiej,
- pacjent umierający ma prawo do profesjonalnej opieki pielęgnacyjnej,
- pacjent umierający ma prawo do wsparcia psychicznego poprzez stosowanie działań i metod wsparcia psychologicznego, a w sytuacjach krytycznych przez stosowanie środków psychotropowych umożliwiających wewnętrzne przezwyciężenie problemów natury emocjonalnej,
- pacjent umierający ma prawo do opieki duszpasterskiej, do dodatkowej opieki ze strony osób bliskich pacjentowi oraz do utrzymywania kontaktu z osobami z zewnątrz do chwili swojej śmierci
Z prawa pacjenta do godnej śmierci wynika obowiązek takiego traktowania umierającego przez personel, by odpowiadało to powadze śmierci ,obowiązek zwalczania bólu i innych dolegliwości, obowiązek wykonywania odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych, a przede wszystkim obowiązek informacyjny.
Obowiązki personelu wobec osób umierających wynikają z praw pacjenta.
Specyficzna jest jednak tutaj sytuacja odbiorcy tych obowiązków – sytuacja zbliżającej się śmierci.