Walka duchowa – odpowiedzialność za słowo
„...z obfitości serca mówią usta (Mt 12,34) Dobry człowiek ze skarbca swego serca wydobywa dobro,
a zły człowiek ze złego skarbca wydobywa zło (Łk 6,45)
1. Podobnie jak pokora, ludzka mowa jest ulubionym terenem działania szatana. Jezus i Apostołowie
poświęcają temu tematowi znaczącą uwagę (Mt 12,36-37)
2. Główny tekst: Jk 3,1-12 pozwala nam odkryć problemy związane z ludzką mową:
• Język jest potęgą, bo mowa wyraża przemyślenia i postanowienia dwóch najważniejszych
władz: rozumu i woli dlatego istnieje ogromna odpowiedzialność za wypowiadane słowo.
Język to ambasador rozumu i woli.
• Język wyraża też pragnienia serca, które jest źródłem postępowania. Przez mowę
obdarzamy bliźniego tym czym żyjemy (Prz 18,21) – życiem lub śmiercią – niepokojem
i bałaganem, który mamy w sercu lub pokojem i cichością własnego serca (Mt 5,9 –
błogosławieni pokój czyniący).
• Język jest przewrotny – możemy nim wielbić Boga, możemy ranić ludzi. Ukazuje on
tragiczne rozdarcie wnętrza człowieka spowodowane przez grzech. „Nie może tak być”
(Jk) – jesteśmy wezwani do nawrócenia języka.
3. Konsekwencje grzechów języka są ogromne i często nieodwracalne (św. Filip Nereusz – kobieta
z kurą). Nie wystarczy żal za grzechy. Ponieważ konsekwencje złej mowy są olbrzymie należy
w miarę możliwości naprawiać wyrządzone zło.
4. Jak formować język by nie służył nieprawości ale budowaniu, uzdrawianiu i pocieszeniu Sokrates
– sita: prawda, dobro, konieczność).
• Czy to co chcesz powiedzieć jest prawdziwe? Złe motywy - szukanie sensacji, zabawy,
odwetu, usprawiedliwiania siebie, zagłuszanie sumienia.
• Czy to co chcesz powiedzieć służy czyjemuś dobru? Oddzielić grzech od grzesznika, być
dyskretnym.
• Czy to co chcesz powiedzieć jest konieczne? Nie tylko mówimy rzeczy nie budujące, ale
często niepotrzebne. Mądre używanie mowy jest przejawem miłości bliźniego i ma służyć
budowaniu pokoju i wzajemnej miłości.
5. Słowa, które wypowiadamy są zakorzenione w sercu i są odsłanianiem tajemnicy, która nosimy
w sobie.
• Odpowiedzialna mowa wyrasta z serca, które ma doświadczenie wewnętrznego milczenia.
• Tego doświadczenia uczy Duch Święty i jest ono przejawem tajemnicy czystego serca.
• „Dusza gaduła jest pusta we własnym wnętrzu” (św. Faustyna).
• Nie chodzi o to by nie mówić nic – przewrotnym milczeniem można też grzeszyć. Chodzi
o nabycie ducha mądrego mówienia.
• Grzechy języka kierują uwagę na głębsze rzeczywistości (długi, niepohamowany,
ciekawski, gadatliwy język.
6. Jakiego milczenia uczy Duch Święty (charakterystyka)?
• Milczenie ciekawości:
o Ciekawość dąży do życia własnym życiem, która zbija to co „Twoje”.
o Ciekawość nieopanowana czyni z serca i pamięci śmietnik osób, wydarzeń, spraw,
skandali, plotek. Na śmietniku zaczyna się proces fermentacji i ciągłego
rozgrzebywania tego co było.
o Ciekawość jest jak kamień rzucony w głębię serca, burzy odbicie Jezusa w duszy
i wzburza całą powierzchnię życia czyniąc ją ciągle niespokojną. Uzewnętrznia też
niepokój serca.
o Opanowanie niezdrowej ciekawości jest warunkiem życia łaską Ducha. Ciekawość
wykrzywia zdolność mądrego osądzania i powoduje zaślepienie ducha. Delikatne
poruszenia Ducha Świętego są tłumione falą wywołaną przez grzech ciekawości.
• Milczenie języka (Syr 20,18):
o Osoba, która umie strzec swoich ust staje się naprawdę sobą, zdobywa powagę
i uznanie, umie się właściwie zachować w trudnych sytuacjach, a milczenie jest
wyrazem mądrości.
o Osoba gadatliwa zawsze się potknie o swój grzech gadulstwa, budzi odrazę i nie
jest w stanie wytworzyć wokół siebie atmosfery przyjaźni i zaufania (relacje
z ludźmi nie wymagają przegadania).
o Mt 12,36-37 – rzeczywistą wartość osoby mierzy się tym co i jak mówi.
o Grzechu oszustwa i intrygi unikamy przez roztropne milczenie. Szanując bliźniego
szanujemy siebie.
o Prz 13,3 – grzech języka uniemożliwia trwanie w wewnętrznym milczeniu (co jest
warunkiem działania Ducha).
o Trzeba odróżnić osądzanie od upominania. Jeśli sumienie nakazuje upomnieć
trzeba to zrobić na osobności i z wyrozumiałą miłością. Syr 20,2 – „lepiej
upomnieć niż trwać w gniewie”. Upominania uczy Duch Święty, gdy prosimy
o serce czyste.
o Lepiej powiedzieć mniej niż za dużo. To pozwala zachować pokój serca.
• Milczenie osobistych planów:
o Pycha własna jest leczona przez weryfikację jej pragnień i postanowień.
o Duch Święty pozwala odrywać się o tego co „moje” w milczeniu i odkrywać
wspaniałe Boże plany.
o Milczenie pozwala uleczyć skłonność do krytykowania planów innych.