Temat:

PROCESY UCZENIA SIĘ I NAUCZANIA

Uczenie się definiowane jest jako:

1. Nabywanie wiadomości i sprawności;

2. Proces, którego produktem jest wiedza i umiejętności;

3. Zarówno nabywanie wiadomości i sprawności przy aktywnego uczącego się;

4. Praca nad opanowaniem wiadomości, umiejętności i nawyków;

5. Przyswajanie wiadomości, umiejętności, nastawień i nawyków;

6. Proces ukierunkowany na wynik;

7. Proces prowadzący do zmian w zachowaniu jednostki;

Uczenie się nie jest jednoznacznym aktem jest procesem, praca układem zaplanowanych czynności powiązanych ze sobą podporządkowanych wspólnych celów.

Czynniki (wewnętrzne i zewnętrzne) wpływające na proces uczenia się:

• Sposoby zapamiętywania;

• Zakres materiału;

• Właściwości osobnicze podmiotu uczącego się (uzdolnienia);

Proces uczenia się wiąże się z pamięciom. Wyróżniamy trzy rodzaje pamięci:

1. SENSORYCZNA (ultrakrótka);

2. KRÓTKOTRWAŁA (operacyjna);

3. DŁUGOTRWAŁA;

EFEKTYWNOŚĆ UCZENIA SIĘ ZALEŻY:

• Pamięci;

• Koncentracji uwagi;

• Motywacji;

• Zainteresowania;

• Zdolności;

Efektywne uczenie się można podzielić na 4 czynności:

1. Przygotowanie merytoryczne;

2. Aktywne słuchanie;

3. Dobre notowanie;

4. Powtarzanie przyswojonych informacji;

Trzy typy osób odbierających dane z różnych zmysłów:

• WZROKOWCY - do nauki wykorzystują rysunki, kolory, podkreślenia, obrazy, slajdy (uczy się w ciszy);

• SŁUCHOWCY - głośne powtarzanie, śpiewanie;

• KINESTETYCY (ruchowcy) - gesty, konstrukcje przestrzenne (uczy się chodząc);

Proces uczenia się:

• Zapamiętanie przez pamięć sensoryczną, krótkotrwałej i długotrwałej;

• Przechowywanie w pamięci długotrwałej (powtórki);

• Odtwarzanie;

Temat:

SAMOKSZTAŁCENIE

• To samodzielne zdobywanie wiedzy, umiejętności, sprawności, umiejętności praktycznych w konkretnej dziedzinie;

• To proces oświatowy, prowadzony ŚWIADOMIE, którego cele, treści, formy źródła i metody dobiera osoba ucząca się;

• Jest to samodzielne, świadome, celowe i poddane WŁASNEJ KONTROLI zdobywanie i modernizowanie wiedzy ogólnej;

SAMOKSZTAŁCENIE WYMAGA

• Samodzielnego planowania zadań samokształceniowych;

• Samodzielnego ich realizowania;

CELE SAMOKSZTAŁCENIA

• Stałe rozwijanie:

• Do rozwijania i doskonalenia osobowości jednostki;

• Przygotowanie do zawodu;

• Aktywne uczestnictwo w pomnażaniu dorobku kulturowego;

CECHY SAMOKSZTAŁCENIA

• Dobrowolność;

• Celowość;

• Samodzielność;

ZASADY KORZYSTANIA

• Źródła powinny wnieść „coś” nowego, ważnego ;

• Informacje powinny być prawdziwe;

EFEKTYWNOŚĆ

• Planowanie pracy samokształceniowej;

• Poprawnego rozumowania;

• Pamięci, zapamiętywania trwałości uwagi;

• Krytycyzmu;

• Rzetelność i wytrwałość;

• Samokontroli i samokrytyzmu;

• Dobre metody uczenia się;

TECHNIKI

• Czytanie;

• Dyskutowanie;

• Oglądanie filmów dydaktycznych;

• Korzystanie z różnych źródeł;

• Pisemne opracowanie zagadnień;

POPRZEZ SAMOKSZTAŁCENIE REALIZOWANE SĄ

• Podnoszenie kwalifikacji zawodowych;

• Związane z awansem korzyści materialnych;

• Samo urzeczywistnienie;

SAMOKSZTAŁCENIE

• Osiąganie optymalnych efektów gdy przekształci się w stałą życiową potrzebę człowieka;

Temat:

KSZTAŁCENIE USTAWICZNE

KSZTAŁCENIE USTAWICZNE

• Permanentne;

• Edukacja permanentna;

• Uczenie się przez całe życie;

Jest procesem stałego odnawiania, doskonalenia i rozwijania kwalifikacji zawodowych i ogólnych jednostek trwające w ciągu całego życia.

Kształcenie ustawiczne może być potrzebą indywidualną jednostki / z własnej lub zaprojektowane organizowane finansowane przez pracodawcę.

W takim przypadku kształcenie ustawiczne pracowników jest elementem uczenia się organizacji.

FORMY KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO

• Centrum kształcenia ustawicznego;

• Szkolenia i kursy zawodowe;

• Studia podyplomowe;

Rozwój kształcenia ustawicznego w Europie jest jednym z najważniejszych celów Europejskiego Funduszu Społecznego.

Dzięki Funduszom strukturalnym są organizowane różne projekty skierowane do różnych osób.

KTO MOŻE KORZYSTAĆ Z FUNDUSZU???

• Osoby indywidualne w trudnej sytuacji a chcą podnieść kwalifikacje;

• Przedsiębiorstwa;

EDUKACJA

Przez całe życie prowadzi do rozwoju społeczeństwa, w którym to społeczeństwie otwierają się różne możliwości kształcenia.

Kształcenie odbywa się na szczeblach organizacji państwowych, poprzez system zinstytucjonalizowane, czyli instytucje, zakłady pracy i organizacje pozarządowe.

Kształceniem ustawicznym w Polsce zajmuje się

• Wszechnica Uniwersytet Jagielloński Kraków;

• Centrum Rozwoju Edukacji Niestacjonarnej SGH Warszawa;

• Uniwersytet trzeciego wieku;

• Uniwersytet ludowy;

• Centra Kształcenia Ustawicznego;

CECHY KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO

• Procesy kształcenia zachodzą w różnych miejscach nie tylko w systemie edukacji zorganizowanej;

W chwili obecnej niema gwarancji zatrudnienia na całe życie.

Temat:

ELEMENTY PROCESU KSZTAŁCENIA

PROCESY KSZTAŁCENIA = procesy nauczania - uczenia się.

Współcześnie przyjmuje się że kształcenie jest procesem nauczania - uczenia się, który prowadzi do zmian zachowania człowieka w trzech sferach:

• POZNAWCZEJ - intelektualna, wartości;

• EMOCJONALNEJ - uczucia, postawy, wartości;

• PSYCHOMOTORYCZNEJ - czynności, wykonawstwo;

ELEMENTY PROCESU KSZTAŁCENIA

• Podmiot uczy się - uczeń, student, odbiorca, klient, adresat;

• Podmiot nauczający - nauczyciel, wykładowca, edukator, szkoleniowiec;

• Cele ogólne i szczegółowe - z góry założone efekty procesu kształcenia;

• Treści kształcenia - materiały, programy kształcenia;

ZASADY NAUCZANIA

• Zbiór norm, wytycznych w których proces kształcenia powinien być organizowany i realizowany;

METODY KSZTAŁCENIA

• Sposoby realizacji przekazywanych treści programowych;

ŚRODKI DYDAKTYCZNE

• Przedmioty materialne i niematerialne konieczne do realizacji procesu kształcenia;

FORMY ORGANIZACJI

• Lekcje, seminaria, wykłady, kursy, szkolenia, warsztaty służą sformalizowaniu zajęć

WARUNKI: zewnętrzne (baza dydaktyczna, szkoła, nauczyciel), wewnętrzne;

Kształcenie zawodowe odbywa się na poziomie zasadniczym, średnim, wyższym.

ROLA NAUCZYCIELA / SZKOLENICTWA I UCZNIA / OBDIORCY

W PROCESIE KSZTAŁCENIA

• Nauczyciel przedmiotów zawodowych to osoba, która organizuje i realizuje proces

nauczania / uczenia się treści zawodowych o charakterze praktycznym i teoretycznym.

• Żeby była efektywność musi być nauczyciel, uczeń, treści i warunki.

Nauczyciel i jego wpływ na efektywne kształcenie

• Przygotowanie merytoryczne (wiedza ogólna);

• Działalność dydaktyczno-wychowawcza mająca na celu doprowadzenie do konkretnych wymiarów;

• Nauczyciel dobiera treści, metody i formy do możliwości ucznia;

• Osobowości nauczyciela;

• Doświadczenie życiowe;

• Doświadczenie pedagogiczne;

• Doświadczenie zawodowe;

• Umiejętności przekazywania wiedzy specjalistycznej;

PODMIOT UCZĄCY SIĘ rola słuchacza (uczeń powinien):

• Samodzielnie szukać powiązań pomiędzy wiadomościami wcześniej zdobytymi a zdobywanymi;

• Korzystać z różnych źródeł informacji;

• Wykorzystać różne sposoby uczenia się;

• Uczyć się we własnym tempie w dowolnym miejscu i czasie;

• Organizować procesy uczenia się zgodnie z zasadami;

SZKOLENIOWIEC I SŁUCHACZ

• Powinni współpracować ponieważ reakcje między nimi mają kluczowe znaczenie w procesie kształcenia, gwarantują jego największą skuteczność i sukces.

Rola nauczyciela i ucznia w tych reakcjach jest przekazywanie wiedzy.

W związku z tym efektywny szkoleniowiec:

• Powinien być autentyczny (nie zachowuje się sztucznie);

• Autentyczny;

• Zna i wykorzystuje swoje mocne strony;

• Nie uzależnia odbiorów od siebie;

• Przygotowany i otwarty na zmiany;

• Radzi sobie w trudnych sytuacjach;

Temat:

Zasady dydaktyczne to reguły organizowania i prezentowania wiadomości, ogólne normy postępowania nauczyciela w czasie przygotowania i prowadzenia lekcji umożliwiające uwzględnienie jednocześnie informacji z wielu źródeł i utrzymania kierunku czynności uczenia się uczniów.

Temat:

ZASADY NAUCZANIA

Zasady nauczania

• Normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi skutecznie zaznajamiać uczniów z wiedzą , rozwijać ich zdolności i zainteresowania poznawcze, wpajać poglądy i przekonania oparte na akceptowanych społecznie warunkach oraz wdrażać do samokształcenia.

[…]

Zasady nauczania według TADEUSZA NOWACKIEGO

1. ZASADA ŚWIADOMEJ AKTYWNOŚCI (świadomy i aktywny udział w zajęciach)

• Polega na takim realizowaniu procesy kształcenia, w którym nauczycie uświadomi, przekona, zmotywuje do realizacji kształcenia (stawiać uczniów w sytuacji wymagających dostrzegania i wyjaśniania niezgodności między [….]

1. ZASADA ZWIĄZKU TEORII Z PRAKTYKĄ

• Proces powinien być tak realizowany aby odbiorcy rozumieli prawa, zjawiska, teorie i wykorzystywali je do opanowania i utrwalenia umiejętności ruchowych i intelektualnych (przygotowanie uczącego się do posługiwania się i wykorzystywania wiedzy teoretycznej w sytuacjach praktycznych);

1. ZASADA POGLĄDOWOŚCI (stworzona przez W. Ratke, rozszerzona przez Jana Amosa Komeńskiego)

• Istotą jest bezpośrednie lub pośrednie poznawanie rzeczywistości przez użycie zmysłów;

1. ZASADA PRZYSTĘPNOŚCI (zwana zasadą stopniowania trudności)

• Bazowanie na wiedzy posiadanej do zdobycia nowej wiedzy;

• Od tego co łatwe do tego co trudne;

• Od tego co blisko do tego co daleko;

• Od tego co znane do tego co nieznane;

• Należy uwzględnić różnicę w tempie pracy i rozumienia poszczególnych osób (indywidualizm pracy nauczyciela - coraz większy wysiłek intelektualny, ale nie przekraczający możliwości);

1. ZASADA SYSTEMATYCZNOŚCI

• Systematyczne i staranne przygotowanie się do zajęć;

• Dotyczy również wykładowcy i ucznia (systematyczne i staranne przygotowanie się do zajęć, określenie stanu wyjściowego wiedzy i wdrążenie uczniów do [..]);

1. ZASADA TRWAŁOŚCI WIEDZY UMIEJĘTNOŚCI

• Wyjaśnienie, demonstracja, powtarzanie czynności (wykorzystywanie ćwiczeń), efektywna praca i powtarzanie;

INFORMACJA ZROZUMIENIE ZAPAMIĘTYWANIE UTRWALENIE PRZECHO- WYWANIE ODTWARZANIE PRZYPOMINANIE PRZEKAZYWANIE JEJ DALEJ

• Kontrola i ocena wyników nauczania;

1. ZASADA INDYWIDUALIZACJI I ZESPOŁOWOŚCI

• Proces kształcenia powinien być tak zorganizowany by uwzględnić walory indywidualne każdego odbiorcy, a z drugiej strony powinno być płaszczyzną współpracy nauczyciela z uczącymi jak również współpracy uczących się;

• Przygotowanie odbiorcy do pracy w grupie, zespole ale bez pomijania cech uczenia się;

Zasada uczenia się według WINCENTEGO OKONIA

1. SYSTEMATYCZNOŚCI - porządkowanie wiedzy;

2. POGLĄDOWOŚCI - respektowanie drogi między konkretem a abstrakcją;

3. SAMODZIELNOŚCI - ograniczenie zależności ucznia od nauczyciela;

4. ZWIĄZKU TEORII Z PRAKTYKĄ - harmonijnego wiązania ze sobą wiedzy naukowej z praktyką życia codziennego;

5. EFEKTYWNOŚCI - związku między celami a wynikami kształcenia;

6. PRZYSTĘPNOŚCI - wyznacza dopasowania nauczania do poziomu rozwoju ucznia;

Temat:

JAK UCZĄ SIĘ DOROŚLI

ANDRAGOGIKA

• zajmuje się procesami kształcenia, wychowania, samokształcenia i samowychowania ludzi dorosłych;

Wyodrębniono 6 obszarów determinujących specyfikę uczenia się:

1. Zmiany w zakresie wiedzy

• W trakcie edukacji dorosły korzysta z nowej wiedzy przez pryzmat wiedzy już posiadanej;

1. Funkcje psychiczne:

• U dorosłych…. ;

1. Wykorzystanie własnej motywacji;

2. Nastawienie uczącego się wobec tego czego się uczy;

3. Podatność na zmiany i reakcje na konflikt między „nowym” a „starym”;

4. Rola kontroli i oceny w procesie nauczania;

Kształcenie dorosłych oparty jest na cyklu uczenia się Dawida Kolba.

• Podstawowa różnica miedzy nauką dzieci i dorosłych polega na doświadczeniu, z którym dorosła osoba przychodzi na szkolenie. Z tego faktu wynika dla nas kilka istotnych wskazówek, które bierzemy pod uwagę przygotowując i prowadząc szkolenie.

Cykl uczenia się dorosłych wg Dawida Kolba

DOŚWIADCZENIE

Co się wydarzyło

ZASTOSOWANIE REFLEKSJA

Jak to wykorzystać w praktyce Co? Jak to było?

GENERALIZACJA

Dlaczego tak się stało?

Istota jest jeżeli można było mówić o efektach szkolenia uczestnika musi przejść przez wszystkie etapy natomiast nie ma znaczenia od którego miejsca zaczynamy.

1. DOŚWIADCZENIE

• Z tego co uczestnicy już doświadczali w swoim życiu;

1. REFLEKSJA

• Poprzez odpowiednie pytania trenera pozwala grupie zanalizować Co? Gdzie? Kiedy?;

1. GENERALIZOWANIE

• Grupa ma już własne wnioski;

1. STOSOWANIE

• Wprowadzenie korekt do własnej wiedzy i nabycie nowej;

Dorośli uczą się najlepiej gdy:

• W procesie uczenia się mają możliwość odwoływać się do własnego doświadczenia i rozwiązywania problemów bądź też celów jakie chce osiągnąć;

• Rozumieją znaczenie i wartość tego czego się uczą;

• Mają wpływ na przebieg szkolenia;

• Są zaangażowani dobrowolnie;

• Oni i ich doświadczenie są uznane na cenne;

• Mogą wyrażać siebie bez obaw o cenzurę;

• Mogą popełniać błędy nie będąc osądzanymi czy karanymi;

• Są aktywnie zaangażowani w proces uczenia się;

Przeszkody uczenia się dorosłych:

• Duma;

• Brak pewności siebie;

• Wyobrażenie o sobie / negatywne lub zawyżone;

• Brak zainteresowania;

• Brak motywacji;

Jak uczą się dorośli:

Zasada 1

• Dorośli nie są jak puste naczynia przygotowane do napełnienia przez szkoleniowca, maja własną wiedzę i doświadczenie wcześniej nabyte;

Zasada 2

• Podczas uczenia się nie jest możliwe uzyskanie wszystkich odpowiedzi;

Zasada 3

• Uczenie się nie jest procesem pasywnym;

CO TO JEST DOŚWIADCZENIE UCZENIE SIĘ?

„słyszę i zapamiętam

Widzę i pamiętam

Robię i rozumiem”

Konfucjusz

Doświadczane uczenie się

• To proces w ramach którego słuchacz odwołuje się do własnego doświadczenia;

Dorośli chcą wiedzieć dlaczego mogą się uczyć, dlaczego wykazują potrzebę uczenia się?

Dorośli zwykle chcą i uczą się poprzez doświadczenie, podchodzą do uczenia się jak do rozwiązywania problemów. Uczą się najlepiej w tedy gdy temat, materiał, program nauczania jest dla nich wartością bezpośrednią, muszą wynosić korzyści z oceniania.

Pięć praw o obowiązkach

1. Obawa nigdy nie znika jeśli się nią będzie pielęgnować;

2. Jednym sposobem pozbycia się obawy przed wykonywaniem czegoś jest wykonanie tego;

3. Jednym sposobem na osiągnięcia lepszego samopoczucia jest postaranie się o nie;

4. Nie tylko ja doświadczam niepokojów i obaw, inni też, szczególnie przed nowym;

5. Zwalczanie obaw jest mniej przerażające;

Aby pomóc klientom uczyć się bardziej efektywnie z własnych doświadczeń powinieneś:

• Znać swój styl uczenia się;

• Pomóc im poznać ich styl uczenia się;

• Zaplanować i dostosować uczenie do używanych stylów uczenia się;

Temat:

CELE KSZTAŁCENIA

Cele kształcenia można ująć jako zamierzone właściwości uczniów wyróżniające się opanowaniem przez nich określonych czyści z okresu opanowanych działań, podstawowych wiadomości i umiejętności.

Tak więc opisują zmianę jaką chcemy uzyskać w uczniach.

TELEOLOGIA - nauka o celach;

TELEX - koniec, granice;

LOGOS - słowo, nauka;

Teleologia to filozoficzny pogląd głoszący, że procesy rozwojowe w przyrodzie lub w społeczeństwie zmierzają do realizacji jakiegoś ustalonego celu,

Cele kształcenia wg. Okonia

„Świadome założenia efekty, które chcemy uzyskać w wyniku kształcenia.”

Cele kształcenia to oczekiwany rezultat końcowy.

Cele kształcenia to świadomie założone efekty, które zamierzamy osiągnąć w procesie kształcenia, wyrażające się opanowaniem przez uczniów określonych czynności (wiadomości i umiejętności).

Podział celów:

• Cele ogólne:

• Wyrażają to co ma być produktem /efektem końcowym kształcenia i długo terminowe realizowanie małymi krokami, zwykle określają się jako cele i instytucjonalne, mają zastosowanie do budowy programów;

• Cele pośrednie - kierunkowe:

• Np.: określają wytyczne w zakresie kształcenia zawodowego;

• Cele szczegółowe:

• Formułowane są na potrzeby konkretnych zajęć, ćwiczeń, powiązane ……;

Cele w ujęciu tradycyjnym:

• Cele poznawcze:

• Związane są z opanowaniem przez uczących się wiedzy praktycznej prowadzącej do poznania świata, zrozumienia, zapamiętania efektów, zjawisk, prawd, zasad, teorii;

• Cele kształcące:

• Dotyczą rozwoju sprawności umysłowej i fizycznej uczącego się, jego zainteresowań i zdolności a realizacja polega na wykształceniu u uczącego się konkretnych umiejętności;

• Cele wychowawcze:

• Odnoszą się do wielostronnego kształcenia osobowości podmiotu uczącego się,a w szczególności do podstaw i przekonań;

• Cele dydaktyczne:

• Są konkretnymi opisami zachowań ucznia;

Cechy celu szczegółowego:

1. Odpowiedni

• (wiadomości i umiejętności są odpowiednie dla konkretnego zawodu, typy szkoły, momentu kształcenia, nie powinien zawierać żadnych zbędnych treści);

1. Logiczne

• wewnętrznie spójny, przyczyna skutek;

1. Jednoznaczne

• jednoznaczny nie powinno się używać słów brzmiących wieloznacznie;

1. Wykonanie

• (cele musi być wykonalny dla ucznia);

1. Obserwowalny

• ( jeśli nie mamy możliwości obserwowania postępów nie wiemy czy był dobry);

1. Mierzalny

• ( wiadomości, umiejętności dadzą się przełożyć na zadanie, polecenie);

INNY PODZIAŁ CECH CELU:

• Dostrzegalność;

• Konkretność;

• Logiczność;

• Osiągalność;

• Precyzyjność;

• Realność;

• Rzeczywistość;

• Twórczość;

• Wykonalność;

Temat:

OPERACJONALIZACJA CELÓW KSZTAŁCENIA.

Poprzez operacjonalizm celów dydaktycznych , wychowawczych rozumiemy uszczegółowienie celów ogólnych .

Należy w jak najprostszej formie określić umiejętności jakie uczeń powinien posiąść.

Cele operacyjne winny być sprawdzalne.

W formułowania Celów operacyjnych należy:

• unikać sloganów (uczeń wie, potrafi, rozumie ,zdaje sobie sprawę )nie są sprawdzalne.

• unikać literackiego koloryzowania , stosowania najprostszej formy

• formułowanie je tak , by można było zaobserwować na podstawie wykonywanych czynności czy uczeń osiągnął cele główne.

Robert Mager podaje swój „przepis” na konstruowanie celów operacyjnych. Sugeruje on by przy tworzeniu celu szczegółowego:

• mieć w pamięci cele ogólne;

• określić czynności które będą świadczyły o tym, iż uczeń osiągnął cel ogólny;

• uwzględnić warunki niezbędne do wykonanie danych czynności;

• używać czasowników dokonanych;

• wziąć pod uwagę podmiotowość ucznia, jego możliwości i ograniczenia;

• ustalić przyżenia na podstawie, których nastąpi ocena czy cel został osiągnięty i w jakim stopniu;

Pięć zasad operacjonalizacji/przestrogi dydaktycznej wg. B.Niemierki :

Zasada1

• Poszanowanie osobowości wychowanka(nie ignorować prawa ucznia do zajmowania własnego stanowiska , do przeżywania uczuć);

Zasada2

• Umiar w uszczegółowieniu(nie może być prowadzone aż do poziomu pojedynczych wiadomości jednostkowych zastosowaniu umiejętności);

Zasada3:

• Zachowanie celu ogólnego w pamięci(okaże się przydatny jako uogólnienie celów operacyjnych);

Zasada4:

• Otwartości zbioru Celów operacyjnych(życie przynosi możliwości realizacji celu ogólnego w nowy sposób ,dlatego zbiór nie powinien być traktowany jako, zamknięty , ostateczny i wykorzystać należy nieoczekiwanie inicjatywy uczniów );

Zasada 5:

• Pełna realizacji celów operacyjnych (Operacjonalizacja jest bardzo pracochłonne, ale nie można się dowoli wyłącznie etapami planowania bez zamiaru pełnej realizacji);

Budowa Celów :

CEL SZCZEGÓŁOWY = ZADANIE + KRYTERIUM ZADANIE = DZIAŁANIE + TREŚĆ + WARUNEK

Działanie

• Jest opisem zadania, które ma być wykonane , jest wyrażone i zapisane za pomocą czasownika operacyjnego;

Treść

• Wyraża przedmiot, tematów lub materiał w stosunku do którego działanie powinno być wykonane.

Warunek

• To opisowe okoliczności w jakich działanie przebiega, ma mieć miejsce (dane i ograniczenia);

Kryterium

• to określenie poziomu wymagań. Określenie akceptowanego poziomu wykonania ,który jest oczekiwany od uczącego się;

działanie treść

SŁUCHACZ POTRAFI POBRAĆ 5 ml. PRÓBKI KRWI ŻYLNEJ , ZGODNIE Z ZASADAMI ASEPTYKI.

warunek kryterium

kryterium

Temat:

TAKSONOMIA CELÓW

TAKSONOMIA

• oznacza hierarchiczne ujęcie celów kształcenia polegające na tym, iż wyższe kategorie obejmują te niższe, co oznacza że osiągnięcia niższego to system klasyfikacji (cele kształcenia);

Taksonomia jest narzędziem operacjonalizacji celu.

Dzielimy:

• poznawcze - intelektualna (widomości, umiejętności)

• psychomotoryczne - praktyczna;

• emocjonalne - motywacyjna wychowawcza (zainteresowania , podstawy);

Taksonomia celów w dziedzinie poznawczej wg. B.Niemierki

poziom	Kategoria
I wiadomość	A - zapamiętywanie wiadomości; B - zrozumienie wiadomości;
II umiejętności	C - stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych; D - stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych;

Kategoria A (zapamiętywanie wiadomości):

Określenie wieloznaczne WIEDZIEĆ

Określenie konkretne (czasowniki operacyjne):

• nazwać;

• zdefiniować;

• wymienić elementy;

• zidentyfikować;

• wyliczyć;

(terminy, fakty, prawa, teorie, zasady działania)

Kategoria B (zrozumienie wiadomości):

Określenie wieloznaczne ROZUMIEĆ;

Określenie konkretne (czasowniki operacyjne);

Opisać co się dzieje (pod tym kątem że ona rozumie);

• wyjaśnić;

• zilustrować;

• streścić;

• rozróżnić;

(wyjaśnienie, wnioskowanie)

Temat:

TAKSONOMIA CELÓW c.d.

Kategoria C (stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych):

Określenie wieloznaczne KSZTAŁTOWAĆ;

Określenie konkretne (czasowniki operacyjne);

Kształtować (typowe sytuacje);

(poziom umiejętności)

• narysować;

• wymierzyć;

• wybrać sposób rozwiązania;

• wykreślić (dodać wykres do danych);

• zaprojektować;

• scharakteryzować;

• rozwiązać;

• zastosować;

• porównać;

• sklasyfikować;

(potoczne posługiwanie się wykorzystanie wiedzy, wg. uprzednio podanych powszechnie zasad);

kategoria D (stosowanie wiedzy w sytuacjach problemowych):

określenie wieloznaczne KSZTAŁTOWAĆ (sytuacje problemowe);

określenie konkretne (czasowniki operacyjne);

• dowieść;

• przewidzieć;

• zanalizować;

• wykryć;

• ocenić;

• wnioskować;

• zaplanować;

• zaproponować;

(formułowanie i rozwiązywanie problemów analiza synteza nowych zjawisk);

Taksonomia celów w dziedzinie emocjonalnej (motywacyjnej)

I Działanie	A. uczestnictwo w działaniu; B. podejmowanie działania;
II Podstawy	C. nastawienie na działanie; D. system działania;

A - wykonywanie czynności odpowiadającej, przyjętej roli bez wykonania inicjatywy;

B - zaangażowania w działania, organizowanie;

C - konsekwentne działania na skutek trwałej potrzeby wewnętrznej;

D - systemy działania polegają na działaniu uporządkowanym zawsze zgodnie z zasadami i działania odznaczają się skutecznością;

Taksonomia celów w dziedzinie psychomotorycznej (taktyczne)

I Działanie	A. naśladowanie działań; B. odtwarzanie działań;
II Umiejętności	C. sprawność działania w stałych warunkach; D. sprawność działania w zmiennych warunkach;

A – wzór – wykonanie;

B – wykonanie bez zwrotu;

C – warunki stałe, typowe dokładne wykonane wyuczonego działania;

D – automatyzacja działania i struktura działania elastyczna, dopasowane do warunków;

BLOOM DZIELI CELE NA SZEŚĆ KATEGORII:

1. wiedza;

2. rozumienie;

3. zastosowanie;

4. analiza;

5. synteza;

6. ocenianie;

Treści kształcenia:

• są elementem procesu dydaktycznego;

Treści kształcenia to wiadomości umiejętności, nawyki z określonej dziedziny nauki przewidzianej dla opanowania przez odbiorców podczas pobytu w szkole na kursie, szkoleniu, seminarium zawarte i potwierdzone w programie nauczania.

Treści kształcenia realizowane w szkołach zawodowych zapisane są w dokumentach:

• Podstawy programowe;

• Program nauczania i szkolenia;

Treści kształcenia powinny być dostosowane do:

• Możliwości odbiorcy;

• Potrzeb rozwijającego się człowieka;

• Potrzeb i możliwości społeczeństwa;

• Rozwój nauki i kultury;

Treści kształcenia zawodowego

• Zbiór pojęć, twierdzeń algorytmów, teorii związanych z otaczającą rzeczywistością przyrodniczą;

• Zbiór przedmiotów, narzędzi, urządzeń i opisów warunkujących proces pracy;

• Układu czynności niezbędnych do opanowania ucznia się;

Układ treści w programach:

• Liniowy:

• Treści są kolejno ułożone i nie pojawiają się ponownie;

• To spotkanie ucznia z treściami tylko raz;

• Treści tworzą ciąg, są ze sobą powiązane, są nierozerwalne;

• Koncentryczne:

• Te same treści;

• Pogłębia się związki zależności;

• Przerwa może liczyć nawet kilka lat;

• Spiralne:

• Stopniowo wzbogacają zakres informacji, pogłębienie;

Teoria doboru treści kształcenia:

• Materializm dydaktyczny;

• Formalizm;

• Utylitaryzm;

• Problemowo - kompleksowa;

• Strukturalizm;

• Egzemplaryzm;

• Materializm - funkcjonalny;

• Teoria programowania dydaktycznego;

Praca domowa

Opisz poszczególne teorie doboru treści kształcenia;

Temat:

ŚRODKI DYDAKTYCZNE

Środki dydaktyczne to elementy procesu nauczania/uczenia się.

• To materialne przedmioty biorące udział w procesie kształcenia;

Techniki kształcenia

• To praktyczne wykorzystanie środków dydaktycznych w procesie kształcenia;

Podział środków dydaktycznych według FLEMINGA i JACOBY’EGO:

• Naturalne;

• Techniczne;

• Symboliczne;

Podział według KUPISIEWICZA:

• Wzrokowe;

• Słuchowe;

• Wzrokowo - słuchowe;

• Automatyzujące procesy kształcenia (maszyny dydaktyczne, laboratorium językowe);

Podział według OKONIA:

• Środki proste:

• Słowne;

• Wzrokowe;

• Środki złożone:

• Mechaniczne środki wzrokowe umożliwiają przekaz obrazu za pomocą urządzeń;

• Mikroskopy, rzutniki;

• Techniczne środki słuchowe;

• Słuchowo - wzrokowe;

• Automatyzacja procesów kształcenia;

Podział dydaktyki w kształceniu zawodowym według SZLOSKA:

• Pomoce dydaktyczne (zawierają treści kształcenia, które można bezpośrednio odczytać):

• Graficzne (wykres, plansze, mapy);

• Obrazowe (ilustracje);

• Książkowe (podręcznik, zestaw ćwiczeń);

• Statyczne (model, eksponaty i gabloty);

• Ruchowe (modele);

• Materiały dydaktyczne (zawierają treści kształcenia ale do ich odczytania potrzebne są środki techniczne, najczęściej przygotowywane prze wykładowcę):

• Wzrokowe (folio pan, slajd);

• Słuchowe (nagrana);

• Wzrokowe - słuchowe (film, prezentacje multimedialne);

• Techniczne środki kształcenia (nie zawierają treści kształcenia, służą tylko do ich odczytania):

• Wizualne (rzutnik, napisy);

• Audytywne (odtwarzacz CD, magnetofon);

• Audiowizualne (projektor, film);

• Automatyzujące (komputer);

• Pedagogiczne środki pracy (środki przy pomocy których można wykonywać określone czynności praktyczne, służące dla kształcenia umiejętności):

• Maszyny;

• Urządzenia (defibrylator);

• Przyrządy (kołnierze, sfigmomanometry, strzykawki);

Podział środków dydaktycznych na potrzeby kształcenia ratownictwa medycznego:

• Materiały dydaktyczne;

• Literatura ( nazwiska, skrót, imienia, tytuł, wydawnictwo, miejsce wydania, rok wydania);

• Techniczne środki kształcenia (fantomy, sztuczne rany, szyny Kramera);

• Wyposażenie warsztatu pracy szkoleniowca;

Temat:

METODY NAUCZANIA

METODY NAUCZANIA:

• To celowo i systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, który umożliwia uczniom opanowanie wiedzy wraz z umiejętnością posługiwania się nią w praktyce, jak również rozwijanie zdolności i zainteresowań uczniów oraz osiągnięcie celów.

Każda z metod nauczania zawiera dwa istotne elementy:

• przygotowanie materiału nauczania;

• praca z uczniami;

Metody spełniają funkcję:

• służą zapoznaniu uczniów z nowym materiałem;

• zapewniają utrwalenie zdobytej wiedzy;

• umożliwiają kontrolę i ocenę stopnia zdobytej wiedzy;

Metody podające:

1. Wykład

• służy przekazywaniu uczniom jakiś informacji z zakresu różnych dziedzin naukowych;

• Wymaga od słuchaczy myślenia hipotetyczno-dedukcyjnego;

1. Opowiadanie

• przedstawienia jakiejś akcji rzeczywistej lub fikcyjnej, która dzieje się w określonym czasie;

1. Opis

• charakteryzowanie przedmiotów, zjawisk przyrodniczych, faktów i osób. Nie może być metodą wiodącą;

1. Odczyt

• pisemne przygotowanie przez szkoleniowca materiału, który stanowi treść zajęć i późniejsze jego odczytanie;

1. Wyjaśnienie

• zwięzłe określenie faktu o charakterze teoretycznym, np. wyjaśnienie pojęcia. Jest metodą wspomagającą;

1. Pogadanka

• najstarsza metoda: sztuka zadawania pytań - pole na rozmowie kierowanej przez nauczyciela z uczniami;

• metoda do wprowadzenia zajęć;

• do przedstawienia nowych treści (bazujemy na doświadczeniu);

• forma utrwalająca i kontrolna;

• wymaga dużo pracy od nauczyciela;

1. Dyskusja

• wymiana poglądów na pewien temat; można ją wprowadzić w starszych klasach;

1. Praca z książką

• jeden z najważniejszych sposobów poznawania i utrwalania nowych wiadomości;

• uczenie się z podręcznika;

• robienie notatek; lektura uzupełniająca;

Temat:

METODY NAUCZANIA

METODY AKTYWIZUJĄCE

Jest to metoda wpływająca na wysoką aktywność uczących się, poprzez stworzenie odpowiednich warunków.

Przykładem metody aktywizującej są metody:

• Przypadków;

• Sytuacyjne;

• Inscenizacji;

• Dyskusja dydaktyczna;

METODA PRZYPADKÓW

• Przypadek to zdarzenie, które zaistniało w zbiegu okoliczności;

• METODA PRZYPADKÓW - opiera się na opisie przypadków, który pomocny jest w kształtowaniu zdolności wytwarzania wielu sposobów rozwiązania sytuacji problemowych;

• Zadaniem nauczyciela jest przygotowanie opisu zdarzenia, tak aby uczeń mógł wykorzystać swoją zdobytą wiedzę oraz został pobudzony do twórczego myślenia;

METODA SYTUACYJNA

• Jest bardzo zbliżona do metody przypadków;

• Polega na przygotowaniu opisu sytuacji np. opisu zdrowotnego człowieka;

• Opis sytuacji powinien pobudzić uczących się do twórczego myślenia i podjęcia decyzji np. co, kiedy i przy użyciu jakich środków możemy zrobić;

• Metoda sytuacyjna różni się od metody przypadków obszernym opisem sytuacji z licznymi ważnymi dokumentami.

• Nauczyciel powinien zapewnić uczącym się czas na zapoznanie się z dokumentami.

• Tok zajęć nie przewiduje uzupełniania informacji przez nauczyciela.

• W części końcowej zadawane są pytania do istniejących problemów

METODA INSCENIZACJI

• Istotą tej metody jest rozwiązywanie problemów przez odgrywanie określonych ról przez uczestników zajęć;

• Metoda inscenizacji wymaga starannego przygotowania opisu sytuacyjnego, który powinien składać się z części ogólnej (przeznaczonej dla uczestników zajęć) oraz opisów poszczególnych ról (dla uczestników inscenizacji);

• Po zakończeniu zajęć należy wskazać zalety i słabości poszczególnych rozwiązań oraz ocenić przebieg inscenizacji oraz sposób odtwarzania ról;

DYSKUSJA DYDAKTYCZNA

• Zorganizowana wymiana myśli i poglądów uczestników grupy na dany temat.

• Ma na celu:

• Pobudzić i rozwijać myślenie;

• Kształcić umiejętności formułowania myśli i ich wypowiadania;

• Uczyć akceptowania poglądów innych ludzi;

• Uczyć krytycznej oceny własnych poglądów, zmusza do ich weryfikacji;

• Kształtuje poglądy i przekonania;

ZASADY KULTURALNEGO DYSKUTOWANIA

• Słuchamy siebie nawzajem;

• Wypowiadamy się tylko na temat;

• Nie przerywamy wypowiedzi innych;

• Nie obrażamy się;

• Obalamy argumenty, nie atakujemy osób;

• Gdy poziom emocji jest wysoki przerywamy dyskusję z podkreśleniem różnicy zdań;

METODY PRAKTYCZNE

• W procesie kształcenia zawodowego służą głównie kształtowaniu umiejętności psychoruchowych, postawy oraz umiejętności intelektualnych.

• Wybór metod praktycznych zależy od:

• Celów kształcenia;

• Wiedzy i doświadczenia zawodowego uczących się;

• Rodzaju kształtowanych umiejętności;

Klasyfikacja metod praktycznych:

1. Pokaz z objaśnieniem;

2. Pokaz z instruktażem;

3. Ćwiczenia przedmiotowe;

4. Ćwiczenia laboratoryjne;

5. Ćwiczenia produkcyjne;

6. Metoda projektów;

7. Metoda przewodniego tekstu;

POKAZ Z OBJAŚNIENIEM

• Jest stosowany we wstępnym okresie kształcenia;

• Służy do demonstrowania struktury przedmiotów, urządzeń, narzędzi, aparatury oraz zasad ich działania;

• Objaśnienie czyli komentarz słowny wspiera demonstrowanie oraz zachęca uczących się do aktywności podczas zajęć;

POKAZ Z INSTRUKTAŻEM

• Celem tej metody jest kształtowanie schematu czynności zawodowych;

• Wyjaśnia sposobów i zasady wykonania czynności oraz kolejne jej fazy;

• Pokaz musi być powtórzony przez uczących się nawet wielokrotnie;

• Pokaz z instruktażem jest podstawową metodą praktyczną kształtowania umiejętności w zawodzie;

ZAJĘCIA PRAKTYCZNE

• Zajęcia organizowane są w warsztatach szkolnych lub zakładach pracy.

• Celem zajęć praktycznych jest:

• Kształtowanie nowych i utrwalenie znanych już umiejętności;

• Nabywanie sprawności i biegłości w wykonywaniu czynności zawodowych w naturalnym środowisku pracy;

• Stosowanie nabytej wiedzy i umiejętności w rozwiązywaniu problemów;

METODA PROJEKTÓW

• PROJEKT

• To zadanie, które powinno zawierać problem do rozwiązania.

• ZADANIE

• W metodzie projektów składa się z :

1. Samodzielnego określenia tematu przez uczącego się;

2. Kontraktu zawartego między nauczycielem a uczącym się dotyczącego projektu;

3. Konsultacji uczącego się z nauczycielem;

4. Problemu do rozwiązania z realizacją i wykonaniem;

5. Sprawozdania z realizacji projektu wraz z uzasadnieniem celów projektu, osiągnięciami i rekomendacjami dla projektu;

6. Prezentacji projektu;

7. Oceny projektu;

METODA PROJEKTÓW

Cechy metody projektów:

1. Pełna samodzielność uczących się;

2. Opiera się na zadaniu problemowym;

3. Realizuje założone cele;

4. Ma określoną strukturę;

Samodzielność uczących się zaczyna się od wyboru tematu.

Temat:

METODY BADAŃ EFEKTYWNOŚCI KSZTAŁCENIA

Kontrola

• to postępowanie które zmierza do uzyskania informacji, w jakim stopniu cele kształcenia zostały osiągnięte;

Kontrola wstępna

• informacje o umiejętnościach wyjściowych przed rozpoczęciem zajęć;

Kontrola bieżąca

• systematycznie informuje o postępach w kształceniu umiejętności zawodowych;

Kontrola końcowa

• informuje o osiągnięciach uczących się po zakończeniu szkolenia;

Kontrola odległa – dystansowa

• dokonywana w określonym czasie po zakończeniu programu kształcenia;

Ocena

• to opinia o poziomie wiedzy i umiejętności oparta na wynikach pomiaru dydaktycznego, przeprowadzonego na podstawie uprzednio ustalonych kryteriów;

Pomiar dydaktyczny

• To porównanie wiedzy, umiejętności, cech osobowości zdającego z wiedzą, umiejętnościami i cechami osobowości przyjętymi jako wzorzec.