PROGRAM PRZEDMIOTU

(SYLLABUS)

1. Podstawowe informacje o przedmiocie

Nazwa przedmiotu	Bezpieczeństwo międzynarodowe i zarządzanie konfliktem międzynarodowym
Prowadzący zajęcia	dr Aleksander Dańda
Wydział	Wydział Stosowanych Nauk Społecznych
Kierunek	Stosunki międzynarodowe
Specjalność	Kształcenie ogólne
Stopień	drugi
Semestr (numer)	1

Forma zajęć	Liczba godzin	Punkty ECTS
Wykład	30
Konwersatorium
Ćwiczenia	15
Laboratorium *
Projekt
e-learning

*w przypadku kierunków Zdrowie publiczne i Ratownictwo medyczne w tej pozycji uwzględnione są również zajęcia praktyczne

1. Założenia i cele przedmiotu

Wykład obejmować będzie szeroko rozumianą problematykę bezpieczeństwa międzynarodowego, konfliktów międzynarodowych, procesu pokojowego rozstrzygania sporów (w tym – studium przypadku sytuacji zarządzania kryzysem międzynarodowym). Omówione zostaną międzynarodowe i wewnętrzne uwarunkowania polityki bezpieczeństwa państwa oraz współczesne wyzwania i zagrożenia dla międzynarodowego systemu bezpieczeństwa. Poruszony zostanie również temat regionalnych systemów bezpieczeństwa (ze szczególnym uwzględnieniem roli NATO. Zajęcia ćwiczeniowe obejmować będą szeroko rozumianą problematykę bezpieczeństwa międzynarodowego, konfliktów międzynarodowych, procesu pokojowego rozstrzygania sporów (w tym – studium przypadku sytuacji zarządzania kryzysem międzynarodowym). Omówione zostaną międzynarodowe i wewnętrzne uwarunkowania polityki bezpieczeństwa państwa oraz najistotniejsze uregulowania prawnomiędzynarodowe w tej dziedzinie (z prawem wojny na czele).

1. Szczegółowy program zajęć

   1. wykład (konwersatorium)

Lp.	Temat
1.	Przedmiot i podstawowe pojęcia z zakresu sekuritologii: badania nad pokojem; pojęcia: pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe; modele bezpieczeństwa międzynarodowego (izolacjonizm, neutralność)
2.	Przedmiot i podstawowe pojęcia z zakresu sekuritologii: modele bezpieczeństwa międzynarodowego (model uniwersalny, regionalny, subregionalny; modele subordynacyjne i koordynacyjne); działania na rzecz bezpieczeństwa międzynarodowego (potencjał militarny, instrumenty polityczne: dyplomacja prewencyjna, „Agenda dla Pokoju”, działania operacyjne organizacji międzynarodowych, kooperacja międzynarodowa)
3.	Spory i konflikty międzynarodowe: przyczyny (terytorialne, wewnętrzny układ społeczno-polityczny, nadmierne zbrojenia, surowcowe, konflikty o wodę pitną, o dostęp do żywności)
4.	Spory i konflikty międzynarodowe: przyczyny (ekologiczne, formowanie się narodów, ideologia, religia, konflikty emocji), skutki (straty ludnościowe, demoralizacja społeczeństw, zmiany na mapie politycznej, migracje, wpływ na gospodarkę, niewypały, niewybuchy, pola minowe)
5.	Zbrojenia: wyścig zbrojeń i jego skutki w stounkach międzynarodowych; siły konwencjonalne; broń atomowa (rozwój broni atomowej, ilość broni atomowej)
6.	Zbrojenia: broń atomowa (proliferacja: studia przypadku, brudna bomba, SDI); broń chemiczna
7.	Zbrojenia: broń biologiczna; broń przyszłości (DEW weapons, smart weapons, środki walki elektronicznej – studia przypadku: Estonia, Gruzja); handel bronią
8.	NATO: geneza NATO; traktat waszyngtoński; zadania sojuszu; struktura organizacyjna NATO
9.	NATO: struktura sił zbrojnych; ewolucja sojuszu (koncepcje strategiczne NATO, NACC, EAPC, PfP, interwencja w Jugosławii, reakcja na 11. IX, obecne trendy i kierunki rozwojowe w NATO)
10.	Reżim kontroli zbrojeń w Europie – CFE: istota reżimów międzynarodowych, praktyka funkcjonowania reżimu CFE, skuteczność reżimu CFE

1. Ćwiczenia (laboratorium)

Lp.	Temat
1.	Spory i konflikty międzynarodowe: problemy terminologiczne; typologie sporów i konfliktów międzynarodowych
2.	Regulacja sporów i konfliktów zbrojnych w stosunkach międzynarodowych: sposoby dyplomatyczne; studium przypadku zarządzania konfliktem międzynarodowym: Afganistan
3.	Regulacja sporów i konfliktów zbrojnych w stosunkach międzynarodowych: sposoby sądowe i organizacyjne; studium przypadku zarządzania konfliktem międzynarodowym: Irak
4.	Zakaz użycia siły zbrojnej w rozwoju historycznym (doktryna wojny sprawiedliwej, Pakt Ligi Narodów, Protokół Genewski 1924, Pakt Paryski 1928); studium przypadku zarządzania konfliktem międzynarodowym: Bośnia i Hercegowina, Kosowo
5.	Wybrane aspekty prawa wojny (cechy szczególne prawa wojennego, rozwój historyczny: konwencja Czerwonego Krzyża); studium przypadku zarządzania konfliktem międzynarodowym: Demokratyczna Republika Konga, Darfur/ Czad
6.	Wybrane aspekty prawa wojny (konwencje haskie, konwencje genewskie 1949, konwencja haska 1954, moc obowiązująca prawa wojennego); studium przypadku zarządzania konfliktem międzynarodowym: Gruzja
7.	Wybrane aspekty prawa wojny (rozpoczęcie i zakończenie wojny, porozumienia między państwami wojującymi); Zakaz użycia siły zbrojnej w świetle obecnie obowiązującego prawa międzynarodowego (Karta Narodów Zjednoczonych, Deklaracja zasad prawa międzynarodowego, Akt Końcowy KBWE); studium przypadku zarządzania konfliktem międzynarodowym: Liban
8.	Kolokwium zaliczeniowe

1. Projekt

Opis projektu:

1. E-learning

Opis kursu e-learning

1. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje

Rozumienie problemów bezpieczeństwa międzynarodowego, Wiedza na temat struktur oraz podstawowych wyznaczników bezpieczeństwa międzynarodowego – ich ewolucji i roli, Umiejętność wykorzystywania wiedzy z zakresu teorii bezpieczeństwa w analizie polityki państw i stosunków międzynarodowych (w szczególności umiejętność dokonywania krytycznej analizy odnośnie do sposobów zarządzania konfliktami międzynarodowymi), Umiejętność dokonywania analizy rozwiązań podejmowanych przez aktorów stosunków miedzynarodowych na rzecz bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego.

1. Literatura*

Literatura obowiązkowa

Bierzanek R., Symonides J., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2004 Cesarz Z., Stadtmuller E., Problemy polityczne współczesnego świata, Wrocław 1998 Kubiak K., Mickiewicz P. (red.), NATO w dobie transformacji. Siły zbrojne w transatlantyckim systemie bezpieczeństwa początku XXI wieku, Toruń 2008 Kubiak K., Wojny, konflikty zbrojne i punkty zapalne na świecie, Warszawa 2007 Kupiecki R., NATO u progu XXI wieku, Warszawa 2000 Łoś-Nowak T. (red.), Organizacje w stosunkach międzynarodowych, Wrocław 2004 Malendowski W., Mojsiewicz C. (red.), Stosunki międzynarodowe, Wrocław 2004 Pietraś M. (red.), Międzynarodowe stosunki polityczne, Lublin 2006 Zięba R. (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, Warszawa 2008 Żurawski P. (red.), Liga Narodów, ONZ, NATO, UE, KBWE/OBWE, organizacje pozarządowe, Łódź 2004

Literatura uzupełniająca

Cziomer E., Zyblikiewicz L., Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa 2006 Haliżak E., Kuźniar R. (red.), Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, dynamika (funkcjonowanie), Warszawa 2006 Huntington S.P., Zderzenie cywilizacji, Warszawa 2006 Kłosowicz R., Inczhon-Seul 1950, Warszawa 2005 Kubiak K., Falklandy-Port Stanley 1982, Warszawa 2007 Paszowski T., Europa i Stany Zjednoczone – nowe partnerstwo?, [w:] „Sprawy międzynarodowe” nr 1/ 2007 Toffler A., Toffler H., Wojna i antywojna, Poznań 2006 Walzer M., Spór o wojnę, Warszawa 2006

*zgodnie z wymogami Państwowej Komisji Akredytacyjnej, podanie literatury obowiązkowej i uzupełniającej jest obligatoryjne

1. Kryteria i forma zaliczenia zajęć

Wykład/Konwersatorium: Egzamin będzie miał formę pisemną, dwudzielną. Część pierwsza składać się będzie z zestawu pytań testowych, wielokrotnego wyboru (60% oceny końcowej). Część druga to tematy, który trzeba będzie rozwinąć samodzielnie w formie mini esejów (40% oceny końcowej). Próg zaliczenia przedmiotu wynosi 60%.

Ćwiczenia/Laboratorium: Zaliczenie dokonane zostanie na ocenę. Ocena końcowa z ćwiczeń będzie wypadkową prezentacji i aktywności studenta na zajęciach (50% oceny końcowej) oraz wyniku kolokwium, które zostanie zorganizowane na ostatnim spotkaniu (50% oceny końcowej).

Projekt/E-learning:

..................................................................	...................................................................	..................................................................
Prowadzący zajęcia	Kierownik Katedry (Zakładu)	Dziekan