Tworzenie i organizacja banków oraz oddziałów i przedstawicielstw banków

Art. 12.

Banki mogą być tworzone jako banki państwowe, bank

i spółdzielcze lub banki w formie spółek akcyjnych.

Art. 13.

1. Założycielami banku w formie spółki akcyjnej mogą być osoby prawne i osoby fizyczne, z tym że założycieli nie może być mniej niż 3.

2. Założycielami banku spółdzielczego mogą być tylko osoby fizyczne w liczbie wymaganej dla założenia spółdzielni, określonej ustawą – Prawo spółdzielcze.

3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do banku, którego założycielem jest Skarb Państwa, bank krajowy, instytucja kredytowa, bank zagraniczny, krajowy lub zagraniczny zakład ubezpieczeń, krajowy lub zagraniczny zakład reasekuracji

lub międzynarodowa instytucja finansowa.

Art. 13a.

Zarząd banku działa i wykonuje swoje funkcje w siedzibie określonej w statucie banku

Banki w formie spółek akcyjnych

Art. 21.

Do utworzenia i działalności banku w formie spółki akcyjnej stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

Art. 22.

1. Funkcję organu nadzoru pełni w banku rada nadzorcza składająca się co najmniej z pięciu osób fizycznych.

2. Członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie.

3. Bank informuje Komisję Nadzoru Finansowego o składzie rady nadzorczej oraz o zmianie jej składu niezwłocznie po jej powołaniu lub po dokonaniu zmiany jej składu

Art. 22a.

1. Zarząd banku składa się co najmniej z trzech osób fizycznych powoływanych i odwoływanych przez radę nadzorczą, z zastrzeżeniem art. 22b.

2. Rada nadzorcza informuje Komisję Nadzoru Finansowego o składzie zarządu oraz o zmianie jego składu niezwłocznie po jego powołaniu lub po dokonaniu zmiany jego składu. Rada nadzorcza informuje Komisję Nadzoru Finansowego także o członkach zarządu, którym w ramach podziału kompetencji podlega w szczególności zarządzanie ryzykiem i komórka audytu wewnętrznego.

Art. 22b.

1. Powołanie dwóch członków zarządu banku, w tym prezesa, następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje rada nadzorcza.

2. Komisja Nadzoru Finansowego może zażądać informacji i dokumentów dotyczących osób wymienionych w ust. 1 w zakresie niezbędnym do wyrażenia zgody.

Warunki jakie trzeba spełnić, aby uzyskać zgodę od Komisji Nadzoru Bankowego:

• mieć odpowiedni kapitał - wg ustawy - dostosowany do rodzaju czynności bankowych i rozmiaru działalności, minimalny 5 mln euro, w banku spółdzielczym jest to 1 mln,

• mieć pomieszczenia i urządzenia techniczne, zabezpieczające przechowywane w banku wartości ( tj. sejfy, kraty, alarmy),

• założyciele oraz osoby przewidziane do objęcia stanowisk kierowniczych banków, mają dawać rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem (klauzula generalna),

• dwie osoby z członków zarządu, muszą mieć wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do kierowania bankiem. Jeżeli osoba ma 5 letni staż pracy w banku ma doświadczenie zawodowe. Znajomość języka polskiego ( można od tego odstąpić),

• program działalności banku na okres co najmniej 3 letni.

Bank który ma 5 mln jest samodzielny, natomiast bank który nie ma tego kapitału jest niesamodzielny.

Zgoda KNB wydawana jest w formie decyzji, a decyzję taką można zaskarżyć do sądu administracyjnego.

Większość decyzji ma formę natychmiastowego wykonania. Decyzja na utworzenie banku ważna jest przez okres 1 roku i jest to czas na uzyskanie drugiego pozwolenia. Drugie zezwolenie jest na rozpoczęcie działalności.

Bank może zawiesić swoją działalność na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy.

Przesłanki wydania decyzji na prowadzenie działalności:

• bank ma być przygotowany organizacyjnie na rozpoczęcie działalności,

• zgromadzony jest w całości kapitał założycielski,

• są warunki na przechowywanie środków pieniężnych

Przepisy ogólne NBP:

Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym

Czynnościami bankowymi są:

1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów;

2) prowadzenie innych rachunków bankowych;

3) udzielanie kredytów;

4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych o

raz otwieranie i potwierdzanie akredytyw;

5) emitowanie bankowych papierów wartościowych;

6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych;

7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

2. Czynnościami bankowymi są również następujące czynności, o ile są one wykonywane przez banki:

1) udzielanie pożyczek pieniężnych;

2) operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty;

3)świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego;

4) terminowe operacje finansowe;

5) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych;

6) przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych;

7) prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych;

8) udzielanie i potwierdzanie poręczeń;

9) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych;

10) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.

ZGODA NA UTWORZENIE BANKU

Żeby założyć w naszym kraju bank trzeba uzyskać zezwolenie od Komisji Nadzoru Finansowego. Prawo bankowe nakazuje spełnienie pewnych wymogów, niezbędnych do uzyskania licencji.

Powołanie dwóch członków zarządu banku, w tym prezesa, musi nastąpić za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Wniosek o wyrażenie zgody wysuwany jest przez radę nadzorczą, która informuje KNF o pozostałych osobach ze składu zarządu banku i o zmianach w nim przeprowadzanych.

Utworzenie banku następuje, gdy zostanie wniesiony kapitał własny przez założycieli. Udziałowiec nie może wnieść kwoty przekraczającej połowę kapitału założycielskiego. Dodatkowo co najmniej dwóch członków zarządu powinno posiadać wykształcenie i doświadczenie pozwalające na kierowanie bankiem. Kolejnym wymogiem jest przedstawienie przez założycieli planu działalności banku na co najmniej trzy lata. Wniosek musi również zawierać projekt statutu banku, informacje dotyczące założycieli i ich sytuacji finansowej oraz opinię odpowiednich władz nadzorczych kraju siedziby wnioskodawcy, jeżeli założycielem jest bank zagraniczny.

Wysokość kapitału zależy od rodzaju banku. Jeżeli mówimy o placówkach w formie spółek akcyjnych, to kapitał założycielski nie może być niższy od równowartości 5 000 000 euro przeliczonej na złotówki według kursu średniego, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski (liczy się dzień wydania zezwolenia na utworzenie banku). Kapitał założycielski w formie pieniężnej musi zostać wpłacony na, otwarty specjalnie w tym celu, rachunek bankowy w banku krajowym. Pokrycie pełnej kwoty kapitału założycielskiego banku w formie spółki akcyjnej musi zostać wykonane przed wpisaniem banku do właściwego rejestru. KNF w ciągu trzech miesięcy od daty otrzymania wniosku wydaje decyzję na utworzenie banku.

Kiedy już otrzymamy odpowiednią licencję musimy przystąpić do zrealizowania planu wcześniej przedstawionego Komisji Nadzoru Finansowego. Trzeba pamiętać, że współczesny bank opiera się na niezawodnych systemach informatycznych, dobrze wyszkolonej kadrze, odpowiedniej reklamie i promocji.

BANKOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY

Misją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jest działanie na rzecz bezpieczeństwa oraz stabilności banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych oraz wzrostu zaufania do systemu finansowego.

Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG, Fundusz) z siedzibą w Warszawie jest osobą prawną powołaną ustawą z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 711 z późn. zm.), która obowiązuje od dnia 17 lutego 1995 r.

Fundusz jest instytucją zarządzającą systemem gwarantowania depozytów w Polsce. Powołując Bankowy Fundusz Gwarancyjny, ustawodawca określił zasady gwarantowania depozytów przez tę instytucję oraz wkomponował ją w system instytucji czuwających nad bezpieczeństwem sektora finansowego.

Podstawowe zadania Funduszu to:

• zwrot, do wysokości określonej ustawą o BFG, środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych, w przypadku spełnienia warunku gwarancji wobec banku będącego uczestnikiem systemu gwarantowania depozytów,

• od 29 listopada 2013 r. zwrot, do wysokości określonej ustawą o BFG, środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, w przypadku spełnienia warunku gwarancji wobec kasy,

• udzielanie pomocy finansowej bankom znajdującym się w stanie niebezpieczeństwa niewypłacalności bądź na nabycie akcji lub udziałów banków,

• udzielanie pomocy spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym w przypadku powstania niebezpieczeństwa ich niewypłacalności oraz wspieranie procesów restrukturyzacyjnych dotyczących tych kas,

• udzielanie bankom krajowym realizującym program postępowania naprawczego gwarancji zwiększenia funduszy własnych banku, a w przypadku wykonania tej gwarancji - nabywanie lub obejmowanie akcji, obligacji lub bankowych papierów wartościowych,

• gromadzenie oraz analiza informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania, w tym opracowywanie analiz i prognoz dotyczących sektora bankowego i sektora kas. 
      

DZIAŁALNOŚĆ GWARANCYJA BGF

Celem działalności gwarancyjnej jest zapewnienie deponentom wypłaty, do wysokości określonej ustawą, środków gwarantowanych w razie ich niedostępności.

DZIAŁALNOŚĆ POMOCOWA BGF

Zadania w ramach działalności pomocowej wynikają z obowiązku działania na rzecz bezpieczeństwa i stabilności banków oraz wzrostu zaufania do systemu bankowego. Należą do nich:

• udzielanie zwrotnej pomocy w postaci pożyczek, gwarancji lub poręczeń oraz nabywanie wierzytelności banków zagrożonych niewypłacalnością,

• kontrola nad realizacją programu naprawczego banku oraz prawidłowością wykorzystania pomocy,

• określenie wysokości obowiązkowych rocznych wpłat wnoszonych przez banki na rzecz Funduszu.

Obecnie obowiązuje w Polsce prawo mówiące, iż depozyty (oszczędności na kontach bankowych) do kwoty 100 tysięcy euro są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Banki w Polsce posiadają tylko 8-15% rezerwy finansowej. Jest to współczynnik wypłacalności czyli stosunek własnych pieniędzy do sumy aktywów

Nie ma problemu, gdy upada jeden bank, a sytuacja jest stabilna. Wtedy Bankowy Fundusz Gwarancyjny wypłaci klientom pieniądze.
W momencie, gdy cały system upada lub duży bank z pierwszej szóstki światowej, tracą na tym klienci większości banków.