Zakres towaroznawstwa.
Różnice między metodami laboratoryjnymi a analitycznymi.
NIRS.
ad. 1
Towaroznawstwo jest nauką interdyscyplinarną, łączącą elementy nauk
ekonomicznych, przyrodniczo-technicznych i społecznych. Zwraca szczególną
uwagę na kształtowanie i analizę jakości wyrobów, w oparciu o badanie oczekiwań
klientów zewnętrznych i wewnętrznych oraz na wyrażaniu tych oczekiwań poprzez
zdefiniowanie parametrów jakościowych i technologicznych.
Towaroznawstwo swoim obszarem zainteresowań obejmuje cały "cykl życia
produktu" od sfery projektowej poprzez sferę wykonania produktu, dystrybucję,
handel, użytkowanie, aż do optymalnej i korzystnej gospodarczo utylizacji i likwidacji
zużytych produktów.
Towaroznawstwo przyczynia się do kształtowania jakości wyrobów oraz ich
ochrony w trakcie procesów pakowania, magazynowania i transportu. Ściśle jest
związane z marketingiem i sprzedażą, pozwalając poprzez znajomość natury wyrobów
i analizę rynku określić nowe trendy ciągłego, jakościowego rozwoju produktu.
Ocena poziomu jakości towarów to obok kształtowania i ochrony, trzeci
element definiujący towaroznawstwo. Wykorzystywane do tego celu są własne
metody badawcze takie jak np: sensoryczne oraz eksploatacyjno-użytkowe. Metody te
są ciągle doskonalone w oparciu o instrumenty statystyczne i standardy jakości.
Towaroznawstwo umożliwia wgląd i ingerencję we wszystkie możliwe typy
relacji pomiędzy towarem a konsumentem, producentem i handlowcem.
Towaroznawstwo jako nauka o jakości dotyczy:
- jakości z perspektywy konsumenta,
- projektowania jakości - punkt widzenia producenta,- zarządzania jakością i oceny jakości produktów,
- zmian relacji konsument-producent.
ad. 2
ad. 3
Spektroskopia w zakresie bliskiej podczerwieni (NIR) jest szybką i niedestrukcyjną metodą identyfikacji surowców i produktów występujących w postaci ciekłej, emulsji, proszku, ziaren, granulatu, tabletek, past jak również papieru i folii. Zastosowanie NIR jest możliwe praktycznie jedynie w połączeniu z analizą wielozmienną np. analizą głównych komponentów PCA, regresją głównych komponentów PCR, wielokrotną regresją linową MLR, regresją metodą najmniejszych kwadratów PLSR. Klasyfikacja nieznanych próbek z wykorzystaniem opracowanych wcześniej modeli (np. PCA) pozwala przyporządkować próbki do jednego z typów produktów, dla których takie modele obliczono. NIR można również stosować do szybkiego oznaczania zawartości składników, zwłaszcza występujących w skomplikowanych matrycach, które często znacznie utrudniają tradycyjną analizę. W tym zakresie NIR jest już stosowana m. in. w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, tekstylnym, kosmetycznym oraz w medycynie. Oznaczanie z wykorzystaniem NIR wymaga wcześniejszego opracowania modelu kalibracyjnego. W Polsce spektroskopia w bliskiej podczerwieni wciąż jest metodą mało popularną. Pomimo licznych zalet NIR (niedestrukcyjność, krótki czas analizy, możliwość jednoczesnej analizy dużej liczby zmiennych i oznaczania zawartości kilku składników jednocześnie, brak konieczności wstępnej preparacji próbki) najczęściej stosowane są metody bazujące na analizie tradycyjnej. Przeszkodą we wdrożeniu NIR może być wysoki koszt początkowy związany z zakupem aparatury i oprogramowania lub pozyskaniem wykwalifikowanej kadry.