TATRY
- Na okres Młodej Polski przypada szczytowe zainteresowanie Tatrami twórców kultury.
- malarze Witkiewicz, Eliasz Radzikowski, Malczewski, Stanisławski i Witkiewicz-syn
- Kasprowicz w Zakopanem napisał jeden ze swoich największych hymnów Święty Boże, Święty Mocny. Żeromski napisał tu m.in. znaczną część Ludzi bezdomnych. Realiom zakopiańskim wiele ta powieść zawdzięcza: tu stykał się Żeromski z Edwardem Abramowskim, którego idee wpłynęły w sposób istotny na kreację doktora Judyma. W okresie późniejszym pisał tu Popioły, w których też znalazł się jeden z piękniejszych opisów Tatr
- artyści Tatry rzeczywiste opisywali różnie, w zależności od temperamentu i stosowanych technik- realistycznie (Witkiewicz), impresjonistycznie (Tetmajer) lub symbolicznie (Kasprowicz w Krzaku dzikiej róży lub Miciński w lirykach W mroku gwiazd). Kreowali Tatry mistyczne, kreowane w wyobraźni, często wspierane wyobrażeniami ludowymi. Przedstawiano Tatry jako ziemię wolną. Liczne opisy szczytów, hal, wiatru czy potoków stawały się uosobieniem swobody.. Utwory Tetmajera i Kasprowicza o Janosiku stworzyły mit "hetmana zbójnickiego", pięknego, odważnego herosa rozkochanego- jak nitzscheańscy nadludzie- w tańcu, śpiewie i kochającego nade wszystko swobodę, której uosobieniem są Tatry.