CHÓW ZWIERZĄT WYKŁAD

GATUNEK BIOLOGICZNY grupa naturalnych populacji których osobniki mogą się swobodnie krzyżować (mają wspólną pulę genową) i są izolowane rozrodczo od innych takich grup

RASA grupa zwierząt w obrębie jednego gatunku odznaczająca się przekazywanymi cechami pozwalającymi na odróżnienie ich od innych osobników tego samego gatunku

ZWIERZĘTA UŻYTKOWANE PRZEZ CZŁOWIEKA

GATUNEK	KIERUNEK UŻYTKOWANIA
Koń- Equus cabailus	Siła pociągowa mięso sport rekreacja
Osioł Equus asinus	Zwierzęta juczne
Osłomuł muł- bastardy konia i osła	Siła pociągowa, zwierzęta juczne
Dromader- Camelus dromedarius	Zwierzęta juczne
Baktrian- Camelus bactrianus	Zwierzęta juczne, wełna
Lama Lama lama	Zwierzę juczne wełna
Alpaka lama pacos	Wełna
Świnia Sus scrofa	Mięso tłuszcz skóra
Pies canis familiaris	Obronność łowy zwierzę amatorskie
Lis pospolity vulpes vulpes	futro
Lis polarny alopex lagopus	Futro
Jenot Nyctereuts procyonoides	Futro
Norka Bustela vison	Futro
Soból martes zibelilna	futro
Tchórz leśny putorius putorius	Futro
Kot Felis domesticus	Futro, zwierzę amatorskie
Królik domowy ortictolagus cuniculus	Mięso futro zwierzę amatorskie
Szynszyla chinchila laniger	Futro
Nutria myocastor coypus	Futro
Piżmak fiber zibethicus	Futro
Świnka morska cavia porecellus	Mięso, zwierzę doświadczalne
Chomik złocisty mesocrcetus auratus	Futro zwierzę doświadczalne
Szczur biały mus rattus	Zwierzę doświadczalne
Mysz biała mus musculus	Zwierzę doświadczalne
Gołąb columba livia	Łączność mięso sport ptak ozdony
Synogarlica streptopelia risoria	Ptak ozdobny
Indyk- meleagris gallopavo	Mięso jaja pióra
Perlica Numida meleagris	Mięso jaja pióra
Paw pavo cristatus	Ptak ozdobny
Kur Gallus gallus	Mięso jaja pióra
Bażant phasianus colchicus	Mięso jaja pióra
Papużka falista melopsittacus undulatus	Ptak ozdobny
Aligator aligator mississipiersis	Skóra jaja
Aksolotl	Mięso zwierzę doświadczalne
Karp	Mięso
Pstrąg tęczowy	Mięso
Karaś złocisty	Ryba ozdobna
Pszczoła miodowa	Miód kit jad mleczko pszczele zapylanie kwiatów
Jedwabnik morwowy	Przędza jedwabnicza
Jedwabnik dębowy	Przędza jedwabnicza

OCHRONA ZDROWIA ZWIERZĄT utrzymywanych w warunkach masowego intensywnego chowu jest ważnym elementem ochrony zdrowia publicznego

DOBROSTAN jest to stan zdrowia fizycznego i psychicznego w którym zwierzęta są w pełnej harmonii ze swoim środowiskiem (Hughes 1988)

DOBROSTAN jest stanem w którym zwierzęta mogą się zaadoptować bez cierpienia do środowiska stworzonego przez człowieka (Carpenter 1980)

DOBROSTAN jest stanem w którym zwierzę potrafi „stawić czoła” „uporać się „ ze swym środowiskiem (Broom 1986)

POJĘCIE DOBROSTAN ZWIERZĄT określa odpowiedni status zwierzęcia i jakość jego bytu na który składa się zaspokojenie wszystkich potrzeb nie tylko w zakresie pokarmowym dobrej opieki zdrowotnej odpowiednich pomieszczeń hodowlanych lecz i jego wymagań wynikających z potrzeb psychicznych objawiających się właściwym charakterystycznym dla danego gatunku behawiorem

WARUNKI NIEZBĘDNE DO ZABEZPIECZENIA DOBROSTANU ZWIERZĄT GOSPODARSKICH OPRACOWANE PRZEZ KOMISJĘ BRAMBELLA 1965

WYMOGI DOBROSTANU	WARUNKI NIEZBĘDNE DO SPEŁNIENIA WYMOGÓW DOBROSTANU
Wolne od głodu i pragnienia	Przez zapewnienie świeżej wody i paszy pokrywającej potrzeby w zakresie wzrostu zdrowotności i żywotności
Wolne od dyskomfortu	Przez zabezpieczenie wygodnej powierzchni wypoczynku, możliwości schronienia oraz optymalnych warunków środowiska
Wolne od bólu urazów i chorób	Przez zapewnienie prewencji, profilaktyki szybkiej diagnostyki i skutecznego leczenia
Wolne od strachu i stresu	Przez eliminację czynników stresogennych
Zdolne do wyrażania normalnego behawioru	Przez zapewnienie odpowiedniej przestrzeni życiowej i składu socjalnego w grupie

Dobrostan może przyjmować różne poziomy od dobrego do złego a kryteria tej oceny mogą być wielowątkowe

ETYCZNE ASPEKTY DOBROSTANU od wieków toczy się filozoficzna dyskusja czy zwierzę jest podmiotem czy tylko przedmiotem moralności

Układ człowiek – zwierzę

Reifikacja(„urzeczowienie”zwierząt)- prawo rzymskie

Zoo personalizm- równe prawa zwierząt i ludzi- jedna płaszczyzna moralna

W Polsce do 1997r zwierzęta były rzeczami

Ustawa o ochronie zwierząt z dnia 6 czerwca 2002r art. 1 zwierzę jako istota żyjąca zdolna do odczuwania cierpienia nie jest rzeczą człowiek zaś zwierzęciu winien jest poszanowanie ochronę i opiekę.

Ustęp 2 w sprawach nieuregulowanych w ustawie do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy

DOBROSTAN A BÓL I CIERPIENIE ZWIERZĄT

CIERPIENIE określa san osobnika odnoszący się do jego emocji

BÓL jest wyrażeniem zmysłowym definiowanym jako nieprzyjemne zmysłowe i nieprzewidywalne odczucie powstające w skutek uszkodzenia tkanek czy choroby

Cierpienie zwierząt wyrasta przynajmniej z trzech źródeł z których każde może być przyczyną równie intensywnego przeżywania: cierpienie somatyczne, stany emocjonalne, niemożliwość przejawiana a następnie zaspokajanie silnych wrodzonych gatunkowo swoistych popędów i instynktów

16.10.2012

15. doświadczalne kryteria oceny dobrostanu- zachowanie (behawior) człowieka lub zwierzęcia- skoordynowane postępowanie w odniesieniu do określonego otoczenia w kreślonym (stosunkowo krótkim) czasie, na który składają się reakcje ruchowe wykonywane za pomocą mięśni szkieletowych. Może być reaktywne lub celowe- ukierunkowane na osiągnięcie celu (czynność). Jest rezultatem bodźców zewnętrznych, jest rezultatem działania popędów zdeterminowane przez wcześniejsze doświadczenia i w dużej mierze
nieświadome, jest wynikiem potrzeby eksploracji i procesów poznawczych, jest rezultatem doświadczanej akceptacji, jest komunikatem pozostającym w sprzężeniu zdrowotnym zarówno przyczyna jak i skutkiem, jest usiłowaniem przystosowania się organizmu w celu przetrwania Zachowanie- rodzaj mierzalnej aktywności albo reakcje organizmu z ot
16. U zwierząt wyższych reakcje bahawioralne przebiegają z wyłączeniem sfery psychicznej i są wysoce skorelowane z funkcjami systemów fizjologicznych. Wyróżnia się u zwierząt dwa poziomy reakcji stanowiących wyraz adaptacji do warunków środowiska. A) 1 poziom- odnosi się do reakcji bawariolnych i uwzględnia takie zachowania jak np.: unikanie zagrożenia na bazie nabytych doświadczeń (wycofywanie się) czy tez grupowanie (tulenie),typowe w warunkach niskiej temperatury otoczenia b) 2 poziom-
gdzie dominuje odpowiedź fizjologiczna zachodząca z udziałem systemu neuroendokrynalnego i autonomicznego systemu nerwowego, a odpowiedź behawioralna jest odpowiedzią współwystępującą.
17. stereotypie- są to zachowania odbiegające od normy, o nie wyjaśnionej do końca etiologii, które powtarzają się bardzo często i bez wyraźnego celu. Tłumaczone są przez niektórych jako wyraz niemożności adaptacji (coping), co prowadzi do uszkodzenia systemów fizjologicznych. Występują one w różnej formie i nasileniu, stąd też określane są stereotypie stałe lub nawracające. W postaci zaawansowanej stereotypie nabierają cech zachowań: bezsensownych (np.: chłodzenie w kółko), działań
przeorientowanych (redirection activity) ukierunkowanych na obiekty nie będące w normalnych warunkach przedmiotem zainteresowania (np.: obsysanie uszu u cieląt), działania autodestrukcyjne (wygryzanie sierści przez psy).
18. przyczyny anomalii behawioralnych- rusztowe podłogi, zagęszczenie (koncentracja) zwierząt, intensywne oświetlenie, nieprawidłowe żywienie, trudności w dostępie do paszy, niedostateczna wentylacja, unieruchomienie zwierząt, tłumienie instynktów, brak stymulacji środowiskowej (frustracje).
19. autonarkotyzm- jest rodzajem uzależnienia od uwalnianej przez mózg beta-endorfiny. Rozwija się u zwierząt w warunkach braku stymulacji środowiskowej, ograniczenia wolności lub tez towarzyszy nadreaktywności manifestowanej w sytuacjach chronicznych lub powtarzających się napięć
Mechanizm powstawania autonarkotyzmu: powodowanie bólu- uwalnianie opioidów- doznanie przyjemności- sensytyzacja receptorów- dyskomfort psychofizyczny- powodowanie bólu itp.
20. W praktyce ocenę dobrostanu zwierząt prowadzi się na podstawie obserwacji występowania u nich tzw. Stereotypii behawioralnych, klasyfikowanych jako nienormalne formy zachowania się zwierząt. Przykładem takich nienormalnych zachowań jest: gryzienie krat, pozorowanie żucia, kiwanie głową,zabawy językiem,monotonny spacer,chodzenie po okręgu.Częstotliwość-8tys razy w ciągu dob
21. biorąc pod uwagę konsekwencje produkcyjne wyróżnia się trzy poziomy reakcji behawioralnej o znamionach stereotypii: a) zaawansowane patoetologie- prowadzące do uszkodzeń ciała, poważnie obciążające produkcję (kanibalizm, pterofagia, obgryzanie ogonów, uszu, wygryzanie boków, strefy genitalnej) b)nikłe pateologie- o mniejszym wymiarze ekonomicznym (pozorowanie żucia, potrząsanie uwięzią, chodzenie w kółko), c)odchylenia od naturalnych wzorców- nie obciążające produkcji które są uchwytywane
tylko przy wnikliwych systematycznych obserwacjach
22. ekonomiczne aspekty dobrostanu- podstawowymi wyznacznikami w ekonomice dobrostanu są: klasyfikacja strat zdrowotnych i produkcyjnych wynikających z pogorszenia dobrostanu, wybór strategii prowadzącej do minimalizacji strat, bilans nakładów finansowych na polepszenie dobrostanu, bilans zysków wynikających z polepszenia dobrostanu.
23. dobrostan a interakcje "człowiek-zwierzę" przyjazne –klepanie, przywoływanie, głaskanie
Nieprzyjazne- szturchanie i przepędzanie, szokujące- stymulacja stanów lękowych z użyciem elektrycznego tresera. Rola człowieka jego świadomość, kultura i wrażliwość stanowi najważniejszy element w ograniczeniu presji środowiska i utrzymania wysokiego poziomu dobrostanu zwierząt.
24. dobrostan a bezpieczeństwo żywności- HACCP- Analiza Ryzyka i Kontrola Punktów Krytycznych
Ten odcinek kontroli w systemie HACCP nazywany jest często "preharvester food safety" i definiowany jest jako kompleks ciągłych przedsięwzięć na poziomie gospodarstwa, włączając w to produkcję polowa materiałów paszowych ich magazynowanie, wytwarzanie pasz i ich dystrybucję, bioasekurację ferm i dobrostan zwierząt, ochronę środowiska oraz transport zwierząt do rzeźni, dla zapobieżenia lub zminimalizowania zawartości zanieczyszczeń chemicznych, fizycznych i mikrobiologicznych w żywności,
przenoszonych drogą pokarmowa przez zwierzęta lub produkty zwierzęce na człowieka, stwarzając ryzyko dla jego zdrowia. Obowiązuje od 1 stycznie 2006 roku
25. produkcja pierwotna- oznacza produkcję uprawę lub hodowlę zwierząt gospodarskich przed ubojem. Gospodarstwa specjalizują się w produkcji zwierzęcej musza przestrzegać właściwych wspólnotowych i krajowych przepisów prawnych odnoszących się do kontroli zagrożeń w produkcji pierwotnej i powiązanych działań w tym: środków kontroli zanieczyszczeń z powietrza ziemi wody paszy nawozów weterynaryjnych produktów leczniczych, środków ochrony roślin i biocydów oraz składowania, przetwarzania i
unieszkodliwiania odpadów. Kontroli zdrowia zwierząt i ich dobrostanu, w tym czynników chorób odzwierzęcych.
26. dla oceny zagrożeń poziomu dobrostanu należy wyznaczyć krytyczne punkty kontroli, które wraz z przyjętym systemem monitoringu oraz planem korygującym powinny wchodzić w system nadzoru zdrowotnego stada: powierzchnia kojca stanowiska klatki wybiegu przypadające na 1 zwierzę, swoboda ruchu (uwięzie, kojce indywidualne grupowe, wybiegi pastwisko), rodzaj podłogi legowiska dla zwierząt (ściółkowe, bezściółkowe), ergonomia wyposażenia budynków inwentarskich, warunki mikroklimatu (oświetlenie,
temperatura, wilgotność, ruch powietrza, zapylenie, szkodliwe domieszki gazowe), wentylacja budynków (system regulacji, system awaryjny), zabiegi na zwierzętach (kastracje, skracanie ogonków, kiełków itp.), izolacja i opieka nad zwierzętami chorymi, monitoring stereotypii behawioralnych, warunki załadunku rozładunku i transportu zwierząt, nadzór nad produkcją zwierzęcia (identyfikacja zwierząt, codzienna kontrola zwierząt, kwalifikacje personelu obsługującego zwierzęcia, dokumentacja)
27. Deklaracja Praw Zwierząt z 15.11.1975 uchwalone pod patronatem ENESCO, Europejska Konwencja ochrony zwierząt utrzymywanych do celów hodowlanych z 10.03. 1976r, Europejska konwencja o ochronie zwierząt domowych z 13.11.1987r, Europejska konwencja o ochronie zwierząt rzeźnych z 10.05.1979r, Europejska konwencja dotycząc ochrony zwierząt kręgowych przeznaczonych do celów doświadczalnych i naukowych z 18.03.1986r, Europejska konwencja dotycząca transportu międzynarodowego zwierząt z
13.12.1986r.
28. zalecenia obejmują szczegółowe przepisy warunków chowu fermowego zwierząt futerkowych i dotyczy problemów: opieki i dozoru nad zwierzętami futerkowymi, ogrodzenia fermy oraz parametrów jakościowych klatek innych pomieszczeń i urządzeń wykorzystywanych w chowie zwierząt, utrzymania zwierząt i pozyskiwania od nich produktów, zmiany fenotypu i (lub) genotypu hodowlanych zwierząt, oboju zwierząt, badan na zwierzętach
29. kryteria oceny dobrostanu- zadawalający stan zdrowia, prawidłowy wzrost i dojrzewanie, wysoka płodność i produkcyjność, różnorodność prawidłowych form zachowania się w tym oznak przeżywania emocji i przyjemności.
28. doskonalenie zwierząt- działalność hodowcy powodująca przekształcenie struktury genetycznej stada w pożądanym (optymalnym) kierunku jego użytkowania.
29. etapy doskonalenia zwierząt- a) I etap obejmuje: czynności wspomagające genetyczne polepszenie stad b) II etap obejmuje- czynności bezpośrednio wpływające na genetyczne polepszenie stada.
30. Etap I- obejmuje czynności wspomagające genetyczne polepszenia stad. Ocena zwierząt pod względem: zdrowia mi przystosowania do aktualnych warunków utrzymania żywienia, ocena pokroju konstrukcji i kondycji organizmu pochodzenia, kot orla użytkowności i ocena wartości hodowlanej na podstawie różnych źródeł Etap II obejmuje- czynności bezpośrednio wpływające na genetyczne polepszenia stada zalicza się tu: selekcję, dobór par do rozpłodu, przy wybranym systemie kojarzenia czy krzyżowania
31. populacja biologiczna- oznacza grupę osobników jednego gatunku, zamieszkujących ten sam obszar, w tym samym czasie, mogących się swobodnie i skutecznie krzyżować tzn. wydawać płodne potomstwo. Populacja genetyczna- grupa osobników posiadających założenia genetyczne, które mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie. Populacje można podzielić na: naturalne, laboratoryjne, hodowlane. Populacja otwarta i zamknięta.
32. Podstawowe terminy genetyczne: gen- funkcjonalna jednostka dziedziczności zbudowana z odcinka DNA o specyficznym skaldzie nukleotydów. Allele- (geny alleliczne)- para ganów (A i a) wywołujące różne wykształcenie tej samej cechy, zajmujących to samo miejsce (locus) w chromosomach homologicznych. Locus- miejsce w chromosomie w którym zlokalizowany jest określony gen Gameta- komórka płciowa męska lub żeńska charakteryzuje się zredukowana do połowy liczba chromosomów. Heterozygota- zygota o
układzie genetycznym w określonym locus występują przeciwstawne geny homozygota- zygota o układzie genetycznym w określonym locus występują dwa jednakowe geny KARIOTYP- uszeregowanie chromosomów, występujących w jądrze komórki somatycznej, w pary homologiczne.
33. podstawowym zjawiskiem w genetyce populacji jest zmienność Zmienność- różnorodność co do wartości i jakości cech jaka obserwujemy wśród osobników. Rodzaje zmienności: indywidualna (osobnicza), grupowa (systematyczna), wewnątrzosobnicza
34. punktu widzenie metod doskonalenie zwierząt można wyróżnić trzy podstawowe grupy cech:
Cechy o prostym dziedziczeniu (Simply- inherited traits) cechy jakościowe (categorical traits), cechy ilościowe inaczej poligeniczne (polygenic traits), cechy progowe (threshold traits)
35. cechy ilościowe inaczej poligeniczne (polygenic traits)
 
Zmienność większości cech ilościowych
Celem pracy nad doskonaleniem zwierząt jest osiąganie korzystnych fenotypów
36. fenotyp= genotyp +środowisko Fenotyp- całokształt cech organizmu uwarunkowaniem działaniem genotypu i warunków środowiskowych (obok łatwo dostrzegalnych cech morfologicznych do fenotypu zaliczamy również cechy biochemiczne i fizjologiczne) obserwowana jakość lub mierzalna wydajność zwierzęcia pod względem określonej cechy genotyp- całość informacji genetycznej jaka posiada dany osobnik (w węższym znaczeniu założenia dziedziczne warunkują określona cechę) środowisko- warunki w jakich
przebywa zwierzę czyli zespół zewnętrznych (niegenetycznych) czynników które maja wpływ na cechy zwierzęcia
37. typy zmienności- zmienność fenotypowa = zmienność genetyczna+ zmienność środowiskowa
δ_p^2= δ_G^2+δ_E^2 podstawowe źródła zmienności genetycznej: losowy rozdział chromosomów, zróżnicowania frekwencji alleli, rekombinacja, mutacje, interakcje alleliczne i nie alleliczne







38.
G- zmienność genotypowa: A-genetyczna addytywna (sumująca), D-genetyczna nieaddytywna (dominująca), E-zmienność środowiskowa: Ep- środowiskowa stała (systematyczna),
Et- środowiskowa chwilowa (losowa), G*E- zmienność wywołania interakcję środowisko- genotyp
39. efektem matki- tworzy zespół czynników środowiska zewnętrznego, środowiska wewnętrznego i genotypu matki. Wyróżnia się trzy źródła zwiększonego wpływu matki na potomstwo: genetyczne
(wpływ cytoplazmy matczynej komórki płciowej i zawartych w niej plazmogenów: plemniki zawierają wyłącznie chromatynę), oddziaływanie środowiska matczynego (macica) w okresie życia płodowego (prenatalny efekt matki), wpływ matki w okresie karmienia mlekiem (postnatalny efekt matki)
40. parametry genetyczne- odziedziczalność (haritability), powtarzalność- r, korelacja genetyczna- rG
41. Odziedziczalność (heritability)- jest to stopień zmienności założeń dziedzicznych danej cechy na uzewnętrznienie się zmienności w fenotypie.
Odziedziczalność danej cechy- jest to stosunek jej zmienności genetycznej do ogólnej zmienności fenotypowej ,która jest suma zmienności genetycznej i zmienności środowiskowej. Odziedziczalność możemy rozpatrywać: tzw. Szerszym sensie- h^(2= (δ_G^2)/) i w tzw. Węższym sensie
42. powtarzalność- czyli stopień siły zależności między powtarzanymi wartościami fenotypowymi osobników dla danej cechy r= (δ_Ep^2)/(δ_p^2 ) przez to określenie rozumiemy podobieństwo między kolejnymi wydajnościami u tego samego osobnika w zakresie jakiejś cechy powtarzalnej tzn. występującej w określonych następstwach po sobie okresach życia dorosłego zwierzęcia.
43. korelacja genetyczna- jeżeli występuje zależność między obserwowanymi (fenotypowymi) wartościami dwóch cech to oznacza, że między tymi cechami zachodzi korelacja fenotypowa. Związek między echami może mieć podłoże: genetyczne i środowiskowe. Przyczyna występowania korelacji są efekty plejotropowe i sprzężenie genów. Współczynnik korelacji rG- mierzy zależność między cechami a dokładniej między wartościami hodowlanymi dwóch cech.
Korelacja środowiskowa- określa wyłącznie siła związku między czynnikami środowiskowymi oddziaływującymi na dwie cechy. Selekcja- wybór zwierząt na rodziców w celu uzyskania jak najlepszego potomstwa. Selekcja będzie efektywna, jeśli pokolenie potomne będzie wyraźnie genetycznie lepsze od pokolenie rodzicielskiego. Miara populacji na selekcje jest postęp hodowlany (różnica w średnich wartościach genetycznych pokolenia potomnego i pokolenie rodzicielskiego czyli odpowiedź potomnego na
selekcję pozorna w pokoleniu rodzicielskim).

30.10

Współczynnik korelacji rG- mierzy zależność między cechami a dokładniej między wartościami hodowlanymi dwóch cech.

Korelacja środowiskowa- określa wyłącznie siła związku między czynnikami środowiskowymi oddziaływującymi na dwie cechy. Selekcja- wybór zwierząt na rodziców w celu uzyskania jak najlepszego potomstwa. Selekcja będzie efektywna, jeśli pokolenie potomne będzie wyraźnie genetycznie lepsze od pokolenie rodzicielskiego. Miara populacji na selekcje jest postęp hodowlany (różnica w średnich wartościach genetycznych pokolenia potomnego i pokolenie rodzicielskiego czyli odpowiedź potomnego na selekcję pozorna w pokoleniu rodzicielskim).

44.selekcja- wybór zwierząt na rodziców w celu uzyskania jak najlepszego potomstwa. Selekcja będzie efektywna, jeśli pokolenie potomne będzie wyraźnie genetycznie lepsze od pokolenia rodzicielskiego. Miarą reakcji populacji na selekcje jest postęp hodowlany(różnica w średnich wartościach genetycznych pokolenia potomnego i pokolenia rodzicielskiego czyli odpowiedniego pokolenia potomnego na selekcję przeprowadzoną w pokoleniu rodzicielskim )

Selekcja- ocena wartości użytkowej (kontrola użytkowności), ocena wartości hodowlanej (genetycznej), wybór najlepszych genetycznie zwierząt na rodziców następnego pokolenia

45. ocena wartości użytkowej (kontrola użytkowności)- użytkowności mleczna, mięsna, wełnista, nieśna, robocza, rozpłodowa ocena pokroju i ocena wzrostu i rozwoju

46. wartość hodowlana- to wielkość genów osobnika dla jego potomstwa. Szacowana wartość hodowlana( estinated- value-EBV) A=h²    (P- iP) P- fenotyp IP- średnia wartość fenotypowa w populacji h2- współczynnik odziedziczalności

47. ocena wartości hodowanej (genetycznej)- ocena na podstawie jednego źródła informacji: wydajność własna, wydajność rodzeństwa, wydajność potomstwa (wydajność potomstwa będącego półrodzeństwem, wydajność potomstwa złożonego z grup pełnego rodzeństwa) ocena na podstawie kilku źródeł informacji- metoda indeksu selekcyjnego, ocena na podstawie wielu pomiarów jednej cechy, ocena na podstawie pomiarów cech skorelowanych, ocena łącznej wartości hodowlanej

48. selekcja zwierząt będzie skuteczna tylko Wedy gdy kryterium wybory stanowić będzie: łączna wartość hodowlana, lub wartości hodowlane najważniejszych gospodarczo cech użytkowych zwierzą, liczba cech doskonalonych będzie ograniczona, naciski selekcyjne skierowane na poszczególne cechy

49 .selekcja: a) naturalna- odnosi się do warunków naturalnych w środowisku hodowlanym jej znaczenie jest mniejsze lub prawie całkowicie wyeliminowane b) sztuczna (zootechniczna)- dokonywany przez hodowcę wybór zwierząt do rozpłodu

50. selekcja kryteria podziału- ze względu na końcowy efekt selekcyjny, ze względu na rodzaj reakcji na selekcję, ze względu na liczę decyzji selekcyjnych, ze względu na wielkość jednostki selekcyjnej, ze względu na liczbę doskonalonych cech a) ze względu na końcowy efekt selekcyjny- kierunkowa- obrazem będzie zmiana średniej wartości danej cechy

Stabilizująca- wyrównanie danej cechy w stadzie bez zmiany jej wartości średniej

ROZDZIELCZA- gdy dąży się do otrzymania zwierząt o krańcowych wartościach cechy

b) ze względu na rodzaj reakcji na selekcję- bezpośrednia- gdy selekcję prowadzi się na podstawie wartości cechy doskonalonej pośrednia- gdy selekcję stosujemy na podstawie pomiarów cechy skorelowanej z cechą doskonaloną (selekcja skierowana na jedną cechę zmienia również wartość wszystkich cech skorelowanych z cechą selekcjonowaną- jest to związane z plejotropowym działaniem genów a także sprzężeniem genów)

c) ze względu na liczbę decyzji selekcyjnych- jednostopniowa- całą stawkę ocenianych zwierząt jednorazowo dzieli się na dwie klasy, z których gorsza jest poddana brakowaniu a reszta jest używana do rozpłodu (niema zastosowania w dużych obiektach), wielostopniowa- eliminuje się z oceny znaczną liczbę zwierząt podczas kolejnych decyzji selekcyjnych; najczęściej stosuje się selekcje 3-4 stopniową .d) ze względu na wielkość jednostki selekcyjnej- indywidualna- podczas selekcji na postawie np.: łącznej wartości hodowlanej, wybieramy pojedyncze osobniki rodzinowa, grupa- jednostką selekcyjną nie jest pojedynczy osobnik ale cała grupa osobników spokrewnionych ze sobą ; pod uwagę bierze się średnią wartość cechy całej rodziny e) ze względu na liczbę doskonalonych cechy: na jedną cechę ,na kilka cech – może odbywać się trojako

51. selekcja następcza- polega na doskonaleniu najpierw jednej cechy, a po osiągnięciu zadawalający rezultatów w tej cesze, na doskonaleniu drugiej, wreszcie trzeciej i następnych

Selekcja niezależna- polega na określaniu dla każdej cechy pewnego minimalnego poziomu i zatrzymania do hodowli zwierząt spełniających te kryteria selekcja na podstawie indeksu selekcyjnego- polega na zatrzymaniu do hodowli zwierząt o najwyższych wartościach indeksu łącznej wartości hodowlanej

52.skuteczność selekcji zależy od: dokładności oszacowania wartości fenotypowej i genetycznej cechy, płodność i plenność wyselekcjonowanych zwierząt, genetycznej zmienności w selekcjonowanym stadzie, trafność doboru par zwierząt do rozpłodu, umiejętności wytyczenia realnego programu doskonalenia populacji lub stada

53. kryteria wyboru rodzaju selekcji: wielkość zmienności genetycznej w stadzie, liczba doskonalonych jednocześnie cech, korelacja między cechami, wartość odstępu między pokoleniami , liczebność populacji, struktury hodowlanej populacji, stopnia spokrewnienia i inbredowania populacji, rodzaj cech: cyklicznie powtarzające się jakościowe ilościowe, rodzaj współdziałania genów wartość rynkowa poszczególnych osobników, specyfiki biologicznej gatunku

54.proces selekcji wydłuża się gdy- odziedziczalność cechy jest niska, stopień reprodukcji jest niski, odstęp między pokoleniami jest długi, poddaje się doskonaleniu dużo cech, występują niekorzystne korelacje genetyczne fenotypowe między doskonalonymi cechami

2012.11.13

T: zasady wykonywania murów z cegieł mury z kanałami dymowymi, spalinowymi i wentylacyjnymi  nad proza i sklepienia.  1. Oddziaływania na ściany zewnętrzne: ściany zewnętrzne są poddane następującym zasadniczym oddziaływaniem środowiska: a) wilgoć w formie: opadów atmosferycznych (deszcz, śnieg, grad), wilgoć technologiczna pochodząca np.: wilgotność materiałów, wody zarobowej, wilgoć eksploatacyjna, wywołana wilgotnością powietrza w użytkowanym wnętrzu i wnikająca różnica ciśnień pary wodnej
we wnętrzu i otoczeniu budynku. B oddziaływania mechaniczne: budowlane podczas cyklu budowy, użytkowe wynikające z obciążeń działających na przegrodzie dokształtach i zarysowania wynikające np.: ze skurczu technologicznego materiałów, zróżnicowane osiadanie  c)  temperatura zewnętrzna i zmiany temperatury zewnętrznej- temperatura w czasie lata i w czasie zimy, promieniowanie słoneczne, zmiany temperatury zewnętrznej: sezonowe dzienne i krótkotrwałe, wynikające z tych zmian długości przegrody
d) pozostałe: fotomechaniczne (np.: promieniowanie UV), wypłukiwanie przez deszcz różnych substancji z powierzchni ściany, osadzanie się kurzu i brudu e) hałas zewnętrzny f) ogień- od zewnątrz np.: płomienia, iskier lub  bardzo silnego promieniowania cieplnego, od wnętrza np.: rozprzestrzenianie ognia z piętra na piętro 2. Ściany w domku jednorodzinnym: a) ściana działowa- jest cieńsza niż ściany nośne bo nie przenosi obciążeń ze stropu ważne jest żeby dobrze izolowała akustycznie b) ściana
szkieletowa z drewna- sprawdza się także w połączeniu z innymi technologiami, to na przykład sposób na lekkie poddasze c) ściana jednowarstwowa- z przeciętnych izolacyjnie elementów murowych to dobre rozwiązanie do nieogrzewanego garażu, do części ogrzewanej trzeba wybierać materiały u dobrej izolacyjności termicznej d) wewnętrzna ściana nośna- przenosi obciążenia tak jak ściany zewnętrzne, musi więc mieć odpowiednią wytrzymałość , izolacyjność termiczna wykorzystanych elementów murowych
schodzi na dalszy plan, 3. Materiału murowe: a) beton komórkowy- jest produkowany w bloczkach o dużych wymiarach, mają one wysokość 23 lub 24 cm, długość 59cm czasem 58cm, szerokość 12-42cm (najpopularniejsza to 23cm), dzięki temu ściana powstaje bardzo szybko  b) bloczki silikatowe- najczęściej mają wysokość 22cm, szerokość 24=25cm, długość 24-50cm, używając bloczków drążonych trzeba pamiętać o odpowiednim ich ustawienia, żeby zachować ciągłość kanałów (bloczki mają specjalne oznaczenia)
c) pustaki z ceramiki poryzowanej-  mają bardzo różne rozmiary zależnie od producenta. Najczęściej ich wysokość  wynosi 24-35cm, szerokość około 19 lub 25cm, długość 25-50cm, zwykle są wyprofilowane na pióro i wpust żeby murować  je tylko na spoinę poziomą  4. Bloczki z betonu komórkowego- a) płytka ocieplona wełną mineralną- służy do osłonięcia od zewnątrz miejsca w ścianie jednowarstwowe  b) zbrojowe gotowe nadproże- ma kształt prostopadłościanu, musi być oparte na murze co najmniej 10-15cm
z każdej strony a w wypadku elementów o bardzo dużej rozpiętości- nawet 25cm.  5. Technologia układania ścian z pustaków ceramicznych- a) pierwsza warstwa- jest najważniejsze, układa się ja na zaprawie o grubości 2-3cm, żeby idealnie ją wypoziomować, przy spornej grubości 1-3mm nie ma możliwości korekty poziomu  b) bloczki drążone z silikatów- trzeba murować z zachowaniem ciągłości kanałów, w których potem układa się na przykład przewody elektryczne. Ułatwiają to liczne zaznaczone na
zewnętrznej ścianie bloczków
c) zaprawę klejową-  nakłada się pacą dostarczoną przez producenta bloczków i zaprawy, ma ona taki kształt żeby warstwa kleju była w san raz.  D) murując na klej- pustaki ceramiczne można zanurzać w rozpuszczonej zaprawie która ma konsystencję półpłynną  e) zaprawa w piance- układa się dwoma paskami po bokach pustaków. Na ustawienie elementów mamy 5-10 minut potem piana zaczyna wiązać.  6. Podział ścian pod względem warstw na : ściany jednowarstwowe, dwuwarstwowe, trójwarstwowe i
wielowarstwowe  a) ściany jednowarstwowe: ściany budowlane z jednej warstwy z pewnością są wznoszone najszybciej a materiał z którego wykonuje się ściany będzie musiał spełnić dwie funkcje: konstrukcyjna i termoizolacyjną. Budowane musza być z ceramiki o wysokiej izolacyjności termicznej a więc takich jak ceramika poryzowana, beton komórkowy czy keramzytobeton. Grubość pustaków w zależności od rodzaju waha się w granicach 30-50cm. Ściany wznoszone w tej technologii są lekkie i stosunkowo tanie
w porównaniu z innymi technologiami.
b) ściany trójwarstwowe-w ścianach trójwarstwowych ocieplonych wełną, między ścianką osłonową a ociepleniem trzeba zostawić szczelinę wentylacyjną. W ścianie osłonowej należy pozostawić otwory wlotowe a i wylotowe b.  7. Zasady wiązania murów: wiązanie gotyckie, holenderskie, kowaldkowe, główkowe, śląskie, wozówkowe przesunięcie o ½ cegły, dzikie, krzyżowe, flamandzkie, wozówkowe przesunięcię o ¼ cegły, wozówkowe przesunięcie ukośne. 8. Izolacja przewodów w ścianie zewnętrznej-  
warstwa I- szczelina powietrza, warstwa II- szczelina powietrza  9. Ściana kominowa- zaopatrzona w kanały dymowe, spalinowe i wentylacyjne (kanał dymowy, wentylacyjny, kratka wentylacyjna, wlot, otwór wycierany