Ewidencja- rejestracja zdarzeń gospodarczych.
RODZAJE EWIDENCJI GOSPODARCZE

1. Ewidencja operatywna – w tych miejscach prowadzona gdzie zdarzenia występują – w komórkach przedsiębiorstwa, np. w magazynach na wydziałach produkcyjnych w kontekście administracji, zarządu, jest prowadzona w jednostkach naturalnych a czasem też wartościowych

2. Ewidencja księgowa dotyczy zdarzeń gospodarczych wyrażonych wartościowo

3. Ewidencja statystyczna – statystka przedsiębiorstwa mierniki charakteryzujące działalność przedsiębiorstwa. Różnego rodzaju zestawienie najczęściej przedstawiające dane liczbowe.

4. Ewidencja podatkowa- na potrzeby rozliczeń z tytułu podatku dochodowego, jest alternatywą w stosunku do ewidencji księgowej- małe jednostki gospodarcze, które nie mają obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (1200000 euro- próg dochodów do kiedy można prowadzić tylko ewidencje podatkową

Formy ewidencji podatkowej:
- podatkowa księga przechodów i rozchodów
- karta podatkowa
- ewidencja na potrzeb podatku zryczałtowanego

Ewidencja księgowa (księgowość, prowadzenie ksiąg rachunkowych musi być zgodne z UoR

Rodzaje zdarzeń objętych w ewidencji księgowej

1. Zasoby majątkowe jednostki w wyrażeniu wartościowym

2. Źródła finansowania zasobów majątkowych

3. Przychodu i koszty, które wpływają na wynik finansowy

CECHY EWIDENCJI KSIĘGOWEJ

1. Jest dokonywana na podstawie dokumentów źródłowych, które stanowią dowody na wystąpienie zdarzeń gospodarczych

2. Ewidencja księgowa jest prowadzona na odpowiednich urządzeniach ewidencyjnych jakim są konta księgowe

3. Jest prowadzona w uporządkowany sposób

4. Jest prowadzona na bieżąco (tak jak występują zdarzenia gospodarcze)

RELACJA KSIĘGOWOŚĆ A RACHUNKOWOŚĆ
Rachunkowość obejmuje 3 części ( ma szerszy zasięg)

1. Księgowość (ewidencja zdarzeń gospodarczych)

2. Kalkulacja (rachunki kalkulacyjne)- ustalenie wartości

3. Sprawozdawczość – prezentacja informacji

Księgowość jest prowadzona na bieżąco. Kalkulacja dokonywana jest na bieżąco i okresowo (np. przedsiębiorstwo sprzedając swój towar na bieżąco liczy przychód) Sprawozdawczość prowadzona jest okresowo (okresowo liczy się przychody z każdego miesiąca, kwartału, roku)

Cel rachunkowości – dzięki niej mamy informacje o działalności jednostki gospodarczej (jest to system informacyjny w przedsiębiorstwie)Można ją przedstawić jako czarną skrzynkę na której odbywa się przetworzenie informacji

Odbiorcami informacji z rachunkowości są interesariusze jednostki gospodarczej czyli wszystkie osoby/grupy wykazując zainteresowanie daną jednostką, oddziałowują na jednostkę swoimi decyzjami a jednostka wpływa na interesariuszy.

INTERESARIUSZE:

1. Odbiorcy zewnętrzni - z otoczenia jednostki gospodarczej np.:
   - inwestorzy (akcjonariusze i udziałowcy) potrzebują informacji dotyczących wartości inwestycji (akcji/udziałów), dochodu osiągniętego dzięki inwestycjom (źródłem dochodu ich jest zysk osiągnięty przez spółkę) oraz ryzyko inwestowania (zależne od sytuacji finansowej spółki, przedstawione w sprawozdaniu finansowym)
   -kredytodawcy i pożyczkodawcy, formy przedsiębiorstwa kredytowego, firmy leasingowe – interesuje ich zdolność kredytowa przedsiębiorstwa (zdolność do spłaty kredytu z odsetkami). Podstawowym kryterium zdolności finansowej klienta jest sytuacja dochodowa.
   - kontrahenci: dostawcy. Dostawców interesuje płynność finansowa przedsiębiorstwa (zdolność do regulacji bieżących zobowiązań); odbiory, obiorców interesuje stabilność współpracy z przedsiębiorstwem, co zależy od jego sytuacji finansowej
   - ^^te jednostki interesują się przeszłością i przede wszystkim przyszłością przedsiębiorstwa
   - urząd skarbowy- prawidłowo i rzetelnie prowadzone księgi rachunkowa są dowodami w postępowaniu podatkowym
   - ZUS- dokumentacja księgowa jest dowodem na poprawność ustalenia składem ZUS
   - GUS – przedsiębiorcy mają obowiązek sporządzać sprawozdania statystyczne, w tym też te na podstawie danych z rachunkowości
   - ^^te jednostki interesują się przeszłością przedsiębiorstwa
   - konkurencja – interesuje się wynikami innych jednostek
   - organy rządowe i ministerstwo (skarbu, państwa, gospodarki)
   - organy kontroli np. NIK, nadzór finansowy w stosunku do przedsiębiorstw finansowych
   - organy wymiaru sprawiedliwości
   - okręgowe izby obrachunkowe

2. Odbiorcy wewnętrzni przedsiębiorstwa
   - właściciele
   - zarząd
   - kierownictwo jednostek organizacyjnych (oddziałów, wydziałów, zakładów)
   - menedżerowie
   - pracownicy (interesują ich głownie wynagrodzenia) (im lepsza sytuacja finansowa firmy tym lepsze wynagrodzenia) interesuje ich również stabilność zatrudnienia, pewniejsze zatrudnienie przy dobrej kondycji finansowej przedsiębiorstwa

WYKORZYSTANIE INFORMACJI POCHODZĄCYCH Z RACHUNKOWOŚCI
I obszar – ocena sytuacji finansowej, majątkowej i osiągniętych wyników finansowych oraz ocena działalności jednostki gospodarczej( ważne, aby ocenić jak działa przedsiębiorstwo, jaka jest jego sytuacja finansowa)
II obszar – podejmowanie racjonalnych decyzji gospodarczych, informacje pochodzące z rachunkowości opisują różne sytuacje decyzyjne

FUNKCJE RACHUNKOWOŚCI

1. F. dowodowa – polega na dokumentowaniu operacji gospodarczych

2. F. rejestracyjna – polega na zapisywaniu operacji gospodarczych w porządku chronologicznym (wg. Dat występowania). Jest dokonywana w dzienniku

3. F. klasyfikacyjna – polega na grupowaniu operacji gospodarczych na kontach księgowych, zapisy na nich są dokonywane w porządku systematycznym, też muszą być ułożone w porządku chronologiczny

4. F. sprawozdawcza – wyraża się poprzez sporządzanie sprawozdań obligatoryjnych na potrzeby zewnętrzne ( najważniejsze to roczne sprawozdania finansowe); fakultatywnych na potrzeby wewnętrzne

FUNKCJE RACHUNKOWOŚCI ZWIĄZANE Z WYKORZYSTANIEM INFORMACJI

1. Analityczna – polega na analizie informacji dostarczanych przez rachunkowość w celu oceny sytuacji finansowej jednostki

2. Kontrolna- informacje z rachunkowości są podstawą do przeprowadzania kontroli działalności jednostek gospodarczej

3. Optymalizacyjne – kategorie finansowe podlegające pomiarowi w rachunkowości stwarzają podstawy do wyboru optymalnych wariantów działania

4. Motywacyjna – koszty, przychody wyniki są miernikami rezultatów z działalności, różnych jednostek organizacyjnych przedsiębiorstwa

5. Rozliczeniowa – dokumentacja księgowa stwarza warunki do rozliczenia przedsiębiorstwa z różnymi instrumentami i własnymi pracownikami.

Przedmiot rachunkowości – jednostka zobowiązana do prowadzenia rachunkowości wg UoR, obejmuje zdarzenie i zjawiska finansowe

GRUPY JEDNOSTEK ZE WZGLĘDU NA CHARAKTER DZIAŁALNOŚCI

1. Jednostki gospodarcze: przedsiębiorstwa produkcyjne, usługowe, handlowe

2. Instytucje finansowe: banki, zakłady ubezpieczeń, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe( od afery Amber Gold od roku 2013), fundusze inwestycyjne

3. Jednostki sektora finansów publicznych: samorządowe, gminne, województwa, policja, szkoły, administracja publiczna

4. Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej: fundacje, stowarzyszenia, związki zawodowe

Wykaz jednostek zobowiązanych prowadzić działalność gospodarczą jest zwarty w uoR

PERIODYZACJA RACHUNKOWOŚCI – podział czasu działalności jednostki na okres. Rodzaje okresów:

1. Rok obrotowy – okres trwający 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych

2. Okres sprawozdawczy – to okres za który jednostka sporządza sprawozdania na podstawie danych z ksiąg rachunkowych, w tym deklaracje podatkowe i deklaracje ZUS, najczęściej okresem sprawozdawczym jest miesiąc
   Rok obrotowy podzielony jest na okresy sprawozdawcze

3. Dzień bilansowy – dzień na który jednostka sporządza sprawozdanie finansowe. W jednostka kontynuujących działalność dniem bilansowym jest ostatni dzień roku obrotowego

PODSTAWOWE KATEGORIE FINANSOWE ( podlegają pomiarowi w rachunkowości) są prezentowane w sprawozdaniu finansowym.

1. Kategoria bilansowe – to co prezentuje się w bilansie
   bilans = równowaga, w bilansie są dwie strony które się równoważą. Strony bilansu
   a) Aktywa – zasoby majątkowe jednostki wyrażone wartościowo ( do 2001 mówiono o nich majątek), przestawiają stan zasobów majątkowych na określony dzień, w każdym dniu ich stan może być inne. Rodzaje aktywów ze względu na ich postać:
   - rzeczowe – maszyny, środki transportowo, budynki, towary, materiały
   - niematerialne – nie mają postaci rzeczowej lub finansowej no patenty, wynalazki, znaki towarowe, programy komputerowe
   - finansowe- np.: akcje, obligacje, lokaty bankowe, środki Pieniężne na rachunku bankowym
   W bilansie aktywa są uporządkowane wg kryterium rosnącej płynności
   Płynność aktywów–możliwość ich zamiany na środki pieniężne wg tego kryterium wyróżnia się: * aktywa trwałe – składniki użytkowane ponad rok. aktywa obrotowe składniki użytkowane poniżej roku (dokładnie rok). Kryterium rozstrzygającym jest okres użytkowania
   
   b) Pasywa- źródło finansowania zasobów majątkowych. Każdy składnik zasobów majątkowych ma odpowiednie źródło finansowania.
   Pasywa występują pod postacią kapitałów lub funduszy.
   Kapitały to źródła finansowania w spółkach (aukcyjnych, z.o.o.) Fundusze to źródła finansowania w innych jednostkach (przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, jednostki sektora finansów publicznych i w jednostkach nieprowadzących działalności gospodarczej)
   Są one uporządkowane w bilansie wg kryterium rosnącej wymagalności/ pilności zwrotu.
   
   Na podstawie tego kryterium wyróżnią się
   * kapitały (fundusze) własne
   *kapitały (fundusze) obce – inaczej zobowiązania (kwoty, które przedsiębiorstwo jest dłużne innym)
   Aktywa netto = aktywa- zobowiązania. Są równoważne wartościowo kapitałowi własnemu, wyznaczają wartość przedsiębiorstwa dla właścicieli

2. Kategorie wynikowe – prezentuje się je w rachunku zysków i strat
   przychody – koszty = wynik finansowy
   Przychody, koszty i wynik finansowy ustala się wg zasady memoriałowej
   Wynik finansowy o syntetyczna miara rezultatów działalności jednostki gospodarczej; dodatni wynik jest nazywany zyskiem.
   Zysk występuje gdy przychody są większe niż koszty. Celem działalności przedsiębiorstwa jest maksymalizowanie osiąganych zysków. Ujemny wynik finansowy jest nazywany stratą. Strata występuje wtedy gdy koszty są mniejsze niż przychody.
   Przychody- zwiększenie korzyści ekonomiczny w ciągu okresu .

FORMY OSIĄGANIA PRZYCHODÓW
1. Zwiększenie wartości aktywów
- sprzedaż towarów za gotówkę (zwiększa się aktywa obrotowe- stan środków pieniężnych i przychód)
- sprzedaż wyrobów z odroczonym terminem płatności (zwiększy się stan należności, przychód)
- otrzymania darowizny rzeczowej (zwiększa się stan sródków trwałych)
2. Zmniejszenie wartości zobowiązań
- zobowiązania przedawnione, umorzone i nieosiągalne traktowana są jako przychód
Jednostki gospodarcze osiągają przychodu głównie ze sprzedaży produktów, towarów, materiałów, środków trwałych. Przychody ze sprzedaży – kwota otrzymywana lub należna sprzedającemu z tytułu dokonanej sprzedaży bez podatku VAT. Przy sprzedaży gotówkowej przychodem jest kwota otrzymania. Przy sprzedaży z odroczonym terminem płatności przychodem jest kwota należna.

Koszty zmniejszające korzyści ekonomiczne w ciągu okresu
FORMY PONOSZENIA KOSZTÓW
1. Zmniejszenie wartości aktywów: zużycie materiałów produkcji (zmniejszy się stan materiałów),Zużycie środków trwałych (zmniejszy się ich wartość ), sprzedaż towarów (zmniejszy się ich stan)
2. Zwiększenie wartości zobowiązań: lista płac (zobowiązania z tytułu wynagrodzeń), zwiększenie zobowiązań wobec dostawców usług
Inna definicja kosztów – to wyrażone wartościowo zużycie zasobów przedsiębiorstwa

Kategorie pieniężne- wielkości prezentowane w rachunku przepływów pieniężnych
wpływy- wydatki = saldo przepływów pieniężnych (przepływy pieniężne netto)
Dodatnie saldo przepływów pieniężnych tj nadwyżka pieniężna
Ujemne saldo przepływów pieniężnych tj niedobór pieniężny
Wpływy orz wydatki ustala się wg zasady kasowej.

Wpływy to wpłata środków pieniężnych do kasy albo przelew na rachunek bankowy przedsiębiorstwa.
Wydatki to wypłata środków pieniężnych z kasy albo przelew z rachunku bankowego przedsiębiorstwa

RELACJE MIĘDZY PRZYCHODAMI I WPŁYWAMI
1. Wpływy związana z przychodami

a. w tym samym czasie wpływy i przychody np. gotówkowa sprzedaż towarów

b. najpierw przychodu potem wpływy np. sprzedaży wyrobów z odroczonym terminem płatności.

c. najpierw wpływy, a potem przychody np. przedpłaty dokonana przez odbiorców.
2. Wpływy niestanowiące przychodów, jest to zaciągniecie kredytu w banku i przelew przez bank na rachunek przedsiębiorstwa
3. Przychody niestanowiące wpływów np. otrzymanie darowizny rzeczowej, zobowiązania przedawnione, umorzone, nieściągalne

RELACJA MIĘDZY KOSZTAMI A WYDATKAMI:

1. Wydatki związane z kosztami
   - w tym samym czasie koszty i wydatki np. zapłata gotówką za usługę transportową
   - najpierw koszty potem wydatki np. faktura dostawcy usługi i zapłata w terminie późniejszym
   - najpierw wydatki potem koszty np. zakupów materiałów za które zapłacono a ich zużycie w terminie późniejszym

2. Wydatki niestanowiące kosztów np. spłata rat kredytu bankowego

3. Koszty niepowodujące wydatków np. należności przedawnione, utracone i niespłacone.

ZASADY RACHUNKOWOŚCI- reguły prawidłowego prowadzenia rachunkowości, które mają zapewnić wiarygodność i rzetelność informacji dostarczonych przez rachunkowość.

1. Zasada nadrzędna- zasada wiernego obrazu, zasada prawdziwego i rzetelnego obrazu, rachunkowość powinna być tak prowadzona aby tworzone informacje prezentowane w sprawozdaniu finansowym przedstawiały prawdziwy i rzetelny obraz sytuacji finansowej, majątkowej i osiągniętych wyników

2. Zasada kontynuacji działalności- przyjęcie założenia, że jednostka nadal będzie prowadzić swoją działalność w dającej się przewidzieć przyszłości, co najmniej w ciągu następującego roku obrotowego. Zakłada się, że w tym okresie jednostka nie będzie podlega likwidacji, nie nastąpi zmiana formy prawnej czy istotne ograniczenie rozmiarów działalności.

3. Zasada memoriałowa – przychody ujmuje się wtedy gdy zostały osiągnięte, niezależnie od momentu otrzymania zapłaty. Koszty ujmuje się wtedy, gdy zostały poniesione, niezależnie od momentu dokonania zapłaty. Należności i zobowiązania ujmuję się wtedy, gdy wystąpiły niezależnie od momentu dokonania rozliczeń pieniężnych.

4. Zasada współmierności przychodów i kosztów – przychodom osiągniętymi w danym okresie należy przeciwstawić wszystkie koszty z nimi związana niezależnie od okresu poniesienia. Przychodom ze sprzedaży przeciwstawia się koszty produktów ze sprzedaży.

5. Zasada niekompensowania – różne co do treści ekonomicznej składniki należy wykazać odrębnie. Odrębnie aktywa i pasywa, odrębnie przychody i koszty

6. Zasada ciągłości- przyjęte przez jednostkę zasady prowadzenia rachunkowości należy stosować konsekwentnie w kolejnych latach obrotowych, dotyczy to ewidencji, wyceny, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych. Jednostki mają wybór spośród sposobów prowadzenia rachunkowości.

7. Zasada ostrożności- aktywa należy tak wyceniać, aby nie zawyżyć ich wartości. Wynik finansowy należy tak ustalić, aby nie zawyżyć jego wysokości.

8. Zasada istotności – każdą istotną propozycję należy prezentować odrębnie, pozycje mniej istotne o podobnej treści ekonomicznej można łączyć w grupy

9. Zasada indywidualnej wyceny- każdą pozycję należy wyceniać odrębnie

10. Zasada porównywalności – zasada ta zakłada możliwość dokonywania porównań
    - dynamiczne między okresami
    -przekrojowe między różnymi jednostkami
    -różnych kategorii finansowych

11. Zasada wyższości treści nad formą – ostatecznie najważniejsza jest teść (jakie informacje a nie w jaki sposób)

12. Zasada racjonalnego gospodarowania – mając dane zasoby majątkowe należy osiągnąć możliwie wysokie efekty oraz należy osiągnąć założone efekty przy jak najmniejszym zaangażowaniu zasobów majątkowych.

Wycena to zabieg rachunkowy, którego celem jest ustalenie wartości
Podstawowa formuła wyceny w= P*Q (gdzie w – wartość, p cena i q ilość)
Podstawowym problem jest dobór odpowiedniej ceny. Często p to cena nabycia, jest to cena jaką płaci się dostawcy, który przywozi przedsiębiorstwu kupiony składnik.
Czasem p to cena zakupu płacona dostawcy od którego przedsiębiorstwo musi samo przywieść kupiony składnik. Wtedy to ponoszone dodatkowy koszty zakupu (są to koszty transportu, ładunku, załadunku, ubezpieczeń transportowych).

Zasada JUST IN TIME – dokładnie na czas
Może być tak, że dany składnik jest wytwarzany w przedsiębiorstwie np. wyroby, środki trwałe. Wówczas formuła wycena wygląda następująco
W= k*Q( gdzie k to jednostkowy koszt wytworzenia, ustala się go na podstawie kalkulacji)

Koncepcja wyceny – obligatoryjna jest koncepcja wq cen i kosztów historycznych. Oznacza ona, że każda operacja jest wyceniana na podstawie cen płaconych w momencie pozyskania składnika i kosztów skalkulowanych na dzień zakończenia produkcji. Są to ceny zapłacone i koszty poniesione.

BILANS – to dwustronne zestawienie rachunkowe. W rachunkowości jest wiele takich zestawień, najważniejszy to bilans księgowy, jest on sporządzany na ściśle określony dzień i w określonej formie. W każdym dniu bilans może być inny. Chyba, że jest on tworzony dla własnej potrzeby, wtedy może mieć inną postać.

Z jednej strony bilansu wykazuje się zasoby majątkowe nazywane aktywami. Z drugiej strony wykazują się źródła finansowania zasobów majątkowych – pasywa.

STRUKTURA AKTYWÓW:
Aktywa trwałe i ich cechy:
- okres użytkowania długi (powyżej roku):chodzi o użytkowania w danej jednostce
-wysoka wartość jednostkowa (przepisy nie podają granicy, jednostka sama to określa)
- niektóre składniki zużywają się stopniowo np.: maszyny

Aktywów trwałe

1. Wartości niematerialne i prawne: patenty, licencje, wynalazki, programy komputerowe

2. Rzeczowe aktywa trwałe (mają postać rzeczy)
   -środki trwałe: grunty, budynki, budowle, maszyny, urządzenia, środki transportowe
   - środki trwałe w budowie/inwestycje rzeczowe: budowa hali przez przedsiębiorstwo

3. Należności długoterminowe (należności o okresie spłaty dłuższym niż rok)

4. Inwestycje długoterminowe (długoterminowe lokaty kapitału)
   - środki niematerialne i prawne (jeśli są one lokatą kapitału no patent)
   - nieruchomości (jeśli grunty traktowana są jako lokaty kapitału)
   -długoterminowe inwestycje finansowe: akcje, obligacje, udziały w innych jednostkach, udzielone pożyczki długoterminowe, długoterminowe lokaty bankowe, długoterminowe rozliczenia miedzy okresowe (zapłacone z góry)

Aktywa obrotowe (środki gospodarcze znajdujące się w cyklu obrotowym i zmieniające swoją postać

1. Zapasy – rzeczowe aktywa obrotowe:
   - materiały (kupowane aby je przetworzyć albo aby wspomagały działalność)
   - produkty niezakończone
   *półprodukty (przeszły przez pewne zamknięte fazy produkcji, są magazynowane, dalej wykorzystane w przedsiębiorstwie lub sprzedawana np. ciastkarnia)
   *produkty w toku ( w trakcie przetwarzania, nie można ich sprzedawać np. w piekarni to będzie ciasto które trzeba jeszcze piec)
   -produkty gotowe (wytworzone wyroby i wykonane usługi) (Produkty to wyrobi i usługi)
   -towary (występują w jednostkach handlowych, kupuje się je aby sprzedać je z zyskiem)

2. Należności krótkoterminowe (należności o okresie spłaty krótszym niż rok) np. należności od odbiorców, budżetu (nadpłacone składki ZUS), pracowników

3. Inwestycje krótkoterminowe (krótkoterminowe lokaty kapitału)
   -akcje, obligacje udziały przeznaczona na sprzedaż w danym roku
   - krótkoterminowe pożyczki
   - krótkoterminowe lokaty bankowe
   - środki pieniężne na rachunku bankowym

4. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe (no zapłacenie czynszu z kolejne 3 miesiące)

STRUKTURA PASYWÓW

1. Kapitały (fundusze) własne- własne źródła finansowania działalności przedsiębiorstwa
   a) kapitał (fundusz) podstawowy – tworzony w momencie zakładanie jednostki gospodarczej, aby mogła rozpocząć działalność
   FORMY KAPITAŁU (FUNDUSZU) PODSTAWOWEGO (zależą od formy własności)
   * kapitał zakładowy – kapitał podstawowy spółek kapitałowych (S.A. i Z.O.O.). w S.A. kapitał zakładowy jest równoważny nominalnej wartości wyemitowanych akcji. W Z.O.O. są to wkłady udziałowców w formie pieniężnej lub rzeczowej
   * kapitały właścicieli – tworzony w innych spółkach z wkładów właścicieli/ wspólników
   *fundusz założycielki – występuje w przedsiębiorstwach państwowych, jest to równowartość zasobów majątkowych przydzielonych przedsiębiorstwu przez państwo
   *fundusz udziałowy tworzony w spółdzielniach, tworzony z udziałów wpłaconych przez członków spółdzielni

b) kapitał (fundusz) zapasowy – powstaje w trakcie działalności jednostki gospodarczej. Głównym źródłem jego tworzenia jest wypracowany zysk, jest tworzony obligatoryjnie, przeznaczony jest na pokrycie ewentualnych strat i podwyższenie kapitału podstawowego.

FORMY KAPITAŁU (FUNDUSZU) ZAPASOWEGO

* kapitał zapasowy – występuje w spółkach
*fundusz przedsiębiorstwa w przedsiębiorstwach państwowych
*fundusz zasobowy w spółdzielniach

c) kapitał (fundusze)rezerwowe – jest tworzony fakultatywnie (zgodnie ze statutem jednostki) z wypracowanego zysku, przeznaczony na pokrycie strat i podwyższenia kapitału zapasowego
d) kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny – aktualizacja wyceny inwestycji długoterminowych
Takie inwestycje wykonuje się po to aby nastąpił przyrost wartości w okresie późniejszym
e) wynik finansowy netto z lat ubiegłych – w zależności od tego czy wynik jest dodatni czy ujemny
-niepodzielony zysk netto z lat ubiegłych (zysk zatrzymany)
-niepokryta strata netto z lat ubiegłych

2. Kapitały (fundusze) obce są to zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
a) rezerwy na zobowiązania
b) zobowiązania długoterminowe, o okresie spłaty dłuższym niż rok
c) zobowiązania krótkoterminowe, o okresie spłaty krótszym niż rok (zobowiązania wobec budżetu z tytułu podatków ceł, zobowiązania wobec pracowników z tytułu wynagrodzeń)

Zasada równowagi bilansowej: SUMA AKTYWÓW = SUMA PASYWÓW

Złota zasada bilansowa – aktywa trwale powinny być finansowa kapitałem własnym, aktywa obrotowe mogę być finansowane kapitałem obcym

Aktywa netto = aktywa – zobowiązania
aktywa netto = kapitał własny
kapiatał obrotowy = aktywa obrotowe – zobowiązania krótkoterminowe
kapitał obrotowy powinien być dodatni, jest to ważne dla zapewnienia płynności finansowej
Kapitał stały= kapitał własny + zobowiązania długoterminowe
kapitał stały to stabilne i długoterminowe źródło finasowania działalności

Operacje gospodarcze – zdarzenia gospodarcze, które podlegają ewidencji księgowej, są na bieżąco wykazywana w księgach rachunkowych

RODZAJE OPERACJI GOSPODARCZYCH

1. Operacje bilansowe – operacje które powodują zmiany w składnikach bilansu:
   - zwiększenie stanu jednego składnika aktywów przy równoczesnym zmniejszaniu stanu innego składnika aktywów np. podejmowania kasy z banku
   - zwiększenie stanu jednego składnika pasywów przy równoczesnym zmniejszeniu stanu innego składnika pasywów np. przeznaczenie części zysku netto na powiększenie kapitału rezerwowego
   - zwiększenie równocześnie stanu składnika aktywów i pasywów np. zakup materiałów z odroczonym terminem płatności w aktywach zwiększy się stan materiałów, w pasywach zobowiązania wobec dostawców
   - równoczesne zmniejszenie stanu składników aktywów i pasywów np. spłata zobowiązań wobec dostawców

2. Operacje wynikowe – operacje powodujące ponoszenie kosztów np. zużycie materiałów produkcji, faktura za usługę transportową oraz operacje powodujące osiąganie przychodów np. sprzedaż towarów za gotówkę, sprzedaż wyrobów z odroczonym terminem płatności

Konta księgowe – podstawowe urządzenie ewidencji księgowej, jest to dwustronny rachunek. Z jednej strony księguje się operacje gospodarcze zwiększające stan konta, z drugiej zmniejszające stan konta.
Konta tetowe – uproszona postać konta stosowana w dydaktyce i schematach ewidencyjnych.

Debet (Dt.) winien (Wn.)	Credit (Ct.) Ma (ma)
Obciążyć konto Zapisać w ciężar konta	Uznać konto Zapisać na dobro konta

CZYNNOŚCI ZWIĄZANE Z FUNKCJONOWANIEM KONTA

1. Założenie konta: wpisania nazyw na konto, wpisanie symbolu cyfrowego przpisnaego kontu w zakładowym planie kont

2. Otwarcie konta następuje na początek okresu, polega na wpisaniu salda początkowego z bilansu otwarcia
   Bilans otwarcia danego okresu to bilans zamknięcia poprzedniego okresu (zasada ciągłości)

3. Zapis operacji gospodarczej – elemnty zapisu: data operacji, numer operacji, treść operacji, kwota operacji
   Zasada zapisu podwójnego – operacja gospodarcza jest księgowana po pierwsze na 2 kontach, po drugie po przeciwnych stronach po trzecie w takiej samej kwocie

Korespondencja konto to ich powiązanie przez jednostkę gospodarczą

Obroty konta – suma kwot operacji gospodarczych zapisanych po jednej stronie konta, rodzaje obrotów:
- obroty debetowe
- obroty kredytowe

Suma obrotów debetowych = suma obrotów kredytowych wszystkich kont synetychny
Saldo konta – różnica między obrotami stanu konta saldo przyjmuje nazwę tej strony po której obroty są większe.
Jeżeli obroty > obroty kredyt to jest saldo debetowe
Jeśli oboty kredytowe >obroty debetowe to jest saldo kredytowe
Saldo Dt = obroty Dt – obroty Ct >0
Saldo CT = obroty Ct – obroty Dt
Suma sald Dt = suma sald Ct

1. Zamknięcie konta – następuje na koniec okresu, obejmuje następujące czynności : ustalenie obrotów stanu konta, wyliczenia salda końcowego, wpisanie tego salda na konto, zrównoważenie obrotów stanu konta

Rodzaje kont

1. Bilansowe
   a) konta aktywne – saldo początkowe debetowe: zwiększenie po stronie winien, zmniejszenie po stronie ma
   b) konta pasywne – saldo kredytowe: zwiększenie po stronie ma, zmniejszenie po stronie winien
   c) kont aktywno-pasywne: ujmuje się składniki i aktywów i pasywów, dotyczą rozrachunków ( są to należności, które są składnikiem aktywów, a także zobowiązania czyli pasywa)
   Mogą mieć one dwa salda
   - debetowe – stan należności
   - kredytowe – stan zobowiązań

2. Wynikowe
   a) konta przychodów – osiągniecie przychodów po stornie Ma, przeniesie przychodów na wynik finansowy pod koniec okresu po okresu po stronie winien (nie wykazują sald)
   b) konta kosztów – poniesienie kosztów po stronie winien, po stronie ma księguje się przeniesie kosztów na wynik finansowy pod koniec okresu konta kosztów nie wykazują sald.
   c) konta korygujące – nie występują samodzielnie, tylko z kontami podstawowymi, stan konta korygującego wpływa na saldo konta podstawowego np. konto podstawowe: środki trwałe, konto korygujące : umorzenie środków trwałych (zmniejszenie ich wartości początkowej z tytułu zużycia)
   Wartość początkowa – umorzenie = wartość netto (wykazuje się w bilansie)
   d) konta rozliczeniowe – służą do ewidencji procesów podlegających rozliczeniu np. rozliczenie zakupu