HARMONIZACJA I STRANDARYZACJA RACHUNKOWOŚCI 12.03.15R.

WYKŁAD 2

RÓŻNICE W SYSTEMACH RACHUNKOWOŚCI

prof. Christopher W. Nobes, Wielka Brytania
Pomiar w rachunkowości:

• rodzaj systemu prawnego, (system kontynentalny i system anglosaski),

• źródła zasilania finansowego, (jakie są formy własności przedsiębiorstwa- prywatna, publiczna, czy mam jednego udziałowca i posiłkuję się kredytem, lub jestem spółką notowaną na giełdzie),

• powiązanie rachunkowości z prawem podatkowym, (im bardziej jest rozwinięte prawo podatkowe tym mniejsza wiarygodność i jakość sprawozdań finansowych),

• stopień profesjonalizacji środowiska rachunkowości, (jaką renomą cieszy się ten zawód, czy ma własne organizacje- jeśli są silne organizacje księgowych to będzie to wpływało na jakość sprawozdania finansowego).
  
  prof. Gerard H. Hofstede, Holandia

• narodowe wartości kulturowe, (podejście do wolności i utrzymania porządku – Amerykanie(wolność), Francja (są skłonni oddać wolność by poczuć się bezpiecznie); stosunek do … i otwarcia),

• zmienne prawne, polityczne i makroekonomiczne, (jak duża ilość partii politycznych, dane makroekonomiczne typu wpływ inflacji – rachunkowość funkcjonuje inaczej; poziom rozwoju rynku kapitałowego – im bardziej rozwinięte tym lepsza jakość rachunkowości ; rola prasy w oddziaływaniu na prowadzenie interesu),

• zmienne edukacyjne (sposób kształcenia osób które robią sprawozdanie finansowe jest zestandaryzowany, środowisko uczestniczy w tym, np. trzeba mieć magistra; ile jest ekonomii w kształceniu księgowych),

• wpływ wybitnych jednostek.

DWA SYSTEMY RACHUNKOWOŚCI:

SYSTEM KONTYNENTALNY	SYSTEM ANGLOSASKI
Francja, Niemcy, Austria, Szwajcaria, Belgia, Hiszpania, Japonia	Anglia, Australia, Kanada, USA, Nowa Zelandia, Holandia
- podejście prawne, bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, -duże znaczenie kredytodawców, - duży wpływ prawa podatkowego, -postawa konserwatywna, unikanie ryzyka, -kodeks handlowy, -plan kont, -zasada ostrożności, (dużo rezerw, bezpieczeństwo obrotu prawnego).	- podejście ekonomiczne, -orientacja na rynek kapitału, -duże znaczenie informacji dla akcjonariuszy, -postawa otwarta na ryzyko, -common law, (prawo wspólne) -założenia koncepcyjne, -standard rachunkowości, -duże znaczenie środowiska ekspertów rachunkowości, -przewaga zasady współmierności, -przewaga treści nad formą, -true and fair view, (jasny i rzetelny obraz).

KONWERGENCJA- dążenie do zbieżności krajowych standardów rachunkowości ze standardami międzynarodowymi.

BADANIA JAKOŚCI SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH SPORZĄDZANYCH W OPARCIU O REGULACJE MSSF

Jakość informacji dostarczanych przez rachunkowość wpływa na :

Zmniejszenie asymetrii (luki) informacyjnej (z punktu widzenia inwestora)

• koszt kapitału,

• efektywność alokacji kapitału,

(z punktu widzenia przedsiębiorstwa)

• międzynarodową dostępność kapitału,

• efektywność wykorzystania nakładów inwestycyjnych,

(Te pierwsze dwa to, to samo co drugie dwa tylko zmienia się punkt widzenia)

Jakość ma znaczenie dla asymetrii luki informacyjnej.

Zmniejszenie asymetrii (luki) informacyjnej

• dobrowolne wprowadzenie MSSF, (nastawienie służb księgowych- jeśli rozumie po co to robi),

• system prawny, w którym funkcjonuje jednostka, ( z systemów anglosaskich są lepsze bo oni rozumieją po co to robią, wiedzą jak je czytać bo zapoczątkowali standardy rachunkowości),

• system prawa w powiązaniu z regulacjami podatkowymi, (wyższa jakość sprawozdań finansowych jest w regionach, w których podatki się nie wtrącają do rachunkowości),

• rodzaj własności przedsiębiorstwa, rodzaj finansowania, (przedsiębiorstwa podzielono na państwowe i prywatne, oba robiły na podstawie MSSF, lepiej zrobiły prywatne – bo rozumiały),

• stopień i rodzaj powiązań politycznych, (firmy powiązane z tymi co są u władzy sporządzają sprawozdania gorszej jakości, niż firmy niepowiązane).

HARMONIZACJA I STANDARYZACJA RACHUNKOWOŚCI 26.03.15R.

WYKŁAD 3

WYCENA W RACHUNKOWOŚCI

Wycena to proces zmierzający do ustalenia kwot pieniężnych, w jakich składniki sprawozdania finansowego mają zostać ujęte i wykazane w sprawozdaniu finansowym (zasadniczo w bilansie oraz rachunku zysków i strat). [Dane finansowe + niefinansowe, aby właściwie zrozumieć wycenę składników].

Podeście bilansowe Podejście historyczne

Podejście futurystyczne Podejście wynikowe

Podejście aktywa-zobowiązania Podejście kosztowo-przychodowe

Podejście konserwatywne

Wartość historyczna wraz z upływem czasu staje się mniej wiarygodna (w momencie zakupu wartość bieżąca = wartość historyczna).

Teoria agencji – właściciel daje pieniądze np. prezesowi, aby tymi pieniędzmi zarządzał, a potem właściciel będzie go rozliczał z wypracowanego zysku. (inwestor myśli długoterminowo, a prezesowi narzuca krótki okres czasu, np. rozliczając go co rok najczęstszy błąd). Prezes i inwestor mają inne cele, gdyż prezes za wszelką cenę będzie chciał uzyskać zysk satysfakcjonujący inwestora (aby zatrzymać posadę) lub gdy będzie widział, że nie da rady uzyskać właściwego poziomu zysku, wtedy będzie dążył do tego, by jak najbardziej skorzystać na sytuacji, np. kupi auto za firmowe pieniądze jego racjonalność będzie zachwiana w obu przypadkach.

Rodzaj modelu	Charakterystyka
MODELE OPARTE NA KOSZCIE HISTORYCZNYM	Podstawowymi kategoriami modelu jest cena nabycia i koszt wytworzenia wykorzystywane na potrzeby wyceny bilansowej. Wartość początkową składników majątkowych pomniejsza się o odpisy amortyzacyjne i umorzenie oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
MODELE OPARTE NA WARTOŚCI BIEŻĄCEJ	W modelu dokonuje się aktualizacji wyceny najpóźniej na dzień bilansowy. Skutki aktualizacji odpisuje się na WF lub kapitał z aktualizacji wyceny.
MODELE MIESZANE	Modele oparte są np. na stosowaniu zasady ostrożnej wyceny. Składniki majątkowe wycenia się po niższej z dwóch wartości: kosztu historycznego lub wartości godziwej. Wartość bilansowa nie może być wyższa od ich wartości początkowej.

Modele te odnoszą się do wyceny w sprawozdaniu finansowym!

ZASADA KOSZTU HISTORYCZNEGO
Aktywa ujmuje się na dzień nabycia w wartości równej zapłaconej za nie kwocie pieniężnej lub wartości godziwej zapłaty niepieniężne dokonanej celem ich nabycia.

Zalety ceny historycznej:

• jest to wartość weryfikowalna,

• realizuje zasadę kontynuacji działania (koszty historyczne pokazują koszty poniesione!),

• respektuje zasadę ostrożnej wyceny (ewentualne zmiany historii, które dopuszczamy to wycena w dół lepiej więcej w zobowiązaniach niż w aktywach. (obecnie czy nie wada?)

Wady ceny historycznej:

• ulega zmianom wraz z upływem czasu I(czy na pewno mam się kurczowo trzymać historii, jak już tyle się pozmieniało?!),

• nie zawsze podlega aktualizacji na zasadach rynkowych (nijak się ma często do rynku),

• wartość historyczna zazwyczaj jest mniejsza od wartości odtworzeniowej.

HARMONIZACJA I STANDARYZACJA RACHUNKOWOŚCI 16.04.15R.

WYKŁAD 4

Koncepcja cen (kosztów) bieżących:

• Bieżący/aktualny koszt/cena nabycia – wycena według bieżącej/aktualnej ceny nabycia (czyli ile bym musiała zapłacić żeby dany składnik jeszcze raz kupić – zachowuje się jak kupujący.

1. WADY: aby zastosować tę koncepcję musi istnieć rynek, jest trudna do zastosowania, jeżeli występują np. wahania sezonowe,

2. dobry metoda wyceny dla akcji oraz WNiP,

3. w polskiej UoR metoda ta występuje dla rozrachunków.

• Bieżący/aktualny koszt/cena realizacji – wartość możliwa do uzyskania na rynku/realizacji. (czyli ile bym uzyskała przy sprzedaży takiego składnika stosując cenę sprzedaży netto – zachowuje się jak sprzedający. Wycenę według tej koncesji stosuje się np. do zapasów).

1. WADA: musi istnieć rynek aby zastosować tę koncepcję.

• Koszt/cena bieżąca – wartość zdyskontowana przyszłych przepływów środków pieniężnych netto, tzw. zaktualizowana wartość netto –NPV. (nie musi istnieć rynek, wykorzystuje wartość pieniądza w czasie).

• Bieżącego ekwiwalentu pieniężnego – (nie występuje w Polsce) dany składnik jest tyle warty, ile otrzymamy za niego gotówki.

KONCEPCJE CEN (KOSZTÓW BIEŻĄCYCH)

Bieżąca/aktualna cena nabycia (wartość nabycia)
Aktywa wycenia się w wartości równej kwocie jaką należałoby zapłacić w razie nabywania takiego samego lub równoważnego składnika aktywów w chwili obecnej

Bieżący/aktualny koszt/cena realizacji (wartość możliwa do uzyskania wartości realizacji)
Aktywa wycenia się w wartości równej kwocie pieniężnej, jaką można by w chwili obecnej uzyskać w normalnej zaplanowanej transakcji

Koszt/cena bieżąca (wartość bieżąca)
Aktywa wycenia się w zdyskontowanej wartości bieżącej przyszłych wpływów środków pieniężnych netto, które dana pozycja, według przewidywań, wypracuje w toku działalności gospodarczej

Eklektyczne zestawienie parametrów wyceny:

Fazy cyklu operacyjnego

Rzeczowe aktywa obrotowe

Inwestycje finansowe

Rzeczowe aktywa trwałe

HARMONIYACJA I STANDARZYACJA RACHUNKOWOŚCI 30.04.15R.

WYKŁAD 5

Egzamin – 21 maja!

KATEGORIA WARTOŚCI GODZIWEJ

• Lata 1920/1980 – instrumenty finansowe

• Wycena rynkowa, która abstrahuje od celu, dla którego jednostka nabyła instrumenty finansowe (bazuje na cechach ekonomicznych danego instrumentu finansowego).

• Ocena dochodowości instrumentów finansowych oraz umiejętności zarządzających

Potrzeby informacyjne inwestorów

MSSF 13 „Wycena w wartości godziwej” – (standard ten zaczął obowiązywać od 2013 roku).

WARTOŚĆ GODZIWA
WARTOŚĆ GODZIWA WG MSSF 13 - cena, która byłaby uzyskana ze sprzedaży składnika aktywów lub zapłacona w celu transferu zobowiązania w normalnej transakcji pomiędzy uczestnikami rynku na moment wyceny.

Charakterystyka definicji:

• odwołanie do bieżącej ceny sprzedaży,

• podejście rynkowe, kosztowe lub dochodowe (jeżeli nie umiesz wycenić, to idź na rynek
  i znajdź podobny składnik i jakoś skoryguj jego wartość, np. w przypadku samochodu będzie to przebieg samochodu),

• należny uczestnik rynku.

KONCEPCYJNE PRZESŁANKI STOSOWANIA WARTOŚCI GODZIWEJ

• wartość składnika wyceny na dzień bilansowy – prezentuje korzyści ekonomiczne związane
  z przyszłością (ile w przyszłości będę mogła na tym zarobić),

• korzyści możliwe do zrealizowania,

• zrównanie z wartością rynkową.

Te 3 przesłanki zwiększają wartość stymulacyjną rachunkowości.

WARTOŚĆGODZIWA – PROBLEMY DOSKONALENIA RACHUNKOWOŚCI

Ujmowanie skutków zmian w wartości godziwej	Objaśnienia
WYNIKOWE	Skutki aktualizacji wyceny dokonanej na dzień wyceny ujmuje się w wyniku finansowym (ujęcie w przychodach bądź kosztach)
KAPITAŁOWE	Skutki aktualizacji wyceny dokonane na dzień wyceny ujmuje się kapitale własnym (ale nie w pozycji wynik finansowy)
MIESZANE	Skutki aktualizacji wyceny dokonanej na dzień wyceny zalicza się częściowo do wyniku finansowego i częściowo do innych pozycji kapitału własnego.

PROBLEMY STOSOWANA WARTOŚCI GODZIWEJ

• perspektywa jednostki a perspektywa rynku, (często wartość godziwa jest zastępowana przez wartość użytkową, gdyż człowiek będzie chciał uzyskać jak najlepsze korzyści dlatego występuje wtedy perspektywa jednostki)

• subiektywizm w doborze parametrów wyceny,

• bazuje na założeniach i oczekiwaniach zarządzających,

• wysoka zmienność w sprawozdaniu finansowym.

POLITYKA RACHUNKOWOŚCI JAKO ŹRÓDŁO INFORMACJI O SPOSOBACH SZACOWANIA WARTOŚCI GODZIWE

Wycena w wartości godziwej

Dokonywana przez jednostkę we własnym zakresie Dokonywana przez innego biegłego rewidenta

Dokonywana przez rzeczoznawcę