SYSTEM KORESPONDENCYJNY
Cecha systemu: pośredni charakter nauczania
Uczeń pracuje sam na podstawie otrzymanych instrukcji ucząc się wprost z podręcznika bez codziennej pomocy nauczyciela. Uczeń ma dużą swobodę: uczy się w dowolnym czasie, miejscu, bez potrzeby oglądania się na program całej klasy, pracuje we własnym tempie. Może czynić postępy zgodnie ze swoimi zainteresowaniami, wymogami pracy zawodowej, zdolnościami.
System ten wybitnie przeznaczony jest dla osób dorosłych. Wymaga pewnego poziomu dojrzałości umysłowej, woli, charakteru oraz wdrożenia go do pracy z książką.
Rola nauczyciela w kształceniu korespondencyjnym: funkcja instruktorska - nauczyciel nie ma możliwości skutecznie pomóc uczniowi, jak tylko wdrażając go do samodzielnej nauki, udzielając mu w tym kierunku potrzebnych wskazówek oraz organizując mu praktyczne ćwiczenia w tym zakresie.
Formy dydaktyczne kształcenia korespondencyjnego:
samodzielna praca ucznia - umiejętność korzystania z materiałów źródłowych, na umiejętność tą składa się: zrozumienie tekstu, umiejętność pokonywania napotkanych trudności, opracowywanie planu przeczytanego tekstu, streszczenia oraz dobra organizacja pracy związanej z utrwalaniem wiadomości;
konferencja instruktażowa - (nazywana niekiedy naukową) gromadzi uczniów 5-8 razy w ciągu roku, na początku roku, na początku każdego okresu i przy końcu roku. Trwa dwa dni, udział w niej jest obowiązkowy, uczniowie są podzieleni podczas konferencji na klasy i mają zajęcia lekcyjne. Celem lekcji jest instruowanie uczniów (zapoznanie z obowiązkami, podanie wskazówek, zadań kontrolnych itp.)
Konsultacje - nie są obowiązkowe, dzielą się na ustne i pisemne, indywidualne i zbiorowe, pomaganie uczniom w pokonaniu napotkanych trudności, udzielanie uczniom wyjaśnień; sprawdzanie postępów uczniów w nauce;
Prace kontrolne - zadanie kontrolne jest sprawdzanym przez szkołę ćwiczeniem, które - jeśli zostało samodzielnie napisane - pozwala uczniowi zorientować się w jakości swojej pracy. Dla ucznia jest to pomoc ze strony szkoły, gdyż zmusza go do przerobienia odpowiedniej ilości materiału, powtórzenia go, analizowania, jest sprawdzeniem własnych postępów po otrzymaniu pozytywnej oceny. Może być elementem oceny nauczania;
Kolokwia i egzaminy - forma sprawdzania wiadomości i umiejętności uczniów, kolokwia przypadają na koniec każdego z trzech pierwszych okresów roku szkolnego, a egzamin promocyjny na koniec roku.
KSZTAŁCENIE NA ODLEGŁOŚĆ
( NA podstawie Edukacja na odległość w edukacji dorosłych U. Peruszka MEN)
Współczesne rozumienie edukacji dorosłych:
- edukacja powinna umożliwiać wszechstronny rozwój osobowości;
- umożliwiać realizację aspiracji życiowych, w tym zawodowych, zgodnie z zainteresowaniami i możliwościami;
- stworzyć wszystkim możliwość kształcenia, dokształcania w zakresie wiedzy ogólnej i zawodowej, doskonalenia zawodowego;
- ułatwiać poznawanie i rozumienie współczesnych problemów społeczeństwa, kraju i świata;
- rozwijać i wykorzystywać motywację kształcenia;
- doprowadzić do edukabilności rozumianej jako przygotowanie do ustawicznego, samodzielnego kształcenia, do samokształcenia.
Kształcenie na odległość jako forma edukacji jest obecnie na świecie coraz bardziej popularną formą kształcenia. W Polsce już w okresie międzywojennym rozwijał działalność Powszechny Uniwersytet Korespondencyjny i inne uczelnie dla dorosłych.
Obecnie działa szereg niepublicznych placówek edukacji niestacjonarnej: np. różne szkoły kształcenia korespondencyjnego, centra otwartego nauczania oferujące kursy przeznaczone dla ludzi o różnym wykształceniu, doświadczeniu, wieku, usługi związane z działalnością konsultacyjną oraz sprzedaż lub wypożyczanie różnych materiałów dydaktycznych. Świadectwo ukończenia szkoły można uzyskać na podstawie egzaminów eksternistycznych.
Podstawową właściwością edukacji na odległość jest samodzielna nauka uczących się organizowana przez nauczyciela (zwanego tutorem) poprzez różne formy przekazu treści programowych na odległość: drogą korespondencyjną, przez radio, telewizję, w czasie konsultacji telefonicznych, poprzez wzbogacanie kształcenia systemami komputerowymi, filmami dydaktycznymi i innymi materiałami dydaktycznymi wspieranymi zajęciami i konsultacjami bezpośrednimi.
Dla tego systemu edukacji używa się terminów:
Edukacja niestacjonarna;
Kształcenie na odległość
Kształcenie zdalne
Distance education
Distance learning
Distance teaching
Teleteaching
Multimedia.
Cechy edukacji niestacjonarnej:
nauczyciel i uczący się nie przebywają w jednym pomieszczeniu
nauczyciel organizuje i kieruje procesem kształcenia, co różni edukację na odległość od samokształcenia
uczący się ma możliwość okazjonalnych kontaktów z nauczycielem, stosownie do swoich potrzeb
pośrednikiem między nauczycielem a uczącym się są środki techniczne: druk, przekaz komputerowy, radiowy, telewizyjny, telefoniczny itp.