Rodzaje znaków: indeksowe (odcisk linii papilarnych, odcisk stopy)powiązanie formy ze znaczeniem, ikoniczne (obrazki świętych, rysunek psa)obraz podlegający percepcji określonego przedmiotu, symboliczne (PLN,$)forma i znaczenie nie mają za sobą związku
morfemy leksykalne (rdzenne), samodzielne lub związane, obecne w każdym leksemie, o dominującej funkcji semantycznej, które odsyłają do świata pozajęzykowego, pełniąc funkcję referencjalną (np. kot-, pies-/ps-),
morfemy słowotwórcze, niesamodzielne, o dominującej funkcji semantycznej, współtworzące leksemy pochodne, do tej grupy zaliczamy prefiksy (np. za- w zanieść), interfiksy (np. -o- w parowóz) oraz sufiksy (np. -ek w kotek),
afiks zrostek, słowotwórcza cząstka wyrazu, występująca przed rdzeniem (prefiks, przedrostek), po nim (sufiks, przyrostek)lud-ow-y, a wewnątrz niego (infiks, wrostek)chat-k-a, (interfiks coś między)dług[o]pis
morfemy fleksyjne (gramatyczne), niesamodzielne, o dominującej funkcji syntaktycznej, tworzące konstrukcje regularne, sygnalizujące podrzędność syntaktyczną (np. -em w kotem) Istnieją też tzw. morfemy zerowe - nieprzedstawiające sobą żadnego dźwięku
Cechy morfemów (powtarzalność, minimalność, znakowość, niereferencyjność).
Funkcje morfemów:1. słowotwórcza(morfanty) 2. realnoznaczeniowa(semantyczna) -acz, -dło -arka 3. strukturalna arz rzeczownik owy przymiotnik 4. ekspresywna zdrobnienia lub zgrubienia
Typy morfemów: 1) ze względu na znaczenie, 2) ze względu na miejsce w słowie,
Cząstka znacząca - morfem słowotwórczy od którego tworzy się zdrobnienie
Homofon - wyraz identycznie brzmiący, ale o różnym znaczeniu np. kujon- pogardliwie o pilnym uczniu słoweński lump, łotr; fant sł. kawaler
Homonim - tak samo się pisze, ale ma różne znaczenie pokój,
Homograf - mama ma nas troje, mama ma nastroje
Homonimia - zjawisko ta sama pisownia różne znaczenia np. to i homonim i homograf
Polisemia - kilka różnych powiązanych ze sobą znaczeń
Meronim - nazwa części całości wagon
Holonim - nazwa całości w stosunku do części pociąg
Hiperonim - wyraz nadrzędny kwiat
Hiponim - wyraz podrzędny tulipan, róża
Kategoryzacja szukanie tego co wspólne aktualności - wydarzenia komunikaty filmy
Przyporządkowanie jedno-jednoznaczne: uniwersum(rzeczywistośc) u język j(1 el u odp 1 el j)
Przyporządkowanie jedno-wieloznaczne: 1 el u odp co najniej 2 el j)łączy się z synonimią np.
Przyporządkowanie wielo-jednoznaczne: (1el u odp 1 el j, ale 1 el j odp wiele el u)np. babka , zamek bez
Przyporządkowanie wielo-wieloznaczne: (1 el u odp1 albo kilka el j, ale 1 el j odp kilka el u)np. auto, samochód, fura, bryka
Synonimia
Synonimy kombinatoryczne(kontekstowe) - czarny i kary koń, brązowe i piwne oczy
Synonimy czystokontekstowe czasownika znajdowac i płynąc miasto znajduje się nad..rzeka płynie
Synonimy czystokontekstowe przymiotnika duży i ulewny deszcz, duży i słony cena(używane przy tworzeniu HP)