Nieruchomość to wg art.46 KC część powierzchni ziemskiej stanowiąca odrębny przedmiot własności to są grunty jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowi odrębny przedmiot własności, mogą być sytuacje gdy grunty stanowią odrębny przedmiot własności np. 1 osoba jest właścicielem budynku, a 2 właścicielem nieruchomości.

Ograniczenie korzystania z nieruchomości dla potrzeb ochrony środowiska możliwe jest tylko we wskazanych przypadkach. Właściciel może wtedy żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Jeśli nie może w dotychczasowy sposób korzystać z nieruchomości, ma prawo żądać wykupienia jej w całości lub części. Roszczenia te przysługują także użytkownikowi wieczystemu, a roszczenie odszkodowawcze również osobie, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości (np. służebność gruntowa). Można ich dochodzić w ciągu 2 lat od wejścia w życie prawa miejscowego, które wprowadza ograniczenie korzystania z nieruchomości.

Ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości w związku z ochroną zasobów środowiska może nastąpić przez:

a) poddanie ochronie obszarów lub obiektów na podstawie przepisów ustaw o ochronie przyrody

b) ustalenie warunków korzystania z wód regionu wodnego lub zlewni oraz ustanowienie obszarów ochrony środowiska zbiorników wód śródlądowych na podstawie przepisów Prawo wodne;

c) wyznaczenie obszarów cichych w aglomeracji oraz obszarów cichych poza aglomeracją.

Obszar ograniczonego użytkowania tworzony jest zawsze na podstawie dokumentu.

Dokument traktujący o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania określa:

• granice obszaru,

• ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu,

• wymagania techniczne dotyczące budynków,

• sposób korzystania z terenów.

Ograniczenia:

• obszar ograniczonego użytkowania,

• strefy przemysłowe,

• strefy chronione

Obszar ograniczonego użytkowania

Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania może być konieczne, kiedy nie można dotrzymać standardów jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu, mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych.

Omawiany obszar może zostać utworzony tylko dla niektórych obiektów, takich jak:

• oczyszczalnia ścieków,

• składowisko odpadów komunalnych,

• kompostownia,

• trasa komunikacyjna,

• lotnisko,

• linia i stacja elektroenergetyczna,

• instalacja radiokomunikacyjna, radionawigacyjna i radiolokacyjna.

Strefy przemysłowe: Tworzy się je na obszarach jako tereny do działalności produkcyjnej, składowania lub magazynowania.

W granicach strefy przemysłowej dozwolone jest przekraczanie standardów jakości środowiska w zakresie: dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu, dopuszczalnych poziomów hałasu jeżeli nie zagraża to życiu lub zdrowiu ludzi i nie narzuca wymagań na bezpieczeństwo i higienę pracy.

Strefę przemysłową tworzy się w drodze rozporządzenia wojewody w porozumieniu z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, Rozporządzenie określa: granice i obszar przemysłowy, dopuszczalne rodzaje działalności w strefie, dopuszczalność przekroczeń niektórych składników jakości środowiska.

Strefy ochronne:

a) parki narodowe

b) parki krajobrazowe

c) rezerwat przyrody

d) pomniki przyrody

Ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości w związku z ochroną zasobów środowiska może nastąpić przez:

1. Podanie ochronie obszarów lub obiektów na podstawie przepisów o ochronie przyrody.

W związku z tym w zakresie przedmiotowym tego przepisu będzie się mieściło utworzenie na podstawie ustawy o ochronie przyrody form ochrony przyrody, których wprowadzenie może skutkować ograniczeniem prawa do korzystania z nieruchomości. Niewątpliwie do grupy tej można zaliczyć:

- parki narodowe (tworzone na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody), ze względu na wysokie walory przyrodnicze, ochronie podlega całość przyrody,

- rezerwaty przyrody (tworzone na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody), faunistyczne, wodne, florystyczne, rodzaje zasad: ścisłe i częściowe,

- parki krajobrazowe (tworzone na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o ochronie

przyrody), złagodzone zasady ochronne,

- obszary chronionego krajobrazu (tworzone na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody),

- pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, pojedyncze twory przyrody lub ich skupiska (drzewa, głazy, wodospady itd. itp.)

3. Wyznaczanie obszarów cichych w aglomeracji oraz obszarów cichych poza aglomeracją.

Obszar cichy w aglomeracji - rozumie się przez to obszar, na którym nie występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu wyrażonych wskaźnikiem hałasu.

Przez teren zagrożony hałasem rozumie się teren, dla którego przekroczone są poziomy hałasu w stopniu wymagającym podjęcia przedsięwzięć ochronnych w pierwszej kolejności.

Obszar cichy poza aglomeracją - rozumie się przez to obszar, który nie jest narażony na oddziaływanie hałasu komunikacyjnego, przemysłowego lub pochodzącego z działalności rekreacyjno-wypoczynkowej.

Obszary ograniczonego użytkowania: tworzy się

a) dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko (tworzy wojewoda w drodze rozporządzenia),{otuliny}

b) dla innych obiektów taki obszar tworzy rada powiatu w drodze uchwały,{przed hałasem}

Miejsca narażone na nadmierny hałas i wibracje należy izolować pasami zieleni, nasadzeniami drzew, krzewów, w szczególnych przypadkach należy stosować ekrany dźwiękochłonne.

4. Odszkodowanie lub wykup nieruchomości w związku ograniczeniami sposobu korzystania z niej.

W wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania mamy do czynienia z trzema rodzajami szkody na nieruchomościach:

a. szkody wynikające z ograniczeń formalnoprawnych użytkowania terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z terenu,

b. szkody wynikające z faktycznego obciążenia nieruchomości oddziaływaniem czynnika szkodliwego lub grupy takich czynników,

c. szkody wynikające z konieczności dostosowania walorów użytkowych budynków do obowiązujących na terenie objętym obszarem ograniczonego użytkowania obniżonych standardów jakości środowiska.

Obowiązani do wypłaty odszkodowań lub wykupu nieruchomości są:

1) właściwa jednostka samorządu terytorialnego- jeżeli ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości nastąpiło w wyniku uchwalenia aktu prawa miejscowego przez organ samorządu terytorialnego,

2) reprezentowany przez wojewodę Skarb Państwa - jeżeli ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości nastąpiło w wyniku wydania rozporządzenia Rady Ministrów, właściwego ministra albo wojewody,

3) reprezentowany przez dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Skarbu Państwa - jeżeli ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości nastąpiło w wyniku wydania przez niego rozporządzenia.

5

---