ŻYCIE SPOŁECZNE PRZEDMIOTÓW W KULTURZE POPULARNEJ
Zachodzą relację między jednostkami, społeczeństwami, kulturami a przedmiotami
Kulturą materialną zajmowała się antropologia i etnografia
Bada się zasady na jakich dany przedmiot kultury funkcjonuje w społecznościach, oraz jak wpływa na ich spójność i stabilność
We współczesnej kulturze popularnej obowiązuje ZASADA NEUTRALNOŚCI - przedmioty są elementem społecznego krajobrazu. Istotą nowoczesnego społeczeństwa jest złożoność i zróżnicowanie więc mnogość przedmiotów które otaczają jednostkę jest neutralna
Głosy sprzeciwu wobec kultury materialnej -> konsumeryzm, towarowy fetyszyzm, gadżetomania.
Jednak przedmioty są niezbędne do funkcjonowania - dzięki nim udało się przezwyciężyć czas i przestrzeń.
Ich rola i miejsce w kulturze popularnej nie są jasno określone
P. sytuują jednostkę w społecznej stratyfikacji, stanowią element wizerunku jako REKWIZYTY ROLI SPOŁECZNEJ.
Antropolog Janet Hoskins np. plemienia Kodi dowodzi, że P. opowiadają sobą pewną historię, a kształtując stosunki społeczne funkcjonują na granicy „ja” i „świata”, sfery publicznej i prywatnej, tego co wieczne i ulotne. P. są przedłużeniem indywidualnych biografii oraz historii plemion.
Proste przeciwstawienie zachodniej kultury, gdzie P. i towarom nie przypisuje się duszy, ani magicznych właściwości, kulturom pierwotnym jest złudnym uproszczeniem.
W ponowoczesnym społeczeństwie towary mają liczne FUNKCJE SPOŁECZNE, stanowią o społecznych stosunkach, ich obieg sytuuje jednostkę w społecznej strukturze.
Wymiana pieniędzy bezpośrednio na towary pozwala na semantyczne wyodrębnienie poszczególnych P. jako swoistych mediów komunikacji
P. TREŚĆ ZAMKNIETA W KOLOROWEJ FORMIE
P. to dobra symboliczne - czynią oczywistym status posiadacza tego P. przez jego uwidocznienie.
Znaczenie ma TRANSAKCJA która umożliwiła wejście w posiadanie P. -> dekodowanie wartości przedmiotu (w kategoriach: ekonomicznych, społecznych)
Wartość P.
Płaszczyzna kodowania przedmiotu Płaszczyzna dekodowania
(produkcja i transakcja wymiany) (konsumpcja i obserwacja)
Ważna jest również WIEDZA - dot. produkcji towaru oraz dot. właściwej jego konsumpcji.
Wiedza stanowi o realnej wartości P. opartej na zewnętrznym pojmowaniu i postrzeganiu transakcji wymiany.
P. i towary są w stanie uzyskać status DÓBR NATURALNYCH - takich, których posiadanie nie wiąże się z potrzebą prestiżu np. TV, samochód
Rzeczy posiadają także funkcję ZAPOŚREDNICZENIA INTERAKCJI - podobnie jak słowa są częścią systemu informacyjnego, którego znaczenie jest wytwarzane w kontekście społecznej interakcji i wspólnej komunikacji miedzy ludźmi.
Rzeczy odgrywają dynamiczną i aktywną rolę w tworzeniu, podtrzymywaniu, zakłócaniu i niszczeniu związków miedzy ludźmi
Elementem społecznej konstrukcji pracy są NARZĘDZIA którymi posługują się całe zbiorowości.
Zastosowanie nowych technologii wywiera wpływ na całokształt stosunków społecznych.
Niewielkie społeczności są w stanie przewidywać skutki kulturowej adaptacji nowego narzędzia np. odrzucenie kołowrotka przez wiejskie społeczności
P. stanowią element naszego WIZERUNKU, który wymaga pewnej SPÓJNOŚCI. -> ZJAWISKO KOMPLEMENTARNOŚCI P. oraz ich wzajemnego uzupełnienia się w perspektywie zjawiska określanego jako STYLE ŻYCIA.
P. układają się w konstelacje przenoszące informacje o roli społecznej swego właściciela.
Znaczenie P. ulega zniekształceniu w odczytywaniu przez przynależność do określonej konstelacji rzeczy. Korespondencja między kategoriami kulturowymi a dobrami konsumenckimi pomaga określić, które dobra będą do siebie pasowały
P. stanowią nośnik znaczeń, przez co stają się symbolami, których przystawalność określa spójność stylu
P nabierają znaczenie poprze 1) reklamy 2) grupy innowacyjne (ruchy społeczne, kontrkultury.
EFEKT DIDEROTA - odnosi się do dysonansu jaki powoduje estetyczna niespójność zewnętrznego wizerunku jednostki
JEDNOŚĆ DIDEROTA - stanowi definicję stylu jako takiego -> najszerszą postacią stylu jest STYL ŻYCIA - to przede wszystkim rozmiary i formy konsumpcji
Towary to element stylu życia. Rola społeczna wymaga szeregu rekwizytów (mają one semantyczne właściwości, które w różnym stopniu są czytelne dla poszczególnych członków społeczeństwa.
Georg Simmel -> MODA - ciągła twórcza reprodukcja uzewnętrznionych społecznych nierówności.
Świat społeczny to nieustanne ścieranie się dwóch zasad:
generalizacji, jednolitości, nieuchronnego podobieństwa treści i formy życia .
ruch, różnicowanie się oddzielnych czynników, wytwarzanie nieustannej zmienności życia jednostkowego
Mechanizmem który napędza modę jest NAŚLADOWNICTWO. Jest ostateczną materializacja idei homogeniczności gwarantującą społeczne uczestnictwo. Jest zasadą która kierują się niższe klasy społeczne, gdzie zniesienie różnic jest istotniejsze od ich wytwarzania. ZASADA RÓŻNICOWANIA - kieruje klasami wyższymi których moda nigdy nie jest taka sama jak klas niższych. Moda zostaje zrzucona gdy niższe klasy zaczynają ją sobie przyswajać
Zasady oddziałujące na modę
naśladownictwa i zróżnicowania
przynależności i ekskluzji
Rynek mody napędzany jest w dużej mierze przez rozwój technologii
Ludzie kształtują przedmioty, które kształtują świat ludzi.
P. = Przedmioty