ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE, wykład 1
Dr K. Serafin, Katedra zarządzania przedsiębiorstwem,
Egzamin: Test wielokrotnego wyboru
www.kserafin.neostrada.pl
Hasło dostępowe: lupus in fabula
Egzamin będzie z:
Treść wykładu,
MOŻE BYĆ ZERÓWKA!!!!!!!!!!!!!!!:
Ostatni wykład, 13 czerwca- ostatni wykład, możliwość podejścia bez zaliczenia ćwiczeń (jeśli ostatnie ćw. Byłyby po ostatnim wykładzie). Zerówka polegała by na tym, że zaliczamy przedmiot przed sesją, będzie bez treści z ostatniego wykładu, zerówka bez literatury, Z KONSEKWENCJAMI- 50% +1 zaliczenie, od 0-5 pkt., (od 6 do 20 pkt. Bez konsekwencji) wpisywana ocena nast..
Na teście nie ma ani cząstkowej oceny, ani pkt. ujemnych.
Temat: Zarządzanie strategiczne jako proces.
Nasze współczesne organizacje proces współczesnego zarządzania organizacjami musi sprostać wielu różnym wyzwaniom, z jakimi w dzisiejszej rzeczywistości się spotykamy. Bowiem to otoczenie identyfikowane jako burzliwe otoczenie, turbulentne, musi być do opanowania przez Pb.
Pb musi posiadać informacje i umiejętność właściwej interpretacji tej informacji na swoją korzyść. Nierzetelna informacja lub zła interpretacja są przyczynami utraty dotychczasowej pozycji, bądź nawet całkowitej eliminacji tej organizacji z rynku przez konkurencję.
Informacja bierze się od:
- człowieka (zasoby ludzkie),- najważniejszy zasób organizacji. (Organizacja to ludzie).
Informacje wykorzystuje się do myślenia strategicznego, zarządzania strategicznego, planowania i analizy strategicznej, po to by widzieć ten proces funkcjonowania organizacji.
- drobne cząstkowe zadania,
- cele różnego rzędu (stopnia)
- sam szczyt- misja (to co chcemy osiągnąć- nasz najważniejszy cel który sobie wyznaczyliśmy)
Strategia- aby dojść do celu, należy wyznaczyć sobie odpowiednią strategię. Przyjmując odpowiednią strategię zmierzamy do realizacji misji.
Geneza i rozwój zarządzania strategicznego:
zarządzanie strategiczne pojawiło się jako konieczność!!
Wydarzenia które miały istotny wpływ na ewolucję procesu zarządzania:
rozwój nauk (zwłaszcza technicznych) w 2 połowie XIX wieku. Doprowadził do pojawienia się koncepcji naukowego zarządzania (Taylor).
Narodziny kapitalizmu menedżerskiego w poł. XX wieku. (lata ’50). Było to zjawisko społeczne, dużej rangi. Zrodziło się zapotrzebowanie na tzw. zarządzanie profesjonalne. (firmy z małych zaczęły przechodzić w wielkie korporacje, kształtowała się profesjonalna kadra menedżerska).
Dynamiczny wzrost gospodarczy i nowe realia współczesnego biznesu na przełomie (pod koniec) XX i XXI wieku. Zrodził się popyt na tzw. menedżera XXI wieku (menedżera przyszłości, wizjonera w pozytywnym znaczeniu, menedżera który potrafi w dzisiejszych czasach zapewnić organizacji nie tylko je przetrwanie, ale również bezpieczne funkcjonowanie i MOŻLIWOŚĆ OSIĄGNIĘCIA SUKCESU W DŁUGIM OKRESIE CZASU.) Menedżer dba o sprawne i skuteczne sposoby zarządzania organizacją i myśli o sukcesie firmy w długim przedziale czasu. Wtedy konieczne jest już nie zarządzanie, lecz zarządzanie strategiczne. Wykorzystanie wszelkich szans i zagrożeń, daje to możliwość badania wszelkich tendencji jakie będą mięć miejsce w tym burzliwym otoczeniu.
Ewolucja koncepcji zarządzania w organizacji:
| Dynamika otoczenia |
|
- otoczenie przeszkadzająco- oddziałujące - orientacja rynkowa - zarządzanie marketingowe, - malejąca autonomia przedsiębiorstwa coraz silniej ograniczona przez różnicujące się rynki w kraju i na świecie, - Kierownik generalista - lata 1930- 1970 III etap |
- otoczenie „burzliwe pole”, turbulentne - orientacja globalna, - zarządzanie strategiczne, - dynamiczna autonomia przedsiębiorstwa wyznaczona przez globalną konkurencję państwa i społeczeństwa, - superboss- generalista- specjalista - lata 1970- ? IV etap |
|---|---|---|---|
| mała | - otoczenie spokojne, zestrukturyzowane, - orientacja produkcyjna, - zarządzanie funkcjonalne, - duża autonomia przedsiębiorstwa ograniczona głównie przez konkurencję cenową, - kierownik- specjalista (Taylor) - lata 1880- 1930 II etap |
- otoczenie spokojne, przypadkowe - orientacja przedsiębiorcza, - zarządzanie odbywało się przez doświadczenie, intuicję i wyczucie kierownicze, - bardzo duża autonomia Pb, które uważa się za główny instrument postępu społecznego, - przedsiębiorca jest z reguły właścicielem - lata 1820- 1880 I etap |
|
| Wysoki |
|
||
| Stopień zestrukturyzowania |
Znane nazwiska w zarządzaniu strategicznym:
Igor Ansoff- określił warunki działania Pb umożliwiające funkcjonowanie firmy w sytuacji nieciągłości (trudnej, problemowej dla organizacji sytuacji). Scharakteryzował cztery zasadnicze tendencje działania firmy w sytuacji nieciągłości:
wzrost nowości zmiany, stwierdził, że wszelkie ważne wydarzenia wpływające na Pb coraz bardziej odbiegają od wypracowanego przez firmę doświadczenia
wzrost intensywności otoczenia- świadomość, konieczność, potrzeba utrzymywania połączeń (relacji, zależności) między przedsiębiorstwem a otoczeniem (wszelkimi podmiotami działającymi w otoczeniu). Pochłania coraz więcej energii i uwagi kierowniczej.
wzrost szybkości zmian otoczenia- dynamika otoczenia. Coraz wiecej zmian, i coraz szybciej one zachodzą. Coraz bardziej komplikują życie naszej organizacji.
rosnąca złożoność otoczenia- coraz więcej elementów, podmiotów funkcjonuje w otoczeniu. Zależna jest nasza organizacja od innych podmiotów.
W takiej zbiorowości funkcjonuje dzisiaj nasza organizacja (otoczenie turbulentne, konkurencyjne itd.).
Proces zarządzania rozpoczyna planowanie strategiczne.
Jest szalenie istotnym obszarem w procesie zarządzania strategicznego.
Przebieg planowania strategicznego.
Zakres zainteresowań
Odpowiedzialność naczelnego kierownictwa za opracowania i wdrażania strategii
całościowe ujęcie przedsiębiorstwa- formułowanie i wdrażanie strategii
Dążenie do zarządzania zmianami
Dążenie naczelnego kierownictwa do pełnienia funkcji przywódczych,
Zaangażowanie personelu wszystkich szczebli w formułowanie i wdrażanie strategii
masowe inwestowanie w nowe technologie.
Stosowane techniki
techniki grupowania pracowników wokół celów firmy
Jednoznaczne określenie polityki
Analiza portfelowa technologii zasobów
techniki wyzwalania aktywności pracowniczej,
Udział pracowników w zakupie akcji w podziale zysków przedsiębiorstw,
Programy doskonalenia o zasięgu ogólnoorganizacyjnym
zewnętrzne i wewnętrzne bazy danych
Występujące problemy
Jak utrzymać aktywność po przezwyciężeniu kryzysu?
Jak uzyskiwać fundusze niezbędne do zakupu nowoczesnych technologii?
Sprzeciw szeregowych pracowników i związków zawodowych wobec wysokich premii dla kadr kierowniczych.
Ograniczony zasięg programów zmian kultury organizacyjnej
trudności w opracowywaniu spójnych programów rozwoju o zasięgu ogólno organizacyjnym
Konieczność dogłębnego szkolenia personelu i stałego doskonalenia kadr kierowniczych.
Wybór strategii
Strategie funkcjonalne
Plany krótkookresowe
System kontroli i wczesnego ostrzegania
Myślenie strategiczne to dążenie do poznania określonych sytuacji, badanie szans i zagrożeń w otoczeniu, stosowanie w praktyce metod analizy strategicznej, umożliwiające gromadzenie potrzebnych informacji i w konsekwencji opracowywanie strategii. To także nieprzywiązywanie się do wcześniej opracowanych planów, ale to też wola dążenia do ciągłej zmiany obszarów i metod działania zgodnie ze zmieniającym się otoczeniem. To także umiejętne podejmowanie ryzyka i godzenie się z niepewnością działania. To również wykazywanie gotowości do wprowadzania nowych metod zarządzania wraz z wszelkimi tego konsekwencjami. To akceptowania funkcjonowania organizacji w wielokulturowym otoczeniu w dobie globalizacji.
SYSTEM WARTOŚCI
To takie myślenie które ma na celu opisywanie na podstawie ekstrapolacji i posiadanej wiedzy oraz wyobraźni i intuicji możliwych przyszłych sytuacji przedsiębiorstwa i jego dróg rozwoju, przewidywanie podstawowych zmian i dokonywanie wyborów konkurujących ze sobą celów przedsiębiorstwa (utrzymywania równowagi między działaniami a zasobami jakimi dysponuje organizacja) Maja to być również takie wybory które będą umożliwiały organizacji jej przyszły rozwój.
ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE
def. wg prof. Wawrzyniaka
ZS to koncepcja zarządzanie która opiera się na wartościach charakterystycznych dla orientacji globalnej.
ZS to zestaw, zbiór, decyzji działania związanych z opracowaniem i realizacją planów strategicznych stosownych do założonych wcześniej celów przedsiębiorstwa.
ZS to proces definiowania i redefiniowania strategii.
Zadania ZS
sformułowanie misji Pb,
rozwój profilów firmy, w aspekcie jej zdolności i uwarunkowań wewnętrznych.
badanie otoczenia, w kontekście czynników determinujących pozycje strategiczną i pozycje konkurencyjną firmy.
Ocena opcji strategicznych, ze względu na dysponowane zasoby i wymogi otoczenia.
Implementacja wybranej strategii globalnej, generalnej, wdrożenie tej najlepszej strategii i w tym również implementacja wybranych strategii cząstkowych podporządkowanych strategii globalnej.
oszacowanie efektywności wdrażania strategii uwzględniające przyszłe zmiany, zarówno otoczenia jak i organizacji.
Zasady ZS (wg prof. Wawrzyniaka- 6 zasad, które muszą być łącznie implikowane)
Otwartość,
Kompleksowość,
Orientacja na przyszłość,
Kreatywność,
Orientacja na wyniki
Współzależność
Otwartość- to traktowanie przez Org. całego świata jako jednego, globalnego, wspólnego rynku.
Kompleksowość- pojmowanie problemów identyfikowanych przez organizację w aspekcie całościowym, prze pryzmat całości org.
Orientacja na przyszłość- podejmowane decyzje i realizowane zadania dziś podejmujemy i realizujemy z myślą o przyszłości.
Kreatywność- Kreatywna organizacja to kreatywni w niej ludzie, to kreatywny menedżer, kreatywna kadra, otwarta na zmiany, wychodząca naprzeciw zmianom, szukająca zmian.
Orientacja na wyniki to wypracowywanie sukcesu org. Każde działanie i decyzja realizowane w org. musi zmierzać do wypracowywania sukcesu org.
Współdziałanie- konkurencyjne otoczenie wymusza współdziałanie kilku podmiotów (np. alianse dwóch firm w celu eliminacji trzeciej).
| Zasady „myślenia strategicznego” | Cechy sprzyjające planowaniu strategicznemu | Cechy hamujące planowania strategiczne. |
|---|---|---|
| Kompleksowość | * mała działania, * menedżer generaliska, * „przejrzystość” Pb. |
|
| Otwartość |
|
firm często w rękach rodziny, wąski obszar działania, mała skala, względna hermetyczność |
| Orientacja na przyszłość | związanie firmy z rodziną i jej losami, brak odpowiedniego wykształcenia właścicieli (menedżerów), Problematyka zmiany warty |
mnogość problemów bieżących, nastawienie na wykorzystanie doraźnych szans, przywiązanie do tradycji |
| Kreatywność | poszukiwanie szans i okazji dążenie do poszukiwania nisz, Skłonności do improwizowania |
tradycyjny sposób myślenia, myślenie w kategoriach realizacji bieżących zleceń, |
| Orientacja na wyniki | trudność w zasilaniu finansowym innym, niż z wypracowywanych zysków, konieczność działania na konkurencyjnych rynkach |
presja krótkookresowego wyniku, problemy wewnątrz rodzinne, |
| Współdziałanie | poszukiwanie szansy jako kooperant, podwykonawca | preferencje dla indywidualizmu, niezależności i braku podporządkowania nastawienie na indywidualnych odbiorców. |
Determinanty planowania strategicznego
| Czynniki podstawowe (konstytucyjne) | Czynniki osobowościowe | Problemy sytuacyjne |
|---|---|---|
|
|
|