6. Układ siatkowaty pnia mózgu.

Skupienie neuronów należących do układów nieswoistych tworzy układ siatkowaty pnia mózgu. Wypustki neuronów układu siatkowatego biegną do wszystkich struktur, a impulsacja przez nie przekazywana wywiera istotny wpływ na czynność innych ośrodków. Układ siatkowaty rozprowadza informację biegnącą od receptorów, moduluje ją, a także pośredniczy w koordynacji czynności somatycznych i autonomicznych.

Dendryty komórek układu siatkowatego są słabo rozgałęzione, natomiast neuryty dzielą się na gałęzie wstępujące i zstępujące.

Czynność układu siatkowatego wstępującego ma związek z procesami czucia, percepcji, czuwania, zachowania świadomości, natomiast część zstępująca odpowiada za koordynację ruchów i kontrolę układu autonomicznego (ośrodki krążenia i oddychania).

Nadrzędny ośrodek ruchowy znajduje się w korze mózgu (4 pole wg klasyfikacji Brodmanna), a jądrach kresomózgowia i w móżdżku. Z wyżej wymienionymi strukturami współdziała układ siatkowaty.

Informacja z ośrodków ruchowych mózgowia biegnie do rdzenia kręgowego przez drogi zstępujące: korowo- rdzeniową (piramidową) i drogi układu pozapiramidalnego. Różnica między nimi polega na tym, że włókna układu pozapiramidalnego nie przechodzą przez piramidy w obrębie rdzenia przedłużonego i drogi pozapiramidowe biegnące do jąder ruchowych rdzenia kręgowego rozpoczynają się w jądrach podkorowych.

7. Nerwowe ośrodki rdzenia przedłużonego.

8. Funkcje móżdżku.

Funkcja móżdżku polega na korygowaniu błędu w ruchach przez porównanie zamierzonego ruchu z jego aktualnym wykonaniem. Przez połączenia z kora mózgową otrzymuje on informacje o planowanym ruchu, a za pomocą swoich połączeń odśrodkowych może wpływać na impulsy przewodzone w długich drogach zstępujących rdzenia. Móżdżek nie inicjuje ruchów ciała, lecz pełni funkcję dystrybutora siły skurczów mięśni poprzecznie prążkowanych, umożliwiając poruszanie się, utrzymywanie postawy wyprostowanej i wykonywanie ruchów kończyn.

Móżdżek od strony zewnętrznej jest pokryty korą móżdżku, która jest podzielona na 3 płaty: przedni, tylny i grudkowo-kłaczkowy.

Ze względu na funkcje móżdżek można podzielić na 3 części:

- przedsionkowo-móżdżkową, utworzoną przez płat grudkowo-kłaczkowy, która kontroluje utrzymanie równowagi ciała i ruchy oczu podczas poruszanie się

- rdzeniowo-móżdzkową, która tworzy płat przedni i część płata tylnego, kontroluje ruchy wykonywane przez mięśnie

- korowo-móżdżkową, w której skład wchodzą pozostałe części (boczne) półkuli tylnej, bierze ona udział w planowaniu, inicjowaniu i właściwej koordynacji czasowej ruchów

9. Nerwowe ośrodki podwzgórza.

W jądrach podwzgórza są umiejscowione podkorowe ośrodki autonomiczne kierujące praca obu części układu autonomicznego:

- ośrodek termoregulacji, składający się z dwóch połączonych ze sobą części – ośrodka eliminacji i produkcji ciepła

- ośrodek gospodarki wodnej

- ośrodek pragnienia; mechanizm regulacji picia jest zależny od os molalności osocza i objętości płynu zewnątrzkomórkowego; wzrost ciśnienia osmotycznego (pobudzenie osmoreceptorów) przyczynia się do pobierania wody

- ośrodki głodu i sytości, pozostające w stosunkach wzajemnie zwrotnych i regulujące ilość przyjmowanych pokarmów; aktywność ośrodka sytości jest zależna prawdopodobnie od stopnia zużycia glukozy przez jego komórki

- ośrodek czynności rozrodczych, działający za pośrednictwem układów: somatycznego, autonomicznego i wewnątrzwydzielniczego; jego kształtowanie ma miejsce już w życiu płodowym, a funkcja jest zróżnicowane w zależności od płci; odpowiada on za popęd seksualny skierowany na osoby płci przeciwnej

- ośrodek agresji i ucieczki, odpowiedzialny za reakcje somatyczne, związane z agresją lub ucieczką

Neurony podwzgórza są obdarzone podwójną funkcją – przenoszą impulsy i produkują neurowydzielinę.

Do podwzgórza docierają impulsy m.in. ze strefy węchowej mózgu, wzgórza, jąder układu pozapiramidalnego i móżdżku. Łączy się on z rdzeniem kręgowym, rdzeniem przedłużonym i wzgórzem.