BIOASEKURACJA
Bezpieczeństwo biologiczne – systemy zarządzania, które zmniejszają ryzyko wprowadzenia choroby zakaźnej do stada.
Praktyki zarządzania, które uniemożliwiają wprowadzenie lub rozprzestrzenienie się choroby w gospodarstwie.
Praktyki zarządzania, które zmniejszają szanse wprowadzenia chorób zakaźnych do fermy, co spowalnia rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych.
Sposób postępowania, filozofia w chowie zwierząt ukierunkowana na utrzymanie lub poprawę życia zwierząt
Lokalizacja
- ukształtowanie terenu
- koncentracja hodowli danego gatunku w regionie
- odległość od innych ferm – min 3km-8km typ chowu w sąsiedztwie
- odległość od głównych dróg przejazdowych (droga do rzeźni) min. 500m
- odległość od rzeźni, zakładów utylizacyjnych, wysypisk śmieci, miejsc utylizacji zwierząt padłych i odpadów poubojowych
Kryteria oceny statusu zdrowotnego:
- szczegółowy wywiad
- analiza wyników produkcyjnych
- badania kliniczne
- badania sekcyjne
- badanie poubojowe
- badanie laboratoryjne
Ogrodzenie fermy
- uniemożliwia wchodzenie osobom niepożądanym
- oznaczenie „zakaz wstępu”
- chroni przed zwierzętami – dziki, ptaki
- wymusza „bezpieczne” rozwiązania komunikacyjne dla transportu (rozładunek paszy z zewnątrz, konieczność usytuowania rampy na granicy ogrodzenia)
- zabezpieczenie przez przestrzeganie strefy „czystej” i „brudnej”
Program monitorowania statusu zdrowia stada:
- analiza wyników produkcyjnych fermy (skuteczność krycia, liczba prosiąt zywo urodzonych, odsetek prosiąt zmumifikowanych oraz martwo urodzonych, śmiertelność przed odsadzeniem)
- ocena stanu klinicznego świń w róznych grupach produkcyjnych (śmiertelność, kaszel, biegunki, kulawizny, poronienia)
- badania sekcyjne
- badania poubojowe
- testy ukierunkowane na określony patogen
Ochrona zdrowia zwierząt
- odpowiednie wprowadzenie zwierząt wykorzystywanych do remontu stada
- wdrożenie funkcjonalnego systemu bioasekuracji
- wdrożenie programu monitorowania statusu zdrowia
- opracowanie, w oparciu o najnowsze zdobycze nauki i praktyki, metod eliminacji chorób z populacji zwierząt
Izolacja świń nowo zakupionych
- proces izolacji to podstawowy element ochrony zdrowia
- weryfikacja statusu zdrowia przy użyciu wysoce specyficznych i czułych testów diagnostycznych jest koniecznością
- izolacja powinna być przeprowadzona w warunkach funkcjonalnej bioasekuracji
Wprowadzenie nowych zwierząt
- zakupy zwierząt tylko z jednego źródła, a jeżeli nie to z jak najmniejszej liczby źródeł
- jednorazowo zakupić całą partię zwierząt. Chlewnia z której nabywane są zwierzęta winna być pod stałą opieką wet. Oraz posiadać wyniki stosowanych badań monitoringowych
- w przypadku jednorazowego
Izolacja min. 3 tyg
Aklimatyzacja 3-10 tyg
Odległość od fermy min 50m
Oddzielna obsługa lub możliwość zmiany odzieży i obuwia
Oddzielny sprzęt do obsługi świń
Przygotowanie zwierząt pod względem immunologicznym do nowych warunków
Czas oraz warunki aklimatyzacji
Metody aklimatyzacji
Kontakt ze zwierzętami stada przyjmującego
Immunoprofilaktyka
Chemio profilaktyka
Kategorie statusu zdrowotnego
- świnie – germ free – akseniczne – wolne od zarazków
- świnie gnotobiotyczne – zakażone tylko znanymi określonymi drobnoustrojami:
Pierwotny system SPF – specific pathogen free – program kontroli zdrowia, uwzględniający brak specyficznych zarazków chorobotwórczych w organizmie świń
Wtórny system SPF – oparty na zwierzętach uzyskanych z pierwotnego systemu SPF
- Minimal disease – MD – termin wprowadzający oparty na fakcie braku objawów klinicznych choroby w stadzie, ale niekoniecznie tego samego patogenu
- High health status – firmy genetyczne
- Defined high health status – określa wyraźnie brak specyficznych chorób w stadzie na podstawie wywiadu, obserwacji klinicznych
Profilaktyka chorób zakaźnych jednostki produkcji zwierzęcej
- kontrola projektu procesu technologicznego
- podział obiektu na część białą i czarną
- optymalizacja warunków mikroklimatycznych i żywienia
- optymalizacja warunków sanit-wet
Postępowanie w przypadku wystąpienia chorób zaraźliwych
- możliwość szybkiej izolacji budynków
- odkażanie pomieszczeń i ścieków
- unieszkodliwianie zwłok
Kontrola personelu
- odpowiednio długa przerwa od ostatniego kontaktu ze zwierzętami – 1,2 lub trzy noce
- wpisanie do książki wizyt
- prysznic obowiązkowy
- zmiana ubrań
- zamykane na klucz drzwi do szatni
- oznaczone instrukcją drzwi szatni
- sposób wnoszenia na teren fermy nasienia, leków – pokój, kwarantanna
- zakaz wnoszenia na teren fermy produktów mięsnych
Odkażanie budynków inwentarskich
- usunięcie wszystkich zwierząt
- oczyszczenie pomieszczeń z odchodów i ściółki
- płukanie wstępne, namoczenie
- mycie detergentami
- płukanie
- suszenie
- dezynfekcja
- ekspozycja zależna od zastosowanego preparatu
- płukanie
- pozostawienie pomieszczeń pustych przez min 3 dni