Pęcherzykowa i śródmiąższowa rozedma płuc – rozdęcie pęcherzyków płucnych i przedostanie się powietrza do tkanki łącznej otaczającej pęcherzyki
Wypadkowa wielu działających równolegle, powtarzających się czynników:
skurcze
nagromadzenie się płynu obrzękowego lub wysięku zapalnego
zaawansowana duszność (ekstremalne wdechowe rozszerzenie płuc)
ataki kaszlu (silny wewnątrzpłucny wzrost ciśnienia podczas wydechu)
W zależności od przyczyny rozróżniamy:
Rozedmę płuc uwarunkowaną mechanicznie
w wyniku przepędzania bydła, ciężkiego porodu, zbyt ciasnego uwiązania na łańcuchu
Rozedmę o podłożu zakaźnym
ciężkie zapalenie płuc i oskrzeli spowodowane przez BRSV(bovine respiratory syndrome virus) lub pasożyty
Rozedmę o podłożu toksycznym
rozedma łąkowa(występuje jesienią, soczyste trawy łąkowe zawierają L-tryptofan,który w przedżołądkach metabolizowany jest do 3-metylindolu; następnie on reasorbowany jest ze żwacza do płuc i pod wpływem układu oksydazy transformowany w chorobotwórczy produkt, negatywnie wpływa na endotelium naczyń płucnych i pęcherzyków, co powoduje zmiany w składzie surfaktantu powoduje rozwój obrzęku i rozedmy płuc)
lub będąca wynikiem toksycznego działania cynku (wdychanie oparów tlenków cynku w wyniku spawania lub cięcia metalowych elementów galwanizowanych)
Rozedmę o podłożu alergicznym – podobna jak w przypadku alergicznych reakcji anafilaktycznych lub pokrzywki
Pierwotną rozedmę płuc
Wtórną rozedmę płuc (powikłanie obrzęku płuc)
Rozedmę lokalną (dotycząca konkretnego płaca płuc)
Rozedmę uogólnioną
Rozedmę kompensacyjną( powstaje w pobliżu ogniska niedodmy)
Objawy kliniczne
Objawy nagle się pojawiają
Błędy żywieniowe,infekcje,pasożyty,środowisko
Zaburzenia w ogólnym samopoczuciu przebiegające nadostro lub ostro
Szeroko rozstawione kończyny piersiowe, wyciągnięta szyja i głowa
Duszność wydechowa z podwójnym wydechem, któremu towarzyszy wokalizacja
Oddychanie przez otwartą jamę ustną, praca tłoczni brzusznej
Suchy kaszel
Wypuk bębenkowy nad polem płuc
Trzeszczenie oddechowe
Przyspieszona praca serca (spowodowa oporami naczyniowymi w krążeniu małym, przy zaawansowanej rozedmie tony serca niesłyszalne)
Błony śluzowe koloru sinego
W przypadku rozedmy śródmiąższowej dochodzi do przedostania się powietrza przez śródpiersie do tkanki podskórnej w okolicy szyi oraz ściany klatki piersiowej i oddzielenia skóry od podłoża nawet na szerokość kilku palców
Badanie sekcyjne
Objęte rozedmą obszary płuc nie zapadają się po otwarciu klatki piersiowej, tak jak otaczająca ją zdrowa tkanka płucna; obszary rozedmowe „nadmuchane” i trzeszczące, koloru żółtawo-różowego, powierzchnia przecięcia jest sucha, powiększone pęcherzyki; w przypadku rozedmy śródmiązszowej szklisto-przezroczyste pęcherzyki powietrza ułożone liniowo obejmujące płaty płuc jak również opłucną,śródpiersie, tkanka podskórna, otrzewna, jama miednicy
Objawy schorzenia pierwotnego : obrzęk, zapalenie, ropnie płuc, obecność pasożytów, zaaspirowane ciała obce
Rozpoznanie
Charakterystyczne objawy kliniczne! Trudno rozpoznać przyczynę choroby!
Rokowanie
Rozedma pierwotna, pozapalna(po wyleczeniu zapalenia płuc i oskrzeli) łatwa do wyleczenia po wyeliminowaniu jej przyczyny
Rozedma na tle alergicznym i toksycznym – rokowanie złe
Leczenie
Zapewnić spokój , przewiewne chłodne wolne od kurzu miejsce
Środki antyhistaminowe
NLPZ lub SLPZ ( jedynie z osłoną antybiotykową)
Bronchomukolityki (bromheksyna w dawce 0,15 mg/kg m.c i.m) lub siarczan atropiny (do 0,05 mg/kg m.c s.c)