Prawo w ubezpieczeniach.
Ubezpieczania
- Kodeks cywilny
- kodeks morski
- kodeks spółek cywilnych
Ustawy ubezpieczeniowe:
- ustawa z dnia 22.05.2003 o działalności ubezpieczeniowej
- ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowym, Ubezpieczenie Funduszu Gwarancyjnego i Polskim Biurze ubezpieczeń komunikacyjnych
- ustawa o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz o Rzeczniku Ubezpieczonych
- ustawa 07.07.1994 o gwarantowanych przez skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych
- ustawa o dopłatach do ubezpieczeń rolnych i zwierząt gospodarskich
- ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym
- ustawa o rachunkowości
- ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych
- ustawa o usługach turystycznych
- ustawa o prawie lotniczym
- ustawa - prawo o adwokaturze
- ustawa o zakładach opieki zdrowotnej
- ustawa o gospodarce nieruchomościami
Ubezpieczenie to stosunek cywilno-prawny, którego treść polega na tym że jedna strona (ubezpieczający) zobowiązana jest do zapłaty oznaczonego co do wysokości świadczenia pieniężnego (składki) a drugą stroną (zakład ubezpieczeń) do zapłaty umówionego świadczenia pieniężnego w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku ubezpieczeniowego.
Wypadek ubezpieczeniowy - to jest to przewidziane w umowie ubezpieczenia zdarzenie losowe wystąpienie, którego powoduje powstanie obowiązku wypłaty odszkodowania lub innego świadczenia przez ubezpieczyciela.
Zdarzenie losowe - jest to niezależne od woli ubezpieczającego zdarzenie przyszłe i niepewne którego nastąpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub w dobrach majątkowych albo zwiększenie potrzeb majątkowych po stronie ubezpieczającego lub innej osoby objętej ochroną ubezpieczenia (art 2, punkt 18 ustawy o działalności ubezpieczeniowej)
Rodzaje ubezpieczeń-
Według załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej wyróżnia się podziała ryzyka na działy grupy i rodzaje ubezpieczeń:
- Działy I - ubezpieczenia na życie
- Dział - pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe
Ubezpieczenia na życie grupy:
- Grupa I - ubezpieczenia na życie sensu stricte (terminowe na całe życie)
- Grupa II - ubezpieczenia posagowe, zabezpieczenia dzieci
- Grupa III - ubezpieczenia związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym
- Grupa IV - ubezpieczenia rentowe
- Grupa V - ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe
Pozostałe ubezpieczenia osobowe i majątkowe grupy:
- g. 1 - ubezpieczenia wypadku, w którym przy pracy i choroby zawodowej
- g. 2 - ubezpieczenie choroby
- g. 3 - ubezpieczenia casco pojazdów lądowych z wyjątkiem pojazdów szynowych
- g. 4 - ubezpieczenia casco pojazdów szynowych
- g. 5 - ubezpieczenia casco statków powietrznych
- g. 6 - ubezpieczenie żeglugi morskiej i śródlądowej oraz casco statków żeglugi morskiej i śródlądowej
- g. 7 - ubezpieczenie przedmiotów w transporcie
- g. 8 - ubezpieczenie szkód spowodowanych żywiołami
- g. 9 - ubezpieczenie pozostałych szkód rzeczowych nie ujętych w grupie 3,4,5,6 i 7 wywołanych przez grad lub mróz oraz inne przyczyny nie ujęte w grupie 8
- g. 10 - ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju wynikające z posiadania i użytkowania pojazdów lądowych łącznie z ubezpieczeniami odpowiedzialności przewoźnika
- g. 11 - ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wszelkiego rodzaju wynikające z posiadania i użytkowania statków powietrznych łącznie z ubezpieczeniami odpowiedzialności przewoźnika
- g. 12 - ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za żeglugę morską, śródlądową łącznie z ubezpieczeniami odpowiedzialności przewoźnika
- g. 13 - ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej nie ujęte w grupach 10-12
- g. 14 - ubezpieczenia kredytu
- g. 15 - gwarancje ubezpieczeniowe
- g. 16 - ubezpieczenia ryzyk finansowych
- g. 17 - ubezpieczenia ochrony prawnej
- g. 18 - ubezpieczenia świadczenia pomocy
Zasady ochrony ubezpieczeniowej
- zasady powszechności ochrony ubezpieczeniowej
- zasady nierefroaktywnej ochrony ubezpieczeniowej
- zasada realności ochrony ubezpieczeniowej
- zasada szybkości kompensji ubezpieczeniowej
Zasady prawa ubezpieczeń
- zasada odszkodowania
- zasada zakazu wzbogacania się ubezpieczającego
- zasada ochrony ubezpieczającego
- zasada trwałości stosunku ubezpieczenia
- zasada współpracy kontraktowej
- zasada dobrowolności stosunku ubezpieczenia
- zasada kontroli stosunków ubezpieczenia
Charakter prawny umowy ubezpieczenia
Umowa ubezpieczenia regulowana jest w Kodeksie Cywilnym przez art 805-834:
Jest to umowa:
- nazwana
- odpłatna
- dwustronnie zobowiązująca
- kauzalna
- konsensualna
Świadczenia ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie
1) przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę w skutek przewidzianego w umowie wypadku
2) przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczeniowej
Ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia czyli tzw. polisą (umowę uważa się za zawartą z chwilą doręczenia ubezpieczającemu dokumentu ubezpieczenia (kc)
Jeżeli (...)dokument ubezpieczenia zawiera postanowienia, które odbiegają na niekorzyść ubezpieczającego od treści złożonej przez niego oferty, ubezpieczyciel obowiązany jest zwrócić ubezpieczającemu na to uwagę na piśmie przy doręczeniu tego dokumentu wyznaczając mu co najmniej 7-dniowy termin do wniesienia sprzeciwu (kc)
Co w treści polisy powinno się znaleźć:
- oznaczenie ubezpieczyciela
- oznaczenie przedmiotu ubezpieczenia
- oznaczenie ubezpieczonych ryzyk
- początek i koniec ochrony
- suma ubezpieczenia gwarancyjna
- miejsce i data wystawienia
- podpis ubezpieczyciela
- inne dokumenty - ubezpieczony, ubezpieczający, uposażony, OWU - klauzula indywidualne rozszerzenia, ograniczenia i wyłączenia ochrony
- składka - wysokość, termin i sposób zapłaty
Ubezpieczenie małych i średnich firm
Działalność gospodarcza niesie za sobą ryzyko zaistnienia nieprzewidzianych zdarzeń losowych, których skutki mogą zachwiać stabilnością finansową przedsiębiorstwa, a nawet zaważyć na dalszym jego bycie
Na ryzyko wystąpienia zdarzeń losowych narażone są przede wszystkim: majątek firmy, jej sytuacja finansowa, pracownicy oraz środki niematerialne jak bazy danych, patenty, znak firmowy czy reputacja
Ubezpieczyciele w ramach prowadzonej działalności ubezpieczeniowej oferują szeroki wybór ubezpieczeń adresowanych do klientów prowadzących działalność gospodarczą małych i średnich przedsiębiorstw
Dobrowolność ubezpieczeń
Ubezpieczenie małych i średnich firm należy do rodzaju ubezpieczeń dobrowolnych, których adresatem są przedsiębiorcy działający w obszarze małych i średnich przedsiębiorstw.
Osoba prowadząca działalność gospodarczą szukająca ubezpieczenia majątkowego w postaci ochrony ubezpieczeniowej, nie ma obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia. Korzysta natomiast ze swobody zarówno zawarcia jak i wyboru ubezpieczeń.
Dobrowolność umowy ubezpieczenia działa w obie strony, więc także ubezpieczyciel nie ma obowiązku jej zawarcia w przypadku gdy ocenia ryzyko związane z zawarciem danej umowy negatywnie.
Cel ubezpieczenia małych i średnich przedsiębiorstw
Celem (istotą) ubezpieczenia małych i średnich przedsiębiorstw jest przede wszystkim zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej dla osób prowadzących działalność gospodarczą w ramach małych i średnich przedsiębiorstw poprzez wypłatę określonego w umowie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego skutkującego szkodą w mieniu (majątku) przedsiębiorstwa lub jego odpowiedzialnością wobec osób trzecich.
Charakter prawny ubezpieczeń
Ubezpieczenia małych i średnich przedsiębiorstw jest umową ubezpieczenia mienia i odpowiedzialności cywilnej. Jest więc ubezpieczeniem majątku, własności i innych praw majątkowych (kc) a więc w znaczeniu ekonomicznym, ubezpieczeniem aktywów, np. ubezpieczenie od ognia, zalania, kradzieży, ... mienia w transporcie.
Z drugiej strony jest również ubezpieczeniem przed powstaniem lub powiększeniem pasywów obciążających majątek (mienie) ubezpieczającego - ubezpieczenia OC.
Zakres udzielanej ochrony ubezpieczeniowej zależy od odpowiedniej konfiguracji ubezpieczenia, którą ustala przedsiębiorca poprzez wybór najbardziej korzystnego dla niego pod względem zakresu udzielonej ochrony ubezpieczeniowej, wariantu ubezpieczenia(podstawowy, rozszerzony) lub odpowiednim dobraniu klauzul umownych (klauzule dodatkowe)
Rodzaje odpowiedzialności cywilnej
- kontraktowa - ex cntracto - wynikająca z niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy. Strony łączył wcześniej stosunek prawny. Konieczne jest również istnienie normalnego związku przyczynowego między naruszeniem przez dłużnika więzi zobowiązaniowej szkody wierzyciela
-deliktowa - ex delicato - szkoda powstała na skutek czynu niedozwolonego. Stron wcześniej nie łączył stosunek prawny. Strata fizyczna i możliwych dochodów
Organy instytucje Rynku Ubezpieczeń Gospodarczych
Centralne organy administracji rządowej:
- minister finansów
- organ nadzoru ubezpieczeniowego ( Komisja Nadzoru Finansowego)
Instytucje quasi - ubezpieczeniowe:
- Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
- Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych