15. cechy rozwojowe dziecka przypadające na dwie fazy młodszego wieku szkolnego.
Wymieniane są istotne cechy rozwojowe, które przypadają na dwie główne fazy młodszego wieku szkolnego:
FAZA PIERWSZA – obejmuje 7-8 lat.
Odznacza się szeregiem złożonych zjawisk związanych z przekraczaniem progu szkolnego i wymaga od dziecka dużego wysiłku psychicznego i fizycznego:
-rozwój procesów poznawczych, dzieci uczą się nimi kierować , są w coraz większym stopniu zdolne do koncentracji uwagi, spostrzegania i obserwacji
-rozwijają się funkcje sfery poznawczej: analiza i synteza wzrokowa, słuchowa i kinestetyczno-ruchowa. Osiągnięcie odpowiedniego poziomu tych sprawności jest warunkiem podjęcia nauki czytania i pisania.
-przyswojenie pojęcia liczby i podstawowych arytmetycznych działań.
-uczestnicząc w życiu społecznym uczą się współpracy i współdziałania.
FAZA DRUGA -obejmuje lata 9- 10 i charakteryzuje się następującymi cechami:
-intensywny rozwój mowy we wszystkich płaszczyznach i myślenia w kierunku zwiększonej aktywności i samodzielności
-wzrost sprawności posługiwania się językiem – postrzeganie języka jako środka komunikacji i przedmiotu poznania
-wzrost zasobu słownictwa
-sprawne posługiwanie się czytaniem i pisaniem
-dalszy rozwój pojęć matematycznych
-wzrost operacji logicznych myślenia i opanowanie pierwszego zespołu operacji konkretnych
-dalszy rozwój myślenia w kierunku coraz większego uwewnętrzniania
-zmiany w zachowaniu społecznym.
19. zakres fonetyki, słowotwórstwa oraz nauki o częściach mowy i składni.
Treści gramatyczne przewidziane do realizacji w klasach początkowych obejmują główne działy nauki o języku:
-fonetyka
-słowotwórstwo
-nauka o częściach mowy
-fleksja
-składnia.
W zakresie fonetyki uczniowie poznają i wyróżniają:
-głoski
-litery
-sylaby
-samogłoski
-spółgłoski.
W zakresie słowotwórstwa znajduje się:
grupowanie wyrazów pokrewnych
dobieranie wyrazów o znaczeniu przeciwnym
poprawne łączenie wyrazów w związki frazeologiczne.
Nauka o częściach mowy dotyczy:
-wprowadzania pojęć i wyróżniania na podstawie kryterium znaczeniowego: rzeczownika, czasownika, przymiotnika, przysłówka, liczebnika, przyimka, spójnika.
23. Nowy język.
Kształcenie językowe w młodszym wieku szkolnym powinno służyć poznaniu możliwości operowania językiem i opanowaniu umiejętności sprawnego posługiwania się nim w toku porozumiewania się z otoczeniem dla osiągnięcia określonego celu.
Po przekroczeniu progu szkoły mowa dziecka nie przestaje się doskonalić jako narzędzie komunikacji społecznej, oprócz tego dziecko opanowuje „Nowy język” - czytanie i pisanie, poznaje gramatyczną stronę języka.
22. język mówiony i pisany.
Dziecko pisze tak, jak mówi. Wyrobione już u dziecka formy mowy ustnej określają początkowo strukturę jego mowy pisemnej.
Jako kryterium podziału na język mówiony i język pisany należy przyjąć funkcję substancjalną.
Postać mówiona ma charakter prymarny, natomiast postać pisana -sekundarny.
Współczesna polszczyzna występuje w dwóch zasadniczych odmianach:
-mówionej i pisanej.
Warto dodać, że język pisany pełni funkcję wyłącznego wyznacznika języka ogólnego, natomiast język mówiony istnieje również pod postacią gwary i języków mieszanych.
Nie ma odrębnego systemu języka pisanego i mówionego. Różnice dotyczą:
-funkcjonowania jego składników cząstkowych wariantów,
-bogactwa repertuaru środków leksykalnych i syntaktycznych,
-struktur na poziomie wypowiedzi,
-funkcjonalnego obciążenia tych czy innych środków językowych.
Przyjmuje się, że mowa i pismo to dwa odrębne procesy, dwa różne sposoby generowania komunikatów.
Zapis to nie tylko środek utrwalania mowy. Jest to rodzaj przekazu, który dokonuje zmiany w strukturze komunikatu.
Jeśli uznajemy odrębność obu procesów, to również ich produkty, czyli teksty powinny być uznane za odmienne.
Różnice i podobieństwa pomiędzy językiem mówionym a pisanym dotyczą:
-treści i formy językowej
-odmiennego kanału przepływu informacji
-różnej substancji
-inne mechanizmy psychologiczne, warunkujące percepcję i zrozumienie tekstów w piśmie i w mowie.