MUZYKA--> od innych dzieł sztuki różni się tym, że wyraża się i oddziałuje za pomocą dźwięków.
RODZAJE MUZYKI--> W zależności od przyjętego kryterium możemy wyróżnić wiele rodzajów muzyki.
media:
popularna
tzw. Sztuki wysokiej
użyte instrumentarium:
tradycyjna
alternatywna
aparat wykonawczy:
wokalna
wokalno-instrumentalna
instrumentalna
ilość wykonawców:
solo
zespół kameralny [duet, trio, kwartet, kwintet-->2-9]
muzyka zespołowa [chór, orkiestra]
gatunki muzyki:
pop
rock
hip-hop itd.
treść i przeznaczenie:
świecka
religijna
historia:
starożytność
średniowiecze
renesans
barok
klasycyzm
romantyzm
muzyka wieku XIX, XX, XXI
narodowość
polska
skandynawska itd.
osoby tworzące muzykę:
ludowa
profesjonalna
Wszystkie te określenia się nie wykluczają.
ELEMENTY DZIEŁA MUZYCZNEGO:
MELODIA [WYSOKOŚĆ DŻWIEKÓW]
szereg dźwięków o zmieniające się wysokości;
melodia może być:
kantylenowa [śpiewna, łatwo ją zaśpiewać]
figuracyjna [trudna do zaśpiewania]
ornamentalna [zawiera wiele ozdobników/ornamentów]
Wszystkie te typy melodii mogą współistnieć w jednym dziele.
rozpiętość między najwyższym, a najniższym dźwiękiem danej melodii nazywamy ambitusem; [ambitus może być mały lub duży];
kierunek melodii- rosnący, malejący, falujacy;
RYTM [CZAS TRWANIA]
jeden z elementów dzieła muzycznego, odpowiedzialny za organizację czasowego przebiegu utworu.
wartości rytmiczne mogą być:
jednorodne
mało zróżnicowane
zróżnicowane
rytm może być, np.:
punktowy [podskakująca dziewczynka]
miarowy
Synkopa– przesunięcie akcentu z mocnej na słabą część taktu przez wydłużenie wartości nuty nieakcentowanej (słabej metrycznie) o część wartości nuty akcentowanej znajdującej się na mocnej części taktu (mocnej metrycznie).
Rytm synkopowy jest często stosowany w muzyce jazzowej i bluesie. W polskiej muzyce ludowej synkopa jest charakterystyczna dla krakowiaka.
TEMPO [AGOGIKA]
szybkość przebiegu dźwięku;
nie ma wpływu na melodię i rytm;
WOLNE | largo, largetto, lento, adagio |
---|---|
UMIARKOWANE | andante, moderato, allegretto |
SZYBKIE | allegro, vivo, vivace, vivacissimo, presto |
DYNAMIKA [GŁOŚNOŚĆ]
BARDZO CICHO | piano pianissimo |
---|---|
CICHO | piano |
ŚREDNIO CICHO | mezzo piano |
ŚREDNIO GŁOŚNO | mezzo forte |
GŁOŚNO | forte |
BARDZO GŁOŚNO | forte fortissimo |
CO RAZ GŁOŚNIEJ | crescendo |
CO RAZ CISZEJ | decrescendo, diminuendo |
W dziele muzycznym zazwyczaj współistnieję wszystkie podane elementy. Wynikają one z właściwości fizycznych dźwięku.