Teatr grecki.
Powstanie teatru.
Budowa teatru.
Rozwój teatru.
Aktorzy.
Formy przedstawień.
1. Powstanie teatru.
Teatr grecki wyrósł z uroczystości ku czci Dionizosa. Dwa razy w roku obchodzono je, świętowano, bawiono się i oglądano przygotowane widowiska. Teatr ten narodził się około VI w.p.n.e. w Atenach. Dionizos był bogiem narodzin i śmierci, ale też życia i użycia,
był patronem wina i płodności. Wierzono, że Dionizos budzi się wiosną ze snu zimowego,
by dać początek nowemu życiu. Dlatego Wielkie Dionizje obchodzono między marcem
a kwietniem, kiedy to przyroda budziła się do życia. W porze jesiennej odprawiano święto
winobrania – Małe Dionizje.
2. Budowa teatru.
Teatry budowano pod gołym niebem, na wzgórzach. Umożliwiało to doskonałą akustykę. Miejsce dla widowni nosiło nazwę theatronu. Małe pomieszczenie służące aktorom za przebieralnię nazywano skene. Jego frontową ścianę wykorzystywano jako tło dla akcji
i zaopatrzono w troje drzwi, którymi aktorzy wchodzili na proskenion- odpowiednik dzisiejszej sceny. Poniżej sceny znajdowała się orchestra, na której przebywał chór.
Po bokach znajdowały się wyjścia i wejścia na orchestrę – parodos. Pod sceną znajdowało się proskenium – miejsce na garderobę i kulisy.
3. Rozwój teatru.
Kolejne etapy rozwoju teatru greckiego wiążą się z nazwiskami kilku najsłynniejszych starożytnych dramatopisarzy. Tespis jako pierwszy wprowadził na scenę oprócz chóru pierwszego aktora. Ajschylos autor m.i. „Orestei” i „Błagalnic” zwiększył liczbę aktorów występujących jednocześnie na scenie do dwóch. Następnie Sofokles autor „Króla Edypa”
i „Antygony” wprowadził trzeciego aktora.
4. Aktorzy
Aby ludność mogła wszystko widzieć aktorzy ubierali się w charakterystyczny
sposób – przywdziewali jaskrawe szaty i buty na koturnach. Kostiumy były długie, do ziemi, by zakrywały buty. Każda postać miała swoją maskę i perukę. Maska tragiczna lub komiczna określała charakter bohatera. Peruki też miały swoje znaczenie: jasna to postać pozytywna, ciemna – negatywna, ruda – zdrajca, siwa – starzec. Tekst tragedii bądź komedii był śpiewany lub śpiewnie recytowany. Chór był złożony z dwunastu, piętnastu osób. Aktorami mogli być tylko mężczyźni, role kobiece odgrywali młodzi chłopcy przed mutacją.
5. Formy przedstawień.
W V w. p.n.e. ukształtowały się dwa podstawowe gatunki literackie dramatu: tragedia i komedia. Tragedia była utworem podniosłym, czerpała swą tematykę z mitów.
W dramatach występował chór i aktorzy. Grali oni często więcej niż jedną rolę stąd
w sztukach występowały więcej niż trzy postacie. Aktorzy byli profesjonalistami, chórzystów natomiast wybierano spośród ateńskiej młodzieży. Przygotowano ich do określonego widowiska przez dłuższy czas. Dzięki temu teatr był także szkołą dla znacznej liczby ludzi.
Zachowanie zasady trzech jedności:
miejsca (akcja dzieje się w jednym konkretnym miejscu),
czasu (czas akcji ma odpowiadać czasowi wystawiania sztuki na scenie);
akcji (jeden wątek fabularny).
Bibliografia.
Monika Walczak kl. 1b