WZORY POCZĄTKOWE I WYNIKOWE
Ciśnienie przepływającej cieczy wyznaczam na podstawie równania manometru:
pb + ρH2O • g • H = ρHg • g • zrteci + ρH2O • g • zwody + pd
Po przekształceniu powyższej zależności otrzymujemy wartość ciśnienia w zwężeniu wyrażoną jako:
pd = pb + ρH2O • g • H − ρHg • g • zrteci − ρH2O • g • zwody
TABELA POMIAROWA I WYNIKOWA
Kawitacja | zrteci |
pd |
h | ||
---|---|---|---|---|---|
dm3/h | mm | mm | Pa | m | |
320 | 945 | 26 | 88641 | 9,06 | |
360 | 911 | 60 | 84444 | 8,63 | |
400 | 868 | 103 | 79136 | 8,09 | |
440 | 817 | 154 | 72842 | 7,45 | |
480 | 762 | 209 | 66053 | 6,75 | |
520 | 697 | 274 | 58030 | 5,93 | |
580 | 598 | 373 | 45811 | 4,68 | |
640 | 489 | 482 | 32357 | 3,31 | |
680 | 404 | 567 | 21865 | 2,24 | |
Widzialna | 740 | 305 | 666 | 9646 | 0,99 |
760 | 288 | 683 | 7547 | 0,77 | |
Słyszalna | 780 | 284 | 687 | 7054 | 0,72 |
800 | 282 | 689 | 6807 | 0,70 | |
820 | 288 | 683 | 7547 | 0,77 | |
840 | 293 | 678 | 8165 | 0,83 | |
860 | 300 | 671 | 9029 | 0,92 | |
880 | 304 | 667 | 9522 | 0,97 | |
900 | 309 | 662 | 10139 | 1,04 | |
920 | 311 | 660 | 10386 | 1,06 | |
940 | 313 | 658 | 10633 | 1,09 | |
960 | 314 | 657 | 10757 | 1,10 | |
980 | 315 | 656 | 10880 | 1,11 | |
1000 | 315 | 656 | 10880 | 1,11 |
Dane potrzebne do obliczeń:
– wysokość wody na początku pomiarów
H = 967 − 815 = 152 mm
pb– ciśnienie otoczenia
pb = 998, 6 hPa
– gęstość cieczy manometrycznej (rtęć)
$$\rho_{rteci} = 13579\ \frac{\text{kg}}{m^{3}}$$
– gęstość wody
$$\rho_{\text{wody}} = 997\ \frac{\text{kg}}{m^{3}}$$
– temperatura wody
tsr = 25, 7
– ciśnienie nasycenia wody w temp. 25,7 oC (obliczone zgodnie z normą PN-EN ISO 13788: 2003)
pn = 3300, 3 Pa
PRZYKŁADOWE OBLICZENIA
Wysokość ciśnienia w zwężce wyrażona w metrach słupa wody:
$$h = \frac{p_{d}}{\rho_{H_{2}O} \bullet g} = \frac{p_{b} + \rho_{H_{2}O} \bullet g \bullet H - \rho_{\text{Hg}} \bullet g \bullet z_{2} - \rho_{H_{2}O} \bullet g \bullet z_{1}}{\rho_{H_{2}O} \bullet g}$$
Dla pomiaru odpowiadającemu strumieniowi $= 900\frac{\text{dm}^{3}}{h}$:
$$h = \frac{99860 + 997 \bullet 9,81 \bullet 0,152 - 13579 \bullet 9,81 \bullet 0,662 - 997 \bullet 9,81 \bullet 0,309}{997 \bullet 9,81} = 1,04\ m$$
Obliczenie wysokości ciśnienia nasycenia wody w temp. 25,7 oC
$$h_{n} = \frac{p_{n}}{\rho_{H_{2}O} \bullet g} = \frac{3300,3}{997 \bullet 9,81} = 0,3375\ m$$
Średnia temperatura wody obliczona jako średnia arytmetyczna z wykonanych 4 pomiarów:
$$t_{sr} = \frac{25,4 + 25,6 + 26,1 + 25,7}{4} = 25,7\ $$
WNIOSKI
Ciśnienie w przewężeniu spada wraz ze wzrostem strumienia objętości (jest to związane ze wzrostem prędkości a co za tym idzie spadkiem ciśnienia statycznego), aż do momentu wystąpienia kawitacji słyszalnej. Wtedy ciśnienie zaczyna nieznacznie wzrastać, a później mimo wzrostu strumienia nie zmienia się - stabilizuje się. Wyraźnie widać to na wykresie dołączonym do sprawozdania.
Kawitacja widzialna wystąpiła gdy ciśnienie spadło do ok. 10 hPa, a następnie wyraźnie ją usłyszeliśmy przy ciśnieniu ok. 7 hPa. Zjawisko wtedy było również dużo wyraźniejsze, ze względu na większą ilość pęcherzyków.
Wartość ciśnienia nasycenia obliczona dla średniej temperatury wody była niższa niż wartość wyznaczona empirycznie.
Zjawisko kawitacji potrafi mieć bardzo niekorzystne skutki. Powstające w wyniku implozji bąbelków fale uderzeniowe potrafią zniszczyć nawet bardzo wytrzymałe materiały, przez co znacząco skraca się żywotność takich elementów jak śruby okrętowe czy łopatki wirników pomp.