Polityka pieniężna wykład 03.11.2012

Forma zaliczenia: test jednokrotnego wyboru ok. 20 pyt. (na ost. Zjeździe)

Literatura:

1. J. Pyka: „Bank Centralny na współczesnym rynku pieniężnym”

2. A. Słowiński: „Rynki finansowe”

POLITYKA GOSPODARCZA

POLITYKA PIENIĘŻNA (monetarna) (Bank Centralny)	POLITYKA FISKALNA (Ministerstwo Finansów)

NBP – bank emisyjny, bank banków, nie jest bankiem komercyjnym, natomiast jest bankiem o charakterze non profit, nie podlega kontroli.

Cele NBP (prowadzi ok. 900 rachunków):

- prowadzi rachunki banków,

- obniża wartość nabywczą pieniądza,

- skraca horyzont opłacalności inwestycji,

- uniemożliwia właściwe prowadzenie rachunku ekonomicznego,

- podtrzymuje oczekiwania inflacyjne,

- opóźnienie efektu działań Rady Polityki Pieniężnej,

- inflacja 1-3% jest najlepszym wkładem NBP w kształtowanie wartości kraju (inflacja na poziomie 0% jest niemożliwa do utrzymania),

- ustalenie celu inflacyjnego (1,5-3,5%),

- oczekiwanie inflacyjne – to oczekiwania wyrastające z obserwacji szybko rosnących cen, które będą w podobnym tempie nadal rosły,

- rosnące koszty (inflacja kosztowa),

- inflacja popytowa.

Politykę pieniężną określić można, jako działalność Banku Centralnego, polegająca na wyborze pieniężnych celów makroekonomicznych i ich realizacji przez regulowanie podaży pieniądza za pomocą wykorzystywania instrumentów polityki pieniężnej.

Cechy kredytu:

- celowy,

- zwrotny,

- terminowy,

- zabezpieczony,

- oprocentowany.

Operacje otwartego rynku – polega na sprzedaż papierów wartościowych NBP bankom komercyjnym.

Bony pieniężne – paper wartościowy emitowany przez NBP, służący realizacji polityki pieniężnej, polegający na sprzedaży tego papieru na rynku.

Bony pieniężne i bony skarbowe emitowane z dyskontem wartość 10 000,00 zł (różnica – emitowane przez różnych emitentów), oprocentowanie ustala Rada Polityki Pieniężnej.

Politykę pieniężną można podzielić w oparciu o różne kryteria:

- oddziaływania polityki na gospodarkę:

• Politykę restrykcyjną - celem tej polityki jest ograniczenie działalności gospodarczej przez ustalenie stóp procentowych Banku Centralnego na wysokim poziomie. Działania te zmniejszają płynność instytucji bankowych czyniąc pieniądz rynku międzynarodowego bardziej drogim, ma to na celu skłonić banki komercyjne do podniesienia oprocentowania kredytów oferowanych osobom fizycznym i firmą. Efekt takiego działania ma być ograniczeniem popytu globalnego (zmniejszenie wydatków osób fizycznych i firm) prowadzące ostatecznie do zatrzymania wzrostu rosnących cen i w dalszej perspektywie do obniżenia inflacji.

• Politykę ekspansywną – polega na ustaleniu stóp procentowych przez Bank Centralny na niskim poziomie, aby skłonić banki komercyjne do obniżenia oprocentowania kredytów oferowanych przez te banki osobą fizycznym i firmą. Jest to sygnał wysyłany przez Bank Centralny świadczący o relatywnie wysokim stopniu stabilności makroekonomicznej, czyli sytuacji, w której nie trzeba ograniczać popytu globalnego.

• Politykę neutralną – to taka polityka, która nie ingeruje w procesy rynkowe pozostawiając rynkowi swobodę działania, a pieniądz pełni rolę ewidencyjno – obrachunkową. Nie występują, zatem ze strony Banku Centralnego ani działań wspomagających, ani działań ograniczających aktywności gospodarczej.

Celem nadrzędnym polityki pieniężnej jest tworzenie warunków sprzyjających racjonalnemu gospodarowaniu podmiotów gospodarczych i osób fizycznych. Przyjęcie przez Bank Centralny niskiego poziomu inflacji za cel nadrzędny polityki pieniężnej oznacza wznowienie pozostałych potencjalnych celów (wzrost PKB, wzrost zatrudnienia) za drugorzędne i całkowite podporządkowanie celowi inflacyjnemu.

Niska inflacja staje się jedynym celem finansowym Banku Centralnego, gdyż polityka pieniężna nie nadaje się do trwałego stymulowania koniunktury. Narzędzia polityki gospodarczej służące do pobudzania koniunktury (podatki, ulgi inwestycyjne, cła, zachęty dla inwestorów, regulacja rynku pracy) znajdują się poza zasięgiem Banku Centralnego. Brak skuteczności polityki pieniężnej w kształtowaniu stanu koniunktury wynika z faktu, iż instrumenty tej polityki stosowane przez Bank Centralny nie spełniają funkcji stymulatorów produkcji, zatrudnienia.