Księga Sędziów
Księga Sędziów wzięła swą nazwę od tzw. "sędziów", czyli przywódców ludu sprawujących urząd rozjemczy nad pokoleniami izraelskimi w czasie obejmującym okres historii Żydów od Jozuego do Samuela. Jest to okres rozciągający się od wejścia Izraelitów do Ziemi Obiecanej aż do powstania monarchii, czyli od XIII do XI w. p.n.e.
dotyczyły tylko jednego, lub co najwyżej kilku plemion.
Główne przesłanie
Księga Sędziów formułuje filozofię historii, widzianą z Bożej perspektywy, z Bożego punktu widzenia. Można ją zdefiniować słowami wyjętymi z Biblii, z Księgi Przypowieści, gdzie w 34 wierszu rozdziału 14 czytamy: "Sprawiedliwość wywyższa naród, a czyn haniebny narody pomniejsza".
Po śmierci Jozuego nie było wśród Izraelitów przywódcy, który by mógł zastąpić Jozuego tak, jak Jozue zastąpił Mojżesza. Nastąpił okres teokracji. Ludem izraelskim pragnął kierować bezpośrednio sam Bóg. Izraelici odwrócili się jednak od Boga, niewidzialnego Wodza! Stąd czytamy w księdze kilkakrotne bolesne stwierdzenie:
"...za dni owych nie było króla w Izraelu i każdy czynił to, co było słuszne w jego oczach."
Zamiast ciągłego, stopniowego rozwoju, następowała uporczywa, niszcząca degradacja narodu. Ciągle powtarzały się upadki, wynikające z odstępstwa i mimo, że Bóg ze swego miłosierdzia podnosił i ratował lud, degradacja Izraela postępowała, ciągle i ciągle.
Możemy dostrzec w losach Izraela jak gdyby koło historii, z powtarzającymi się wydarzeniami, nastepującymi po sobie z żelazną konsekwencją.
Na początku widzimy naród żyjący zgodnie z Bożymi poleceniami, słuchający Bożego głosu i postępujący zgodnie z Bożą wolą.
Potem w czynach ludu pojawia się zło. Ludzie zapominają o Bogu.
Każdy czyni to, co uważa za słuszne. Goni za tym, co wydaje się sprawiać mu przyjemność. To prowadzi do zniewolenia. Następują kryzysy społeczne i polityczne, powstania i wojny. Nadchodzi niewola, całkowity upadek, poniżenie.
Wtedy naród zaczyna na powrót wołać do Boga. Poniżony, upodlony zwraca się ku Bogu. Pokutuje. Bóg wzbudza wśród ludu obrońcę, sędziego. W efekcie jego działania następuje wyzwolenie. Obdarzony charyzmatami przywódca pokonuje wrogów.
Oswobodzony i przebudzony naród słucha głosu Boga. Żyje przez jakiś czas zgodnie z Bożymi poleceniami. Ale wkrótce w postępowaniu ludzi pojawia się zło. Ludzie zapominają o Bogu. Zaczynają postępować według swoich, egoistycznych pobudek. To powoduje, że stają się niewolnikami swoich pragnień i żądz. Nie liczą się z pragnieniami innych. Następują niepokoje i kryzysy. Wybuchają wojny. Całe narody upadają, dostają się do niewoli, zostają upokorzone i poniżone. Wtedy zaczynają znowu szukać Boga, wołają do Niego, okazują skruchę...
Tak toczy się historia. Nie tylko historia Izraela. Nie tylko historia innych narodów o których pisze Biblia. Taką prawidłowość dostrzegamy w ogóle w historii ludzkości.
Wielki starotestamentowy prorok Izajasz także ukazuje Boże spojrzenie na historię, definiuje filozofię historii tak, jak widzi ją Bóg. Izajasz wyróżnia trzy główne etapy historii narodów, trzy kroki prowadzące do upadku.
1) Najpierw następuje odstępstwo - duchowe oddalenie się od Boga.
2) Powoduje to moralną degradację, upadek kultury i gospodarki całego kraju.
3) W efekcie kształtuje się polityczna anarchia, następuje ostateczna klęska, popadnięcie w niewolę, utrata niepodległości, a nawet unicestwienie państwowości i tożsamości narodowej.
Początkiem upadku człowieka i całych narodów jest odstępstwo, oddalenie się od Boga. Powrót do Boga jest jedynym ratunkiem, jedyną nadzieją na ocalenie.
Księga Jozuego
Historia podboju i podziału ziemi Kanaan pomiędzy 12 pokoleń
Podobnie jak Księga Wyjścia opisywała wyzwolenie Izraela z niewoli egipskiej, tak Księga Jozuego opisuje wejście Izraela do Kanaanu i zdobycie tej ziemi na własność. Kluczowym słowem Księgi Jozuego jest właśnie słowo "własność". Już w księdze Genesis czytamy, że Bóg obiecał Abrahamowi:
" Oddaję tobie i twym przyszłym potomkom kraj, w którym przebywasz, cały kraj Kanaan, jako własność na wieki" (17,8)
Jednak wejście przez Izrael w posiadanie tej ziemi było uwarunkowane jego posłuszeństwem względem Boga. Z powodu nieposłuszeństwa ludu Bożego Kanaan ciągle nie jest jeszcze własnością Izraela.
Jozue w swoim ostatnim słowie, na krótko przed śmiercią, przypomni ludowi jeszcze raz, że tylko posłuszeństwo względem Bożego Słowa umożliwi im wejście w posiadanie Kanaanu
Jozue był człowiekiem polegającym na Bogu, był Bogu posłuszny, ufał Bogu we wszystkim, był człowiekiem wiary, człowiekiem odwagi, entuzjazmu, zachęty, był typem przywódcy. Jego postać, podobnie jak postać Mojżesza, zapowiada Chrystusa.
Przesłanie księgi
Księga Jozuego zawiera wiele treści, które mają praktyczne zastosowanie w dzisiejszych realiach. Obraz Ziemi Obiecanej ma dla współczesnych ludzi wierzących także znaczenie symboliczne. Nie jest to obraz nieba, bo nieba nie zdobywa się podbojem, tocząc bitwy. Niebo jest przecież darem Bożej łaski. Ziemia Obiecana jest obrazem odpocznienia w wierze, obrazem stanu duchowego, w którym człowiek wierzący doświadcza błogosławieństwa pojednania z Bogiem, pokoju i równowagi duchowej. Możemy powiedzieć, że księga Jozuego zajmuje w ST podobne miejsce, jak w NT List do Efezjan. Obie te księgi mówią o pełni duchowych błogosławieństw, które stają się udziałem człowieka, gdy wierzy i ufa Bogu.
Księga Jozuego jest wielką ilustracją podstawowej biblijnej prawdy, że do odpocznienia w wierze nie można dojść dzięki własnym wysiłkom, ale jedynie w mocy Ducha Świętego, gdy powierzy się swoje życie Chrystusowi.
Księga Jozuego obrazowo ukazuje sposób, w jaki wierzący człowiek wchodzi w posiadanie tego wszystkiego, co daje mu Bóg.
Przesłanie Księgi Rut
Nazwa tej króciutkiej księgi Starego Testamentu wywodzi się od imienia głównej bohaterki.
Rut wspomniana jest też w Nowym Testamencie. Wymienia ją ewangelista Mateusz, jako jedną z czterech kobiet w rodowodzie Chrystusa. I właśnie dzięki historii Rut dowiadujemy się, w jaki sposób wywodzi się z pokolenia Judy królewska linia genealogiczna Dawida i jego potomka - Jezusa. Niektórzy komentatorzy Biblii uważają nawet, że to był główny cel napisania Księgi Rut. Ale księga ta ma nam o wiele więcej do powiedzenia, niż tylko wyrysowanie rodowodu Chrystusa.
Księga Rut zawiera opowiadanie o dziejach pewnej rodziny judzkiej z Betlejem, która wyrusza "za chlebem" do Moabu i rozpoczyna życie na emigracji. Ale życie to jest napiętnowane tragicznymi wydarzeniami i nie trwa długo. Po śmierci męża i dwóch synów matka rodziny, Noemi, wraz ze swoją synową Rut powraca do Betlejem. Po pełnej niezwykłych i wzruszających wydarzeń historii krewny Noemi, Boaz, poślubia Rut, a z ich związku rodzi się Obed, dziadek Dawida.
W pięknej historii miłości Rut i Boaza dostrzec można zapowiedź poselstwa ewangelii. Boaz poślubił Rut na zasadzie tzw. prawa lewiratu, czyli prawa wykupu. Stał się dla Rut wykupicielem. Poślubił ją jednak nie tylko ze względu na powinności wynikające z prawa Bożego, ale także dlatego, że ją pokochał. W postaci Rut dostrzegamy archetyp Kościoła, a w postaci Boaza archetyp Chrystusa. Jezus jest wykupicielem Kościoła, tak, jak Boaz był wykupicielem Rut.
Kościół często przyrównywany jest w Biblii do panny młodej, a Chrystus do kochającego ją pana młodego.Ten wspaniały obraz wyrysowany jest także w Księdze Rut. Ta niepozorna, maleńka księga, zaliczana do wczesnych ksiąg historycznych kanonu biblijnego, jest obok proroczej księgi wielkiego ewangelisty Starego Testamentu, Izajasza, najwyraźniejszą zapowiedzią nadejścia Mesjasza - Odkupiciela.
Księga Rut zawiera także wiele innych, bardzo ważnych treści nauczająch. Mówi o tym, że Bóg opiekuje się każdym, kto poddaje się jego kierownictwu, zachęca do posłuszeństwa, pracowitości i starannego wypełniania swoich obowiązków. Rysuje obraz serdecznych stosunków rodzinnych, opartych o wzajmne zrozumienie, wzajemną troskę i miłość. Zawiera pochwałę stanu wdowiego, ukazuje wzorcowe relacje pomiędzy synową i teściową, rzuca snop światła na problem małżeństw mieszanych.
To, że Rut, Moabitka, została żoną Izraelity z pokolenia Judy, i że z tego związku narodził się Obed, ojciec Jessego, dziadek Dawida, ma ogromne znaczenie również dla nas. Już w samej genealogii Jezusa widzimy bowiem sygnał, że przyszedł On nie tylko po to, żeby odkupić Izrael, ale by stać się Zbawicielem i Panem wszystkich narodów.
I księga Samuela
Pierwsza Księga Samuela przedstawia nam historię Izraela od czasów Helego do wstąpienia na tron Dawida. Samuel, ostatni z Sędziów, nie jest jedyną główną postacią obu ksiąg. Pierwsza Księga Samuela opisuje także dzieje pierwszego króla Izraela, Saula
Poselstwo księgi
Chociaż Księgi Samuela są księgami historycznymi, w bardzo barwnym opisie przedstawiają nam całą prawdę o życiu. Szczególnie wiele dowiadujemy się tu o znaczeniu modlitwy w naszym życiu, o ważności i mocy ustawicznej modlitwy we wszelkich życiowych doświadczeniach.
Kluczem do zrozumienia poselstwa Pierwszej Księgi Samuela jest znaczenie imienia Samuela oraz częste występowanie słów: "modlitwa", "błagać", "modlić się", "prosić". Zdumiewające jest nasycenie tej księgi modlitwą. Mogłaby ona stanowić rozprawę o modlitwie; zawiera wiele życiowych przykładów modlitwy. Imię "Samuel" oznacza dosłownie "Bóg wysłuchał" i stanowi pamiątkę wysłuchanej modlitwy. Znajdujemy w tej księdze modlitwę na każdy czas. Dlatego można powiedzieć, że jej myślą przewodnią jest znaczenie modlitwy i jej mocy objawiającej się w każdej chwili życia wierzącego człowieka:
1. Bóg podarował Annie Samuela w odpowiedzi na jej modlitwę.
2. Izrael odnosił zwycięstwa dzięki modlitwie Samuela.
3. Samuel szukał Pana w modlitwie, gdy Izrael odrzucił Boga, jako swego króla i zażądał ziemskiego władcy.
4. Bóg modlącemu się Samuelowi objawiał swoje tajemnice.
5. Samuel podkreśla, że Izrael, nie modląc się, popełnia grzech.
6. Gdy w wyniku swego nieposłuszeństwa zostaje odrzucony Saul, jedną z najtragiczniejszych tego faktu konsekwencji jest to, że Bóg go nie słucha.
Widzimy więc, jak bardzo ważną rolę w życiu każdego człowieka odgrywa rozmowa z Bogiem - modlitwa.
Pierwsza Księga Samuela jest także bogata w pouczenia:
1. Ukazuje cierpienia, jakie niesie z sobą wielożeństwo.
2. Przedstawia niebezpieczeństwa, które mogą wynikać ze zbytniej pobłażliwości ojca.
3. Ostrzega przed praktykowaniem jedynie zewnętrznych form i ceremonii w życiu religijnym.
4. Ostrzega przed niecierpliwością.
5. Przestrzega także przed częściowym tylko posłuszeństwem.
W Pierwszej Księdze Samuela znajdujemy też nauczanie o Duchu Świętym. Widzimy Ducha Świętego jako odnowiciela serc i sprawcę świętego i sprawiedliwego gniewu.
W księdze tej po raz pierwszy został użyty majestatyczny tytuł "Pan Zastępów". Często wspominane jest to imię, które określa Boga Izraela jako Pana całego ludu Bożego. Tutaj też po raz pierwszy występuje imię Mesjasza, "Pomazańca", dosłownie "Jego - Boga - Mesjasza", jak podaje Septuaginta: "Jego Chrystusa".
Druga Księga Samuela
Druga Księga Samuela jest natomiast poświęcona Dawidowi, jego panowaniu, rozwojowi monarchii Dawidowej, kształtowaniu się królestwa i wzrostowi jego potęgi militarnej. Postać Dawida jest tu przedstawiona na tle jego zwycięskich walk wewnętrznych i zewnętrznych. Dawid jest błogosławionym przez Boga, prawdziwym teokratycznym monarchą, nie pozbawionym jednak słabości i upadków.
Księga ta poświęcona jest dziejom króla Dawida. Rozpoczyna się od jego wstąpienia na tron, a następnie przedstawia wydarzenia związane z jego czterdziestoletnim panowaniem.
1. Pierwszą myślą przewodnią jest ta, że cierpliwość jest cnotą, którą Bóg obdarza szczególną łaską. Cierpliwość jest konieczna, by móc cieszyć się wypełnianiem się Bożych obietnic.
2. Drugą główną myśl wyrażają słowa: "Na pewno grzechy wasze będą zauważone". Najwyraźniej myśl ta przedstawiona jest w opisie dziejów Dawida i jego syna Absaloma. Bóg szybko karze za grzech, ale też jest zawsze gotowy, by przebaczyć.
Księgi Królewskie kontynuują narrację Ksiąg Samuela. Opisują dzieje Izraela od ostatnich lat Dawida do niewoli babilońskiej ( 586 r. przed Chrystusem ).
Księgi Królewskie opisują upadek i przyczyny upadku obydwóch królestw. Zawierają też opis działalności proroków, głównie Eliasza i Elizeusza. Pierwsza Księga Królewska opisuje dzieje królów
Druga Księga Królewska
zawiera dzieje Izraela i Judy trwające ok. 300 lat. Zaczyna się od ukazania losów Achaba, a kończy na opisie niewoli narodu izraelskiego
Przesłanie
Księgi Królewskie ukazują Boga jako nieograniczonego władcę.
Bóg kieruje historią Izraela i historią ludzkości w ogóle. Gdy przywódcy i lud są Bogu nieposłuszni, następuje upadek państwa i narodu.
Lud izraelski musi nauczyćsię, że ambicje ziemskich władców nie są tożsame z wolą Bożą, a często wręcz są sprzeczne z nią. Bóg zawsze pragnął być bezpośrednim władcą Izraela. Izraelici zażądali jednak ziemskiego króla, i Samuel namaścił im na króla Saula. Potem królem został Dawid. Księgi Królewskie relacjonują dalsze dzieje Izraela, opisując rządy władców Izraela i Judy z linii Dawida.
Często powtarzają się w Księgach Królewskich słowa: "Jak twój ojciec Dawid". Dawid stanowił jak gdyby wzorzec, ludzki, niedoskonały wzorzec władcy. Kolejni królowie z linii Dawida nie potrafili dorosnąć nawet do tej, "Dawidowej" miary, a co dopiero do miary Bożej.
Każdy przywódca, który nie boi się Boga i chce realizować swoje własne plany, swoje własne ambicje, prowadzi naród do zguby. Izrael rozwijał się, gdy był wierny Bogu. Gdy odwracał się od Boga - upadał.
Boże postanowienia dotyczące rządzenia państwem, służby świątynnej i moralności zostały przez ludzi wypaczone, okaleczone. Przeciwstawiając się złu i ostrzegając, Pan posłał "mężów Bożych", takich jak Eliasz i Elizeusz. Mieli oni doprowadzić lud do Pana. Izrael okazał się nieposłuszny. Wtedy zapłonął gniew Pana i lud wpadł w ręce wrogów.
Ostateczny ratunek może przynieść Izraelowi jedynie Wybawiciel, Mesjasz.
Historia ludu izraelskiego jest w głębokim sensie historią każdego człowieka. Człowiek z natury jest Bogu nieposłuszny, postępuje samowolnie, co prowadzi go do upadku. Jedynie Boża łaska, wielka Boża miłość, okazana ludzkości w Jezusie Chrystusie, może odmienić los jednostki, narodu i całej ludzkości.
Księgi kronik
W swojej zasadniczej części Księgi Samuela i Księgi Królewskie: od rządów Saula, a potem Dawida i Salomona, aż po upadek państwa i niewolę babilońską.Są one jakby uzupełnieniem, dopełnieniem obrazu, wyrysowanego w innych księgach historycznych Starego Testamentu.
Znajdujemy w Księgach Kronik wiele szczegółów, które w innych księgach Starego Testamentu zostały opuszczone.
Wziąwszy pod uwagę fakt, że w początkowych rozdziałach I Księgi Kronik zamieszczone są genealogie, rozpoczynające się od pierwszego człowieka, Adama, Księgi Kronik opisują dzieje całej ludzkości, początki Narodu Wybranego, okres rozkwitu i upadku Królestwa Izraela, aż do zakończenia niewoli babilońskiej w r. 538 przed Chrystusem.
W Księgach Kronik inaczej są rozłożone akcenty, inaczej uwypuklone poszczególne wydarzenia czy fakty. Niektóre szczegóły są ukazane jak gdyby przez szkło powiększające, a inne kwestie, omówione wcześniej szeroko, są zupełnie pominięte.
Na przykład: w Księgach Kronik szczegółowo opisane jest panowanie Dawida, a więc okres wzrostu potęgi Królestwa Izraela. Jednak pominięte są tu wydarzenia, które były bardzo poważnymi błędami wielkiego króla; nie ma tu relacji o cudzołóstwie Dawida z Batszebą i o zamordowaniu jej męża Uriasza. Księgi Kronik nie opisują grzechu Dawida. Dlaczego? Gdyż Bóg przebaczył Dawidowi wtedy, gdy król ukorzył się przed Nim i błagał o łaskę. A gdy Bóg przebacza, nie wspomina już więcej grzechu, jak gdyby wymazuje go z rejestru.
Poza tym, Księgi Kronik ukazują historię Narodu Wybranego z innej perspektywy niż Księgi Samuela i Księgi Królewskie. Opisują historię Izraela z Bożego punktu widzenia - jako ważnej części historii zbawienia, części Bożego planu ratowania człowieka dzięki nadejściu Mesjasza - Zbawiciela. Dlatego też Księgi Kronik w ogóle pomijają historię królestwa północnego, opisując, po rozbiciu Izraela na dwie części, tylko dzieje królestwa południowego, judzkiego, ze stolicą w Jerozolimie, gdzie na tronie zasiadali królowie z mesjańskiej linii Dawida.
Mówiąc obrazowo: historia Izraela jest ukazana w Księgach Królewskich z perspektywy tronu, podczas gdy Księgi Kronik opisują tę historię z perspektywy ołtarza. W Księgach Królewskich w centrum wydarzeń znajduje się pałac królewski, w Księgach Kronik - świątynia. Księgi Królewskie ukazują nam polityczny aspekt historii narodu izraelskiego, Księgi Kronik - aspekt religijny.
Księga Ezdrasza
Z Księgi Ezdrasza wypływa nauka, że Słowo Boże odgrywa decydującą rolę we wszystkich dziedzinach życia ludu Bożego: w sferze religijnej, społecznej, ekonomicznej i politycznej.
Księga Ezdrasza podejmuje opowieść o dziejach ludu izraelskiego w miejscu, w którym zakończyły ją Księgi Kronik. Po upadku Jerozolimy lud judzki na okres siedemdziesięciu lat został uprowadzony do niewoli babilońskiej. Wcześniej podbite i zniewolone zostało królestwo północne, zamieszkiwane przez dziesięć północnych plemion izraelskich. Cały naród wybrany został więc zniewolony i wysiedlony z Ziemi Obiecanej. Na okres ponad pół wieku przestało istnieć państwo żydowskie. Była to Boża kara za nieposłuszeństwo narodu wybranego wzgledem Pana.
Struktura księgi
Księgę Ezdrasza można podzielić na dwie główne części.
W pierwszej z nich, obejmującej sześć początkowych rozdziałów, opisany jest powrót Izraelitów z niewoli babilońskiej do ojczyzny, pod kierunkiem Zorobabela. Do Jerozolimy powróciło wtedy około pięćdziesięciu tysięcy Żydów. Druga część Księgi Ezdrasza, obejmująca rozdziały od siódmego do dziesiątego, opisuje powrót do Jerozolimy następnych dwóch tysięcy repatriantów żydowskich, prowadzonych przez Ezdrasza.
Proroctwo i historia
Opowieść Księgi Ezdrasza rozpoczyna się od obwieszczenia, iż król perski, Cyrus, wydał dekret, zezwalający Żydom odbudować świątynię w Jerozolimie. Królowie perscy ze względów politycznych odbudowywali i innym narodom ich świątynie. Ale zdumiewa fakt, że Cyrus stwierdza, iż to sam Bóg rozkazał mu zbudować świątynię w Jerozolimie. I dodaje, że to zrządzeniem Boga on, jako król perski, stał się władcą wielu państw.
Cyrus obwieścił na piśmie co następuje: "Tak mówi Cyrus, król perski: Wszystkie państwa ziemi dał mi Pan, Bóg niebios. I On mi rozkazał zbudować Mu dom w Jerozolimie..."
Te słowa dekretu króla perskiego mogą zdumiewać. Ale o Cyrusie prorokował już Izajasz. W 44. rozdziale proroctw Izajasza znajdujemy takie słowa: "Tak mówi Pan, Twój Odkupiciel (...) Ja mówię o Cyrusie: "Mój Pasterz", i spełni on wszystkie moje pragnienia, mówiąc do Jeruzalem: "Niech cię odbudują!", i do świątyni: "Wznieś się z fundamentów!"
Izajasz zapowiedział więc to, że król perski, Cyrus, zezwoli Izraelitom na powrót do Judei i na odbudowę Jerozolimy i świątyni. Cyrus był perskim królem w latach 559 - 529 p.n.e., a więc rządził przez 30 lat w drugiej połowieVI wieku przed Chrystusem. Po zdobyciu Babilonu zezwolił w r. 538 na powrót Izraelitów do Jerozolimy. I o tym pisze teraz Ezdrasz. Proroctwo Izajasza wypełniło się. Bez wątpienia - to z woli Boga Cyrus wydał dekret o takiej treści. Ale w proroctwie Izajasza zawarte były jeszcze inne, zdumiewające słowa. W 45 r. Księgi proroctw Izajasza czytamy: " Tak mówi Pan o swym pomazańcu Cyrusie: "Ja mocno ująłem go za prawicę, aby ujarzmić przed nim narody i królom odpiąć broń od pasa, aby otworzyć przed nim podwoje, żeby się bramy nie zatrzasnęły..."
A więc to żywy Bóg błogosławił Cyrusowi. Został mu nadany nawet zaszczytny tytuł "pomazańca Pańskiego", tytuł, który przysługiwał dawniej tylko królom izraelskim lub judzkim. Cyrusowi został on nadany ze względu na wybór Boga, który z niego uczynił narzędzie do wykonania swych planów.
Ale w jaki sposób doszło do poznania przez króla perskiego żywego Boga, Pana Izraela? Prawdopodobnie do wiary w Boga przywiódł Cyrusa Daniel, który za panowania Cyrusa pełnił w jego królestwie funkcję porównywalną z dzisiejszym stanowiskiem premiera.To z pewnością Daniel zaświadczył Cyrusowi o prawdziwym, żywym Bogu. Cyrus wiedział , co robi, wydając dekret zezwalający Izraelitom na odbudowę świątyni jerozolimskiej. Wiedział, że jest narzędziem w ręku Boga, że postępuje zgodnie z wolą żywego Boga.
To za rządów Cyrusa Daniel wypowiedział niektóre ze swoich wielkich proroctw, w tym proroctwo o 70-ciu tygodniach, dotyczące Izraela. Proroctwa Daniela wypełniły i wypełniają się. To samo dotyczy proroctw Izajasza. Niemal jedna czwarta treści Pisma Świętego ma charakter profetyczny. Wielka część proroctw biblijnych już się wypełniła. Ponad trzysta proroctw biblijnych dotyczących pierwszego przyjścia Chrystusa wypełniło się w sposób literalny. Jest też, jak stwierdzają bibliści, ponad trzysta proroctw, dotyczących drugiego przyjścia Chrystusa. I te proroctwa z pewnością się wypełnią.
Początek księgi Ezdrasza zawiera jedną małą cząsteczkę proroctw biblijnych, upewniających nas w tym, że Słowo Boga jest Prawdą. Siedemdziesiąt lat niewoli babilońskiej minęło, król perski Cyrus wydał dekret zgodny z wolą Boga i dzieci Izraela mogły powrócić do Jerozolimy, by odbudować świątynię Pana.
Księga Nehemiasza
Księga Ezdrasza opisuje odbudowę świątyni jerozolimskiej, Księga Nehemiasza natomiast koncentruje naszą uwagę na odbudowie murów obronnych Jerozolimy. W Księdze Ezdrasza ukazany jest religijny aspekt powrotu ludu izraelskiego z niewoli babilońskiej do ojczyzny, natomiast Księga Nehemiasza ukazuje polityczną stronę tego wydarzenia.
Ezdrasz był kapłanem, Nehemiasz osobą świecką. Nehemiasz miał wysoką pozycję społeczną w królestwie potężnego władcy perskiego Artakserksesa, ale jego serce ukochało Boży lud i Jerozolimę, miasto w którym w sposób szczególny działa żywy Bóg, Pan Izraela.
Znaczenie księgi
Chronologicznie Księga Nehemiasza jest ostatnią księgą historyczną Starego Testamentu. Doprowadza ona historię Izraela najdalej; w Starym Testamencie nie ma opisu wydarzeń z dziejów Izraela, które miałyby miejsce później.
Gdy mówimy o czasie historycznym wydarzeń opisanych przez autora Księgi Nehemiasza, to przypomnijmy, że podobnie jak księga Ezdrasza, relacjonuje ona powrót Izraelitów do Jerozolimy po siedemdziesięciu latach niewoli babilońskiej. Z tym jednak, że w Księdze Ezdrasza opisany jest powrót pierwszej grupy żydowskich repatriantów do Jerozolimy, pod wodzą Zorobabela, a potem, po kilkudziesięciu latach, wyprawa drugiej grupy wysiedleńców, prowadzonych przez Ezdrasza. Natomiast Nehemiasz przybył do Jerozolimy około piętnastu lat później, niż Ezdrasz.
Odstępy czasowe, dzielące te wydarzenia, podawane są przez historyków w przybliżeniu, ale ich chronologia jest niepodważalna i wyznaczają one kolejne etapy dziejów narodu wybranego.
Księga Nehemiasza ma związek z proroctwem Daniela o "siedemdziesięciu tygodniach", w którym to proroctwie zawarta była przepowiednia przyszłych losów ludu Bożego. Czas historyczny okresu objętego przez proroctwo Daniela biegnie właśnie od wydarzeń opisanych w Księdze Nehemiasza. Daniel prorokował: "Od chwili, kiedy wypowiedziano słowo, że nastąpi powrót i zostanie odbudowana Jerozolima, do Władcy - Pomazańca - siedem tygodni i sześćdziesiąt dwa tygodnie; zostaną odbudowane dziedziniec i wał, w czasach
jednak pełnych ucisku"( Daniel 9, 25).
Kluczowe wersety
"I oto, gdy to usłyszałem, usiadłem, płakałem i trapiłem się całymi dniami, pościłem i modliłem się w obecności Boga niebios." ( 1, 4 )
"Wyprawiłem do nich posłańców z taką odpowiedzią: Wykonuję wielką pracę i nie mogę zejść. Bowiem stanęłaby ta praca, gdybym ją musiał opuścić, aby zejść do was." ( 6, 3 )
Księga Tobiasza
Opowiadanie o rodzinie izraelskiej uprowadzonej do Niniwy
Są trzy księgi w Starym Testamencie, które wprawdzie poruszają tematykę historyczną, znaną w innych księgach, ale historycznymi w znaczeniu przyjętym zarówno przez żydów jak i chrześcijan nie są. Bowiem cechuje je swobodne potraktowanie tła historycznego i wydarzeń, ograniczają swą tematykę do losów jednej osoby lub rodziny. Jednak kunsztowna forma literacka wywoduje, że cieszą się one ogromnym zainteresowaniem czytających. Uczeni zaliczają je do specjalnego działu ksiąg historyczno-dydaktycznych. Są to Księga Tobiasza, Judyty i Estery.
Księga Tobiasza nazwę swą bierze od dwóch bohaterów o tym samym imieniu. Język grecki trochę ich odróżnia ojca nazywa Tobit, a syna Tobiasz, obydwa jednak określenia Są brzmieniem tego samego imienia hebrajskiego Tobijahu, co równa się Jahwe jest moim dobrem. Księgę zaczyna autobiograficzna relacja Tobiasza – ojca, który znalazł się w Niniwie na skutek deportacji asyryjskiej w 734 r za Salmanasara asyryjskiego. Wierny Bogu i Jego prawu zarówno w ziemi ojców jak i w niewoli. Dzięki względom u króla dochodzi do bogactwa, co pozwala mu na użyczenie pożyczki Gabelowi z Rages w Medii. Tobiasz nie popada w niewierność, nawet gdy spotykają go nieszczęścia, jak utrata wzroku i majątku oraz brak zrozumienia nawet ze strony najbliższych. Kiedy spotykają go zniewagi od własnej żony, wówczas prosi Boga o śmierć. Równolegle autor zarysowuje drugą historię Sary, córki Raguela, która w Ekbatanie doznaje zniewag ze strony służącej. Ona również modli się do Boga. Obydwie modlitwy zostają wysłuchane i Pan Bóg zsyła archanioła Rafała, który jako przewodnik towarzyszy w podróży młodemu Tobiaszowi, chroniąc go przed niebezpieczeństwami, dostarczając lekarstwo przeciw ślepocie ojca oraz zachęcając do poślubienia ręki Sary. Tobiasz poślubia Sarę, dzięki radom Rafała niweczy zasadzki demona i wracając do rodziców przywraca wzrok ojcu pomazując oczy żółcią ryby. Rafał daje się poznać i znika a ojciec Tobiasz wspaniałym hymnem dziękuje Bogu. Umiera w wieku 158 lat, a syn jego przed swoją śmiercią przeżywa upadek Niniwy ( było to w 612 roku przed Chrystusem). Wiele można by powiedzieć na temat języka i rodzaju literackiego, czasu powstania i w końcu myśli teologicznej,księgi.
Księga Judyty
Niezwykłe zwycięstwo Żydów nad potężniejszymi wojskami asyryjskimi odniesione za sprawą Judyty
Księga Judyty nazwę otrzymała od imienia głównej bohaterki opowiadania. Judyta po hebrajsku jehudit = Judejska. Nie zachował się tekst hebrajki, a podstawą tłumaczeń stał się tekst Grecji Septuaginty ( najstarszego pochodzącego z III w. przed Chr. tłumaczenia greckiego Biblii). Zapoznajmy się po krótce z najważniejszymi wątkami treści księgi, by móc później się nią zachwycić. Król Asyrii Nabuchodonozor wezwał podległe sobie narody do walki z Arfaksadem. Narody Zachodu odrzuciły to wezwanie, a w odpowiedzi na to Nabuchodonozor wysyła ogromna armię pod wodzą Holofernesa, którego okrucieństwo przyprowadza do uległości wszystkie narody z wyjątkiem Judy. Wkrótce armia wroga staje pod maleńką twierdzą górską Betulią, jedyną na drodze do Jerozolimy. Oblężenie trwa 34 dni, w końcu wycieńczeni głodem i brakiem wody obrońcy postanawiają poddać miasto. Jednak postawa pobożnej, dzielnej wdowy Judyty ratuje mieszkańców. Judyta udaje się do obozu wroga, zdobywa przychylność wodza, następnie podstępem mordując Holofernesa doprowadza do paniki w szeregach okupantów, co staje się powodem zwycięstwa obrońców nad nimi. Choć wiele w tej księdze nieścisłości historycznych, nie o kronikę tu chodzi, lecz o teologiczną refleksję pobożnego autora. Nabuchodonozor to symbol wroga Żydów z czasów powstania księgi i w ogóle symbol wszelkich wrogów narodu wybranego. Autorowi nie chodziło o przedstawienie pojedynczego epizodu z historii, o którym tak naprawdę nic pewnego nie wiadomo, lecz o przedstawienie ogólnego sensu historii, jako zmagania z potęgami świata, który jest wrogiem Boga.
Księga Estery
Estera, w czasach panowania perskiego, skutecznie broni swój naród przed prześladowaniem Księga Estery przestawia jak poprzednie dwie wątek być może historyczny ale o szerszym teologicznym znaczeniu. Podczas wielkiej uczty wielmożów perskich królowa Waszti odmówiła wejścia do ucztujących i za to odsunięto ją od tronu, a jej miejsce zajęła Żydówka Estera. Niemal w tym samym czasie jej opiekun i stryj Mardocheusz ratuje życie władcy. Staje się to przyczyną zawiści wezyra Amana, który szukając zemsty na Mardocheuszu doprowadza do powstania planów eksterminacji wszystkich Żydów. Termin wyznaczono losem. Wówczas Estera, nakłoniona przez stryja podejmuje się wstawiennictwa u króla i ratuje Żydów od zagłady. Na pamiątkę zostaje ustanowione święto Purim (losów).
Choć w tekście Biblii hebrajskiej nigdzie nie jest wymienione imię Boga, nawet tam, gdzie powinno ono być, gdy np., Mardocheusz mówi, że ratunek dla Żydów przyjdzie z innego miejsca, nie świadczy to o braku wiary w Boga, lecz przeciwnie, o skrupulatnej czci Jego imienia, powodującej obawę wymawiania Go bez szacunku, co mogłoby się zdarzyć przy czytaniu księgi w to radosne święto Purim.
Księga Tobiasza,Judyty,Estery
Są trzy księgi w Starym Testamencie, które wprawdzie poruszają tematykę historyczną, znaną w innych księgach, ale historycznymi w znaczeniu przyjętym zarówno przez żydów jak i chrześcijan nie są. Bowiem cechuje je swobodne potraktowanie tła historycznego i wydarzeń, ograniczają swą tematykę do losów jednej osoby lub rodziny. Jednak kunsztowna forma literacka wywoduje, że cieszą się one ogromnym zainteresowaniem czytających. Uczeni zaliczają je do specjalnego działu ksiąg historyczno-dydaktycznych. Są to Księga Tobiasza, Judyty i Estery.
Księga Tobiasza nazwę swą bierze od dwóch bohaterów o tym samym imieniu. Język grecki trochę ich odróżnia ojca nazywa Tobit, a syna Tobiasz, obydwa jednak określenia Są brzmieniem tego samego imienia hebrajskiego Tobijahu, co równa się Jahwe jest moim dobrem. Księgę zaczyna autobiograficzna relacja Tobiasza – ojca, który znalazł się w Niniwie na skutek deportacji asyryjskiej w 734 r za Salmanasara asyryjskiego. Wierny Bogu i Jego prawu zarówno w ziemi ojców jak i w niewoli. Dzięki względom u króla dochodzi do bogactwa, co pozwala mu na użyczenie pożyczki Gabelowi z Rages w Medii. Tobiasz nie popada w niewierność, nawet gdy spotykają go nieszczęścia, jak utrata wzroku i majątku oraz brak zrozumienia nawet ze strony najbliższych. Kiedy spotykają go zniewagi od własnej żony, wówczas prosi Boga o śmierć. Równolegle autor zarysowuje drugą historię Sary, córki Raguela, która w Ekbatanie doznaje zniewag ze strony służącej. Ona również modli się do Boga. Obydwie modlitwy zostają wysłuchane i Pan Bóg zsyła archanioła Rafała, który jako przewodnik towarzyszy w podróży młodemu Tobiaszowi, chroniąc go przed niebezpieczeństwami, dostarczając lekarstwo przeciw ślepocie ojca oraz zachęcając do poślubienia ręki Sary. Tobiasz poślubia Sarę, dzięki radom Rafała niweczy zasadzki demona i wracając do rodziców przywraca wzrok ojcu pomazując oczy żółcią ryby. Rafał daje się poznać i znika a ojciec Tobiasz wspaniałym hymnem dziękuje Bogu. Umiera w wieku 158 lat, a syn jego przed swoją śmiercią przeżywa upadek Niniwy ( było to w 612 roku przed Chrystusem). Wiele można by powiedzieć na temat języka i rodzaju literackiego, czasu powstania i w końcu myśli teologicznej księgi, ale to już w czasie audycji.
Księga Judyty nazwę otrzymała od imienia głównej bohaterki opowiadania. Judyta po hebrajsku jehudit = Judejska. Nie zachował się tekst hebrajki, a podstawą tłumaczeń stał się tekst Grecji Septuaginty ( najstarszego pochodzącego z III w. przed Chr. tłumaczenia greckiego Biblii). Zapoznajmy się po krótce z najważniejszymi wątkami treści księgi, by móc później się nią zachwycić. Król Asyrii Nabuchodonozor wezwał podległe sobie narody do walki z Arfaksadem. Narody Zachodu odrzuciły to wezwanie, a w odpowiedzi na to Nabuchodonozor wysyła ogromna armię pod wodzą Holofernesa, którego okrucieństwo przyprowadza do uległości wszystkie narody z wyjątkiem Judy. Wkrótce armia wroga staje pod maleńką twierdzą górską Betulią, jedyną na drodze do Jerozolimy. Oblężenie trwa 34 dni, w końcu wycieńczeni głodem i brakiem wody obrońcy postanawiają poddać miasto. Jednak postawa pobożnej, dzielnej wdowy Judyty ratuje mieszkańców. Judyta udaje się do obozu wroga, zdobywa przychylność wodza, następnie podstępem mordując Holofernesa doprowadza do paniki w szeregach okupantów, co staje się powodem zwycięstwa obrońców nad nimi. Choć wiele w tej księdze nieścisłości historycznych, nie o kronikę tu chodzi, lecz o teologiczną refleksję pobożnego autora. Nabuchodonozor to symbol wroga Żydów z czasów powstania księgi i w ogóle symbol wszelkich wrogów narodu wybranego. Autorowi nie chodziło o przedstawienie pojedynczego epizodu z historii, o którym tak naprawdę nic pewnego nie wiadomo, lecz o przedstawienie ogólnego sensu historii, jako zmagania z potęgami świata, który jest wrogiem Boga.
Księga Estery przestawia jak poprzednie dwie wątek być może historyczny ale o szerszym teologicznym znaczeniu. Podczas wielkiej uczty wielmożów perskich królowa Waszti odmówiła wejścia do ucztujących i za to odsunięto ją od tronu, a jej miejsce zajęła Żydówka Estera. Niemal w tym samym czasie jej opiekun i stryj Mardocheusz ratuje życie władcy. Staje się to przyczyną zawiści wezyra Amana, który szukając zemsty na Mardocheuszu doprowadza do powstania planów eksterminacji wszystkich Żydów. Termin wyznaczono losem. Wówczas Estera, nakłoniona przez stryja podejmuje się wstawiennictwa u króla i ratuje Żydów od zagłady. Na pamiątkę zostaje ustanowione święto Purim (losów).
Choć w tekście Biblii hebrajskiej nigdzie nie jest wymienione imię Boga, nawet tam, gdzie powinno ono być, gdy np., Mardocheusz mówi, że ratunek dla Żydów przyjdzie z innego miejsca, nie świadczy to o braku wiary w Boga, lecz przeciwnie, o skrupulatnej czci Jego imienia, powodującej obawę wymawiania Go bez szacunku, co mogłoby się zdarzyć przy czytaniu księgi w to radosne święto Purim.