SYGBAŁY BIO III KOŁO CWICZENIA

Słuchowe potencjały wywołane

Słuchowe potencjały wywołane (ang. Auditory Evoked Potentials,AEP) – sygnały elektryczne powstające na kolejnych piętrach drogi słuchowej, w odpowiedzi na bodziec dźwiękowy. Rejestrowane są na powierzchni czaszki, błony bębenkowej, w uchu środkowym lub bezpośrednio na powierzchni pnia mózgu.

Do rejestracji potencjałów wywołanych, w jednej opcji, używane są elektrody powierzchniowe, które umieszczone są w określonych miejscach skóry na głowie.Przed przyklejeniem elektrody, skórę należy odtłuścić, a dla zmniejszenia oporności przetrzeć pastą oczyszczającą. Badanie poszczególnych potencjałów odbywa się według standardowych schematów. Elektrody rejestrujące poszczególne potencjały są przyklejone do skóry odpowiednim obszarze głowy.

W trakcie badania pacjent leży. Bodźce słuchowe przekazywane są przez słuchawkę do każdego ucha osobno. Natężenie dźwięku dopiera się dla każdego ucha indywidualnie i powinno ono przekraczać o 60 dB próg słyszalności. Bodziec dźwiękowy powtarzany jest 3000 razy.

Wzrokowe potencjały wywołane

Wzrokowe potencjały wywołane (ang. visual evoked potential- VEP)-potencjały wywołane rejestrowane z powierzchni głowy w trakcie stymulacji osoby badanej bodźcem wzrokowym. Może być nim błysk światła lub pojawiająca się w polu widzenia czarno-biała szachownica o rytmicznie zmieniających się polach (czarne zmieniają się na białe np. co sekundę).

Rejestracja jak wyżej

VEP rejestruje się z powierzchni głowy położonej nad korą wzrokową, czyli w okolicy potylicznej. Badanie wzrokowych potencjałów wywołanych jest jedną z niewielu obiektywnych metod badania wzroku pacjenta poprzez rejestrację potencjałów elektrycznych powstających podczas przechodzenia sygnałów od siatkówki do mózgu drogą wzrokową

Pacjent siedzi ok 1.5m przed monitorem telewizyjnym. Badanie prowadzi się dla każdego oka oddzielnie. Bodźcem pobudzającym są błyski ekranu oraz wzorzec zmieniającej się szachownicy. Bodziec powtarzany jest dla każdego oka 200 razy.

Elektrookulogram

Elektrookulogram (EOG) - metoda diagnostyczna polegająca na zapisie potencjału spoczynkowego w pobliżu gałek ocznych. Badanie to stosuje się w diagnostyce okulistycznej i detekcji ruchu oczu^[1]

W tym celu wykrycia ruchu oczu do skóry około oka, przyklejane są elektrody mierzące potencjał. Oko, ze względu na swoją budowę, można uznać za dipol elektryczny, przy czym ładunek ujemny jest z „tyłu” oka, bliżej mózgu. Przy poruszaniu okiem, zmienia się rozłożenie ładunku, co można rejestrować przy pomocy wspomnianych elektrod.

Badanie ruchu gałek ocznych jest wykorzystywana w dziedzinie zwanejneuromarketing w celu zbadania, na co osoba poddana badaniu zwraca uwagę przy wyświetlaniu jej reklamy lub pokazywaniu strony internetowej.

Elektroretinogram

ERG jest rejestrownym potencjałem elektrycznym wywołanym przez blysk światła i odbieranym w pewnej odległości, to znaczy z rógówki.

Badanie ma na celu ocenę funkcji siatkówki poprzez pomiar potencjału czynnościowego wywaywanego bodźcem o odpowiednim natężeniu. Jest to jedno z nielicznych w okulistyce obiektywnych badań opisujących czynność części oka( siatkówki) , oznacza to że pacjent ma bardzo niewielki wpływ na jego ostateczny wynik.

Badanie wymaga rozszerzenia źrenic i trwa około 60-90 minut. W trakcie zapisu tworzą go różne składowe(fale), które powstają w różnych warstwach siatkówki odzwierciedlając wywołany światłem potencjał. Kształt i wielkość fal ERG zależą od intensywności i długości fali świetlnej oraz od systemu rejestrującego. Ponieważ fala a i b pochodzą od elementów siatkówki położonych w jej różnych warstwach ( zewnętrznej i wewnętrznej), na podstawie ich analizy można ocenić stan różnych warstw siatkówki.

Audiometria tonalna

Audiometria tonalna (ang. Pure Tone Audiometry, PTA) – jedna z najczęściej stosowanych metod subiektywnego badania słuchu. Jej głównym celem jest ocena progu słyszenia, pozwalająca określić rodzaj oraz stopień upośledzenia tego zmysłu.

W audiometrii tonalnej badanie słuchu polega na pomiarze przy przewodnictwie powietrznym lub kostnym, ubytku słuchu dla tonówsinusoidalnych o różnych częstotliwościach. Wyniki są prezentowane w postaci krzywych – audiogramów, które przedstawiają próg słyszenia.Próg słyszenia jest określany poprzez stopniowe wzmacnianie tonu – metoda wstępująca, lub przez jego osłabienie – metoda zstępująca. Pasmo częstotliwości w jakim przez najmniejszą wartość słyszalnego tonu pozwala się wyznaczyć próg słyszenia utrzymuje się w przedziale od 250 Hz do 8 kHz.

Osoba wykonująca badanie (laryngolog, audiolog, wykwalifikowana pielęgniarka, protetyk słuchu), zaprasza do specjalnej, wyciszonej kabiny pomiarowej, gdzie badanemu zakładane są słuchawki oraz otrzymuje on tzw. przycisk odpowiedzi. Do ucha podawany jest ton pomiarowy o ściśle określonym natężeniu i częstotliwości. Zadanie pacjenta polega na sygnalizowaniu przez naciśnięcie przycisku, poziomu, przy którym zaczyna słyszeć jakikolwiek dźwięk. Po każdej odpowiedzi oznaczającej zasłyszany dźwięk, osoba badająca zmniejsza głośność. W ten sposób oznaczany jest najcichszy sygnał słyszany przez badanego. Po wykonaniu badania dla jednego ucha, jest ono powtarzane dla ucha przeciwnego.

Za pomocą audiometrów tonu prostego można wykonać najprostsze badania progowe, jak również badania nadprogowe mające na celu sprawdzenie zachowania słuchu przy wyższych poziomach natężenia dźwięku.

Elektrokochleografia

Metoda obiektywnego badania słuchu polegająca na pomiarze potencjałów elektrycznych ślimaka, powstających pod wpływem bodźca dźwiękowego.

Jest badaniem słuchu polegającym na wykonaniu pomiaru potencjału elektrycznego w uchu środkowym, będącego wynikiem stymulacji dźwiękowej. Badanie to pozwala stwierdzić, czy w uchu środkowym, a dokładnie w ślimaku, ćisnienie płynu nie jest zbyt wysokie. Zbyt wysokie ciśnienie endolimfy(śródchłonki), czyli płynu wypełniającego kanał ślimaka może wywoływać takie objawy, jak niedosłyszenie, zawroty głowy i szumy uszne i uczucie rozpierania w uchu.

Badanie trwa około 40 minut. U pacjenta poddawanego elektrokochleografii do skóry głowy przymocowywuje się kilka elektrodm, a w kanaliku badanego ucha umieszcza sie niewielki mikrofon i słuchawke. Podczas całego badania pacjent powienien się starać zrelaksować, gdyż napięcie może spowolnić proces pomiaru. Od chorego nie oczekuje się żadnej reakcji. Jego zadaniem jest jedynie rozluźnienie i pozostanie w bezruchu.

Podczas EcoG z mikrofonu w uchu chorego dopiega klikający dźwięk. Audiolog dokonuje pomiaru rekacji na wysyłane bodźce za pomocą komputera który je filtruje i ocenia. Dzięki temu jest możliwa ocena aktywności neuronów w ślimaku. Audiolog wyszukuje w zebranych pomiarach dużych kształtów fal EcochG, złożonych z 2 komponentów: potencjału czynności (AP) i potenchału dodatniego (SP). Obie te składowe są bezpośrednią odpowiedziąna stymulowanie ślimaka bodźcami.

EcoG jest badaniem obiektywnym, co ozacza że w jego przebiegu nie polega się na subiektywnej ocenie wysyłanych bodźców, dokonywanej przez pacjenta. Może być przeprowadzona gdy chory jest nieprzytomny.

Elektrolfaktografia

Metoda badań narządu węchu polegająca na rejestracji bioelektrycznej czynności neuronów drogi węchowej- od nabłonka węchowego do mózgu- w czasie percepcji zapachu.

Błona komórkowa neuronów zawiera wyspecjalizowane białka, w tym receptory cząsteczek odorantów i kanały jonowe. Przez otwarte kanały dyfundują- zgodnie z gradientem stężeń- takie jony jak sód, potas, chlor, wapń. Powoduje to zmiany elektrycznego potencjału błony. Jeżeli zostaje osiągnięty potencjał progowy, powstaje potencjał czynnościowy po utworzeniu kompleksu receptor- odorant.

Elektrody umieszcza się w określonych miejcach nabłonka węchowego człowieka. Obecnie, dzieki udoskonaleniom sprzetu np miniaturyzacji sond i endoskopów, badania mogą być prowadzone bez znieczulenia. Stwierdzono również, że podobne zapisy EOG można otrzymać umieszczając elektrody pomiarowe u nasady nosa(EOG nieinzwazyjne).

W czasie badań EOG są rejestrowane zmiany, jakim ulega zapis EEG mózgu pacjenta w czasie wąchania prezentowanych próbek(zapis OERP). W celu zarejstrowania potencjałów wywołanych przez bodźce zapachowe elektrody umieszcza się na skórze głowy w okolicy ciemieniowej i wyspy. Bodźce muszą być powtarzane wielokrotnie, co powoduje że OERP jest długotrwałe.

Elektrogustometria

Przy badaniu smaków rozróżniamy metody ilościowe i jakościowe. W ilościowym badaniu określamy próg smakowy, którym jest najmniejsze stężenie bodźca zdolne do wywołania odczucia smaku.

Metoda ilościowa może byc swoista, oparta na dawkowaniu odpowiednich stężeń znanych substancji wywołujących 1 z 5 smaków, jak i nieswoista, oparta na stymulacji elektrycznej( elektrogustometria- wyznaczająca próg pobudliwości smakowej jako funkcję natężenia bodźca poprzez stymulowanie impuslami prądu elektrycznego okolic odpowiednich kubków smakowych).

Elektrogustometria polega na wyznaczaniu progu percepcji smaku w chwili przepływu prądu elektrycznego w rejonach jamy ustnej wrażliwej na bodźce smakowe,a wieć zaopatrzonej w kubki smakowe.

W tym badaniu elektroda diagnistyczna( anoda) styka się z językiem (najwrażliwszy jest koniuszek), natomiast elektroda odniesienia(bierna) trzymana jest przez pacjenta w ręku lub leży na nadgarstku lub podbródku.

Badanie fizykalne

Badanie fizykalne (przedmiotowe) – część badania lekarskiego oraz pielęgniarskiego składająca się z oglądania (łac. obductio), omacywania(łac. palpatio), opukiwania (łac. percussio) i osłuchiwania (łac.auscultatio). Może dotyczyć struktur anatomicznych ciała lub też ich funkcji. Wynik badania przedmiotowego może być opisem słownym bądź pomiarem tzw. antropomentrycznym wyrażonym w jednostkach układu metrycznego.

Osłuchiwaniem badane są szmery/dźwięki powstające w narządach wewnętrznych układu oddechowego podczas wzburzonego przepływu powietrza poprzez ukłąd oskrzeli, oskrzelików i pęcherzyków. Do osłuchiwania służy stetoskop.

4 typy szmerów: oddechowy pęcherzykowy, oddechowy oskrzelowy , szmer nieoznaczony i szmer oddechowy dodatkowy.

Szmer oddechowy pęcherzykowy: nad zdrowym płucem, podczas wdechu (jak zgłoska „f”).I w 1/5 wydechu gdy brzmi jak szmer między „f” a „h”. Szmer ten jest wywołany wdechowym rozszerzeniem płuca. Powstaje na skutek roszerzenia się i wypełnienia powetrzem prawidłowcyh pęcherzyków płucnych.

Szmer oddechowy oskrzelowy wysłuchuje się w zdrowych płucach powyżej górnej części mostka. Przypomina on swoim charakterem szmer powstajacy przy przedłuzonej fonacji litery h. Słyszalny w fazie wydechu i wdechu.

Stetoskop tradycyjny i elektroniczny

Tradycyjny-Przyrząd diagnostyczny stosowany w medycynie, służący do osłuchiwania pacjenta, głównie jego klatki piersiowej, serca i jamy brzusznej.

Elektroniczny- posiada wysokiej jakości wbudowany w głowicę mikrofon. Do cyfrowej rejestracji szmerów oddechowych. Pozwalają one na rejestrację kilkusekundowych sygnałów i ich trasnmisję do komputera za pośrednictwem podczerwieni lub bluetooth. Są wyposażone w technologie aktywnej redukcji hałasu. Technologia ta polega na tłumieniu niepożądanych zakłóceń dźwiękowych poprzez dodawanie tego samego sygnału w fazie przeciwnej.

Oscylogram w badaniu oddychania

Oscyloskop – przyrządelektronicznysłużący do obserwowania, obrazowania i badania przebiegów zależności pomiędzy dwiema wielkościami elektrycznymi, bądź innymi wielkościami fizycznymireprezentowanymi w postaci elektrycznej.

Do przedstawienia sygnałów w dziedzinie czasu służy oscylogram. W przypadku układu oddychania i faz oddychania pozwala na sprawdzenie natężenia dźwięku jak i czasu trwania wdechu i wydechu.

Tony serca

Tony serca - efekty akustyczne towarzyszące pracy serca, wysłuchiwane w konkretnych miejscach na powierzchni klatki piersiowej, najczęściej przy użyciu stetoskopu.
Wyróżnia się cztery tony serca, z czego dwa pierwsze są tonami podstawowymi i powinny być słyszalne w czasie osłuchiwania serca u każdego człowieka.
Ton pierwszy (skurczowy) powstaje w momencie zamknięcia zastawek przedsionkowo-komorowych i jest wynikiem drgania ich płatków, drgań napinających się strun ścięgnistych oraz drgań kurczącego się mięśnia sercowego.
Ton drugi (rozkurczowy) powstaje w wyniku drgań zmykających się zastawek półksiężycowatych aorty i tętnicy płucnej. Wysłuchanie pozostałych dwóch tonów jest możliwe tylko czasami i wymaga od badającego dużego doświadczenia.
Ton trzeci powstaje podczas wypełniania się krwią komór serca w czasie ich rozkurczu. Występuje jako ton fizjologiczny u młodych, zdrowych ludzi.
Ton czwarty, jeśli jest słyszalny, pojawia się tuż przed tonem pierwszym, wtedy, kiedy ciśnienie w przedsionkach jest wysokie lub ściany komory są sztywne z powodu ich przerostu. Jest wywołany wypełnieniem się komór krwią podczas skurczu przedsionków. U ludzi, w warunkach prawidłowych, ton czwarty jest słyszalny rzadko.

EKG

Serce kurczy się pod wpływem bodźców elektrycznych, które powstają w specjalnych komórkach układu przewodzącego serca i rozprzestrzeniają się na mięśnie przedsionków i komór. Elektrokardiogram zwykle nazywany EKG jest to zarejestrowana elektryczna aktywność serca przy pomocy elektrod podłączonych do kończyn i do skóry klatki piersiowej na odpowiedniej EKG zdrowego człowiekawysokości.

Takie ustawienie elektrod pozwala zbadać przebieg bodźców elektrycznych przez różne części serca. Mierzone napięcia między elektrodami są bardzo małe, ich wartość waha się od ułamka do 5 miliwoltów, muszą więc być wzmocnione i zarejestrowane.

Prawidłowy wykres napięcia odpowiadający jednemu cyklowi pracy serca posiada sześć charakterystycznych załamków oznaczonych jeszcze przez twórcę elektrokardiografu literami P, Q, R, S, T, U, które powinny występować w określonych odległościach i na odpowiedniej wysokości. Kształt wykresu napięcia, odległości między charakterystycznymi punktami i amplitudy załamków pozwalają wnioskować o stanie Nieprawidłowe EKGmięśnia sercowego. EKG pozwala również określić czas trwania poszczególnych zjawisk w sercu. Śledząc przebieg krzywej EKG, lekarz uzyskuje informacje o różnego rodzaju arytmiach, chorobach przedsionków i komór, wykrywa uszkodzenia serca powstałe w wyniku przebytych chorób, np. niewyleżanej grypy, rozpoznaje zapalenie mięśnia sercowego i przebyty zawał. Na podstawie zapisu EKG można również ocenić wielkość komór serca.

EKG Holera

W celu uzyskania dokładniejszych informacji stosuje się EKG Holtera. Pacjent otrzymuje na jedną dobę aparat wielkości małego magnetofonu kasetowego połączony z przyklejonymi do ciała w odpowiednich miejscach elektrodami. Komputerowa analiza zapisu pozwala ocenić pracę serca w różnych różnych stanach emocjonalnych i podczas wysiłku.
Aparat EKG dostosowany do przesyłania wyników przez telefon

Obecnie EKG można wykonać nawet przez telefon za pomocą specjalnego przenośnego aparatu cyfrowego. Aparaty te rejestrują i zapamiętują wyniki badań EKG w wewnętrznej pamięci, a następnie mogą być przesyłane do lekarza poprzez telefon komórkowy, sieć stacjonarną analogową (modem lub Internet), lub przez mikrofon dowolnego telefonu analogowego.
Aparaty przenośne mogą spełniać rolę aparatu typu Event Holter. W tym przypadku aparat rejestruje w sposób ciągły pracę serca pacjenta i wpisuje wynik badania do pamięci buforowej aparatu pracującej w pętli. Długość pętli jest programowana przez lekarza stosownie do indywidualnych potrzeb pacjenta (od kilku sekund do 16 minut). W ten sposób pacjent może wykonywać badania w dowolnym czasie np. w ciągu doby co godzinę lub co kilka minut przez kilka kolejnych dób.

Pomiar magnetyzmu w ocenie kardiologicznej

Sygnały nerwowe przekazywane są w ludzkim ciele dzięki przepływowi prądów elektrycznych, z którymi związane są otaczające je pola magnetyczne. Badanie tych pól magnetycznych wykorzystuje się w medycynie do diagnozowania mózgu, serca, oka lub mięśni. Magnetyczne przejawy aktywności elektrycznej mierzy się za pomocą urządzeń wykorzystujących niskotemperaturowe czujniki nadprzewodzące, chłodzone ciekłym helem (nazywane w skrócie SQUID od angielskiej nazwy Superconducting QUantum Interference Device). Czujniki takie umieszczane są w przyrządach zlokalizowanych tuż nad badanymi organami.

Metoda badania pola magnetycznego za pomocą takich czujników jest bardzo przydatna między innymi w badaniu czynności elektrycznej serca płodu (magnetokardiografia). Zaletą tej metody jest jej nieinwazyjność i możliwość zbadania elektrycznej czynności serca płodu wówczas, gdy niemożliwe jest odebranie sygnału elektrycznego za pomocą badania elektrokardiograficznego, czyli w okresie od około 22 tygodnia niemal do końca ciąży. Wtedy ciało płodu pokrywa się mazią ochronną o właściwościach izolacyjnych, która uniemożliwia badanie czynności elektrycznej jego serca. Kobieta ciężarna badana jest na specjalnym stole. Nad jej brzuchem umieszcza się urządzenie wykorzystujące SQUID, który przetwarza uzyskany sygnał magnetyczny na sygnał elektryczny, który przedstawia się na ekranie monitora. Przy interpretacji sygnału pochodzącego z serca płodu, należy tylko pamiętać o wyizolowaniu czynników zakłócających ten sygnał: ziemskim polu magnetycznym, szumach radiowych, laboratoryjnych, szumie samego czujnika SQUID oraz sygnale serca matki.

Przy interpretacji sygnału pochodzącego z serca płodu, należy tylko pamiętać o wyizolowaniu czynników zakłócających ten sygnał: ziemskim polu magnetycznym, szumach radiowych, laboratoryjnych, szumie samego czujnika SQUID oraz sygnale serca matki.

Naukowcy pracują obecnie nad zminimalizowaniem wielkości przyrządów służących do badania pola magnetycznego na potrzeby kliniczne oraz nad opracowaniem lepszych algorytmów przetwarzania sygnałów.

Pomiar ciśnienia tętniczego krwi

Ciśnienie krwi jest mierzone celem określenia jaka jest jego skurczowa i rozkurczowa wartość. Wartość ciśnienia skurczowego zależy od rzutu serca i elastyczności tętnic. Ciśnienie rozkurczowe zależne jest od oporu naczyń obwodowych.

Osłuchowa metoda Korotkowa wykorzystywana jest podczas pomiarów ciśnienia z użyciem manometrów (sfigmomanometrów). Są to aparaty używane w gabinetach lekarskich i mogą to być manometry rtęciowe (najdokładniejsze) lub sprężynowe. Po założeniu mankietu na ramię pacjenta lekarz pompuje do niego powietrze tak długo aż zniknie tętno na tętnicy promieniowej (z reguły mankiet pompuje się powyżej spodziewanej wartości ciśnienia skurczowego). Następnie przykłada stetoskop (słuchawki lekarskie) poniżej mankietu - nad przebiegiem tętnicy łokciowej. Z mankietu powoli wypuszczane jest powietrze podczas gdy lekarz wysłuchuje tonów fali tętna.

Pierwsze tony słyszalne przy wypuszczaniu powietrza z mankietu odpowiadają wartości skurczowej ciśnienia krwi. Wartość rozkurczowa ciśnienia określana jest w momencie ich całkowitego "wygaśnięcia"

Pomiar ciśnienia krwi ambulatoryjny

Ambulatoryjny pomiar ciśnienia tętniczego (ambulatory blood pressure monitoring – ABPM) pozwala na 24h-monitoring.

ABPM, choć jest badaniem nieinwazyjnym, to jednak z uwagi na czasochłonność, ograniczoną dostępność i pewną uciążliwość dla badanego, znajduje zastosowanie jedynie w określonych sytuacjach.

Technika badania jest podobna jak w przypadku automatycznych sfigmomanometrów z mankietem na ramieniu, z tą różnicą, że aparat przymocowany do paska dokonuje pomiarów wielokrotnie w ciągu doby (zwykle co 15 minut w dzień, co 30 minut w nocy).

Monitoring parametrów życiowych

Obecnie spotyka się coraz więcej rozwiązań systemów tekstronicznych służących monitorowaniu zdrowia człowieka.

Koszulka wraz z czujnikami i elektronicznymi układami pomiarowymi stanowi typowy system tekstroniczny. System tekstroniczny stanowi synergiczne połączenie technologii elektronicznych, informatycznych oraz tekstylnych. Informacja z czujników umieszczonych w odzieży tekstronicznej jest przede wszystkim użyteczna dla centrum monitoringu, gdzie podejmowana jest decyzja o dalszych działaniach, w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia człowieka. Dane pomiarowe z czujników umieszczonych w odzieży tekstronicznej przesłane są do centrum monitoringu tylko za pomocą łącza radiowego

Zdecydowana większość tych systemów bazuje na konwencjonalnych czujnikach wykonanych z elementów półprzewodnikowych lub przyrządach pomiarowych np. spirometrach. Ogranicza to jednak mobilność systemu monitorowania parametrów życiowych.

Z tego powodu wykorzystuje się zaawansowane metody obliczeniowe, które umożliwiają wyodrębnienie sygnału rytmu oddechu, np. z sygnału EKG oraz z sygnału pulsu. Temperatura ciała człowieka jest mierzona za pomocą termistorów.

Do transmisji danych pomiarowych wykorzystuje się tradycyjne techniki radiowe np. Bluetooth oraz GSM. Moduł nadawczy Bluetooth znajduje się w odzieży tekstronicznej i transmituje sygnał pomiarowy drogą radiową do modułu odbiorczego Bluetooth umieszczonego w telefonie komórkowym.

Elektrogastrografia

Elektrogastrografia (EGG) – nieinwazyjne badanie diagnostyczne, polegające na zapisie czynności elektrycznejżołądka przy użyciu elektrod rozmieszczonych na powierzchni skóry jamy brzusznej, stosowana w diagnostyce dyspepsji.

Czynność elektryczna żołądka składa się z 2 rodzajów potencjałów:

• potencjału podstawowego, zwanego też rozrusznikowym, odpowiadającego za częstotliwość, szybkość i kierunek fali perystaltycznej, jednak bezpośrednio ten potencjał nie wywołuje skurczu mięśni żołądka.

Podstawowa czynność bioelektryczna wynosi 3 cykle na minutę i jest nazywana podstawowym rytmem elektrycznym żołądka(BER - basal electrical rythm). Powstaje w tak zwanym rozruszniku żołądka, który jest zlokalizowany w połowie krzywizny większej i jest zbudowany z komórek Cajala i rozchodzi się obwodowo. BER o częstości 2,26–3,75 cyklu na minutę jest uznawany za stan prawidłowy i nazywany normogastrią. Cykle szybsze zwane są tachygastrią (3,75–10,0 cyklu na minutę), a szybsze bradygastrią (1,0–2,25)^[1]

potencjału czynnościowego odpowiedzialnego za wywołanie skurczu żołądka. Potencjały czynnościowe powstają jako odpowiedź na bodziec pokarmowy  i przyjmują postać międzytrawiennego wędrującego kompleksu motorycznego (MMC - migrating motor complex), który składa się z 4 faz:

• faza I - trwająca 60 minut, charakteryzuje się niewielką ilością potencjałów czynnościowych i tym samym skurczów,

• faza II - trwa 10 - 45 minut i charakteryzuje się wzrastającą częstotliwością potencjałów czynnościowych i tym samym liczbą skurczów,

• faza III - w której każdemu potencjałowi skurczowemu towarzyszy skurcz mięśniówki,

• faza IV - będąca okresem stopniowego zanikania potencjałów i stopniowym powrotem do fazy I - trwa około 5 minut^[2].

Do zapisu czynności elektrycznej, a więc badania elektrogastrografii stosowane jest urządzenie nazwanegastrografem, który składa się z rejestratora współpracującego z komputerem, oraz elektrod. Opisano różne punkty umieszczenia elektrod, jednak najprostszy gastrograf posiada 3 elektrody - 2 badające, z których jedna umieszczana jest w połowie odległości między pępkiem i wyrostkiem mieczykowatym, druga powyżej i w lewo. Elektroda trzecia (zerowa) umieszczana jest na tym samym poziomie, 10 cm od elektrody pierwszej.

Badanie jest wykonywane rano. Początkowo rejestruje się na czczo zapis przez 30 - 60 minut. Następnie poddaje się posiłek o kaloryczności około 300 kcal i rejestruje się potencjały czynnościowe. Pierwsze gastrografy rejestrowały te przez wiele godzin (nawet do 24), obecnie czas badania jest ograniczony do kilku godzin. W trakcie badany powinien jak najwięcej pozostawać w pozycji leżącej, aby ograniczać powstanieartefaktów. Rejestrator posiada specjalne filtry, które pozwalają usunąć zapis czynności elektrycznej jelita cienkiego lub jelita grubego. Zapis polega na rejestracji częstotliwości, amplitudy, rytmu i rozprzestrzenianie się fal i jego graficznego przedstawieniu.

Badanie urodynamiczne

Badanie urodynamiczne polega na pomiarze czynności tych części składowych dolnego odcinka dróg moczowych (mięsień wypierasz pęcherza, szyjka pęcherza i zwieracz zewnętrzny cewki moczowej) od których zależy prawidłowe opróżnianie pęcherza moczowego podczas oddawania moczu (mikcji). W tym celu stosuje się m.in. elektomiograf do zapisu czynności elektrycznej badanych mięśni i manometr do pomiaru ciśnienia w pęcherzu moczowym. Coraz częściej aparatura do wykonywania badania jest sprzężona z komputerem, który dokonuje analizy danych. Badanie urodynamiczne jest zawsze poprzedzone pomiarem przepływu (strumienia) moczu w jednostce czasu podczas mikcji, a następnie pomiarem objętości moczu zalegającego w pęcherzu moczowym.

Badanie urodynamiczne pozwala dokładnie określić rodzaj zaburzeń prowadzących do nieprawidłowości w opróżnianiu pęcherza moczowego. Jednocześnie służy ono ustaleniu pojemności pęcherza moczowego oraz tzw. czasu pęcherzowego, czyli czasu subiektywnego odczuwania jego wypełnienia. W badaniu urodynamicznym można określić nie tylko sprawność mięśni biorących udział w opróżnianiu pęcherza moczowego, ale także prawidłowość koordynacji pomiędzy wypieraczem pęcherza a zwieraczem cewki moczowej. 

Badanie rozpoczyna się od pomiaru przepływu moczu. W tym celu pacjentowi poleca się oddać mocz do kalibrowanego naczynia, badający mierzy jednocześnie czas trwania mikcji. Następnie pacjentowi poleca się przyjąć pozycję na wznak z lekko rozchylonymi nogami (zwykle na fotelu urologiczno-ginekologicznym). Pacjent jest rozebrany do połowy (dolna połowa ciała). Badający podaje środek znieczulający miejscowo w postaci żelu. Następnie poprzez cewkę moczową zakłada pacjentowi cewnik do pęcherza moczowego (podobnie jak w cystoureterografii mikcyjnej, ryc. 3-4) i dokonuje pomiaru objętości wypływającego moczu. Jest to objętość moczu zalegającego w pęcherzu po mikcji. (Niekiedy badanie wykonuje się poprzez wprowadzony drogą nakłucia nadłonowego specjalny cewnik, zwany cystofixem). Drugi, podobny cewnik badający zakłada pacjentowi do odbytnicy. Obydwa cewniki łączy się odpowiednimi przewodami z przetwornikami ciśnienia, co umożliwia śledzenie profilu zmian ciśnienia w pęcherzu moczowym, jamie brzusznej oraz pośrednio ocenę siły skurczu mięśnia wypieracza pęcherza.