7.03.2013
ZaletyPKB:
- mozliwosc porownywania zmiany poziomu zycia w danym kraju w czasie
- umozliwia porownywanie miedzynarodowe
- mozliwosc pomiaru
Wady PKB:
- Nie uwzglednia wszystkich elementow, ktore moga miec wplyw na dobrobyt, np. Praca i jej efekty w gosp. Domowym
- miernik ten wyraza wartosc srednia, zatem nie informuje o nierownosciachw podizale dochodu.
- produkcja w szarej strefie
-nie mierzy czasu wolnego
- nie uwzglednia sie stanu srodowiska
- stresy zycia w danym kraju
PPP - parytet sily nabywczej, jest to stosunek wyrazony w pieniadzu krajowym cen takiego samego koszyka dobr Q dla roznych krajow to tzw. Deflator przestrzenny
Pa:Pb=Ea/Q : Eb/Q
PKB per capita wg PPP, w $ miedzynar., 2011 r., wg danych Miedzynarodowego Funduszu Walutowego:
1 Katar
.
.
.
46 Polska
PPS. Standard sily nabywczej, sztuczna wspolna referencyjna jednostka walutowa stosowana w UE, do wyrazenia wielkosci zagregowanych danych ekonomicznych w celu porownani przestrzennego, aby wyeliminowac roznice cen miedzy krajami.
Inne mierniki dobrobytu:
Miernik dobrobytu ekonomicznego NETTO
NEW= PKB + (oszacowana wartosc korzysci z: pracy w gosp. Domowym, nierejestrowanego zatrudnienia, czasu wolnego i in.) - (uciazliwosci zwiazane z halasem, zanieczyszczeniem srodowiska itp.)
HDI- wskaznik rozwoju spolecznego. :
-PKB per capita wg PPP w $,
- poziom edukacji (srednia liczba lat edukacji otrzymanej przez mieszkancow w wieku 25 lat i starszych oraz oczekiwana liczba lat edukacji dla dzieci rozpoczynajacych nauke)
- przecietna oczekiwana dlugosc zycia
Kryteria nowej klasyfikacji z 2011:
0-0,510 - kraj slabo rozwiniety ( 46 krajow)
0.511-0,699 - kraj srednio rozwiniety ( 47 krajow)
0,699-0,785 - kraj wysoko rozwiniety ( 47 krajow)
0,786 -1 - kraj bardzo wysoko rozwiniety (47 krajow)
Liczony przez ONZ ( 187 krajow)
Inne proby:
Cel - liczy sie nie tylko wzrost produkcji, ale takze jakosc tego wzrostu!
-wskaznik szczescia uwzglednia: przecietnosc dlugosc zycia, zadowolenie mieszkancow z zycia (ocena w skali 0-10), zuzycie zasobow na wytworzenie dobr;
Makroekonomia neoklasyczna:
1. Produkcja potencjalna a produkcja faktyczna
2. Agregatowy popyt, agregatowa podaz i ich determinanty
3. Krzywe AD iAS, roznice w podejsciach neoklasycznym i keynsowskim. Stanowisko kompromisowe
Produkcja potencjalna (Yp), inaczej naturalna, to wielkosc produkcji jaka wytworzylaby gospodarka, gdyby wszystkie czynniki produkcji zostalyby w pelni racjonalnie wykorzystane
To produkcja, jaka moglaby byc utrzymana, gdyby wszystkie rynki w gospodarce znajdowaly sie stanie dlugookresowej rownowagi (tj. Bez uruchomienia inflacji)
Yp zalezy od:
- wielkosc zasobow czynnikow produkji w danej gospodarce( praca, kapital, bogactwo naturalne, technologia)
- efektywnosci wykorzystania czynnikow produkcji
-Yp nie zalezy od poziomu cen
Zmiany produkcji potencjalnej dokonuja sie w dlugim okresie czasu
Yp - wolny wzrost - tendencja.
Funkcjia Yp przesuwa sie wtedy w prawo, mozliwe tez przesuniecie lewo
Przyczyny: zmiany liczby pracownikow (migracje), zmiany zasobu kapitalu rzeczowego i ludzkiego, itd...
Produkcja faktyczna - to wielkosc produkcji rzeczywiscie wytwarzana w gospodarce w danym okresie
Jezeli faktyczna produkcja zrowna sie z produkcja potencjalna - pelne wykorzystanie czynnikow produkji - typowe dla klasycznego modelu gosp.
Prod. Faktyczna moze odchylac sie w dol, kiedy popyt w gosp. Jest zbyt niski, wtedy - niepelne wykorystanie czynnikow wytworczych
W krotkim okresie, mozliwosci wytworcze sa dane! Wtedy producenci kieruja sie rozmiarami popytu na swoj produkt
Zatem faktycznie wytworzona produkcja w gospdarce w krotkim okresie zalezy od rozmiarow popytu
Zagregowany popyt (AD) - laczna ilosc towarow, jaka nabywca sa gotowi nabyc w danych warunkach i czasie
Inazej - to suma zamierzonych wydatkow konsumentow, przedsiebiorstw i panstwa w danym okresie
Zalezy od:
- ogolnego poziomu cen towarow- dochodow ludnosci
- od realizowanej polityki fiskalnej, pienieznej.
AS zaagregowana podaz, laczna ilosc towarow, jaka producenci decyduja sie dostarczyc na rynek w danych warunkach i czasie
Zalezy od:
W dlugim okresie czasu
- zasobow czynnikow produkcji imefektywnsci ich wykorzystania
w krotkim okresie - pezy danych zasobach
- ogolnego poziomu cen towarow
- kosztow wytwarzania
Faktyczne rozmiary produkcji i dochodu narodowego ustalaja sie w wyniku wzjaemnego oddzialywania zagregowanego popytu i zagregowanej podazy
14.03.2013
- krzywa zagregowanego popytu AD pokazuje zaleznosc ilosci dobr jaka nabywcy zamierzaja kupic od ogolnego poziomu cen
- krzywa agregowanej podazy AS pokazuje zaleznosc lacznej ilosci towarow jakie producenci decyduja sie dostarczyc na rynek od ogolnego poziomu cen
- w dlugim okresie LAS odpowiada produkcji potencjalnej
Krzywa zagregowanego popytu jest ujemnie nachylona, panuje tutaj zgodnosc miedzy przedstawicielami roznych kierunkow
Przy nizszym ogolnym poziomie cen gosp. Domowe nabywaja wiecej dobr, tansze kredyty pobudzaja inwestycje, rosnie eksport.
Ksztalt krzywej zagrogowanej podazy - sporny!!!
-stanowiska:
1. Skrajne neoklasyczne
2. Skrajne keynesowskie
3. Kompromisowe
Stanowisko neoklasykowu
Glowne zalozenia w podejsciu neokoklasykow;
- racjonalnosc podmiotow
- doskonala konkurencja na rynkach
- gietkosc cen i plac = szybkosc dostosowan rynkowych ---> oczyszczanie sie rynkow
- stabilnosc gospodarki w dlugim okresie ( odchylenia prod. i zatrudnienia sa przejsciowe)
-...
Prawo rynkow J.B. Saya: " Podaz tworzy sama na siebie popyt"
Podejscie keynesistow
Glowne zalozenia podejscia keynesistow;
- na agregatowy popyt wplywaja roznorodne decyzje prywatnych i publicznych podmiotow, dlatego uleg wachaniom
- ceny i place sa "lepkie", dlatego wolno reaguja na szoki
-...
- konieczne jest stabilizowanie popytu przez panstwo
Stanowisko kompromisowe
Krotkooskresowa krzywa podazy u przedstawicieli szkoly neoklasycznej - dodatnio nachylona
Prod. Faktyczna odchyla sie od potencjalej gy ceny rzeczywiste roznia sie od oczekwanych ( czyli zaklada se zmiany ogolnego poziomu cen)
Gdy ceny sa wyzsze od oczekiwnych - prod faktyczna > od potencjalnej i odwrotnie
Przyczyny: lepkie place, lepkie ceny niektorych dobr, bledne oceny sytuacji
Podejscie keynesistow nazwane jest popytowym - gdyz to popyt determinuje poziom dochodu narodowego
Podejscie neoklasykow nazywane jest podazowym - gdyz wskazuje, ze wiodacamrole odgrywaja zasoby czynnikow produkcji i efektywnosc ich wykorzystania.
Podejscie podazowe - dotyczy gospodarki w warunkach pelnego wykorzystania czynnikow produkcji, w dlugim okresie
Podejscie popytowe - dotyczy gospodarki w warunkach niepelnego wykorzystania czynnikow produkcji, w okresie krotkim
Zatem kazde z tych ujec odnosi sie do innych warunkow!
WYDATKI
Model rownowagi na rynku dobr w krotkim ekresie(podejscie popytowe)
-zalozenie: brak panstwa i wymiany z zagranica
Ceny i place sa stale, zasoby w gospodarce nie sa w pelni wykorzystane, wzrost popytu agregatowego spowoduje wzrost produkcjimi zatrudnienia
Wtedy zagregowany popyt ma dwa skladniki:
- popyt konsumpcyjny (planowane wydatki) gospodarstw domowych,
- popyt inwestycyjny ( planowane wydatki) przedsiebiorstw
AD=C+I
Popyt konsympcyjny:
Zalezy od rozporzadzaldnych dochodow gospodarstw domowych (Yr)
Jezeli zalozymy brak panstwa to podatkow i transferow nie ma, Yr sa rowne sumie dochodow pierwotnych (czyli dochodowi narodowemu) Yr=Y=PKB
Dochody gospodarstw domowych sa dzielone na wydatki konsumpcyjne i oszczednosci Y=C+S
Koncepcje wyjasniajace wplyw dochodu gospodarstw domowych na popyt:
- hipoteza dochodu absolutnego - J.M. Keynes - wielkosc wydatkow konsumpcyjnych zalezy od poziomu bierzacego dochodu
- hipoteza dochodu relatywnego - J. S. Duesenberry - wydatki konsumpcyjne gosp. Dom. Zaleza glownie od standardu zycia znajomych i sasiadow, gosp. domowe staraja sie utrzymac ten standard
- hipoteza dochodu permanentnego - M. Friedman- wydatki konsumpcyjne zaleza od przecietnego dochodu jaki jednostka spodziewa sie osiagnac wciagu calegomzycia
- efekt majtkowy ( bogactwa) - A. C. Pigou - wydatki konsumpcyjne zaleza od zgromadzonego majtku i rosna gdy rosnie realna wartos majatku
Funkcja konsumpcji - opisuje zaleznosc miedzy planowanymi wydatkami konsumpcyjnymi a biezacymi dochodami w calej gospodarce
C=A+cY
Jest funkcja liniowa rosnaca
A - autonomiczny popyt konsumcyjny, niezalezny od poziomu dochodu
c - krancowa sklonnosc do konsumpcji (KsK), KsK to tanens kata nachylenia funkcji konsumpcji
KsK jest to czesc kazdej dodatkowej jednostki dochodu, ktora gospodarstwa domowe pragna przeznaczyc nawzrost konsumcji
Jezeli ksk= 0.8 zkazdej dodatkowej zlotowki dochodu 80gr gospodarstwa domowe przeznacza na wzrost konsumcji
Oszzednosci to ta czesc dochodu, ktora nie jest przeznaczona n konsumpcje. Jezeli Y=0 to oszczednosci = -A
Krancowa sklonnosc do oszczedzania Kso
Kso = 1- ksk
Ksk+kso=1
Funkcja oszczednosci
S = -A + ( 1- ksk)Y
Popyt inwestycyjny zalezy od planowanego przez przedsiebiorstwa powiekszenia zasobu kapitalu trwalego oraz stanu zapasow ( czyli od przewidywan przedsiebiorstw)
W krotkim okresie przyjmuje sie ich autonomiczny charakter - nie zaleza od biezacej produkcji i dochodu
Popyt zagregowany (w uproszczonym modelu to suma, jaka przedsiebiorstwa i gospodarstwa domow planuja wydac na zakup dobr przy kazdym poziomie PKB
AD=C+I