POBIERANIE MATERIAŁÓW DO BADAŃ

Materiałem do badań w histopatologii jest materiał: pooperacyjny, sekcyjny, wyskrobiny, popłuczyny, wymazy cytologiczne, rozmazy szpiku, BAC, preparaty z mammobiopsji, trepanobiopsji, badania śródoperacyjnego i rozgnioty oraz preparaty odbitkowe (inprinty)

Często do badań wykorzystuje się także materiał zwierzęcy, głównie przy testowaniu nowych preparatów leczniczych przed wprowadzeniem ich do badań klinicznych.

Są to zwierzęta zmiennocieplne i stałocieplne. Każda grupa zwierząt zależnie od celu badania tj. np. po wszczepieniu kancerogenu lub podaniu preparatu leczniczego poddawana jest badaniom tkankowym. W tym celu albo pobiera się operacyjnie fragment narządu albo zwierzę ulega uśmierceniu, następnie pobiera się narządy do badań. Wszystkie zabiegi na zwierzętach należy wykonywać bardzo szybko i w sposób humanitarny.

Kręgowce stałocieplne dzielimy na 3 grupy:

zwierzęta małe(myszki, chomiki, szczury);

średnie(króliki, koty, świnki morskie)

duże(psy, owce, cielęta, świnie)

Zwierzęta małe uśmierca się: przez dekapitację, usypianie i następnie dekapitacja lub gilotynowanie.

Zwierzęta średnie usypiamy, następnie dekapitujemy. Króliki wcześniej umieszcza się w brezentowym worku dla bezpieczeństwa badającego i podaje dla uspokojenia zwierzęcia 0,001_g morfiny do żyły małżowiny usznej.

Koty można uśmiercać przez przerwanie ciągłości rdzenia kręgowego wykonując ruch śrubowy.

Ze zwierzętami dużymi postępuje się jak ze średnimi lub jeśli nie ma przeciwwskazań metodycznych to zabijamy prądem. Czasami uśmierca się zwierzęta wywołując zator powietrzny wstrzykując do żyły powietrze.

Po uśmierceniu należy zwierzę skrwawić. Następnie otwiera się powłoki ciała i przystępuje do pobierania narządów. Wszystkie czynności wykonujemy możliwie szybko mając na uwadze występowanie zmian pośmiertnych w narządach.

Z tego powodu narządy dzielimy na 3 grupy:

1grupa - to te narządy, w których zmiany zachodzą najszybciej(układ nerwowy, gruczoły dokrewne, jelito) i dlatego pobieramy je w pierwszej kolejności;

2grupa - narządy, w których zmiany pośmiertne zachodzą wolniej(wątroba, nerki, węzły chłonne),pobieramy je w drugiej kolejności;

3grupa - to narządy, w których w/w zmiany zachodzą najwolniej(macica, skóra, chrząstki, kość) i te pobieramy w trzeciej kolejności

Przy wycinaniu należy mieć na uwadze warstwową budowę narządów, w tych przypadkach pobieramy wycinki tak, by zawierały wszystkie warstwy, w pozostałych wypadkach cięcie prowadzimy dowolnie pamiętając o tym, by wycinek był pobrany z pogranicza tkanki zdrowej i zmienionej chorobowo na podstawie oceny makroskopowej.

W przypadku badania doświadczalnego jelit, zwierzęta wcześniej poddane są specjalnej diecie, tj. w metalowej klatce dajemy tylko wodę do picia przez trzy dni. W ten sposób jelita są czyste, dokładnie wypłukane z wyraźnie rozpulchnionymi kosmkami.

Specjalnego przygotowania przed utrwaleniem wymagają mięśnie, skóra, kości aby zachowały swoją strukturę.

Czasami wykonuje się badania przyżyciowe (barwienie przyżyciowe). Wówczas zwierzęciu podaje się dożylnie obojętny barwnik w zawiesinie z solą fizjologiczną lub w koloidzie. Następnie zwierzę uśmierca się i pobrane wycinki po przeprowadzeniu przez całą procedurę do preparatu histologicznego ogląda się pod mikroskopem bez barwienia, ponieważ barwnik został wprowadzony drogą naczyniową do komórek i tkanek i narząd nie wymaga dodatkowego barwienia.