Bad.profilaktyczne:
Test na krew utajona w stolcu
Mammografia
Cytologia
Najczęstsza przycz. Umieralności u kobiet- rak piersi, u mężczyzn- rak pluca.
Nowotwory rozpoznajemy na podstawie hist-pat!
Nowotwór układowy np. Chłoniak- rozpoznajemy po wycięciu całego węzła.
Ca 15-3- marker raka piersi, u kobiet z przerzutami niemierzalnymi.
CEA- rak jelita grubego
Ca15-3- rak piersi
AFP, LDH, HCG- rak jądra
Nie zawsze skala TNM wystarcza do oceny nowotworu.
Nowotwor chemio wyleczalny jest zawsze chemio wrażliwy, a nowotwór chemio wrażliwy nie zawsze jest chemio wyleczalny.
Stan ogólny ciężki- odstępujemy od jakiegokolwiek leczenia.
Rak pęcherzykowy i brodawkowaty tarczycy- leczymy radiomodem.
Kalcytonina- rak rdzenia sty tarczycy.
Zespół ABCDE- ryzyko czy dana zmiana może być czerniakiem.
Metod leczenia czerniaka jest wiele ale wyleczalność jedna- oba zdania prawdziwe.
Chirurgia jest najważniejszą metodą leczenia guzów litych.
Rak odbytnicy- najpierw chemia, później chirurgia.
Większość czerniakow nie powstaje na podłożu znamion.
Czerniak> 0,75 mm- wykonujemy procedure węzła wartownika.
Najważniejszy czynnik rokowniczy w czerniaku- głębokość naciekania ( wyjątek zajęte węzły i obecność przerzutów odległych).
Zabieg chirurgiczny- rola lecznicza, diagnostyczna i paliatywna.
Guzy płata skroniowego- zaburzenia czucia,
Guzy móżdżku- zaburzenia równowagi i chodu.
W mózgu są najczęściej guzy przerzutowe z płuc.
Osteosarcoma- kolano, czynnik rokowniczy to odsetek martwicy po chemioterapii (>90%- dobre rokowanie).
Mięsak Ewinga- ognisko pierwotne w kościach i poza kośćmi, lecz. Chirurgia+chemia.
W osteosarcomie nie stosujemy napromieniania.
Nowotwory głowy i szyi- lecz. Chirurgia, najczęściej płaskonabłonkowe.
Rak szczęki- przerzut uje w górę( zaburzenia widzenia), w dół (wypadanie zębów), do nosa (zatkanie nosa),.
Rak krtani- piętro nagłośniowe- krztuszenie się, głośnia- chrypka, podgłośnia- duszność nieuświadomiona.
Rak przełyku- najczęstszy objaw to dysfagia.
Rak drobnokomórkowy płuc- klasyfikacja LD i ED, nie stosujemy chirurgii. W LD- chemio radioterapia. W ED- sama chemia. Dodatkowo- elektywne napromienianie mózgu.
Rak niedrobno komórkowy płuc- chirurgia + chemia uzupełniająca.
Chemia niestandardowa- nie poprawia przeżyć całkowitych.
Wczesny objaw raka płuc- kaszel.
Przeciwwskazania do radioterapii w raku płuca:
- płyn w opłucnej
- czynna infekcja
- cechy rozpadu guza w TK.
Rak piersi- chirurgia + chemia. Po leczeniu: badanie fizykalne, USG, mammografia.
Rak jelita grubego+ przerzuty do wątroby i/lub płuc- usuwamy ognisko pierwotne + matastazektomia.
Najczęstsze typy nowotworów w głowie i szyi- płaskonabłonkowy, w j.grubym- gruczołowy, w nerce- jasnokomórkowy, w pęcherzu moczowym- uroterialny.
Objawy raka nerki- krwiomocz, badalny guz.
Leczenie uzupełniające w raku nerki- nie ma!
Skala Gleasona- nie ocenia stopnia zaawansowania.
Rak prostaty- jeśli pacjent przeżyje ponad 10 lat to leczymy radykalnie, jeśli ma przerzuty- to chemia, radioterapia, horomy, ortopedia.
Nienasieniaki są częstsze!
Rak nerki nie jest hormonowrażliwy, rak prostaty jest.
Facet z Rakiem jądra lub kobieta z chorobą trofoblatyczną i oboje mają przerzuty w mózgu- leczenie chirurgiczne.
Ostry zespół lizy guza- leczenie:
- nawodnienie
- allopurynol
- rasburykaza
Nowotwory chemio wrażliwe- Chłonia, drobnokomórkowy rak płuca.
Leczenie GIST- imatynib (Gleevec)
Guz Krukenberga- przerzut z żołądka do jajnika.
Rak szyjki macicy- najczęstsza przyczyna zgonu to mocznica.
Kobieta, lat 55 z krwawieniami z dróg rodnych- wyłyżeczkowanie.
Najlepszy lek na nudności i wymioty- sterydy.
Przyczyny nudności i wymiotów:
- chemioterapia
- przerzuty w mózgu
- odwodnienie
- radioterapia
- hiperkalcemia
- hormonoterapia
Działanie niepożądane lecz. Onkologicznego – inny nowotwór!
Powikłanie radioterapii- mięsaki. Chemioterapii- białaczki (najczęściej ALL).