16.01
2. charakterystyka sektora banków komercyjnych - podpunkty
Prywatyzacja banków w Polsce od roku 1990
Przejście od pełnego monopolu państwa do w zasadzie całkowitej prywatyzacji
Przekształcenie banków państwowych w spółki akcyjne i sprzedaż inwestorom strategicznym w obrocie publicznym
Tworzenie nowych banków wyłącznie w formie spółek akcyjnych. #
Udział kapitału zagranicznego w krajowym sektorze bankowym
Etapy wchodzenia inwestorów zagranicznych:
1989-1994: inwestorzy indywidualni, nieliczni inwestorzy instytucjonalni
1995-2004: międzynarodowe banki komercyjne
Od maja 2004: otwarcie rynku dla oddziałów banków zagranicznych. #
Udział banków z przewagą kapitału zagranicznego i oddziałów instytucji kredytowych w Polsce w % - wykres
Udzział w rynku zagranicznych instytucji kredytowych w krajach Unii Europejskiej (w proc) – wykres
Regulacje dotyczące inwestycji zagranicznych
Nowelizacja Prawa bankowego (2010) dostosowująca sie do prawa europejskiego:
Zakup akcji banku działającego w Polsce wymaga jedynie poinformowania Komisji Nadzoru Finansowego, który ma możliwość zgłoszenia sprzeciwu w ciągu 60 dni – brak sprzeciwu jest równoznaczny ze zgodą.
Nowe progi nabywania pakietów akcji banków wymagające poinformowania KNF:
10 proc, 20 proc., 30 proc.
Koncentracja sektora bankowego – przebieg procesu
Lata 1989-1992: szybki wzrost liczby banków
Lata 1993-1995: restrukturyzacja sektora bankowego;
Lata 1996-2010: procesy konsolidacyjne:
Eliminacja banków regionalnych – tworzenie grup bankowych
Konsolidacja z udziałem inwestorów zagranicznych
Spadek liczby banków z 87 w 1993 r. do 57 w 2004 r. i ponowny wzrost do 70 w 2010 r.
Spadek liczby banków spółdzielczych z 1662 w 1993 r. do 576 w 2010 r.
Ukształtowanie poziomu koncentracji sektora bankowego na średnim poziomie (wskaźniki CR, HH).#
Udział największych pod względem aktywów banków w rynku (proc) – wskaźniki CR5, CR10, CR15 - wykres
Koncentracja sektorów bankowych krajów UE 27 mierzona wskaźnikiem CR 5 dla aktywów
Wskaźnik koncentracji Herfindahla – Hirschmana (HHI)
WHH=suma wi2
Gdzie : wi - udział i-tego banku w rynku (i= 1,2,3,…,n)
Wartości wskaźnika WHH zawierają się pomiędzy 0 a 1 [rzy czym wyższe wartości oznaczają większą koncentrację.
Potencjał finansujący banków krajowych
Niewielki potencjał finansujący sektora bankowego – skumulowane fundusze własne ok. 100 mld zł
Wzrost aktywów bankowych w latach 1993-2010 z 83 do 1160 mld zł
Wzrost relacji aktywów bankowych do PKB w latach 1993-2010 z 48 do 80 % (średnia dla UE 345%).
Aktywa sektora bankowego w Polsce – wykres
Strategie banków w zakresie dystrybucji
Banki wykorzystują szeroki zestaw kanałów dystrybucji, z których klient wybiera taki, który najlepiej zaspokaja jego potrzeby
Nadal ważną rolę odgrywają stacjonarne kanały dystrybucji, ale znaczenie zdalnych kanałów sprzedaży, w tym Internetu ciągle rośnie
Do kanałów zdalnych została przeniesiona realizacja jedynie najprostszych rodzajów operacji. #
Liczba oddziałów banków na 1 mln mieszka nów
Polska 140
Hiszpania 950
Niemcy 552
Liczba oddziałów i pozostałych placówek banków komercyjnych w latach 2001-2009 – wykres
Te wyżej dotyczą strony podażowej banków. Niżej popyt. Poyt relatywnie mały.
Poziom intermediacji
Wyznaczniki: odsetek osób posiadających rachunki bankowe, karty płatnicze, lokujących oszczędności, zaciągających kredyty
Determinanty: poziom dochodów ludności, uwarunkowania kulturowe, regulacje prawne
Odsetek osób korzystających z usług bankowych wśród ludności powyżej 15 lat:
Polska: 65%
UE-15: 90%.#
Liczba rachunków ..
Liczbna wydanych kart płatniczych na 1 mieszkańca – wykres
Wealth management – private banking i asset management
Brak w literaturze I praktyce jednoznacznie klasyfikacji terminologicznej – propozycja definicji Swiss Banking Association:
Wealth management
Określa najbardziej ogólne oznaczające funkcje zarządzania aktywami zarówno osób prywatnych, jak i inwestorów instytucjonalnych
Private banking
Zindywidualizowana i kompleksowa obsuga finansowa zamożnych klientów indywidualncych
Asset management
Zarządzanie aktywami klientów ?
Personal banking
Obsługa klientów typu affluent mniej zamożnych od klientów HNWI (klasyczny private banking), dysponujący aktywami finansowymi o wartości przykładowo 100-200 tys. USD w oparciu o niższe standardy obsługi ( węższa oferta asortymentowa, niższy stopień indywidualizacji) – określenia: masowy provate banking, quasi-private banking, personal banking. #
Banki korporacyjne
W wąskim ujęciu: banki obsługujące podmioty gospodarcze o dużej sumie bilansowej i znacznej skali działalności
W szerokim ujęciu: banki obsługujące wszystkie podmioty gospodarcze
Zakres obsługo bankowej:
Prowadzenie rachunków bankowych i przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych
Organizowanie finansowania działalności bieżącej i inwestycyjnej
Zarządzanie nadwyżkami środków pieniężnych
Doradztwo finansowe. #
Banki korporacyjne
RAbobank Polska, DZ Bank, Deutsche Bank, West LB Bank, DaimlerChrysler Bank Polska, Bank Współpracy Europejskiej, Bank DnB NORD, BNP Paribas
Banki inwestycyjne
(investment bank, broker dealer, investment firm)
Banki (firmy) inwestycyjne zajmujas się bezposrednim transferem oszczędnosci a rynek pieniezny I kapirałowy
Zakres przedmiotowy działalności:
Gwarantowanie emisji
Obrót papierami wartościowymi
Powiernictwo w zakresie papierów wartościowych
Organizowanie i przeprowadzanie fuzji i przejeć
Zarządzanie funduszami
Nie ma w Polsce, banki uniwersalne się tym zajmuja
Bankowość elektroniczna
Definicja: zdalna forma obsługi klientów przy zastosowaniu technologii teleinformatycznej
Formy bankowości elektronicznej:
Bankowość internetowa – usługi bankowe realizowane za pomocą komputerów osobistych z dostępem do Internetu
Bankowość modemowa – (Office/Home banking) – usługi bankowe realizowane w oparciu o dedykowane aplikacje informatyczne dostarczane przez bank i służące do kompleksowej obsługi klientów instytucjonalnych
Bankowość telefoniczna – usługi z pomocą telefonów stacjonarnych
Bankowość mobilna – realizacja usług bankowych w trybie on-line przy zastosowaniu protokołu WAP w oparciu o….
Organizacja i zasady działalności sektorowa banków spółdzielczych
Podstawa prawna: Ustawa z dn. 7.12.200 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających
Bank spółdzielczy musi należeć do dobrowolnie wybranego zrzeszenia
Bank zrzeszający jest spółką akcyjna – bank spółdzielczy ma prawo nabycia co najmniej 1 akcji
Fundusze własne banku zrzeszającego – minimum równowartość 20 mln euro
Bank zrzeszający wykonuje czynności bankowe przewidziane w prawie bankowym a ponadto prowadzi rachunki banków zrzeszonych, przeprowadza rozliczenie między nimi, nalicza i utrzymuje rezerwę obowiązkową na rachunku NBP, wypełnia obowiązki informacyjne
Bank zrzeszający kontroluje zgodność działania banków zrzeszonych z umową zrzeszenia, przepisami prawa i statutu. #
Organ.. (2)
Minimalne fundusze własne : 1 mln euro
Członek banku musi posiadać co najmniej 1 udział
Od posiadania udziału bank może uzależnić udzielenie kredytu, pożyczki, gwarancji.
Obszar działalności: powiat, w którym ma siedzibę
Banki spółdzielcze po uzyskaniu zezwolenia KNF mogą: przyjmować wkłady pieniężne, prowadzić rachunki bankowe, udzielać kredytów i pożyczek klientom zamieszkałym/mającym siedzibę na obszarze ich działalności, wykonywać inne czynności w imieniu i na rzecz banku zrzeszającego. #
Banki spółdzielcze na tle sektora bankowego
Udział banków spółdzielczych w funduszach własnych 6,9%% zobowiązaniach wobec sektora niefinansowego 8,3% należnościach wobec tego sektora 5,5 %
Zatrudnienie : 29 tys. osób (15% sektora bankowego)
Liczba placówek operacyjhcjnych : 347 (26% sektora bankowego)
Druga co do wielkośći sieć bankomatów – 1500
Liczba członków: 2,5 mln; liczba klientów 10,5 mln
Liczba prowadzonych rachunków dla osób fizycznych 3 mln i dla firm 1 mln
Przeciętny bank spółdzielczy : fundusze własne 1,6 mln euro, aktywa 84 mn zł, zatrudnienie 52 osoby, liczba placóek 7.
Zrzedzenia bankó spółdzielczych - tanbelka 3 i poza zrzeszeniami 1
Bank polskiej spółdzielczość
Spółdzielcza grupa bankowea
Mazowiecki bank regionalnu
Krakowski – indyw.
Banki hipoteczne
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych
Bank hipoteczny jest bankiem specjalizującym się w udzielaniu kredytów zabezpieczonych hipoteką, które są refinansowane w opariu o licty zastawne
forma prawna – spółka akcyjna
podstawowe czynności banków hipotecznego:
Udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteką
Udzielanie kredytów, w których kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty kredytu do pełnej wysokości są podmioty o charakterze publicznym (Skarb Państwa, NBP, Wspólnotę Europejska i jej państwa członkowskie , EBOiR, EBI, Bank światowy)
Emitowane hipotecznych i publicznych listów zastanych
Pozostałe czynności: przyjmowanie lokat terminowych, zaciąganie pożyczek i kredytów, emitowanie obligacji, przechowywanie papierów wartościowych, dokonywanie lokat, nabywanie w ograniczonym zakresie papierów wartościowych.
Nadzór nad bankami hipotecznymi
Wysokość pojedynczego kredytu zabezpieczonego hipoteką nie może przekraczać 60% wartości nieruchomości (BHWN)
Ogólna kwota wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz nabytych wierzytelności oinnych banków z tytułu kredytó w części przekraczającej 60% BHWN nie może przekroczyć 30% ogólnej kwoty wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczonych hipoteką
Ze srodków uzyskanych z emosji listów zastawnych bank może refinansować kredyty zabezpieczone hipoteką do kwoty odpowiadającej 60% BHWN
Łaczna wartość nominalna listów zastanywhc znajdujących się w oberocei nie może przekroczyć 4-krotnosći funduszy własnych banku
Łączną wartość nominalna znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych nie Mozę przekroczyć sumy nominalnych kwot wierzytelności banku zabezpieczonych hipoteką
Nadzór sprawowany przez KNF oraz powiernika powoływanego przez KND na okres 6 lat. #
Bardzo mało ich w Polsce jedynie 3 banki powołano.
Egzamin z atydzien o 8, test prawda fałsz ok. 40… wyniki tego samoego dnia, mieć ze soba indeksy!!