LEKI PRZECIWKRWOTOCZNE
I Leki przyspieszające procesy krzepnięcia stosowane miejscowo
Trombina - proszek, którym można posypać krwawiące miejsce
Gastrotrombina - proszek, najczęściej doustnie, żeby zatamować krwawienie błony śluzowej żołądka
Hemostim - aerozol
Spongostan - gąbki żelatynowe, kremowobiała gąbka, wkłada się do narządu miąższowego, który krwawi
II Leki stosowane ogólnie
Liofilizowany fibrynogen ludzki - preparat krwiopochodny
Globulina antyhemofilowa - podawana przy hemofilii, gdy brakuje VIII czynnika krzepnięcia; podaje się dożylnie, proszek rozcieńczany specjalnym, dołączonym rozpuszczalnikiem
Siarczan protrombiny - stosuje się po przedawkowaniu heparyny; antagonista heparyny
Związki wapnia - stosowane głównie w zatruciach związkami wiążącymi jony wapnia
Witamina K - Vitacon, stosowana w niedoborach protrombiny, działa po kilku tygodniach
Wskazania:
skaza krwotoczna spowodowana zaburzeniem czynników krzepnięcia
przedawkowanie heparyny i doustnych leków przeciwzakrzepowych
profilaktycznie u chorych z żółtaczką mechaniczną
III Leki hamujące procesy fibrynolizy
Ich działanie polega na hamowaniu rozpuszczania świeżych skrzepów
Exacyl - hamuje bezpośrednie aktywatory plazminogenu (streptokinazę i inne lizokinazy) przeciwdziałając w ten sposób fibrynolizie, bezpośrednio wpływa na aktywatory tkankowe i urokinazę
Etamsylat - Cyclonamine, Dicinone
Wskazania:
krwawienia spowodowane pierwotną, uogólnioną fibrynolizą
krwawienia na skutek stosowania leków fibrynolitycznych
krwawienia żołądkowo - jelitowe
krwawienia z dolnych dróg moczowych
krwawienia po zabiegach otolaryngologicznych (np. wycięcie migdałków, bo tego nie ma jak ucisnąć)
krwawienia z dróg rodnych (też nie ma jak ucisnąć)
LEKI MOCZOPĘDNE
Stosowane są głównie w celu zwiększenia diurezy niezależnie od przyczyn skąpomoczu lub bezmoczu a także w celu przyśpieszenia wydalania substancji toksycznych w zatruciach związkami wydalanymi przez nerki.
1) diuretyki pętlowe - ich głównym miejscem działania jest wstępująca część pętli nefronu. Są lekami o największej efektywności. Lekiem modelowym tej grupy jest furosemid - furosemidum, lasix (tabletki, ampułki do podawania dożylnego).
Działanie:
hamuje zwrotne wchłanianie chloru i sodu w kanalikach nerkowych
nasila sekrecję potasu w cewkach krętych dystalnych
szybka i znaczna diureza powoduje szybkie i znaczne zmniejszenie objętości płynów krążących (osocza)
początek działania następuje po 2-3 minutach od podania dożylnego
Zastosowanie:
nagłe stany wymagające szybkiego odwodnienia chorego np.
obrzęk płuc
przełom nadciśnieniowy
obrzęk mózgu
ciężka niewydolność nerek przy nieskuteczności innych leków
niewydolność krążenia
nadciśnienie tętnicze
marskość wątroby
obrzęki różnego pochodzenia
zatrucia związkami wydalanymi przez nerki
Przeciwwskazania:
niedrożność dróg moczowych (jeśli pęcherz jest pełen -ostre zatrzymanie moczu, leki moczopędne mogą znacznie pogorszyć stan chorego)
śpiączka wątrobowa
hipokaliemia (nie ma sensu, żeby jeszcze obniżać poziom potasu)
ciąża i okres karmienia piersią
przedawkowanie glikozydów nasercowych
Działania niepożądane:
spadek ciśnienia krwi
bóle i zawroty głowy (przejściowe)
hipokaliemia
hipomagnezemia
hiperglikemia
zaburzenia łaknienia, nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia
2) tiazydy moczopędne - działają przez hamowanie zwrotnego wchłaniania jonów chlorkowych w korowej części nefronu. W wyniku tego zwiększa się również wydalanie jonu sodowego. Pociąga to za sobą znaczne ilości wody powodując zwiększenie ilości wydalanego moczu. Ponadto rozkurczają się mięśnie gładkie naczyń krwionośnych i obniżają ciśnienie tętnicze krwi.
Działania niepożądane:
hipokaliemia i hipomagnezemia
zaburzenia rytmu serca
zaburzenia funkcji szpiku i wątroby
alergia
hiperglikemia
hipercholestorolemia
Wskazania:
obrzęki różnego pochodzenia
nadciśnienie tętnicze
moczówka prosta
Preparaty:
Hydrochlorothiazidum, Hygroton, Klopamid - brinaldix (wszystko tabletki)
Preparaty złożone:
Tialorid, Retiazid, Normatens-brinardin
Przeciwwskazania:
hipowolemia
cukrzyca
niedobory elektrolityczne
dna moczanowa
zaburzenia funkcji szpiku
niewydolność wątroby
3) diuretyki oszczędzające potas
Aldosteron jest hormonem nasilającym wymianę sodu na potas w kanaliku dystalnym nefronu. Zahamowanie tej wymiany prowadzi do utraty sodu i wody oraz zatrzymania potasu.
A. Antagoniści aldosteronu
Spironolakton - aldacton, verospiron, polspiron, spironol
Działają słabo moczopędnie, są stosowane głównie jako leki wspomagające, łącznie z innymi lekami moczopędnymi
Wskazania:
obrzęki w niewydolności krążenia i retencji sodu
marskość wątroby z obrzękami i wodobrzuszem
nadciśnienie tętnicze
zespół nerczycowy
B. Pseudoantagoniści aldosteronu
Amilorid
Tialorid (preparat złożony =Hydrochlorothiazidum+Amilorid)
Hamują wymianę sodu i potasu poprzez uszczelnienie komórek kanalika
4) diuretyki osmotyczne
Mannitol 20%
Substancje, które dobrze przesączają się z osocza i szybko są wydalane przez nerki bez wchłaniania zwrotnego. Osiągają one w przesączu duże stężenie powodując związanie dużej ilości wody, która razem z nimi opuszcza organizm. Jest to jedyna grupa moczopędnych skutecznie działających w stanach hipowolemii.
Wskazania:
obrzęk mózgu
stany zagrażające obrzękiem mózgu
wstrząs (pobudzenie diurezy)
hipowolemia
5) roślinne leki moczopędne:
futoliza, urosan, urogran