SOCJOLOGIA ORGANIZACJI – ĆWICZENIA

3.12.2012

1. Komunikowanie – jest procesem porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. Jego celem jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideami. Proces ten odbywa się na różnych poziomach, przy użyciu zróżnicowanych środków i wywołuje określone skutki.

2. Cechy komunikowania:

- Proces społeczny,

- Zachodzi w określonym kontekście społecznym,

- Jest procesem kreatywnym,

- Ma charakter dynamiczny,

- Jest to proces ciągły,

- Jest celowe i świadome,

- Jest procesem symbolicznym,

- Jest to proces interakcyjny,

- Jest nieuchronne,

- Jest procesem złożonym.

3. Model procesu komunikowania:

- Kodowanie – transformacja uczuć w słowa,

- Kanał – środek przekazu dwóch komunikatów,

- Szum – przeszkody w skutecznym komunikowaniu,

* Zewnętrzny – hałas,

* Wewnętrzny – ból zęba,

* Semantyczny – celowo lub nie źle sformułowany komunikat (błędy znaczeniowe),

- Sprzężenie zwrotne – reakcja na odebrany komunikat. Wtedy nadawca staje się odbiorcą.

4. Poziomy komunikowanie w społeczeństwie:

- Komunikowanie interpersonalne – minimum dwie osoby, twarzą w twarz,

- Komunikowanie grupowe – minimum trzy osoby,

- Komunikowanie międzygrupowe – minimum dwie grupy,

- Komunikowanie organizacyjne – komunikowanie się w ramach organizacji,

- Komunikowanie masowe – impersonalne – za pomocą masmediów.

5. Komunikowanie interpersonalne:

- Komunikacja bezpośrednia, będąca najprostszą i podstawową formą komunikacji społecznej. Wymagana jest obecność uczestników interakcji,

- Komunikacja interpersonalna – medialna: występuje gdy uczestnicy są pozbawieni możliwości bezpośredniego kontaktu fizycznego.

Komunikowanie medialne to nie komunikowanie masowe (pośrednie).

6. Formy komunikowania:

- Równanie Mehrabiana: 7% słowa, 38% głos, 55% mimika.

7. Komunikowanie niewerbalne: Składa się z następujących grup sygnałów:

- Kinezjetyka, czyli mowa ciała,

- Parajęzyk: cechy wokalne głosu oraz interferencje wokalne,

- Samoprezentacja,

- Dotyk,

- Proksemika,

- Chronemika,

- Elementy otoczenia.

8. Dystans psychologiczny – odległość w jakiej stajemy od rozmówcy.

Każdy z nas ma 4 sfery związane z dystansem psychologicznym:

- Intymna 15-45 cm - dopuszczamy do siebie na tę odległość tylko najbliższe osoby np. partnerów seksualnych, nasze dzieci.

- Osobista 46 cm -1,2 m - przeznaczona dla przyjaciół.

- Społeczna 1,2-3,6 m - dla osób, które dopiero poznaliśmy, często na stopie zawodowej - np. nasi klienci.

- Publiczna od 3,6 m wzwyż - gdy mówimy do większej grupy osób.

9. Komunikowanie werbalne: Podstawowym środkiem komunikowania werbalnego jest język. Język jest systemem znaków i stanowi najbardziej złożony kod używany przez człowieka do przedstawiania przedmiotów, czynności czy abstrakcyjnych pojęć.

- Z językiem wiąże się nierozłącznie problem konotacji (obszar uczuć) i denotacji (odnosi się do znaczeń danego słowa),

- Komunikowanie werbalne jest zdeterminowane przez pewne czynniki, z których najważniejsze to płeć i kultura.

- Komunikowanie werbalne może mieć dwie formy: ustną lub pisemną.

10. Rodzaje komunikatów werbalnych:

- Komunikaty krytyczne,

- Komunikaty strukturalne,

- Komunikaty opiekuńcze,

- Komunikaty wspierające.

11. Usprawnianie komunikacji: Aktywne słuchanie - okazywanie rozmówcy akceptacji, szacunku, serdeczności, powstrzymywania się od wypowiadania własnych sądów i dobrych rad. Wyraża się w skupieniu uwagi na osobie partnera i treści rozmowy poprzez:

- Zwrócenie się w stronę mówiącego,

- Utrzymywanie kontaktu wzrokowego,

- Delikatne zachęcanie do kontynuowania,

- Nieprzeszkadzanie i nierozpraszanie kiedy mówi.

Aktywne słuchanie to także umiejętne przekazywanie informacji zwrotnej.

- Techniki aktywnego słuchania:

* Odzwierciedlanie „Mam wrażenie, że jesteś zadowolony”

* Parafrazowanie „Jeśli dobrze Cię rozumiem, to…”

* Klaryfikacja „Co konkretnie planujesz teraz zrobić?”

12. Przeszkody w skutecznej komunikacji:

- Osądzanie (krytykowanie, orzekanie),

- Obrażanie,

- Decydowanie za innych,

- Uciekanie od problemów partnera,

- Różnice w postrzeganiu,

- Różnice językowe (również kulturowe),

- Przeszkody semantyczne,

- Niezgodność komunikatów werbalnych i niewerbalnych,

- Emocje,

- Nieufność,

- Szum.