5.10.2011 Mikrobiologiczne aspekty zdrowia, flora fizjologiczna, probiotyki

Drobnoustroje:

1. symbioza – obydwie strony odnoszą korzyść

2. komensalizm – korzyści dla jednej strony bez szkody dla drugiej

3. pasożytnictwo – pasożyt: korzyść; gospodarz: szkoda

1 i 2: flora fizjologiczna: bakterie niechorobotwórcze, na powierzchni skóry i błon śluzowych jam ciała mających kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. Populacje bakterii stanowiące mikroflorę fizjologiczną.

Flora stała –drobnoustroje w tych samych miejscach u większości ludzi przez całe życie

Flora przejściowa – drobnoustroje kolonizują jakieś siedlisko, które nie jest ich stałym miejscem bytowania/ przez określony

czas – względnie chorobotwórcze,
Nie pozostają na stałe ze względu na:

• brak receptorów,

• antagonistyczne oddziaływanie flory stałej

• braku odpowiedniej reakcji układu immunologicznego.

Miejsca kolonizacji:

• Skóra

• Jama ustna

• Jelito cienkie

• Okrężnica

• Dolny odcinek dróg rodnych

Mikroflora skóry i nosa G+

Skóra

• Suche, kwaśne środowisko, martwe komórki , niskie pH-> czynniki niekorzystne dla bakterii chorobotwórczych.

• Flora dominująca: Staphylococcus Propionibacterium

• Potencjalne patogeny: S. epidermidis, S. aureus, P. acnes.

Mikroflora jamy ustnej G + i – , Candidans albicans

• Lactobacillus, streptococcus, Peptostreptococcus, Veillonella, Fusobacterium, Bacteroides, Treponema, Corynebacterium

• Płód – brak mikroflory

• Niemowlęta - Kolonizacja w czasie porodu i w pierwszych godzinach po urodzeniu. Flora pochodzi od matki (drogi rodne, skóra, jama ustna, pokarm, powietrze, personel medyczny). Streptococcus saliviarius, LActobacillus

• Dorośli - Powierzchnia twarda – Gram + względnie beztlenowe

miękka jamy ustnej – flora względnie beztlenowa, beztlenowa Gram+ i - , grzyby Candida albicans

tkanki przyzębia – beztlenowa paleczki G-Bacteroides, Prevotella, Fusobacterium, Porphyromas

Mikroflora okrężnicy – tylko bakterie: 90% beztlenowe

• Wykształcenie stałej flory – 2 lata

• G- beztlenowe 25%Bacteroides,Prevotella,Eubacterium,Fusobacterium

• G+ beztlenowe Peptostreptococcus,peptococcus,Clostridium

• G- paleczki Enterobacteriacea,Pseudomonas

• G+ ziarenkowce Enterococcus,Staphylococcus

• Potencjalne patogeny : E.coli,Enterococcus faecalis, B.fragilis, C.difficile

Mikroflora dolnego odcinka dróg rodnych

• Skład zależy od poziomu estrogenów I glikogenu w komórkach nabłonkowych

• Przed okresem dojrzewania Mikroflora skóry i przewodu pokarmowego

• U osób dorosłych Dominująca liczbap ałeczek Lactobacillus, niewielka liczba innych bakterii G- beztlenowych

Rola mikroflory stałej

1. Odżywcza – dostawa substancji odżywczych dla organizmu człowieka,

2. wytwarza witaminę K, B, produkty fermentacji.

Produkty fermentacji: przemiany wielocukrów np. celuloza, pektyny, mucyny, mukopolisacharydy w maślan, propionian wchłaniane przez komórki błony śluzowej okrężnicy. Źródło węgla i energii (7-10% energii całkowitej) -> szybka wymiana komórek okrężnicy. Ochrona przed kolonizacją przez patogeny.

1. Ochronna – Utrzymywanie zdrowia i prawidłowych czynności organizmu poprzez:

   1. Konkurencję w rywalizacji o siedlisko i związki odżywcze z drobnoustrojami chorobotwórczymi (tzw. Opór kolonizacyjny)

   2. Tworzenie biofilmu – brak dostępu do miejsc receptorowych dla patogenów. Biofilm jest wielogatunkowy.

Negatywne skutki bytowania flory stałej

1. Tzw choroba po zmianie flory

• Powstaje w miejscu lub obszarze do niego przyległym, w którym zaszła zmiana w populacji mikroflory stałej (zaburzenie oporu kolonizacyjnego)

Przyczyny:

1. Długotrwałe stosowanie antybiotyków lub cytostatyków

2. Choroby przewlekłe: nowotwory, alergie, cukrzyca

3. Niedobory odporności pierwotne i wtórne

Choroby zmiany flory:

• próchnica zębów,

• choroby przyzębia,

• rzekomobłoniaste zapalenie jelit,

• botulizm niemowlęcy,

• bakteryjna waginoza (poronienia, porody przedwczesne)

1. Zakażenia endogenne ( oportunistyczne)

• Potencjalne źródła infekcji (zakażenia endogenne) – oportunistyczne.

• Wydostanie się bakteri z miejsc normalnie kolonizowanych

Przyczyny –

• przerwanie ciągłości tkanek,

• choroby przewlekłe (cukrzyca)

Badanie mikrobiologiczne

Jest badaniem diagnostycznym pomagającym klinicyście w rozpoznawaniu choroby i ustalenia prawidłowego procesu leczenie. Czynnik zakaźny powinien być wyizolowany i zidentyfikowany lub jego obecność oznaczona pośrednio poprzez wykrycie antygenów drobnoustroju lub przeciwciał przeciw patogenowi

Aspekt mikrobiologiczny

• Identyfikacja aktualnie występujących czynników etiologicznych z określeniem ich właściwości chorobotwórczych

• Aktualny przegląd odporności na chemioterapeutyki i mechanizmów oporności

• Ocena stopnia uodpornienia populacji wobec chorób infekcyjnych

Aspekt kliniczny

• Poszukiwanie związku między wykrytym drobnoustrojem, jego właściwościami a objawami klinicznymi

• Prawidłowy dobór antybiotyków do terapii empirycznej i celowanej

• Analiza przyczyn niepowodzenia antybiotykoterapii

1. Materiał kliniczny

• Płyny ustrojowe

• Wydzieliny

• Wydaliny

• Wymazy

• Aspiraty

• Bioptaty

1. Preparat

• Metoda Grama

• Ziehla- Neelsena

• Neissera

1. Identyfikacja antygenów

2. Identyfikacja DNA

3. Identyfikacja gatunku

• Cechy biochemiczne/ morfologiczne lub budowa antygenowa

1. Hodowla

• Pożywki wzbogacone/wybiórcze/diagnostyczne

1. Antybiogram

Budowa morfologiczna

Właściwości struktur ściany komórkowej

struktura	Skład	Funkcja
Mureina	Wielocukier+peptydy	Nadaje kształt
Kwas lipotechojowy	Lipid, wielocukier	Reakcja zapalna w organizmie
LPS	Lipid, wielocukier	Reakcja zapalna w organizmie
Lipo proteina	Lipid, białko	Stabilizacja komórki
poryny	białka	Przenikanie składników odżywczych

Funkcje składników błony cytoplazmatycznej

Składniki	Funkcje
Białka transportujące	przenoszenie składników pokarmowych do cytoplazmy
System sekrecyjny zewnętrznego	wydzielanie do środowiska białek tworzonych w cytoplazmie
Białka syntetyzujące mureinę	synteza podjednostek i łączenie w całość mureiny, cel działania antybiotyków !
Białka regulacyjne ( sensorowe)	przekazują sygnały do białek we wnętrz komórki w odpowiedzi na zmiany środowiska zewnętrznego( ukierunkowana synteza białek)
System….	wytwarzanie energii dla komórki

Funkcje składników cytoplazmy

Składniki	Funkcje
Nukleoid	Genom kulisty DNA
Białka histonopodobne	Białka stabilizujące DNA
Enzymy syntetyzujące DNA i RNA	Replikacja genomu i transkrypcja
Plazmidy	Synteza toksyn, wytwarzanie oporności na antybiotyki
Rybosomy	Synteza białek
Enzymy rozkładające substraty	Wytwarzanie energii

Właściwości struktur dodatkowych ( powierzchniowych

Struktura	Składniki	Funkcje
Otoczka	Ścisły wielocukier	Ochrona przed fagocytoza, odpowiada za inwazyjność
glikokaliks	Lużny wielocukie	Przyleganie do komórek gospodarza
fimbrie	białka	Zwykłe – czepianie do kom gospodarza Płciowe – przenoszenie materiału genetycznego
rzęski	białka	ruch
Przetrwalniki	Forma spoczynkowa	Przeżywanie komórki w warunkach niekorzystnych
Ziarnistości zapasowe	Polimery glukozy, wolutyna	Zapas energii

Nowoczesne metody diagnostyczne

PCR

• Pozwala wykryć specyficzne sekwencje DNA typowe dla gatunku

• Pozwala potwierdzić stwierdzoną fenotypowo przynależność szczepu do gatunku

• Umożliwia wykrywanie genów oporności i oznaczanie serotypu

FISH fluorescencyjna hybrydyzacja in situ

• Umożliwia wykrycie zarazka w materiale biologicznym

RAPD losowa amplifikacja polimorficznych fragmentów DNA

• Przeprowadzanie dochodzenia epidemiologicznego oraz śledzenie drog transmisji

PFGE elektroforeza w zmiennym polu elektrycznym

• Przeprowadzanie dochodzenia epidemiologicznego oraz śledzenie drog transmisji

Nomenklatura

• Nazwa rodzajowa – jednoczłonowa, zakończona sp. np. Staphylococcus sp.

• Nazwa gatunkowa – dwuczłonowa 1.rodzaj, 2. Gatunek np. Staphylococcus ureus

Podział bakterii:

• Gram – właściwe – mają ścianę komórkową

• Gram + właściwe mające ścianę komórkową

• Bakterie właściwe pozbawione ściany komórkowej

• Archebakterie

12.10.2011 Czynniki chorobotwórczości drobnoustrojów

• Zakażenie - Kolonizacja organizmu przez drobnoustrój zdolny do wywołania choroby

• Patogen = czynnik etiologiczny

• Patogenność – zdolność do wywołania widocznych objawów klinicznych

• Choroba – swoiste objawy kliniczne powstające w wyniku zakażenia

• Czynnik chorobotwórczy – zdolny do wniknięcia do organizmu i wywołania szkody

Chorobotwórczość

Czyli cecha gatunku, zależy od:

• Wrót zakażenia – specyficzny dla danego gatunku, miejsce przez które dostają się do organizmu

• Organizmu żywiciela – systemy obrony

• Zjadliwości (wirulencji) – miara chorobotwórczości. Zdolność czynnika chorobotwórczego do spowodowania ciężkiej choroby. Po zakażeniu choroba może mieć przebieg bezobjawowy, łagodny, poważny. Miarą jest liczba szczepów niezbędnych do wywołania choroby.

Czynniki wirulencji:

• Pozwalają wiązać bakterie z organizmem człowieka,

• umożliwiają pobór niezbędnych substancji odżywczych,

• powodują bezpośrednie uszkodzenie tkanek lub komórek (enzymy, toksyny),

• hamują nieswoiste i/lub swoiste mechanizmy obronne gospodarza.

• Czynniki zjadliwości ulegają ekspresji w odpowiedznich watunkach – temp, pH

• Lokalizacja genów kodujących czynniki zjadliwości - chromosomy (transpozony) lub plazmidy ( transfer międzygatunkowy)

Etiologia chorób zakaźnych. Postulaty Kocha:

• ten sam patogen musi być obecny w tej samej chorobie

• patogen musi być izolowany w czystej hodowli

• patogen izolowany w czystej hodowli od ludzi musi wywołać taką samą chorobę u zwierząt doświadczalnych

Zarzuty do postulatów:

• niektóre choroby mają nietypowe objawy

• niektóre choroby mogą mieć różne czynniki etiologiczne (zapalenie płuc, nerek)

• niektóre patogeny (S. pyogenes) są przyczyną różnych chorób

• niektóre patogeny (HIV) są chorobotwórcze tylko dla ludzi.

Mechanizmy chorobotwórczości bakterii

• wnikanie

  • drogi: pokarmowa, oddechowa, płciowa,uraz, stawonogi (wektory) , pionowa ( matka-płód)

• wiązanie bakterii z organizmem żywiciela

  • adhezja (przyleganie) –

    • kolonizacja komórek nabłonka i śródbłonka

    • ułatwia docieranie do tkanek.

    • Umożliwia korzystanie z substancji odżywczych.

  • Adhezyny (białka struktury powierzchownej),

Adhezyna	Receptor
LTA	Nieznany
Śluz	Niezany
LTA+białko	Fibronektyna
Fimbrie	c-mannozyna, glikolipid, gangliozyd
Proteina Pl	Kwas sialowy

• fimbrie - wiążą się ze swoistymi receptorami gospodarza;

  • układy pokarmowy(śluzowka)

  • moczowy(nabłonek),

  • oddechowy(nabłonek)

• inwazja (inwazyny, białka) – indukują wchłonięcie bakterii przez komórki docelowe -> namnożenie bakterii w komórkach

• Pobór substancji pokarmowych – Fe, C, N – niezbędne do funkcjonowania bakterii.

  • Pobór żelaza przez siderofory (hemoglobina, ferrytyna), receptory powierzchowne (transferryna).

  • Pobór C i N rozkład wielocukrów, rozkład tkanek (enzymy).

• Bezpośrednie uszkodzenie komórek i tkanek: toksyny, enzymy. Rodzaje toksyn:

  • Białkowe – bakterie G + i –, egzotoksyny, uwalniane bez lizy komórki

  • LPS – bakterie G –, endotoksyny, uwalniane podczas lizy komórki

Toksyny białkowe

Typy:

1. Pojedyncze białka, małe.

2. Toksyny typu A-B – złożone ( budowa

• Łańcuch A –

  • aktywna część toksyny,

  • odpowiedzialna za toksyczność,

  • enzym działa na drodze modyfikowania docelowych białek funkcjonalnych lub strukturalnych komórki.

• Łańcuch B –

  • wiąże toksynę z receptorami powierzchniowymi komórki docelowej.

  • Ułatwia przeniesienie A przez błonę komórkową do cytoplazmy.

Właściwości toksyn typu A-B

Toksyna	Receptor komórki docelowej	Efekt działania
Wąglika	Marker nowotworowy TEM-8, białko morfogenetyczne CMG2	Wzrost cAMP, śmierć komórki
Krztuśca	Glikoproteiny	Zaburzenia funkcji białek
Botulinowa	Polisialogangliozyd + synaptoagmina	Paraliż wiotki
Tężcowa	Poligangliozyd	Paraliż spastyczny
Błonicza	Prekursor czynnika wzrostu	Inhibicja syntezy białek, śmierć komórki
Shiga	Ceramid globotriazolu	Inhibicja syntezy białek, śmierć komórki
	Gangliozyd GM	biegunka

Podział toksyn białkowych na podstawie mechanizmu działania:

1. Mechanizm działania i rodzaje cytolizyn

• Niszczą błonę komórkowa -> liza komórki.

• Fosfolipazy rozkładają glicerofofatydy

• Hemolizyny

  • rozpad erytrocytów,

  • obniżają napięcie powierzchniowe,

  • wbudowują się w błonę cytoplazmatyczną tworząc pory

  • tworzą kompleksy z cholesterolem błony komórkowej tworząc kanały.

1. Cytotoksyny hamują syntezę białek w komórkach docelowych

2. Neurotoksyny ciężkie zaburzenia funkcji układu nerwowego bez morfologicznego uszkodzenia neuronów.

3. Toksyny stymulujące lub tłumiące funkcję komórek-

   • zmieniają fizjologię komórki bez morfologicznego uszkodzenia.

   • Stymulujące(enterotoksyny) – wzmożone wydzielanie elektrolitów w komórkach nabłonka jelita cienkiego.

   • Tłumiące – hamują aktywność komórek docelowych np. fagocytozę.

4. Superantygeny

   • nieswoista wzmożona stymulacja układu immunologicznego

   • Wstrząs zagrażający życiu

   • objawy kliniczne: gorączka, biegunka, zapaść naczyniowa, wymioty, niewydolność nerek, wątroby, krążenia.

LPS z łańcucha oligosacharydu, rdzeń oligosacharydu, lipid A (część aktywna toksyny)

Mechanizm działania:

• Łączenie lipidu A z komórkami docelowymi pierwotnymi i makrofagami, L_B i L_T, trombocyty,

• uwalnianie cytokin i mediatorów zapalenia, uruchomienie wtórnych systemów docelowych.

• Zmiany patofizjologiczne: gorączka, wzrost przepuszczalności naczyń, spadek ciśnienia tętniczego, zaburzenia wielonarządowe,

• wstrząs endotoksyczny.

Enzymy bakteryjne – ułatwiają inwazję tkanki: proteazy, nukleazy, lipazy, poliozydazy.

Proteazy:

• Kolagenaza – rozkłada kolagen skóry, kości, ścięgna, chrząstki (zwyrodnienie stawów)

• Elastaza – niszczy elastynę w ścianach naczyń krwionośnych, w tkance łącznej

• Fibrynolizyna – rozkłada włóknik, ułatwia inwazję tkanki

• Koagulaza – zmienia fibrynogen w fibrynę, chroni przed fagocytozą, niszczy komórki żerne

Nukleazy niszczy kwasy nukleinowe, głęboki rozkład tkanek i komórek

Lipazy współdziałają z cytolizynami – liza komórek zapalnych ( fosfolipaza C i D)

Poliozydazy rozkładają mukopolisacharydy np.: hialuronidaza, heparynaza

Rola toksyn w chorobie

• Bakteria nie zakaża, toksyna wywołuje choroby (botulizm, enterotoksyny). Objawy są połączonym wynikiem zakażenia i produkcji toksyn. Szok septyczny, działanie kwasu lipotejchojowego i superantygenu.

• Bakterie zakażają, jedynie toksyna odpowiada za objawy:

• Błonica – bakterie w gardle, toksyna w krwi

• Tężec – bakterie w ranie, toksyna do układu nerwowego.

19.10.2011 Wirusy

Bezwzględne pasożyty wewnątrzkomórkowe, niezdolne do samodzielnego życia ( WIELKOŚĆ W nm !!!)

	Bakterie typowe	Bakterie atypowa	Wirusy
Pasożyty wewnątrzkomórkowe	-	+	+
Błona cytoplazmatyczna	+	+	-
Zawartość RNA i DNA	+	+	-
Wrażliwość na antybiotyki	+	+	-
Wrażliwość na interferon	-	-	+
Przechodzenie przez filtry bakteriologiczne	-	+/-	+

Budowa wirusów:

• Kompletna cząsteczka wirusa ( winion)

• Genom DNA/RNA + Kapsyd – białko chroniące genom = nukleokapsyd ( z osłonką/ nagi)

Klasyfikacja

1. Wielkość winionu

• Małe 10-50 nm

• Duże 50-150 nm

1. Kliniczny przebieg zakażeń ( powinowactwo do komórek docelowych)

• Pneumotropowe

• Dermo tropowe

• Neurotropowe

• Enterotropowe

• Limfo tropowe

• Pan tropowe ( zakażenia uogólnione)

1. Rodzaj kwasu nukleinowego

• DNA

• RNA

Etapy zakażenia komórki

1. Adsorpcja – proces swoisty, zachodzi na receptorach komórek

2. Przenikanie – endocytoza, wprowadzanie kwasu nukleinowego( wirusy bez osłonki) / fuzja osłonki z błona cytoplazmatyczną

3. Eklipsa – utajenie, zakażona komórka powleka genom wirusa

4. Dojrzewanie – budowanie kompletnych cząsteczek wirusa

5. Uwalnianie- liza komórek dojrzałe winiony opuszczają komórkę

Fazy infekcji – rozwój choroby

1. Nabywanie ( wniknięcie) – zapoczątkowanie zakażenia w miejscu pierwotnym aktywacja odpowiedzi wrodzonej

2. Okres wylęgania – replikacja pierwotna replikacja wtórna

3. Czas infekcji wirusowej zależy od: fazy infekcji, miejsca replikacji

Możliwy wynik infekcji wirusowej:

• Zakażenie nieproduktywne – brak efektu

• Zakażenie produktywne – lityczne śmierć komórki

• Zakażenie przetrwałe replikacja bez śmierci komórki

• Zakażenie transformujące ( wirusy onkogenne) niekontrolowany wzrost komórek prowadzący do ich transformacji lub uśmiertelnienia

Wirus wchodzi w kontakt z komórką gospodarza
infekcja produktywna
wytwarzane wirusy potomne
komórka ginie ( powstaje wiele wirusów)
Ostra infekecja

Charakter zakażenia – zależność między wirusem a komórką docelową:

Komórki nispermisywne

• Brak receptora

• Brak ważnych szlaków metabolicznych

• Brak aktywatorów transkrypcyjnych

• Mechanizm antywirusowy blokujący replikację określonego typu szczepu wirusa:

  • Neurony i komórki namnażające się nie mają substratów dla wirusowego DNA

  • Aktywacja interferonów

  • Enzym APOBEC3 powodujące inaktywujące mutacje DNA wirusów

Komórki permisywne

• Zapewniają biosyntezę i umożliwiają pełny cykl replikacji

• Zmiany w komórce spowodowane replikacją:

  • Cytoliza

  • Zmiana wyglądu

  • Zmiana właściwości czynnościowych

  • Zmiana właściwości antygenowych

Mechanizmy cytopatogenezy wirusowej

Mechanizmy	przykłady	Ciałka wtrętowe	Przykłady
Hamowanie syntezy białek komórkowych	Polio wirusy,wirus opryszczki pospolitej, toga wirusy,pokswirusy	Ciałka Negriego (wewnątrzcytoplazmatyczne) Oko sowy ( wewnątrzjądrowe	Wścieklizna Wirus cytomegalii
Hamowanie i degradacja komórkowego DNA	Herpeswirusy	Wtręt typu A ( wewnątrzjądrowe)	wirus opryszczki pospolitej, podostrego stwardniającego zapalenia mózgu (odry)
Zmiana struktury błon komórkowych	Wirusy osłonkowe	Wewnątrzjądrowe zasadochłonne	Adenowirusy
Insercja glikoprotein	Wirusy osłonkowe wszystkie	Wewnątrzcytoplazmatyczne kwasochłonne	Pokswirusy
Tworzenie syncytiów	Wirusy opryszczki pospolitej, ospy wietrznej i półpaśca, paramiksowirusy, wirus HIV	Około jądrowe cytoplazmatyczne kwasochłonne	Reowirusy
Naruszenai cytoszkieletu	Wirusy nieosłonkowe, opryszczki pospolitej	Toksyczność składników winionu	Adenowirusowi wypustki, białko NSP4 reowirusa
Przepuszczalność	Toga wirusy, herpeswirusy

Drogi szerzenia się zakażeń wirusowych

Rodzaj	Przykład
Oddechowa	Paramykso, grypy, pic orna,ruino,półpaśca i ospy wietrznej, B19
Kontaktowa	Pic orna, rota, Reo, noro, adeno
Zoonozy	Toga, flawi, bunya, orbi, arena, hanta, wścieklizny, grypy A, orf
Krwiopochodna	HIV, HTLV1,HBV,HCV,delta, CMV
Matka-noworodek	Różyczki, CMV,B19,ECHO, HPV,ospy wietrznej i półpaśca
Plciowa	HPV, brodawczaka, mięczkaa zakaźnego i wszystkie krwią
Genetyczna

Wirusy onkogenne – retrowirusy i niektóre DNA

• Powodują zakażenia przetrwałe

• Stymulują niekontrolowany wzrost komórek prowadzący do transformacji lub unieśmiertelnienia

• Cechy komórek transformowanych:

  • Ciągły wzrost bez starzenia się

  • Zmiany w morfologii i metabolizmie

  • Zwiększona szybkość wzrostu

  • Zapobiegania apoptozie ( białko onkogenne bcl-2)

Mechanizmy transformacji i unieśmiertelniania:

1. Utrzymywanie równowagi między aktywatorami wzrostu i supresorami ( białko p53, gen siatkówczaka RB)

2. Usuwanie wrodzonych mechanizmów ograniczających syntezę DNA i wzrost komórek

3. Wzmocnienie aktywatorów wzrostu

Mechanizmy unieśmiertelniania

1. Wirusy DNA

Komórki pól permisywne

• Inaktywacja białka p53 i RB wirus brodawczaka i adenowirusy

• Zapobieganie apoptozie wirus E-B, stymuluje wzrost komórek B

1. Retrowirusy RNA

• Kodowanie białek onkogennych identycznych z czynnikami wzrostu i regulatorów wzrostu przyczyna guzów

Krótki okres wylęgania – pierwotne miejsce zakażenia jest też tkanką docelową i pojawiają się charakterystyczne objawy choroby

Długi okres wylęgania – wirus musi rozprzestrzeniać się do innych miejsc i namnożyć przed dotarciem do tkanki docelowej\

Diagnostyka wirusologiczna

Metody

Wykrywanie obecności wirusa:

• Metody klasyczne namnażanie wirusa w hodowlach komórkowych, zarodkach ptasich

• Metody nowoczesne wykrywanie antygenów, DNA, RNA

Wykrywanie przeciwciał:

• Metody klasyczne 4x wzrost miana w okresie ostrym i w okresie rekonwalescencji

• Metody nowoczesne wykrywanie IgM, IgG, IgA

Leczenie:

Cele leków:

• Blokowanie replikacji – alfa interferony – blok rozprzestrzeniania miedzy komórkami

• Analogi kwasó nukleinowych Stop syntezie DNA/RN Acyklowir

• Inhibitory białek wirusowych indinawir, sakwinawir

16.10.2011 Rodzaje odporności

Nieswoista:

• I linia obrony – błony śluzowe, skóra, flora fizjologiczna

• II linia obrony – fagocyty, zapalenie i gorączka, substancje p/bakteryjne

• Skuteczna w zwalczaniu większości mikrobów bez względu na różnice w strukturze.

Swoista:

• III linia obrony: kompetentne limfocyty T i B, p/ciała

• Obrona zdolna do specjalnej odpowiedzi na określony rodzaj drobnoustroju prowadzący do ich zniszczenia lub zniszczenia choroby.

Komponenty obrony swoistej i nieswoistej

Obrona nieswoista

(aktywne komórki i cząsteczki odpowiedzialne za obronę)

↕ ↕ ↕

cytokiny, chemokiny (białka)

↕ ↕ ↕

Obrona swoista

(aktywne komórki odpowiedzialne za rozwój obrony)

Obrona nieswoista – funkcje czynników pow. Skóry, łojowych i potowych

Aktywacja komórek i cząsteczek odpowiedzialnych za obronęcytokinyobrona swoista, aktywacja komórek odpowiedzialnych za rozwój obrony.

• Funkcje czynników powierzchni skóry, gruczołów łojowych i potowych

  • Bariera fizyczna i chemiczna przeciwko infekcjom

  • Pow. Skóry Suche i kwaśne środowisko ograniczenie wzrostu bakterii

  • Mikroflora bakteryjnakonkurencja o miejsce kolonizacji

  • Gruczoły łojowe i potowelizozym, toksyczne lipidy zabijają bakterie

  • Naskórek usuwanie bakterii z martwymi komórkami, zawartość keratyny

• Elementy obrony nieswoistej

  • Skóra SALT – związana ze skórą tkanka limfatyczna kom.Langerhansaaktywują kom

odpowiedzi swoistej

Wytwarzanie karatyny odporność na enzymy trawienne bakterii

• Powierzchnie śluzowe warstwa mucyny lizozym, laktoferryna.

• Keratyny oporność na enzymy trawienne bakterii. SALT ma komórki Langerhansa – aktywują komórki odpowiedzi swoistej.

• Mucyna to mieszanina białek i polisacharydów, wychwytuje bakerie, uniemożliwia dotarcie do nabłonka. Ma laktoferrynę, lizozym, defensyny, IgA (zapobiega adhezji bakterii do błony śluzowej.

• Krew zawiera neutrofile i dopełniacz

  • C5a – daleko od zakażenia, przyciąga neutrofile,

  • C3b – w miejscu zakażenia, opsonizacja. Komórki NK – krew, śledziona, węzły chłonne.

• Rozpoznanie i zabijanie komórek zakażenia, wirusów, rozpoznanie i zabijanie komórek nowotworowych, rozpoznanie zakażeń bakteriami wewnątrzkomórkowymi.

Funkcje powierzchni śluzowych i mucyny

• Mucyna (mieszanina białek i polisacharydów)

• Rola: wychwytywanie bakterii, uniemożliwienie dotarcia do

  • nabłonka

• Substancje przeciwbakteryjne:

  • laktoferyna → białko wiążące żelazo,

  • lizozym → enzym trawiący ścianę komórkową bakterii,

  • defensyny → białka powodujące perforowanie bakteryjnej błony komórkowej,

  • IgA → zapobiega adhezji bakterii do błon śluzowych, pomoc w zatrzymywaniu bakterii w

warstwie mucyny

Elementy obrony swoistej

Umiejscowienie czynniki obronne

Błony śluzowe złuszczanie nabłonka,

zwarte ułożenie,

tkanka limfatyczna (MALT),

Krew, tkanki neutrofile,

składniki dopełniacza,

komórki NK

Składnik czynny pod błonami śluzowymi:

• Tkanka limfatyczna związana z błonami śluzowymi – MALT(ang. Mucosa-associated lymphoid tissue),

• produkuje IgA

• Rola:

  • usuwanie zaadherowanych bakterii,

  • uniemożliwianie ich rozprzestrzeniania między komórkai

Rola czynników odpowiedzialnych za obronę:

• Neutrofile → fagocytoza i zabijanie bakterii

• Składniki dopełniacza → przyciąganie neutrofili, opsonizacja bakterii,

• Komórki NK → zabijanie komórek:

  • zakażonych wirusami,

  • komórek nowotworowych

Układ dopełniacza

Zespół białek występujący we krwi i tkankach

↓

Aktywacja

↓ ↓

Lipopolisacharydy (LPS) kwasy lipotejchojowe (LTA)

bakterie Gram-ujemne bakterie Gram-dodatnie

Bezpośrednie zabijanie bakterii przez składniki dopełniacza

• Kompleks atakujący błonę (MAC)

• Skład MAC:

  • składniki dopełniacza:

C6, C7, C8, C9.

• Rola:

  • tworzenie por w w błonie bakterii Gram-ujemnych

Neutrofile = leukocyty polimorfonuklearne – PMN

• Cecha charakterystyczna: wielopłatowe jądro komórkowe

• Miejsce produkcji: szpik kostny

↓

Krew

↓

Dojrzewanie, krążenie w krwioobiegu,

• Docieranie do miejsca infekcji

Wędrówka neutrofilów do miejsca infekcji naczynie krwionośne

↓

przyciąganie przez układ dopełniacza

stymulacja migracji

neutrofilów przez cytokiny

↓

Zwiększenie aktywności żernej

neutrofilów

Obrona bakterii przed mechanizmami obrony nieswoistej

Obrona nieswoista obrona bakterii

Fagocytoza bakterii otoczki

Fuzja fagosomu z lizosomem zapobieganie powstawaniu fagolizosomu,

Związki toksyczne fagolizosomu unieczynnianie związków,

ochronna rola ściany komórkowej

Chemotaksja neutrofilów produkcja proteaz degradujących C5a

Kompleks MAC zmiana LPS - hamowanie

(tworzenie porów w błonach) aktywnego MAC

Limfocyty T cytotoksyczne

Rozpoznają specyficznie białka wirusa wbudowane w komórki zakażone (receptor TCR)

↓

wydzielanie substancji toksycznych

↓

apoptoza komórki zakażonej wirusem

TCD4 MHC II

TCD8 cutotoksyczne MHC I

TCD8 - rozpoznawanie specyficznego białka wirusa wbudowanego w kom zakażone ( receptor TCR) wydzielenie subst. Toksycznej apoptoza kom. Zakażonej wirusem

IgM

• powstaje pierwsza w odpowiedzi na patogeny bakteryjne (odpowiedź pierwotna),

• stężenie zwiększa się i gwałtownie maleje w ostrym stadium zakażenia,

• najbardziej skuteczna w aktywacji dopełniacza

IgG

• najwyższe stężenie we krwi i limfie (stężenie jest duże również po ustaniu infekcji,

• przechodzi przez łożysko (zapewnia odporność do I-go roku życia),

• pojawia się w późniejszym etapie odpowiedzi na patogen, lub w odpowiedzi wtórnej

IgA

• najwyższe stężenie we krwi i limfie w tkankach, wydzielinach

• w surowicy tworzy kompleksy z: toksynami, wirusami lub bakteriami (zbyt długie utrzymywanie kompleksów – choroby autoimmunizacyjne)

sIgA (wydzielnicza)

• występuje w mleku matki (ochrona noworodka), i tkance limfatycznej (wychwytuje bakterie i toksyny z mucyny)

IgE

obrona przed robakami

• uczestniczy w reakcjach alergicznych: wiąże się z receptorami komórek tucznych → uwalnianie histaminy i mediatorów zapalnych

Niedobór IgA infekcje błony śłuzowej

Hipogammaglobulinemia spadek ponon. Immunogl., infekcje bakteryjne i wirusowe

Aplazja grasicy brak odp komórkowej

Syndrom Wiskota nidobó® limf T

Syndrom Aldrichta –infekcje

AIDS niedobó™ CD4

Funkcje przeciwciał

• Opsonizacja (głównie IgG)

↓ ↓

Bakterii z otoczkami wirusy lub bakterie

Fragment Fc łączy się z neutrofilem – fagocytoza za duże dla neutrofili

• Neutralizacja (głównie IgG i sIgA)

Toksyn i wirusów → blokada wnikania do komórek docelowych

• Wychwytywanie bakterii przez śluz (sIgA)

↓

Fragment Fc przylega do mucyny z wolnym miejscem wiążącym antygen

↓

Wychwytywanie bakterii dostających się ze środowiska →

Zapobieganie przedostania się bakterii do błon sluzowych

• Aktywacja dopełniacza (głównie IgG i IgM)

Unikanie obrony swoistej przez drobnoustroje

Obrona swoista obrona drobnoustrojów

Przetwarzanie antygenu zabijanie makrofagów

przez makrofagi przez bakterie

Opsonizacja bakterii przez wiązanie fragmentu Fc przeciwciałado powierzchni bakterii Fab pozostaje wolny zmiana antygenów (zmienność antygenowa) uniemożliwia rozpoznanie przez p-ciała

wychwytywanie bakterii przez IgA w śluzie degradacja IgA przez proteazy bakteryjne

Decyzja Th o rodzaju odpowiedzi Th1 lub Th2) błędna odpowiedź Th wywołana przez bakterie

Rozpoznawanie i zabijanie komórek przez Tc ograniczona ekspresja białek wirusowych na powierzchni zakażonych komórek

Kom. Dendrytyczne APC

• Kom. Langerhansa

• Wątroba

• Grasica

• Węzły chłonne

Właściwości szczepionek żywych

• Otrzymywane z osłabionych szczepów, o minimalnych właściwościach patogennych, zdolne do wywołania pełnej odpowiedzi

• ulegają namnożeniu w organizmie stymulując ciągle układ odpornościowy

• powodują powstanie trwałej odporności zwykle po jednej dawce

Właściwości szczepionek zabitych

• Zawierają całe drobnoustroje lub ich części o zachowanych właściwościach antygenowych

• Nie ulegają namnożeniu w organizmie – konieczne podawanie więcej niż jednej dawki

• Reakcja immunologiczna zależy od ilości antygenu i jego immunogenności

Skład przykłady

Żywe, atentowane doustna polio,

przeciw: odrze, śwince, różyczce, BCG

Zabite przeciw: durom rzekomym, wściekliźnie

Właściwości szczepionek podjednostkowych

• Składają się z pojedynczych antygenów lub mieszaniny kilku

• Stanowią alternatywę dla szczepionek z całych drobnoustrojów, w przypadku gdy są toksyczne, lub wywołują nieprawidłową odpowiedź,

• Wymagają wielokrotnego podawania

Skład przykłady

Podjednostkowe

Toksoidy (białka powierzchniowe) DTP (błonica, tężec)

przeciw: WZW B, grypie

Polisacharydy przeciw: Streptococcus pneumoniae(zapalenie płuc)

Haemophilus influenzae B (zapalenie opon mózgowych)

Makrofagi – komórki żerne, prezentują antygen APC, pochłaniają i przetwarzają antygeny na małe epitopy. Kompleks MHC1 T_c; MHC2 T_h

Limfocyty B i T, T_h CD4⁺ i T_c CD8⁺ (te dwa typy mają duże powinowactwo do wirusa HIV).

IL-1 – obrona przeciwbakteryjna

IL-2 – sygnał dla limfocytów T_c

Limfocyty T_c – powodują apoptozę komórek zakażonych wirusem

Limfocyty T_h1 – przeciwciała, aktywują makrofagi i limfocyty cytotoksyczne

Limfocyty T_h2 – regulacja odporności (obniżenie poziomu limfocytów T_h1)

Limfocyty B – wytwarzanie przeciwciał

• W odpowiedzi na antygeny białkowe (współpraca z T_h) – odpowiedź pierwotna

• W odpowiedzi na wielocukry otoczek (T-niezależna) – odpowiedź wtórna (pamięć)

9.11.2011 Praktyczna aplikacja Ig -Typy szczepionek

Żywe atenuowane –

• zawierają żywe organizmy pozbawione zjadliwości lub niewirulentne,

• Przydatne w zapobieganiu zakażeń powodowanych przez wirusy osłonkowe

• Immunizacja przypomina normalne zakażenie z wytworzeniem pamięci immunologicznej

• długa odporność

Problemy

• nie można podawać kobietom ciężarnym i osobom z niedoborami odporności

• szczepionka może ulec rewersji do formy wirulentnej

Inaktywowane

1. zawierają zabite bakterie lub wirusy

2. Potrzebują dużej ilości antygenu do wywołania odpowiedzi ochronnej bez ryzyka zakażenia

3. Otrzymywane poprzez:

• Inaktywację chemiczną( formalina) lub cieplną ( bakterii, wirusów lub toksyn)

• Syntezę składników i podjednostek czynnika zakaźnego

1. Wymagają adiuwantu nasilającego immunogenność ( lepszy wychwyt przez komórki prezentujące antygen)

• Wodorotlenek glinu, monofosforylowany lipid A, MF59(skwalen), liposomy, składniki ściany komórkowej

1. Wady

• Odporność jest krótkotrwała

• Powstaje tylko odpowiedź humoralna

• Brak miejscowej odpowiedzi IgA

• Wymagane są dawki przypominające

• Muszą być podawane większe dawki

koniugowane zawierające polisacharydy otoczkowe

• łączą antygen z proteinami, które wzmagają odpowiedź immunologiczną.

Toksoidy – inaktywowane toksyny

Podjednostkowe – zawierają fragmenty Ag, należą tu szczepionki rekombinowane i niekomórkowe

Przyszłe kierunki szczepionek

1. Szczepionki DNA – plazmid DNA podawany jest do mięsniwo/skóry wychwytywany jest przez komórki limfatyczne i makrofagi stymulacja komórek T wytworzenie swoistych przeciwciał

2. Wirusowe szczepionki hybrydowe –… z cząsteczek zakaźnych… wprowadzane są do…. Wirusów

3. Genetycznie zaprojektowane szczepionki podjednostkowe Wprowadzane są do wektorów bakteryjnych lub

4. Peptydowe szczepionko podjednostkowe Wytworzenie przeciwciał…. D o odpowiedzi komórke T

5. Przeciwciała anty-idiotopoweMogą powodować wytworzenie…..

Choroba	typ szczepionki
Błonica	toksoid
meningokokowe zapalenie opon mózgowych	polisacharyd
Krztusiec	zabita B. pertussis
pneumokokowe zapalenie płuc	polisacharyd
Tężec	toksoid
Haemophilus influenzae typ B	koniugat polisacharyd z proteiną
Grypa	zabity wirus
choroba Heinego-Medina	zabity lub atenuowany wirus
ospa wietrzna	atenuowany
WZW B	fragmenty antygenu
WZW A	inaktywowany

Diagnostyka immunologiczna

• Testy in vitro oparte na interakcjach przeciwciał i antygenów in vivo.

Reakcje precypitacji

• Interakcje antygenów z IgG lub IgM.

• Reakcja jest najlepsza kiedy reagenty występują w optymalnych proporcjach.

Test In vitro

• Immunodyfuzja w żelu agarowym

• Immunoelektroforeza – do analizy białek surowicy

Reakcja aglutynacji ( bezpośrednia, lateksowa)

• Interakcje upostaciowanych antygenów (komórki zawierają antygeny) z Ig.

• W diagnostyce łączy się surowicę pacjenta ze znanymi antygenami.

• Choroby mogą być diagnozowane w oparciu o wzrost stężenia przeciwciał lub serokonwersję (od braku do pojawienia się przeciwciał).

Reakcja hemaglutynacji

• Do reakcji wykorzystuje się krwinki czerwone, stosuje się do

• typowania grup krwi,

• w diagnostyce niektórych chorób

• identyfikacji wirusów.

Reakcja neutralizacji

• Zniesienie działania toksyn bakteryjnych i wirusowych przez specyficzne przeciwciała.

Reakcja wiązania dopełniacza

• Test serologiczny oparty na aktywacji dopełniacza pod wpływem układu antygen-przeciwciało, wykorzystywane w diagnostyce kiły.

Immunofluorescencja

• Stosuje się przeciwciała znakowane fluoresceiną,

• bezpośrednio do wykrywania i identyfikacji mikroorganizmów w materiale biologicznym,

• pośrednio do wykrywania przeciwciał w surowicy.

Reakcja immunoenzymatyczna ELISA

• Reakcja antygen przeciwciało wykrywana przez aktywność enzymów,

• bezpośredni do wykrywania antygenów,

• pośredni do wykrywania przeciwciał.

Reakcje nadwrażliwości

Typ	czas	charakter	przykład
I - anafilaksja	<30 min	IgE atakuje komórki tuczne lub bazofile, uwalnianie histaminy	szok po lekach, reakcja alergiczna, astma
II - cytotoksyczny	5-12 min	IgG i IgG + dopełniacz, liza komórki	po przeszczepach, konflikt serologiczny
III - kompleksy immuno	3-8 h	kompleksy antygen-przeciwciało powodują stan zapalny	reakcja Artusa
IV – komórkowy	24-48 h	produkcja limfocytów Tc – zniszczenie komórki	transplantacje, kontaktowe zapalenie skóry, gluźlica

Niedobory immunologiczne

Choroba	następstwa
niedobory IgA	częste infekcje błon śluzowych
hypogammaglobulinemie	obniżony poziom przeciwciał, częste infekcje bakteryjne i wirusowe
aplazja grasicy, zespół DiGeorga	brak odpowiedzi komórkowej (T-zależnej), częste zakażenia wirusowe i grzybicze, zaburzenia rozwoju płodu
zespół Wilskota Aldricha	nietypowe limfocyty T, częste zakażenia wirusowe
AIDS	choroby bakteryjne, wirusowe, grzybicze

Wirus HIV

Retrowirus z osłonką fosfolipidową i receptorem gp120, które przyłączają się do komórek docelowych CD4: makrofagów, limfocytów T helper, komórek dendrytycznych.

Diagnostyka

Wykrywanie przeciwciał (ELISA), antygenu, metody genetyczne (PCR)

16.11 Zakażenia szpitalne ( nosokomialne)

• To zakażenie pozostające w ścisłym związku przyczynowym z pobytem chorego w szpitalu lub zakażeniem, które rozwija się u personelu szpitalnego w związku z wykonywaniem obowiązków

• To takie zakażenie, które nie występowało i nie znajdowało się w okresie wylęgania gdy chory był przyjmowany do szpitala, a nastąpiło podczas jego pobytu tam

• Może ujawnić się zarówno w czasie hospitalizacji jak i po wypisaniu do odmu lub po przeniesieniu do innego zakładu leczniczego

Zakażenia zakładowe

• Występujące po 48h od momentu przyjęcia do szpitala są zakażeniami szpitalnymi ( poza drobnoustrojami o dłuższym czasie wylęgania: HBV,HCV,HIV, Legionella)

Aspekty prawne

• W 1983 r MZiOS wydało zarządzenie o obowiązkowej rejestracji i zwalczaniu zakażeń szpitalnych

• Od 6 IX 2001 ustawa o choroacbh zakaźnych i zakażeniach wprowadził pojęcie nadzoru nad zakażeniami szpitalnymi oraz szczepami antybiotykoopornymi

• Od 1 I 2002 zobowiązano kierowników ZOZ do profilaktyki tych zakażeń oraz kontroli stosowanej antybiotykoterapii

Rejestracja zakażeń

• Typu biernego – na podstawie raportów lekarzy o pielęgniarek

• Typu czynnego – oparta na ciągłej obserwacji rozpoznanych zakażeń

Struktura systemu kontroli zakażeń

• Komitet ds. kontroli ( dyrektor, pielęgniarka naczelna, członkowie zespołu ds. zakażeń) wsparcie, nadzór

• Zespół ds. kontroli zakażeń Informacje, laboratorium mikrobiologiczne( lekarz ds. kontroli, pielęgniarka epidemiologiczna, mikrobiolog) rekomendacje zespół ds. polityki antybiotykowej

Monitorowanie i rejestrach ja zakażeń

• Wprowadzanie procedur i standardów dla oddziałów, szkolenie

• Identyfikacja przypadków i zwalczanie ognisk epidemiologicznych.

Epidemiologia

• 5-10 % hospitalizowanych pacjentów

• Do 50% zakażeń dotyczy

  • Ciężko chorych

  • Chorych w oddziałach OIOM

    • Sztuczna wentylacja

    • Inwazyjne procedury leczenia

    • Przedłużenie pobytu w szpitalu o 5-10 dni

    • 2x większa śmiertelność w stosunku do innych oddziałów

Zgony z powodu zakażeń

• U ok. 7% pacjentów z zakażeniem szpitalnym dochodzi do zgonu

• Na oddziałach OIOM – ok. 25%

• U osób >75 lat – ok. 13%

Infekcje nabyte w szpitalu – źródło

• 80% zakażenia endogenne

  • Translokacja flory bakteryjnej chorego

• Zakażenia egzogenne

  • Kontakt bezpośredni i pośredni

  • Personel jatrogenne

  • Inni chorzy

  • Zakażone preparaty lecznicze

Drogi transmisji

• Bezpośrednie - personel medyczny (RĘCE), inni chorzy

• Pośrednie - powietrze, pokarmowa, kropelkowa, wektory (pościel, umywalki, sedesy)

• Urządzenia medyczne

• Leki

• Transfuzje

• Transplantacje

Czynniki ryzyka

• Zależne od chorego

  • Wiek

  • Choroba podstawowa

  • Choroba współistniejąca

• Zależne od postępowania medycznego

  • Techniki inwazyjne

  • Antybiotykoterapia( selekcja szczepów opornych)

  • Czas pobytu

• Zależne od zarazka

  • Rodzaj zarazka

  • Zjadliwość, zaraźliwość

  • Wrażliwość na leki

Częstość zakażeń szpitalnych w zależności od lokalizacji infekcji

• Drogi moczowe 30-40%

• Zapalenie płuc 18-31%

• Rany 11-16%

• Posocznica 1-15%

• Skóra 6-14%

• Drogi rodne 4%

• OUN 0,3%

Rodzaj infekcji szpitalnych

• Zakażenia chirurgiczne (do 30 dni od zabiegu, do 1 roku od implantacji, powierzchowne, głębokie, narządowe

• Zakażenia krwi

• Zakażenia dróg moczowych ( objawowe / bezobjawowe)

• Zapalenia

Zakażenia związane z procedurami inwazyjnymi

• Droga dożylna bakteremia, zakażenie miejscowe wokół wenflonu

• Cewnik moczowy

• Wentylacja mechaniczna zapalenie płuc/zatok

• Stenty zakażenie dróg moczowych/dróg żółciowych/opon mózgowych

• Chirurgia

• Endoskopia bakteriemia, zapalenie płuc, zakażenie pp/dróg żółciowych

• Transfuzja krwi bakteriemia, fungemia, zakażenia wirusowe

Czynniki etiologiczne

• Bakterie

• Wirusy

• Grzyby

• Priony

Odziały OIOM

1. Cewniki ( 70% infekcji ZUM)

…….oczowe- zaleganie w pęcherzu moczowym małych ilości moczu

• 60% Gram – pałeczki E.colo, Pseudomonas

• 25% Gram + ziarenkowce – gronkowce koagulazo -, enterokoki, Enterobacter

• 15% grzyby – Candida

Dożylne – omijają systemy obronne skóry – kolonizacja cewnika – krwiobieg – zakażenie krwi

• Śmiertelność z powodu posocznicy 30-35%

1. Wspomaganie oddychania – intubacja omija systemy obronne dróg oddechowych zapalenie płuc ( śmiertelność 30-50%)

• Bakterie – S.aureus, Pseudomonas, H.influenzae, K.pneumoniae

• Wirusy – oddechowy RSV, grypy

• Grzyby – Candida, aspergillus

1. Transmisja od personelu – nieskuteczny mycie rąk, nosicielstwo w drogach oddechowych

Transmisja od matki – pokarmi ( flora skóry)m flora dróg rodnych ( okołoporodowe)

Zapalenie płuc, spojówek,ucha ,ZOMR

1. Infekcje podczas operacji

• Jama brzuszna

  • Flora endogenna

  • Flora egzogenna

    • Personelu

    • Środowiska

• Implanty

  • Flora egzogenna

  • Kolonizacja sztucznych zastawek serca S.epidermidis, S.aureus, Pseudomonas

1. Zakażenia ran

• flora egzogenna > endogenna

• S.auereus, P.aeruginosa

• Rany pooperacyjne

• oparzenia

1. Zakażenia krwi

• Bakteremia posocznica gronkowce 10%, enterokoki 30%, pałeczki Gram – 20-40%

• Wstrząs septyczny zespół niewydolności wielonarządowej

Posocznica

• Na OIOM zakażenie krwi dotyczy 20-30% pacjentów

• Śmiertelność 50%

• Największe ryzyko związane z cewnikowaniem naczyń ( 50% przypadków posocznicy)

Zapalenie płuc

• Dotyczy 1% hospitalizowanych

• Aspiracja soku żołądkowego, rozsiew z innego ogniska, nadważenie bakteryjne po zakażeniach wirusowych

• Śmiertelność na OIOM 35-50%, na innych oddziałach 5%

Zakażenia dróg moczowych

• 70% występuje podczas cewnikowania

• U ok. 3% rozwija się posocznica

• Sprzyja zastój moczu ( przerost prostaty, wady wrodzone, zaburzenia neurologiczne, guzy)

• Czynniki: E.coli, Pseudomonas, Enterobacter, Proteus, ziarenkowce Gram +/-

Konsekwencje zakażeń szpitalnych

• Skutki śmiertelne

• Trwały uszczerbek na zdrowiu

• Wydłużony czas pobytu w szpitalu

• Infekcje innych pacjentów

• Zwiększone całkowite koszty opieki zdrowotnej

• Wpływ na członków rodziny przenoszenie infekcji

Procedury zapobiegania

• Prawidłowa izolacja

• Mycie i odkażanie rąk

• Prawidłowe stosowanie środków ochrony osobistej

• Prawidłowe czyszczenie, dezynfekcja i sterylizacja narzędzi i sprzętu

• Sprzątanie i utrzymanie czystości

• Właściwe postępowanie z brudną bielizną

• Prawidłowa praca w kuchni

• Skuteczne usuwanie i utylizacja odpadów

23.11 Leczenie zakażeń bakteryjnych

• Antybiotyki – wytwarzane w naturze lub przez człowieka

• Chemioterapeutyki – brak odpowiedników w przyrodzie (wytwarzane przez człowieka)

Rodzaje antybiotyków:

• Naturalne – wytwarzane przez drobnoustroje

• Półsyntetyczne – modyfikacja chemiczna antybiotyku naturalnego

• Syntetyczne – synteza chemiczna odtwarzająca budowę antybiotyku

Grupy:

• β-laktamowe

• aminoglikozydy

• tetracykliny

• chloramfenikol

• makrolidy

• linkozamidy

• ryfamycyny

• polimyksyny

• antybiotyki peptydowe.

β-laktamy – pierwsza z grupy penicylina benzylowa Penicillum notatum

• Półsyntetyczne penicyliny – pochodne kwasu 6-β-aminopenicylanowego, pierścień β-laktamowy połączony jest z 5-członowym pierścieniem tiazolidowym zawierającym siarkę.

• Cel bakteryjnych β-laktamaz podawane z inhibitorem: augmentin – kwas klawulonowy + amoksycylina; unasyn – sulbaktan + ampicylina

• Działanie uboczne: reakcje uczuleniowe – wstrząs anafilaktyczny.

• Można podawać z aminoglikozydami: działanie synergistyczne – spotęgowany efekt działania.

Aminoglikozydy = aminoglikozydocyklitole ( syntetyczne)

• Aminocukry połączone z aminocyklitolami

• Działanie uboczne:

  • oto-,

  • nefrotoksyczne,

  • blok nerwowo-mięśniowy.

• Stosowane w leczeniu zakażeń uogólnionych i ciężkich zakażeń bez ustalonego czynnika etiologicznego.

Antybiotuki wytwarzane przez Streptomyces

• Tetrakliny (preparaty naturalne lub półsyntetyczne – 4 pierścienie karbocykliczne)

• Chloramfenikol ( syntetyczny) – w ciężkich zakażeniach

• Działanie uboczne: aplazja szpiku

Makrolidy

• Działanie uboczne:

  • zaburzenia w przewodzie pokarmowym – nudności, wymioty, biegunka,

  • zaburzenia czynności wątroby,

  • wysypki skórne.

Linkozamidy

• Aktywność podobna do makrolidów

• Stosowane przy uczuleniu na penicylinę.

• Działanie uboczne: rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego (C. difficile)

Kryteria podziału antybiotyków

1. Podział ze względu na efekt: działąnia

• bakteriostatyczne – bakterie G –

• bakteriobójcze

MIC – najmniejsze stężenie hamujące

MBC – najmniejsze stężenie bójcze.

1. Podział ze względu na zakres działania:

• wąsko-

• szeroko widmowe

1. Podział ze względu na mechanizm działania:

• hamujące syntezę DNA

• hamujące syntezę ściany komórkowej

• hamujące syntezę białka

• niszczące błonę cytoplazmatyczną

Ważniejsze antybiotyki

β-laktamy

• hamują syntezę mureiny w ścianie komórki – bakteriobójcze

• łączą się z białkami wiążącymi penicylinę PBP – enzymy biorące udział w powstaniu peptydoglikanu

• bakteriobójcze

tetracykliny

chloramfenikol hamowanie syntezy białek, bakteriostatyczne

linkozamidy

makrolidy

polimyksyny – uszkadzanie błony komórkowej – bakteriobójcze

ryfamycyny – hamowanie syntezy DNA, bakteriobójcze

peptydowe – hamują syntezę RNA i ściany komórkowej, uszkadzają błonę komórkową, bakteriobójcze

Aminoglikozydy – hamują syntezę bialka, uszkadzają blonę komórkową, bakteriobójcze

Chemioterapeutyki

Sulfonamidy:

• bakteriostatyczne

• Pochodne aminobenzenosulfonamidu

• Działanie: blokowanie syntezy kwasu foliowego,

• zakres: gronkowce, paciorkowce, pałeczki jelitowe, H. influenzae, Ch. Trachomatis, Legionella spp., Nocardia spp., Brucella spp.

• Np. biseptol (septrim, bactrim), sulfaguanidyna.

Chinolony i fluorochinolony:

• 4chinol + fluor

• bakteriobójcze,

• działanie: hamują skręcanie DNA,

• stosowane: w zakażeniach układu moczowego i pokarmowego. 4-chinolon

Nitrofurany:

• bakteriostatyczne( nieskie stężenia) i –bójcze( wysokie stężenia),

• pochodne 5-nitrofuranu,

• działanie: Hamuje syntezę DNA

• Stosowanie:zakażenia układu moczowego i pokarmowego.

• Zakres: gronkowce, paciorkowce, enterokoki, bakterie jelitowe

Nitroimidazole:

• Bakteriobójcze

• Pochodne 5-nitroimidazolu

• Działanie: hamują syntezę DNA,

• zakres aktywności: pierwotniaki, bakterie beztlenowe: Clostridium, Bacteroides, Fusobacterium, Eubacterium, peptococcus, campylobacter.

Oporność

• Pierwotna – stała, uwarunkowana genetycznie

• Nabyta – mutacja lub przeniesienie materiału genetycznego.

Przenoszenie genów:

• pionowe – na komórki potomne

• poziome – międzygatunkowe:

• transformacja – pobieranie przez biorcę materiału ze środowiska,

• Transdukcja – przenoszenie od dawcy do biorcy przez bakteriofagi,

• Koniugacja – przekazanie materiału z komórki męskiej do żeńskiej przez fimbrie

Biochemiczne mechanizmy rodzaje oporności:

• modyfikacja antybiotyku – przekształcanie antybiotyku w związki nie posiadające aktywności przeciwbakteryjnej

• zahamowanie transportu lub usuwanie antybiotyku – do wnętrza komórki lub aktywacja mechanizmów usuwania antybiotyku z komórki

• modyfikacja miejsca wiązania antybiotyku

• alternatywna ścieżka metabolizmu omijająca etap blokowany przez antybiotyk

• zwiększenie produkcji kluczowego metabolitu.

Modyfikacja antybiotyku (enzymy)

1. B-laktamazy ( główny mechanizm oporności na antybiotyki B-laktamowe)

• Rozkładają pierścień B-laktamowy

  • Penicylin penicylinazy

  • Cefalosporyn cefalosporynazy

  • Karbapenemów karbapenazy

• Gen warunkujący ich syntezę : plazmidy, chromosomy

• Występowanie

• Gram+ gronkowce, Bacillus spp ( geny do środowiska)

• P.aeruginosa, H.influezae, N.gonorrhoeae,Vibrio ( geny do przestrzeni około plazmatycznej)

1. Acetylotransferazy, adenylotransferazy, fosfotransferazy

• katalizują N-acetylację, O-nukleotydację, O-fosforylację antybiotyku.

• Mechanizm odporności: chloramfenikol (acetylotransferaza chloramfenikolowa) i aminoglikozydy.

• Geny w plazmidach, ten mechanizm występuje u bakterii:

• G +: Staphylococcus aureus, enterococcus faecalis, mycobacterium

• G - : pseudomonas aeruginosa, haemophilus spp., Enterobacteriaceae

Zahamowanie transportu do wnętrza komórki

• Mechanizm: zmniejszenia liczby poryn lub synteza poryn o mniejszej średnicy kanałów.

• Warunkuje odporność na antybiotyki β-laktamowe i aminoglikozydy. G - : pseudomonas, enterobacteriae.

• Geny w plazmidach.

Usuwanie antybiotyku z komórki

• Pompa wyrzucająca, antybiotyk nie może osiągnąć dostatecznego stężenia.

• Warunkuje oporność na wysokie stężenia tetracyklin większości bakterii G + i -.

• Geny w plazmidach.

• G +: staphylococcus aureus, enterococcus faecalis, streptococcus spp.

• G -: enterobacteriaceae, haemophilus, neisseria, mycoplasma, ureaplasma.

Modyfikacje tarczy, celu

1. Typ oporności na penicyliny.

• Mechanizm: zmiana budowy białek stanowiących miejsce wiążące penicyliny.

• Geny w chromosomach.

• S. ureus - metycylinooporny

• stapchylococcus pneumoniae - penicylinooporny

1. Typ oporności na glikopeptydy

• Mechanizm: przekształcenie peptydu D-ala-D-ala w komórce bakterii budującego peptydoglikan w D-ala-D-lac. Oporność tą posiada E. faecalis

Uruchomienie alternatywnej ścieżki Główny typ oporności na sulfonamidy,

• mechanizm: większa produkcja kwasu p-aminobenzoesowego niezbędnego bakterii do syntezy kwasu foliowego.

Probiotyk

• to żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie.

• Podawane są doustnie wyselekcjonowane kultury bakterii lub drożdży, Lactobacillus

Cechy dobrego probiotyku

• Pochodzenie od człowieka

• Odporność na niskie pH żołądka oraz enzymów i kwasów żółciowych

• Zdolność do przeżycia i aktywności metabolicznej w środowisku jelita grubego

• Zdolność adherencji do komórek nabłonka jelitowego i trwałej lub przejściowej kolonizacji przewodu pokarmowego

• Korzystne działanie na organizm

• Trwałość i żywotność w czasie przechowywania oraz w środowisku dla niego niekorzystnym

Zadanie probiotyków

Korzystne dla zdrowia działanie w pp:

• Im modunomodulacja, immunostymulacja

  • Wzmaganie fagocytozy, zwiększanie aktywności makrofagó

  • Zwiększanie syntezy i aktywności slgA w pp

  • Przywracanie równowagi międz Th1 i Th2

  • Produkcja czynnych peptydów

• Utrzymanie prawidłowej mikroflory

  • Interferencja z patogenami – zapobieganie zakażeniom jelitowym

  • Wytwarzanie kwasów jelitowych

  • Wytwarzanie nadtlenku wodoru

  • Wytwarzanie bakteriocyn

  • Hamowanie adhezji drobnoustrojów patogennych do nabłonka jelit

Produkt mleczny można uznać za pro biotyczny jeżeli w 1 g zawiera co najmniej 10mln Bifidobacterium lub 100mln Lactobacillus

• Potencjalny wpływ antykancerogenny na raka okręznicy

  • Ograniczają rozwój bakterii produkujących feralne enzymy pro kancerogenne : glukuronidazę, nitro reduktazę

Działają supresyjnie

• wytwarzanie substancji antykancerogennych: chromo cyny A3, sarkomycyny, neokarcinomycyny

• Rozkładzie substancji pro kancerogennych: Azobarwników, aflatoksyn, nitrozaminy, azotynów

• Poprawa profilu lipidowego u osób z wysokim poziomem cholesterolu

  • Lactobacillus acidophilus ma właściwości antycholesterolowe

  • Mechanizm działania : absorbcja cholesterolu w obecności kwasów żółciowych rozkładanie kwasu taurocholowego i glikocholowego w warunkach beztlenowych ( zmniejszenie absorpcji tłuszczu z pp, co w efekcie obniża poziom cholesterolu we krwi)

Lactobacilus casei spp. Rhamnosus ( GG)

• skraca czas przebiegu biegunek rota wirusowych u dzieci, poantybiotykowych, podróżnych i wywołanych C.difficile

• obniża aktywność B-glukuronidazy, nitro reduktazy oraz hydrolazy – antynowotworowe działąnie

Lactobacillus rhamnosus

• Działanie antyalergiczne

• Podawanie kobiecie ciężarnej na 4 tyg przed porodem, a następnie 6 m-cy u noworodka w znacznym stopniu obniża ryzyko chorób alergicznych u dzieci, przede wszystkim atopowego zapalenia skóry oraz alergii na mleko krowie

Lactobacillus casei

• Shirota - Stosowany do skrócenia czasu trwania i złagodzenia objawów biegunek rotawirusowych u dzieci

• DN-114001 - Skuteczny w zapobieganiu ostrych biegunek dzieci , wzmacnia proces obronne organizmu

Sposoby niszczenie drobnoustrojów:

• wyjaławianie (wszystkie formy),

• odkażanie (formy wegetatywne),

• antyseptyka,

• aseptyka,

• sanityzacja (sprzątanie).

30.11.2011 Zakażenia układu moczowego

Drogi zakażenia

• Wstępująca przez cewkę moczową ( zakażenie urogenne)

• Krwionośna ( z. hematogenie)

• Drogą naczyń limfatycznych ( z.limfogenne)

• Przez ciągłość tkanek

• Przez przetoki między drogami moczowymi a pochwą/macicą

• Przez przetoki moczowodowo-pęcherzowo-jelitowe

Czynniki ryzyka

• Wady anatomiczne i czynnościowe powodujące zastój i wsteczny odpływ moczu

• Kamica dróg moczowych

• Ciąża, cukrzyca, nadciśnienie

• Leczenie immunosupresyjne

• Nowotwory

• Zabiegi diagnostyczne : cystoskopia, cewnikowanie, przez cewkowa resekcja gruczołu krokowego

Pochodzenie zakażeń dróg moczowo-płciowycj

• Mężczyźni : Egzogenne (PID)endogenne

• Kobiety: bakteryjna waginoza, endogenne ( nosicielstwo PID), egzogenne

Prawidłowa flora bakteryjna

• Nerki, pęcherz, moczowody, górny odcinek przewodu moczowo-płciowego ( u mężczyzn) jałowe

• Ujście cewki moczowej u obu płci drobnoustroje z skóry i bł śł krocza

• Górny odcinek narządów płciowych jałowe

• Dolny odcinek dróg rodnych kobiet bogata flora bakteryjna

Choroba	Czynnik etiologiczny
Kiła	Treponema pallidum
Rzeżączka, rzeżączkowe zapalenie cewki moczowej	Neisseria gonorrhoeae
Bakteryjna waginoza	Gardnerella vaginalis
Wrzód weneryczny	Haemophilus Ducret
Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej NGU	Chlamydia trachomatis Mycoplasma hominis Ureoplasma urealyticum
Stany zapalne miednicy małej PID	Chlamydia trachomatis Mycoplasma hominis Ureoplasma urealyticum
Ziarniniak weneryczny	Chlamydia trachomatis

Kiła – Treponema pallidum

Drogi zakażenia

• Bezpośrednia SEX kiła nabyta

• Pionowa matka-płód kiła wrodzona

Przebieg kliniczny

• Kiła pierwotna – pierwszorzędowa

• Kiła wtórna – drugorzędowa

• Kiła późna – narządowa

Rzeżączka Postacie kliniczne

• Zapalenie cewki moczowej

• Szyjki macicy

• Odbytu

• Gardła

• Jajowodów

• Gruczołu krokowego

• Okołowątrobwe

• Septyczne zapalenie stawów

• Bakteriemia

Bakteremia ( objawy)

• Zapalenie stawów kolanowych, skokowych, nadgarstka z wysiękiem

• Wysypka pęcherzykowa z zapalną otoczką

• Wykwity przypominające opryszczkę na powierzchni palców, łokci, stóp

• Wybroczyny

Chlamydia trachomatis

Budowa antygenowa

• LPS

• Antygen ciepłochwiejny swoisty gatunkowo identyfikacja Ch. Trachomatis

• Antygen ciepłochwiejny swoisty szczepowo różnicowanie Ch.trachomatis

15 serotypów wywyłuje u ludzi

• Jaglicę A-C

• Ziarniniak weneryczny L

• Chlamydiozy D-K

  • Drogą płciową

  • Okołoporodowo

  • W wyniku autoinfekcji

Cykl rozwojowy

• EB – wegetatywna froma infekcyjna mogąca żyć poza komórką żywiciela, niezdolna do podziałów barwi się purpurowo

• RB – rozmnażają się przez podział barwi się niebiesko

Postacie kliniczne infekcji:

• Nierodne zapalenie cewki moczowej

• Zapalenie szyjki macicy

• Zapalenie jajowodu, jajników

• Zapalenie gruczołu krokowego ( rak)

• Zakażenia noworodków okołoporodowe

• Ziarniniak weneryczny( zapalenie węzłów chłonnych pachwinowych)

objawów

1. Mężczyźni od cewki moczowej

• Gruczołu krokowego

• Najądrzy

• Spojówek

• Odczynowe zapalenie stawów

1. Kobiety od szyjki macicy/cewki moczowej

• Stawy

• Spojówki

• Odbytnica

• Torebka wątroby

• Jajowodowy czynnik niepłodności

• Ciąża ekotopowa

• Przewlekły ból w miednicy małej

• Noworodek ( oczy, układ oddechowy)

Mycoplasma hominis i Ureoplasma urealyticum

• Wrota: kanał szyjki macicy, cewka moczowa,

• Zakażenia układu moczowo- płciowego:

• Ureoplasma zapalenie cewki moczowej, odmiedniczkowe zapalenie nerek, kamica nerkowa

• Mycoplasma zapalenie najądrzy, gruczołu krokowego, jajników, jajjowodów

Zakażenia wrodzone i okołoporodowe

Następują gdy miesza się krew matki i płodu. Zakażenie płynu płodowego podczas długiego porodu, podczas przechodzenia przez kanał rodny, w okresie noworodkowym od matki ze skóry i jamy ustnej.

Bakteryjna waginoza BV

• 10-64 % kobiet w wieku rozrodczym

• Zamiany ilościowe w składzie flory endogennej pochwy

• Norma Lactobacillus :10^6-7, inne <10^4, tlenowe:beztlenowe=2-5:1

• BV Lactobacillus brak lub <10^3, inne >10^7-9, tlnowe:beztlenowe= 100-1000:1

Flora bakteryjna w BV

• Wzrost liczby G- 100-1000x

• G.vaginalis

• Mobiluncus

• Bacteroides

• Prevotella

• Fusobacterium

• M.hominis

• U.urealyticum

Nosicielstwo w pochwie

• Pierwotne miejsce kolonizacji : pp

• S.agalatyciae

• L.monocytogenes

GBS- polisacharydowa otoczka antygen B

• 150 oligiosacharydowych podjednostek

• 9 serotypów

Beta hemolizyna/cytolizyna – wczesna infekcja noworodków

• Inwazja do komórek nabłonka i śródbłonka płucPokonuje barierę krew-mózgNiewydolność wątrobyZaburzenia neurologiczneIndukcja cytokin sepsa

Czynnik CAMP

• Może być istotny w przypadku zmniejszonej aktywności beta-hemolizyn

Drogi przenoszenia zakażenia od matki na dziecko

• W czasie ciąży:

  • pokonanie bariery łożysko-krew,

  • przejście krwi matki do krwi płodu

• W czasie porodu:

  • krew matki podczas oddzielenia od łożyska

Zakażenia w czasie ciąży: wewnątrzmaciczne,

• śmierć płodu lub poród martwy,

• wyzdrowienie wewnątrzmaciczne

• zakażenie wrodzone (trwałe uszkodzenie tkanki mózgu, serca, ucha, czynna choroba wielonarządowa: zapalenie wątroby, płuc, mózgu).

Zależy od patogenu.

Skutki B.V. w ciąży

• Zapalenie błon płodowych pozałożyskowych poród przedwczesnyniska masa urodzeniowazachorowalność i umieralność około i poporodowa.

• Przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowegozaburzenie funkcji łożyskahipotrofia płoduśmiertelność przedporodowa

• Przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego płyn owodniowy śmiertelność przedporodowa

Infekcja wstępująca – bakteryjna waginoza –

wstępujące lub układowe infekcje przez pochwę, kanał szyjki macicy,

błony płodowe, doczesną, wody płodowe

egzotoksyny, endotoksyny,fosfolipaza,proteaza

zniszczenie błon płodowych indukcja syntezy cytokin w wodach

uwolnienie fosfolipazy płodowych,łożysku, makrofagach

przerwanie ciągłości błon monocytach

zniszczenie błon płodowych, przewanie ciągłości błon, synteza fosfolipaz, cyklooksygenazy,lipoksygenazy

synteza PGE2, PGF2a z kwasu arachidonowego

skurcze macicy, dojrzałośc szyjki, przerwanie błon

Enzymy proteolityczne

1. Proteazy (kolagenoza, elastaza)

• Działają na błonę kosmówkową owodni zmniejszając jej wytrzymałość i napięcia przerwanie ciągłości błon płodowych potencjalne ryzyko PROM

• Działają bezpośrednio na szyjkę macicy jej skracanie i rozwieranie

• Odpowiedzialne za degradację kolagenu przez cytokinezy uwolnione w procesie zapalnym, które wpływają na wzrost produkcji macierzy zewkom.

• Bacteroides, Prevotella, Streptococcus A i B, S.aureus, E.coli

2. Sialidazy, mucynazy

• Zwiększają adhezję bakterii do nabłonka pochwy nieszczenie śluzóki pochwy, zmniejszenie syntezy kolagenu I łatwiejszego wnikania bakterii do jamy macicy

• Prevotella, Bacteroides

Fosfolipazy Bacteroides, Fusobacterium, G.vaginalis, paciorkowce beztlenowe

• Wywołują miejscowy odczyn zapalny, destrukcję komórek i uwolnienie enzymów lizosomalnych

Fosfolipaza A₂

• Bierze udział w zapoczątkowaniu kaskady przemian kwasu arachidonowego wytwarzanie PG i LT skurcz macicy

• Wywołuje reakcję zapalnązniszczenie lizosomów błon płodowych

Fosfolipaza C

• Działą bezpośrednio na komórki powodując ich rozpad

• Pośrednio uwolnienei kwasu arachidonowego i produkcja PG

Endotoksyny Bacteroides, Fusobacterium, Prevotella, G.vaginalis, M.hominis, Ch.trachomatis

• Stymulują produkcję

• PGE₂

• TNF-alfa, IL-1 w komórkach owodni, doczesnej lub łożyska

• Samodzielne mediatory produkcji PG w płynie owodniowym

Zakażenia w czasie porodu

• Brak objawów możliwe wczesne leczenie lub profilaktyka

• Urodzenie zakażonego dziecka brak rozwoju choroby

• Urodzenie zakażonego dziecka, późniejszy rozwój choroby rzadko ciężkiej i wielonarządowej

Czynniki etiologiczne zakażenia przezłożyskowego i w czasie porodu

Oba: CMV, wirusy opryszczki pospolitej

Tylko przezłożyskowe: wirus ospy wietrznej i półpaśca, ludzki parwowirus, HIV, różyczki, listeria monocytogenes, treponema pallidum.

Tylko w czasie porodu: WZW typ B, listeria, E. coli, chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoeae, paciorkowce grupy B.

Zakażenia wrodzone

Różyczka wrodzona – ryzyko wystąpienia zależy od okresu ciąży, zakażenie u matki

• I trymestr 60-80%,

• II trymestr 50%,

• po 30 tygodniu 0%.

Objawy

• Odwracalne –

  • zapalenie wątroby, żółtaczka,
    zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu

• Trwałe (wady mnogie) I trymestr –

  • przetrwały przewód tętniczy,

  • opóźniony rozwój motoryczny,

  • osłabienie wzroku i słuchu.

Cytomegalia

1. Zakażenia wrodzone:

Objawy:

• Ok. 10% - wcześniactwo, mała masa urodzeniowa, żółtaczka, małopłytkowość, powiększenie wątroby

• Ok. 25% - napady drgawek, złe napięcie mięśniowe, nieprawidłowe ruchy, śródmiąższowe zapalenie płuc

• Ok. 50% - trwałe wady: małogłowie, głuchota, zwapnienie śródczaszkowe, porażenia kończyn.

  1. Zakażenia śródporodowe i okołoporodokołoporodowe

Objawy:

• Upośledzenie wzrostu,

• zapalenie płuc,

• żółtaczka.

Wirus opryszczki

• Wargowa HSV1 błona śluzowa jamy ustnej, jamy nosowo-gardłowej, spojówek i rogówkiwiremia u matki, zakażenie wrodzonenoworodkowe zapalenie płuc, mózgu (śmiertelność 80-90%)

• Narządów płciowych HSV2błona śluzowa narządów płciowychzakażenie w czasie porodu zmiany skórne.

Wirus ospy wietrznej i półpaśca

• Droga zakażenia: kropelkowa, zmiany skórne.

• Wiatrówka dzieci wirus wnika do błony śluzowej dróg oddechowych namnożenie w komórkach nabłonka przenoszenie z krwią do skóry( utajenie 2-3tyg) wysypka tułów, twarz,jama ustnapowikłania: zapalenie płuc,1/1000zapalenie mózgu

• Ospa wietrzna noworodków( śmiertelność 40%) Ryzyko zakażenia przezłożyskowego – zakażenie matki przed porodem ( brak przeciwciał chroniących)

• Embriopatia wiatrówkowa – zakażenie u matki między 13-20 tydzień ciąży.

Objawy u dziecka – przykurcz kończyn, małogłowie, asymetryczne małoocze.

• Ryzyko zakażenia po porodzie – rozwój ospy wietrznej w ciągu tygodnia od porodu u matki.

Parwowirus B19 rumień zakaźny

• II trymestr – wirus zakaża komórki prekursorowi erytrocytów niedokrwistość płodu

• Zahamowanie erytropoezy niedokrwistość hemolityczna.

• U kobiet ciężarnych poronienia, wodogłowie płodu

• U dzieci rumień zakaźny – silne zaczerwienienie policzków, wysypka, bóle stawów.

Skutki zakażenia

• 50% matek – infekcja płodowa z wyzdrowieniem

• W ciągu pierwszych 20 tygodni – obumarcie płodu, poronienie, wodogłowie

• Zakażenie w II trymestrze – istotne uszkodzenia szybko rozwijających się erytrocytów płodowych 9% ciąż.

• Wirus powoduje czasową aplazję erytrocytów. Nasilenieniedokrwistość, obrzęk płodu, zgon.

• Diagnostyka: wykluczanie różyczki.

Listeria monocytogenes

• Listerioza wrodzona: ( zakażenie u matki bezobjawowe)

  • Śmierć płodu, poród przedwczesny

  • Poród o czasie choroba wielonarządowa z ziarniniakami w narządach miąższowych, guzowata wysypka na nogach, hepatosplenomegalia, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, śródmiąższowe zapalenie płuc.

• Listerioza noworodkowa – objawy w czasie pierwszych 2 tygodni życia. Zakażenie w czasie porodu.

Staphylococcus aureus

Zakażenie noworodków przez pępowinę zakażenie skóry i tkanki podskórnej zmiany sączące i liszajowate ( zespół Lyella) eksfoliatyna nekroliza naskórka zespół skóry oparzonej noworodków pęcherze, odwarstwianie naskórka

Streptococcus agalacytiae GBS okołoporodowe

1. Bezobjawowa kolonizacja skóry i błon śluzowych

2. EOD – rozwija się w 1 tyg życia ( 90% w 72h) pod postacią sepsy (60-80%) i pneumonii(7-25%), rzadziej meningitis, osteomyelitis, artritis

Wywoływane przez wertykalną transmisję serotypów III ,Ia, II, V

1. LOD – rozwija się po 1 tyg żcyia ( między 7, a 90 dż) przebiega pod postacią ZOMR ( 50%)

Zakażenie drogą horyzontalną serotypem III

Kiła wrodzona

• zakażenie pierwotne: poronienie i obumarcie płodu.

• Urodzenie dziecka – objawy kiły wrodzonej: triada Hutchinsona: niedorozwój górnych siekaczy, śródmiąższowe zapalenie rogówki, brak słuchu.

Neisseria gonorrhoeae

• ropne rzeżączkowe zapalenie spojówek u noworodka

Gardnerella vaginalis

• Składnik flory endogennej dróg rodnych.

• Czynniki chorobotwórczości: hemolizyny, fosfolipazy, adhezyjny.

• Chorobotwórczość: bakteryjna waginoza, zakażenia okołoporodowe.

• U kobiet:

  • zapalenie endometrium po porodzie lub cięciu cesarskim,

  • zmiany ropne po nacięciu krocza w czasie porodu,

  • zapalenie przydatków.

  • Bakteriemia po porodzie lub poronieniu.

• U noworodków:

  • zakażenie podczas porodu,

  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

  • bakteriemia,

  • ropne zapalenie spojówek.

Chlamydia trachomatis

• U noworodków: wtrętowe zapalenie spojówek (objawy 3-4 dni po porodzie), śródmiąższowe zapalenie płuc (rozwija się od 3-6 tygodnia życia).

• U mężczyzn: zapalenie cewki moczowej, najądrzy, prostaty – rak prostaty.

• U kobiet: zapalenie szyjki macicy, jajników, poronienia, obumarłe płody.

• U obu płci: ziarniniak weneryczny – ropne zapalenie węzłów chłonnych pachwinowych. Niepłodność.

• Serotypy:

  • A-C – jaglica

  • D-K – chlamydioza – blaszki miażdżycowe, zapalenie stawów

  • L - ziarniniak weneryczny.

Mycoplasma hominis, ureaplasma urealyticum

• Droga płciowa, okołoporodowa.

Ureaplasma

• Zapalenie cewki moczowej, odmiedniczkowe zapalenie nerek, kamica.

Mycoplasma

• Zapalenie najądrzy, gruczołu krokowego, jajników, jajowodów, zaburzenia spermatogenezy.

Zakażenie

• U kobiet: powikłania ciąży, gorączka połogowa, poporodowe zapalenie śluzówki macicy.

• Noworodki: zapalenie płuc, opon mózgowo-rdzeniowych, węzłów chłonnych, ropnie czaszki.

7.12.2011 Zakażenia układu pokarmowego

Źródła zakażenia

• Skażona woda

• Produkty żywnościowe

• Zmiana flory fizjologicznej

• Zakażenia endogenne

• ręce

Czynniki etiologiczne

• Bakterie

• Wirusy

• Pierwotniaki

• Grzyby

Czynniki ryzyka zakażenia, rozwoju i przebiegu choroby:

• Status immunologiczny(dzieci, ludzie w starszym wieku, immunosupresja)

• Skład mikroflory

• Liczba wprowadzonych patogenów lub ilość toksyn

• Inwazyjność czynnika etiologicznyego

Objawy kliniczne

• Biegunka niezapalna( stolec obfity,wodnisty, śluzowy, brak granulocytów)

• Biegunka zapalna ( stolec z domieszką śluzu/krwi, obecne granulocyty)

Czynniki biegunek niezapalnych

• V.cholerae

• E.coli (EPEC, ETEC)

• B.cereus

• S.aureus

• C.pefringens

Czynniki biegunek zapalnych

• Shigella

• Salmonella

• V.parahaemolyticus

• Campylobacter

• E.coli ( EHEC, ETEC)

• Y.enterocolitica

Bakterie powodujące choroby przewodu pokarmowego

Choroba	Gatunek
Dur brzuszny	Salmonella typhi
Dur rzekomy	Salmonella paratyphi A,B,C
Czerwonka	Shigella dysenteriae,S.flexneri,S.boydi
Cholera	V.cholerae
Choroba wrzodowa żołądka I 12-stnicy	H.pylori
Rzekomobłoniaste zapalenie jelit	C.difficile

Salmonnela dostaje się do krwi

Shigella NIE dostaje się do krwi

H.pylori rzęski

1. Rezerwuar: człowiek

2. Droga: nie ustalona

3. Czynniki chorobotwórczości:

• Adhezyny – przyleganie do komórek nabłonka

• Cytotoksyna VacA – obumieranie bł.śl. żołądka

• Mucynaza – niszczenie mucyny

• Lipazy – rozkład kwasów żółciowych

• Białko CagA – indukuje odpowiedź zapalną

1. Mechanizm chorobotwórczości:

   1. Kolonizacja bł.śl odźwiernika

   2. Produkcja IL-8 (przyciąganie neutrofili)

   3. Stan zapalny błony śluzowej ( działanie cytotoksyny)

   4. Wrzód żołądka lub 12-stnicy, zapalenie zanikowe

   5. Rak żołądka/Chłonia

Rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy – C.Difficile

Przyczyna Stosowanie antybiotyków silnie działających na florę okrężnicy spadek liczebności dominujących populacji beztlenowych u nosicieli(ok.5%) przerost C.Difficilewytwarzanie toksynuszkodzenie nabłonka okrężnicyzgon

Zatrucia pokarmowe

Bakterie Gram +	S.aureus B.cereus C.botulinum C.perfingens
Bakterie Gram -	Salmonella enteritidis Salmonella typhimurium EPEC,ETEC,EHEC,EIEC
	Rzadziej V.parahaemolyticus Campylobacter fetus,jejuni Aeromaonas Bacterodies fragilis Citrobacter freundi Klesiella pneumonia, axytocae

Zatrucia pokarmowe spowodowane zakażeniem:

1. Salmonella enetritidis

   1. Biegunka, zapalenie żołądka i jelit,stawów

   2. Choroba układowa, szok

2. Lesteria monocytogenes – listerioza

   1. Biegunka, ZOMR, posocznia

   2. Przezłożyskowe: obumarcie płodu, listerioza wrodzona

3. Bacillus cereus – toksyna wymiotna i biegunkowa

   1. Wymioty

   2. Biegunka

Zatrucia pokarmowe spowodowane obecnością toksyn w żywności ( toksoinfekcja)

1. S.aureus – zatrucie pokarmowe

• Enterotoksyna – zakończenia nerwowe w żołądku

• Wymioty, bóle brzucha

1. C.difficile – botulizm

• Neurotoksyna – przenoszona z krwią do neuronów ( zaburzenia wydzielania Ach)

• Porażenie wiotkie

Zakażenia E.coli przenoszone z żywnością i wodą

1. ETEC (enteroksynogenne)

• Toksyny wnikają do komórek jelita, zaburzony przepływ wody i jonów

• Biegunka wydzielnicza ( utrata wody) = biegunka podróżnika

1. EPEC ( enteropatogenne)

• Toksyny wnikają do cytoplazmy komórek jelita – stan zapalny

• Biegunka z powodu hamowania absorpcji wody

• Wysoka śmiertelność

1. EHEC ( enteroinwazyjne)

• Toksyna wnika do cytoplazmy krwawa biegunka

• Toksyna wnika do krwioobiegu uszkodzenie nerek ( niewydolność)\

Kampylobakteriozy ( C.jejuni, coli, fetus)

Przyczyna zakażeń: zbyt niska temperatura produktów grillowania

Źródło: surowe mleko, źle pasteryzowane mleko, skorupiaki, drób

Objawy:

1. Biegunka, zapalenie żołądka i jelit, zespół Guilliana- Barrego – stopniowe osłabienie mięśni

2. Choroby układowe

Choroba	Czynnik
Zapalenie ślinianki przyusznej epidemiczne	Wirus świnki
Cytomegalia	Wirus cytomegalii
Zapalenie wątroby	WZW A,E
Zapalenie pp	Rotawirus, Norwalk

Charakterystyka wirusowych zapaleń wątroby

Droga zakażenia	Żółtaczka	Rak	szczepionka
A pokarmowa	70-80%	Nie	Tak
B pozajelitowa	50%	Często	Tak
C pozajelitowa	10-25%	b.często	Nie
D pozajelitowa	Zmiennie	b.często	Tak
E pokarmowa	Brak danych	Nie	Nie

WZW A – zakaźne zapalenie wątroby ( wysoka inwazyjność)

• Penetracja śluzówki jelitawątroba (replikacja)uszkodzenia wątroby żółtaczka

• Podczas okresu inkubacji ( 2-4 tyg) wirus wnika do dróg żółciowych przechodzi do kału woda/żywność

• Śmiertelność 1%

WZW E – Azja, Afryka, Meksyk

• Przebieg podobny do WZWA

• Śmiertelność 40%

Wirusowe zakażenia przenoszone przez żywność

Adenowirusy

• Ostry nieżyt żołądka i jelit => choroba zimowa z wymiotami

• Nagłe wymioty, biegunka ( 2-4 dni)

Rotawirusy ( dzieci) i wirus Norwalk ( dorośli)

• Ostre zakaźne zapalenie żołądka i jelit – AING

• Komórki docelowe: małe kosmki jelitowe uszkodzenie śluzówki biegunka ( silne odwodnienie – wysoka śmiertelność u dzieci)

14.12.2011 Zakażenie układu nerwowego Skóra itp.

Zakażenie układu nerwowego

1. Wrota pośrednie

1. Górne drogi oddechowe tworzenie ognisk zapalnych krew Płyn MR ZOMR

2. Główne systemy obronne układu oddechowego:

• Mikroflora jamy ustnej

• Komórki urzęsione

• Mucyna

• Kaszel i kichanie

• Makrofagi pęcherzyków płucnych

• Aktywowane makrofagi

Porównanie głównych organizmów powodujących infekcje układu oddechowego

Gatunek	Rezerwuar	Charakterystyka	Choroba	Podatne populacje	Czynniki wirulencji
Ryanowirusy	Ludzie	Bezosłonkowe, niesegmentowany genom z ssRNA’	Zwykłe przeziębienie	Wszyscy	Wiąże się do międzykomórkowej cząsteczki adhezyjnej ICAM-1, wywołuje odpowiedź zapalną
Wirus grypy	Ludzie, ptaki, ssaki	Ma osłonkę, segmentowany (7-8) genom z ssRNA’	Grypa ( A: pandemiczna, A,b: epidemiczna)	Wszyscy, najbardziej starzy	Hem aglutynina, neuramidaza
Streptococcus pneumoniae	ludzie	G+ dwoinka	Zapalenie płuc, ZOMR	Szczególnie <1rż i >60rż	Otoczka wielocukrowa, składniki ściany komórkowej wywołują zapalenie
Mycoplasma pneumoniae	Ludzie	Brak mureiny, sterole w błonie cytoplazmatycznej	Zapalenie płuc	5-20rż	Wiązanie do komórek gospodarza wywołuje toksyczność
Chlamydia pneumoniae	Ludzie	Brak mureiny, ciałka elementarne i retikulinowe	Zapalenie płuc, miażdżyca	Wszyscy	Pasożyt wewkom., odpowiedź zapalna
Mycobacterium tuberculosis	Ludzie	G- pałeczka, kwasoodporna, wysoka zawartość lipidów w ścianie	Gruźlica	Wszyscy, bardzo młodzi i starzy	Rośnie w makrofagach, odpowiedź ziarniniakowa
Pneumocystis carinii	Ludzie?	Drożdże, lecz tworzą formy zwane trofozoidem i cystą	ZOMR	AIDS, osłąbiona odporność, niedożywione	Iąże się do pneumocyty i zabija ją

Rodzaj Legionella

1. Źródło: woda krany prysznice,Spa,baseny,klimatyzacje itp.

2. Chorobotwórczość:

• Legionelloza

• Zakaźna, wieloukładowa, symptomy zrazikowego/płatowego zapalenia płuc

1. Postacie

• Płucna – choroba Legionistów z narastającymi objawami ( L. pneumophilia)

• Rzekomo – grypowa ( pozapłucna łagodna) tzw. Gorączka Pontiac (L.pneumophilia, micdadei, anisa, feeleii)

• Pozapłucna ciężka ( L.pneumophilia) DIC, zapalenie myocardium, błon surowiczych, upośledzenie nerek i wątroby

Cechy kliniczno - epidemiologiczne	Gorączka Pontiac	Choroba Legionistów
Gorączka	38	>39
Zapalenie płuc	-	+
Namnażanie Legionella w makrofagach płucnych	-	+
Splątanie umysłowe	-	+
Samowyleczenie	+	-
Stan zagrażający życiu	-	+
Współczynnik zapadalności	80-95%	2-7%
Okres wylęgania	30-90h	2-10 dni
Czynnik etiologiczny	L.pneumophilia ag1 ag2-14 L.micdadei L.anisa L.feelei	L.pneumophilia ag1 ag2-14 L.micdadei L/longbeachae
Kobiety/meżczyźni	Brak różnic	1/3
wiek	wszyscy	>50lat

2. Wrota zakażenia bezpośrednie

• W czasie zabiegów/ urazu czaszki

• Przez ciągłość z ognisk zakaźnych w uchu środkowym, zaotkach czołowych i przynosowych

• Z nerwów czaszkowych i obwodowych

1. Czynniki predysponujące

• Wiek – wcześniaki, dzieci <5rż, starzy

• Cukrzyca

• Choroby nowotworowe

• Niedokrwistość

• Choroba alkoholowa

• Wrodzony i nabyty niedobór odporności

Postacie zakażeń OUN:

• Zapalenie mózgu

• Ropień mózgu

• Ropniak podtwardówkowy

• Ropień nadoponowy

Rodzaje zakażeń CUN

Ropne zapalenie opon- pierwotne /wtórne

Wcześniaki	E.coli Klebisiella Enterobacter Streptococcus agalactiae Proteus
Noworodki	E.coli Streptococcus agalactiae Klebsiella Enterobacter Proteus Salmonella Enterococcus
Niemowlęta <3mca	S.agalactiae E.coli antigen powierzchniowy K1 Klebsiella Enterobacter Proteus Salmonella S.pneumoniae otoczka N.meningitidis fimbrie, otoczki H.influenzae otoczka
Niemowlęta >3mca	H.influenzae S.pneumoniae N.meningitidis
Dzieci starsze, młodzież I dorośli	S.pneumoniae
Starszy wiek	S.pneumoniae E.coli Klebisella Enterobacter P.aeruginosa Proteusz Salmonella bacteroides

Nieropne zapalenie opon ( wirusy/bakterie)

Wirusy	Polio Wścieklizny Arbowirus
Prątki	M.tuberculosis, avium, Kansai
Krętki	T.pallidum Borrelia Leptospira
Myco plazmy	M.hominis M.pneumoniae Ureoplasma urealiyticum
Chlamydie	Ch.psittaci
Riketsje	R.provazeki Coxiella burnetti

Priony

• To zmutowane postacie białek, normalnie występujących na powierzchni komórek nerwowych mzgu

• Prawidłowe białko PrPc jest potrzebne do wywołania choroby

• Mutacja powodująca zmianę konformacji tych białek prowadzi do powstania takich ich form, które nie są rozkładane przez proteazy i gromadzą się w tkance newrowej, prowadząc do jej zniszczenia zmiany gąbczaste

• Patologiczna forma PrPscrapie

Choroby wywoływane przez priony

U ludzi	U zwierząt
Encefalopatie gąbczaste Zakaźne amyloidozy mózgowe Choroba Creutzfelda-Jacoba CJD Choroba Gerstmana- Strausslera- Scheinkera GSS Kuru Śmiertelna bezsenność rodzinna FFI	Choroba kłusowa ( trzęsawka, kołowacizna – owce, kozy) Pasażowalna encefalopatia noreki Przewlekła choroba wyniszczająca CWD – jelenie w USA Pasażowalna encefalopatia gąbczasta ( koty) Pasażowalna encefalopatia gąbczasta ( antylopy, gepardy, pumy, tygrysy w ZOO Wielkiej Brytanii)

Cechy charakterystyczne

• Zwyrodnienie mózgu – encefalopatia

• Odkładanie amyloidu

• Utrata neuronów

Choroba Creutzfelda-Jacoba

• Sporadyczna 1-2 przypadki na 1mln

• Rodzinna genetyczna

• Jatrogenna infekcje po przeszczepie rogówki i opony twardej, po podaniu GH, gonadotropiny z ludzkich przysadek, operacji neurologicznycznych

Choroba Creutzfelda-Jacoba nowy wariant vCJD

• Klinicznie i neuropatologicznie podobna do kuru o jatrogennego CJD

• Wolniejszy przebieg kliniczny 1-2 lata

• Średnia wieku 26

• Zaburzenia psychiczne u wszystkich pacjentów

• Demencja – późny etap choroby

• Zaburzenia zachowania i osobowości

• EEG- bez zamin charakterystycznych dla CJD

• Degeneracyjna enceflopatia

Porównanie vCJD i BSE

• Neuropatologicznie BSE przenoszony przez makaki jest indentyczny jak w vCJD produkcja płytek otoczonych wakuolami

• Glikolityczny typ PrP jest podobny w BSE i vCJD, ale rózny od sporadycznych i jatrogennych CJD

• Izolowany szczep prionu jest identyczny w vCJD i BSE

Choroba Gerstmana- Strausslera- Scheinkera GSS

• Długi okres rozwoju 10 lat

• Późne objawy demencji ( podobne do kuru, różne od CJD)

• Jest specyficzną formą rodzinną CJD

• Powstaje w wyniku mutacji genu PrP

Kuru

• Występuje endemicznie w Górach Wschodnich w Papui-Nowej Gwinei

• Związana z kanibalizmem

Śmiertelna bezsenność rodzinna FFI

• Najczęściej w III dekadzie życia

• Całkowita bezsennośc prowadząca do śmierci w ciągu kilku lat

• Neuropatologiczne zmiany nie dotyczą kory

Zakażenia krwiopochodne

Wirus HIV

• HIV1 spokrewniony z wirusem szympansó najwyższy współczynnik mutacja

• HIV2 małpi wirus 80% podobieństwa do wirusa małp afrykańskich

Rozwój infekcji

• Wnikanie do organizmu drobne zranienie lub zmiany chorobowe śluzówki jamy ustnej/odbytnicy/narządów płciowych wirus do wnętrza węzłów chłonnych komórki docelowe limfocyty Th, monocyty

Patomechanizm

• Białko gp120 wiąże się do receptora CD4 limf Th faza objawowa spadek limf Th <200/mm3 niedobór odporności zwiększa podatność na patogeny oportunistyczne liczba limf Th < 100/mm3 AIDS, spadek masy ciałą, nieustanna gorączka, biegunki, mięska Kaposiego ( rak naczyń krwionośnych)

Charakterystyka WZW

	Droga zakażenia	Żółtaczka	Rak	Szczepionka
A	Pokarmowa	70-80%	-	+
B	pozajelitowa	50%	Często	+
C	pozajelitowa	10-25%	b.często	-
D	pozajelitowa	Zmiennie	b.często	+
E	Pokarmowa	Brak danych	-	-

Borelioza ( choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa)

Choroba odzwierzęca wywoływana przez Borrela przenoszona na ludzi i zwierzęta przez kleszcze

Podział	Objawy
Wczesna borelioza z Lyme	Stadium zakażenia ograniczone
	Stadium zakażenia rozsiane
Późna borelioza z Lyme	Stadium zakażenia przewlekłe

Bakteryjne choroby skóry

Postacie zakażeń skóry

• Rumień

• Ropne ogniska zapalne płytkie i głębokie

• Wysypka plamista, grudkowa o pęcherzykowa

• Owrzodzenia

• Martwica tkanki podskórne i mięśni

Zakażenia skóry pierwotne

• Zapalenie mieszka włosowego S.auereus, P.aeruginosa

• Czyraczność S.aureus

• Liszajec S. pyogenes, S.aureus

• Zapalenie tkanki łącznej S.pyogenes, S.aureus, H.influenzae

• Zanokcica S.aureus

• Róża S.pyogenes

• Płonica

• Różyca E.rusiopatiae

Zakażenia wtórne skóry

• Rany pooperacyjne S.aureus, Streptococcus, beztlenowce, pałeczki G-

• Rany pooparzeniowe S.aureus, {.aeruginosa, Candida

• Skaleczenia P.aeruginosa, Clostridium, Aeromas, Vibrio vulnificans

• Pogryzienia P/multicida, S.aureus, beztlenowce

• Odleżyny Streptococcus ropotwó®czy, Enterococcus, S.aureus, Carynebacterium, P.aeruginosa, beztlenowce

• Zapalenie gruczołów potowych S.aureus, Sreptococcus, Corynebacterium, P.aeruginosa, beztlenowce

• Stopa cukrzycowaS.aureus, Streptococcus, Enterococcus, Corynebacterium, P.aeruginosa

Rumień

• Nagły HPV 6 i 7

• Zakaźny parwowirus B19

Plamiste i wybroczynowe zmiany skórne

• Wirus gorączki kleszczowej Kolorado

• Wirus Coxackie

• Wirus Cytomegalii

• Wirus ECHO

• Wirus gorączki Lassa

• Wirus Marburg

Pokrzywka

• Adenowirus

• WZW B,A,C

• Wirus Epstein- Barr

• Wirus grypy

• Wirus świnki

Wysypki pęcherzykowe

• Wirus ospy wietrznej i półpaśca

• Wirus opryszczki 1 i 2

• Enterowi rus Coxackie

Wirus ospy wietrznej i półpaśca

• Droga zakażenia: kropelkowa, zmiany skórne

• Wiatrówka ( u dzieci) wirus wnika do błony śluzowej dróg oddechowych namnożenie w komórkach nabłonka przenoszenie z krwią do skóry (utajenie 2-3 tyg) wysypka: tułów, twarz, jama ustna powikłanie: zapalenie płuc, 1/1000 zapalenie mózgu

• Półpasiec ( u dorosłych) wirus wiatrówki w zwojach nerwów czaszkowych

Wirus opryszczki

• Wargowa HSV1 błona śluzowa jamy ustnej, nosowo-gardłowej, spojówki i rogówki

• Narządów płciowych HSV2 błona śluzowa narządów płciowych

• Rozwój infekcji wirus namnaża się w komórkach nabłonka liza komórki stan zapalny zmiany skórne wirusy wnikają do neuronów czuciowych przechodzą z jednego neuronu do drugiego ( ochrona przed mechanizmami obronnymi) wirusy wnikają do zwojów : stan utajenia reaktywacja wyniku: stresu, urazu, immunosupresji wirus przechodzi z neuronów do nabłonka i od nowa wszystko