Środki techniczne – stosowane (wykorzystywane) w procesach fizycznego przepływu produktów a także w procesach informacyjnych logistyki oraz zasoby ich użycia a także systemy ich wykorzystania tworzą swego rodzaju infrastruktury procesów logistycznych.

Wyższy poziom mechanizacji i automatyzacji procesów transportowych, manipulacyjnych, itd. Umożliwia wzrost wydajności pracy. Rozpatrywania infrastruktury procesów logistycznych jako systemu techniczno – organizacyjnego, którego podstawowym kryterium optymalizacji powinna być minimalizacji kosztów logistyki przy zapewnieniu sprawności i niezawodności procesów logistycznych.

Pojęcie procesu nie jest jednoznaczne

Cechą wspólną różnych interpretacji jest następstwo pewnych zdarzeń i do niego się odwołujemy przy formułowaniu definicji procesów.

Proces to sekwencja lub częściowo uporządkowany zbiór powiązanych ze sobą działań zintegrowanych przez : czas, koszty, łączną ocenę wykonania aby osiągnąć określony cel.

Prawidłowe określenie procesu wymaga :

• Wskazanie kto zarządza procesem,

• Określenie, co jest niezbędne do jego zapoczątkowania,

• Określenie pożądanych lub oczekiwanych wyników końcowych,

• Wskazanie jednostek, które mogą być odbiorcami wyników (adresatami efektów),

• Identyfikacja czynników mogących stymulować względne utrudniać realizacje,

• Przyporządkowanie niezbędnych wykonawców i środków do realizacji,

• Przyporządkowanie uprawnień do kontrolowania i sterowania przebiegiem procesu,

• Przemyślenia ewentualnych działań umożliwiających odpowiednią reakcję na nieplanowane odchylenie.

Podział procesu na segmenty odpowiedzialności :

X B A C Y

A – menadżer ma możliwość planowania i sterowania elementami procesu,

B i C – odpowiadają fragmentom procesu, które są realizowane u bezpośrednich parametrów A.

X i Y – obejmują fragmenty całego procesu, które nie mają bezpośredniego kontaktu z A, ale powinny dysponować informacjami o procesach we wszystkich segmentach.

Środowisko procesu – tworzy zbiorowość biernych i aktywnych, stymulujących lub utrudniających podmiotów, których istnienie i specyficzne własności musimy uwzględnić w planowaniu i realizacji procesu.

Technika procesów logistycznych – to system posiadających przez przedsiębiorstwa środków (dóbr)materialnych (obiekty, maszyny, urządzenia, środki transportu), które mogą być użyte do zaspokojenia potrzeb i umiejętności oraz sposobów posługiwania się nimi w celu wykonania określonych praw (czynności) w procesie logistycznym.

Technologia procesów logistycznych – to zestawienie kolejno po sobie następujących czynności, które należy wykonywać w celu zrealizowania określonych zadań procesu logistycznego, łączenie ze środkami technicznymi przypisanymi do ich realizacji. Pojęcie to można rozpatrywać w odniesieniu do procesów realizowanych w ramach całego łańcucha dostaw, jak i w skali jednego przedsiębiorstwa.

Koordynacja procesów

to

aktywności prowadzące do

• Uzyskania jako najwyższej zgodności celów

• Określenia zasad korzystania ze wspólnych zasobów

• Ustalenia pożądanych relacji czasowych

W trakcie wykonywania działań objętych procesami

Głównymi ogniwami tworzącymi infrastrukturę procesów logistycznych są:

• Infrastruktura magazynowa,

• Infrastruktura transportu wewnętrznego,

• Infrastruktura transportu zewnętrznego,

• Infrastruktura opakowania,

• Infrastruktura informatyczna.

Zarządzani logistyką – zajmuje się planowaniem realizacji wszystkich wyżej wymienionych procesów na strategicznym, taktycznym i operacyjnym oraz śledzeniem i bieżącą regulacja ich przebiegu. Procesy wokół wspólnego celu, zgodnie ze strategią przedsiębiorstwa.

Cechy inherentne – przynależne do produktu, stałe właściwości, nie zalicza się tam ceny maszyny i czasu realizacji, które są cechami przypisanymi, mają szeroki zakres umowności i maja być wykorzystane jako narzędzia manipulacyjne.

Logistyka :

• Myślenie logiczne, liczenie

• Sztuka wojenna

• Sztuka przemieszczania wojsk

Logistyka to warunkowanie dostarczania dóbr

Teoria podaje warunki istnienia obiektu.

Technika podaje środki niezbędne do wytwarzania obiektu.

Do niedawna termin logistyka odnosił się wyłącznie do działalności wojskowej.

1955 – termin logistyka pojawił się w gospodarce cywilnej USA. (w europie w latach 70.)

1885 – termin wojskowy logistyka w USA.

Logistyka opisuje proces planowania, realizowania, kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, materiałów do produkcji, wyrobów gotowych i odpowiadających informacji z punktu pochodzenia do punktu konkurencji w celu zaspokojenia wymagań klienta.

Logistyka :

• Informatyka i zarządzanie

• Technika

• Ekonomia

„Nie jest najważniejsze, kto to robi, lecz- by było zrobione”.

Reguły logistyczne:

• Właściwy towar, materiał

• We właściwej ilości

• O właściwej jakości

• Na właściwe miejsce

• We właściwym terminie, czasie

• Dla właściwego odbiorcy

• Po właściwej cenie, optymalnych kosztach

Techniczna strona logistyki:

• Teoria systemów i sterowania

• Badania operacyjne

• Symulacja komputerowa zameldowanych systemów

Informatyczna:

• Sieć komputerowa

• Elektroniczna wymiana danych – EDI

• Metody automatycznej identyfikacji – AI

Ekonomiczna:

• Ekonometria i rachunek kosztów

• Organizacja i zarządzani systemami gospodarczymi, w tym przedsiębiorstwami.

Logistyka:

• Sterowanie przepływem materiałów

• Sterowanie przepływem informacji

• Sterowanie przepływem kapitału

Lata 70 – logistyka rozwijała się przez rozwój technologii komputerowych (firma IBM), najszybciej systemy logistyczne przyswoił sobie przemysł motoryzacyjny.

Fazy rozwoju logistyki:

1. Lata 60 (USA) – faza fizycznej dystrybucji – transport produktów, magazynowanie, pakowanie, zarządzanie zapasami, lokalizacja zapasów i magazynów, opracowywanie zamówień i obsługa posprzedażowa; optymalizacja dystrybucji, metoda: fizyczna dystrybucja

cel: ten obszar logistyki związany jest ze strefą handlu

1. Lata 70 faza II (Japonia) – faza integracji

cel: planowanie i sterowanie produkcją;

metoda: produkcja na zlecenie, zwróciła uwagę na sfery produkcji i zaopatrzenia; przemieszczane dóbr w całym przedsiębiorstwie; zaczęto się wspomagać informatyką (komputerami); faza II wynikała z problemów związanych z dostępnością produktów w sklepach detalicznych, problemów z produkcją i dostawą

1. Lata 80 – faza III – faza inżynierii logistycznej (faza systemów logistycznych)

cel: optymalizacja zaopatrzenia;

metoda: JIT (Just-in-time); zwiększyły się wymagania klientów, musiała więc wzrosnąć złożoność systemów logistycznych, system logistyczny musiał być odpowiednio zaprojektowany, dlatego stał się przedmiotem zainteresowania inżynierii;

1. Lata 90 – faza IV – faza łańcuchów dostaw;

cel: kooperacyjna koncepcja zarządzania;

metoda – CIL (Computer Integrated Logistics) – dotychczas konkurencyjne koncerny zaczęły współpracować ze sobą w rozwoju produktów, korzystać ze wspólnych dostawców; współpracę w sferze zaopatrzenia i wytwarzania, producenci wciąż ostro konkurowali o klientów chcąc zwiększyć sprzedaż swoich produktów, współpraca producentów, sprzedawców i firm nosi nazwę łańcucha dostaw;

1. Po roku 2000 – V faza – faza sieci logistycznych (faza e-logistyki)

cel: zintegrowana koncepcja zarządzania;

metoda: CILS (Computer Integrated Logistics Systems); powstanie Internetu umożliwiło łatwiejsze wyszukiwanie dostawców, usługodawców, odbiorców (sprzedawców) i klientów; łańcuchy dostaw przekształciły się w sieci logistyczne; sieć logistyczna to grupa niezależnych przedsiębiorstw, które równocześnie konkurują i współpracują ze sobą w celu poprawy sprawności i efektywności przepływu produktów oraz towarzyszącego im przepływu informacji zgodnie z oczekiwaniami klientów;

Jakość i niezależność wyrobów długość serii produkcyjnej

nakłady eksploatacyjne

Czas odnowy majątku produkcyjnego

MPR – planowanie zapotrzebowania materiałowego

MPR II – planowanie zasobów i zdolności produkcyjnych

SKS – statyczna kontrola jakości

SIT – sterowanie produkcją na zlecenie

QA – analiza jakości

CIM – komputerowo zintegrowane wytwarzanie

Logistyka to proces zarządzania całym łańcuchem dostaw.

Warunkiem koniecznym tworzenia łańcuchów dostaw jest łańcuch magazynowo – transportowy, nazywany też łańcuchem logistycznym.

Łańcuch logistyczny jako baza logistyki to taki łańcuch magazynowo-transportowy, który stanowi technologiczne połączenie punktów magazynowych i przeładunkowych drogami przewozu towarów i organizacja i finansowe skoordynowanie operacji, przewozów zamówień i polityki zapasów wszystkich ogniw tego łańcucha.

Elementy dynamicznej organizacji sieciowej wg B. Hedberga.

- Baza klientów

- Lider i jego kompetencje

- Baza partnerów sieciowych

- System dostaw (zaopatrzenie)

- System produkcji, kontrola jakości

- System komunikacji

- System rozliczeń finansowych

Konfiguracja dynamiczna organizacji sieciowej ma kształt pajęczyny (np. sieć sklepów lub niezależnych agencji przewozowych).

Logistyczna obsługa klienta

Zakupy dokonywane przez klientów opierają się na ocenie kombinacji trzech elementów:

- Właściwości produktu

- Jego ceny

- Oferowanej obsługi klienta

TRANSPORT

Dostawny producenci hurtownicy detaliści klienci

Przepływ informacji

Przepływ produktów

Przepływ finansowy

Formy obsługi klienta:

- Zaoferowanie korzystnych warunków finansowych i kredytowych;

- Zagwarantowanie dostawy w określonym czasie;

- Unowocześnienie techniki fakturowania w celu wyjścia naprzeciw wymaganiom klientów;

- Postawienie do dyspozycji klientów kompetentnych przedstawicieli pionu sprzedaży reagujących szybko na ich sygnały;

- Rozszerzenie możliwości sprzedaży wysyłkowej;

- Zainstalowanie produktu np. maszyny;

- Utrzymanie zadawalających zapasów części zamiennych;

Logistyczna obsługa klienta postrzegana jako:

- Określenie działalności: czas, niezawodność, komunikacja, wygoda (czynności mające zaspokoić potrzeby klienta, które przyczyniają się do realizacji zamówienia);

- Pomiar wykonania działań: mierniki wyznaczające poziom i wynik wykonania (dostępność, zdolność, jakość);

- Filozofia – podnoszenie obsługi klienta do rangi zobowiązania, za które odpowiedzialna jest cała firma;

Czas dostawy - od złożenia zamówienia do dostawy produktu do klienta.

Niezawodność – prawidłowa realizacja zamówienia pod każdym względem.

Komunikacja – proces dialogu między sprzedającym a kupującym umożliwiający kontrolę realizacji zamówienia oraz informację o zmianach i zakłóceniach.

Wygoda – zdolność dostawcy do spełnienia dodatkowych wymagań klienta, np. rodzaj środka transportu, opakowanie, częstotliwość dostaw, terminy przyjmowania zamówień i realizacji zamówień.

Menadżerowie operacyjni – dystrybucja fizyczna, sprawność obsługi zamówień (przyjmowanie, opracowanie, kompletacja i wysyłka).

1. Upływ czasu od wpłynięcia zamówienia do wysyłki towarów.

2. Minimalna wielkość zamówienia, którą akceptuje dostawca.

3. Procent pozycji w składzie, których w danym momencie brakuje.

4. Udział zamówień wypełnionych w sposób należyty.

5. Wskaźnik procentowy obsłużonych klientów.

6. Wskaźnik procentowy zamówień, które mogą być kompletnie zrealizowane „ze składu”.

90% 50%

50%

10%

Koszty Skargi klientów

Jeśli tylko 10% kosztów producenta przypada na czynności logistyczne, to aż 50% skarg klientów wynika z niedociągnięć logistycznych, nie zaś z zastrzeżeń dotyczących cech i jakości produktu.

Wzrost sprzedaży uzyskany dzięki

poprawie obsługi klienta

Przyrosty

Kosztów Koszt uzyskania

lub określonego

sprzedaży poziomu obsługi

(np. $ i zł) klienta

Poziom obsługi

maksymalizujący

83% 86% 89% 95%

Warunkiem uzyskania konkurencyjnej pozycji na rynku jest zaoferowanie poziomu obsługi wyższej niż konkurencja (powyżej 83%).

Uzyskanie wyższego poziomu obsługi klienta wymaga dużych nakładów, które są do pewnego momentu rekompensowane przez zadowolenie klientów i zyski.

Fazy procesu obsługi klienta:

- utworzenie systemu przyjmowania i realizacji zamówień klienta wewnątrz firmy;

- kontakt z klientem i wymiana informacji;

- obsługa wewnętrzna zamówienia klienta;

- przygotowanie i wydawanie zamówionego towaru;

- dostawa do klienta, obsługa płatności;

- serwis posprzedażowy, warunki reklamacji;

- utylizacja odpadów i gospodarka opakowaniami;

Na poziom obsługi klienta składają się:

- elementy przedtranzakcyjne;

- elementy transakcyjne;

- elementy potranzakcyjne;

Przedtranzakcyjne elementy logistycznej obsługi klienta:

- sformułowana na piśmie polityka obsługi;

- przedkładanie klientowi klarownych deklaracji obsługi, które chronią go przed nierealnymi oczekiwaniami;

- struktura organizacyjna firmy obsługującej (dostawy);

- elastyczność systemu;

- szkolenia praktyczne i seminaria;

Transakcyjne elementy logistycznej obsługi klienta:

- czas dostaw (cykl zamówienia);

- dostępność produktu z zapasu;

- elastyczność dostaw;

- częstotliwość dostaw;

- niezawodność dostaw;

- kompletność dostaw;

- dokładność dostaw;

- dogodność składania zamówień;

- dokładność dokumentacji wymaganej przy składaniu zmówień;

Potranzakcyjne elementy logistycznej obsługi klienta:

- instalacja, gwarancja, wymiana, reperacja i dostawa części;

- obserwacja produktu w eksploatacji, konsumpcji lub osobistym użytkowaniu (jeśli produkt może być niebezpieczny);

- reklamacje, skargi i zarzuty stanowiące tradycyjne elementy obsługi klienta;

Praktyczne problemy związane z logistyczną obsługą klienta:

- zdefiniować potrzeby związane z poziomem obsługi wymaganym przez klientów w sposób uwzględniający ich punkt widzenia;

- zmierzyć liczbę utraconych i pozyskanych klientów oraz odnieść to do polityki ich obsługi;

- zmierzyć oferowany aktualnie poziom obsługi klienta;

Systemy logistyczne w przedsiębiorstwie:

System logistyczny to celowo zorganizowany i połączony w obrębie określonego układu gospodarczego fizyczny przepływ strumieni towarów, któremu towarzyszy przepływ środków finansowych i informacji.

Struktura przestrzenna obejmuje topografię sieci powiązań pomiędzy nimi. Rozmieszczenie przemysłu wydobywczego, produkcji, magazynowania, transportu oraz odbiorców końcowych jest ściśle związane z poziomem zagospodarowania przestrzennego danego regionu, co z kolei determinuje lokalizację ogniw logistycznych, to zaś kształt kanałów dystrybucyjnych.

Najczęściej sieci powiązań występują w postaci następujących struktur:

- proste struktury jednostopniowe (bezpośredni przepływ dóbr);

- struktury wielostopniowe z punktami pośrednimi;

- struktury kombinowane;

Struktury logistyczne:

- struktura przestrzenna;

- struktura organizacyjna;

- struktura informacyjna;

Struktura organizacyjna obejmuje metody organizacji i zarządzania łańcuchem dostaw. Proces logistyczny odbywa się przez:

- zarządzanie transportem;

- zarządzanie zapasami;

- zarządzanie produkcją;

- organizowanie procesu zamówień;

- obsługę zapasów;

- organizację procesów koncetacji i opakowań;

Najważniejszą cechą struktury organizacyjnej w warunkach dynamicznego rynku jest elastyczność.

Struktura informacyjna obejmuje szeroko rozumiane strumienie i zasoby informacyjne logistyki. Uzupełnia strukturę organizacyjną poprzez zapewnienie dostępu do niezbędnych danych z poziomu kluczowych ognisk decyzyjnych struktury organizacyjnej. Jednocześnie uzupełnia strukturę przestrzenną poprzez realizowanie funkcji informacyjnych w ścisłym powiązaniu z fizycznymi przepływami dóbr w kanałach dystrybucji.

Podsystemy logistycznych systemów produkcyjnych:

SLP =< SZ, SP, ST, SM, SMS, SF, SPZ; R >

gdzie:

SZ – podsystem zaopatrzenia;

SP – podsystem produkcji;

ST – podsystem transportu;

SM – podsystem magazynowania;

SMS – podsystem marketingu;

SF – podsystem finansowy;

SPZ – podsystem zamówień;

R – zbiór reakcji międzysystemami;

Elementy logistycznego

Podsystemu zaopatrzenia „SZ”

- źródła zakupu

- wielkość i struktura zakupu

- postać ładunku i wielkość partii dostawy;

- cena jednostkowa zakupu;

- termin realizacji zakupu;

- liczba zatrudnionych;

- rodzaj i termin płatności;

- inne: liczba dostawców, kierunki dostaw, rodzaj opakowania dostawcy, opłaty;

Elementy logistycznego

Podsystemu produkcji „SP”

- plan produkcji (rzeczowy, wartościowy)

- realizacja zadań produkcyjnych;

- rytmiczność i cykliczność produkcji;

- tworzenie partii dostaw;

- formowanie jednostek ładunkowych wyborów gotowych;

- nadawanie kodów np. kreskowych;

- liczba zatrudnionych;

- inne: elastyczność produkcji, bieżąca kontrola jakości;

Elementy logistycznego

Podsystemu transportu „ST”

- środki transportu: uniwersalne i specjalistyczne;

- rozkłady jazdy środków transportu;

- stawki przewozowe;

- operacje załadunkowe;

- operacje wyładunkowe;

- liczba zatrudnionych;

- harmonogram obciążenia środków transportu;

- inne: dokumentacja przewozowa, koszty eksploatacji, awaryjność środków;

Elementy logistycznego

Podsystemu magazynowania „SM”

- parametry magazynów (liczba, powierzchnia, lokalizacja, miejsca składowania, gniazda regałowe);

- rodzaje magazynów (niskiego, wysokiego składowania);

- wyposażenie magazynów (środki techniczne);

- sposób obsługi zapasów;

- liczba zatrudnionych;

- koszty magazynowania i obsługi zapasów;

- inne: plan zagospodarowania magazynu, obrót magazynowy, rozmieszczenie zapasów, zmienna postać jednostek ładunkowych, komisjonowanie;

Elementy logistycznego

Podsystemu marketingu „SMS”

- systemy informacyjne: marketingowy i logistyczny (ciągłe tworzenie i aktualizacje);

- wielkość i struktura popytu;

- plan sprzedaży: ilościowy i wartościowy;

- monitoring;

- liczba zatrudnionych;

- promocja i reklama;

- inne: pierwotne i wtórne badanie marketingowe, dane o otoczeniu firmy, informacje o otoczeniu finansowym firmy;

Elementy logistycznego

Podsystemu finansowego „SF”

- analiza finansowa przedsiębiorstwa;

- rachunkowość przedsiębiorstwa;

- analiza kosztów logistycznych;

- controlling;

- faktury;

- liczba zatrudnionych;

- wskaźnik płynności;

- inne: plany kont, arkusze bilansowe, wskaźniki rentowności i zyskowności;

Elementy logistycznego

Podsystemu zamówień „SPZ”

- realizacje otwarcia zamówienia;

- koszty procesu zamówień;

- dokumentacja zamówień;

- plany dystrybucji zamówień;

- plany dystrybucji produktów;

- sposoby przepływu informacji w procesie zamówień;

- liczba zatrudnionych;

- proces obsługi klienta;

- inne: czas cyklu zamówień, przygotowywanie zamówienia, przygotowywanie dokumentów obrotu;

W krajowym systemie logistycznym wyróżniamy zasoby:

- infrastruktura logistyczna;

Środki transportu;

- jednostki ładunkowe;

Opakowanie - to wyrób, który stanowi zewnętrzną warstwę określonego towaru mającego chronić go, ułatwiać przemieszczanie, magazynowanie jak również sprzedaż oraz ma oddziaływać na wyobraźnię nabywcy.

Funkcja ochronna towarów – chroni produkt przed działaniem czynników zewnętrznych. Wartość użytkowa musi być zabezpieczona przez opakowanie, aby zapewnić:

• Świeżość;

• Trwałość;

• Elastyczność;

• Atrakcyjność;

Funkcja ułatwiająca transport i magazynowanie – masa i wymiary opakowań powinny być dostosowane do współzależności wymiarowej powierzchni ładownych lub pojemności środków transportowych i magazynowanych oraz do stosowania pomocniczego sprzętu transportowego i magazynowego.

Funkcja manipulacyjna – polegająca na ułatwianiu prowadzonych robót ładunkowych ręcznie i mechanicznie.

Funkcja informacyjna – nabywca zapoznaje się z rodzajem i właściwościami produktu, datą produkcji, sposobem użycia, terminem ważności, ceną, producentem. Funkcja ta jest ważna w przypadku wprowadzania na rynek nowego towaru.

Funkcja reklamowa – podnosi ona wartości elastyczne towaru i zachęca do kupna.

Funkcja promocyjna – organizowanie degustacji. Towary znajdujące się w sprzedaży promocyjnej zawierają kupony konkursowe, które upoważniają klientów do udziału w losowaniu nagród.

Funkcja jakościowa – ma znaczenie przy towarach luksusowych. Są produkowane z bardzo dobrych tworzyw o ciekawej kolorystyce, są trwałe i podkreślają wysoki poziom towaru. Elastyczne opakowania zachęcają klienta do kupna mimo wysokiej ceny.

Funkcja ekologiczna – polega na tym, że opakowania powinny być możliwe do wycofania z obrotu handlowego i nadać się do utylizacji, aby były przyjazne dla środowiska.

Podział opakowań:

Ze względu na zagadnienia stylu opakowań z towarami, wyróżniamy:

• Opakowania bezpośrednie

• Opakowania pośrednie

W zależności od przeznaczenia wyróżniamy opakowania:

• Jednostkowe

• Zbiorcze

• Transportowe

Ze względu na trwałość opakowania dzielimy na:

• Trwałe (beczki, folie)

• Nietrwałe (opakowania z tekstury, papierowe)

Ze względu na własności wyróżniamy:

• Opakowania jednorazowego użytku

• Opakowania wielokrotnego użytku

Ze względu na stopień przystosowania opakowań do cech i właściwości towaru wyróżniamy:

• Opakowania uniwersalne

• Opakowania specjalne

Opakowania drewniane – są to najczęściej opakowania transportowe do których zaliczamy: skrzynie, klatki, pojemniki, kosze. Opakowania drewniane jednostkowe są to: łubianki, beczki, wełna drzewna, jako materiał pomocniczy. Ze względu na deficyt drewna, opakowania są wycofane i zastępowane opakowaniami z tworzyw sztucznych.

Zaleta: dobra wytrzymałość mechaniczna, źle przewodzą ciepło i prąd elektryczny.

Wady: wchłanianie wilgoci, są łatwopalne, niekiedy wydzielają zapach żywicy i mogą tym ujemnie oddziaływać na towar.

Opakowania metalowe - to puszki, beczki, wiadra, kanistry, konwie, pudełka, pojemniki, krzynie, tuby, folie. Są często stosowane jako opakowania wielokrotnego użytku.

Zalety: duża wytrzymałość mechaniczna i odpowiednia twardość, łatwość obróbki, odporność na korozje.

Wady: duże przewodnictwo cieple.

Opakowania papierowe – mają bardzo liczne zastosowania jako miękkie i sztywne opakowania.

Opakowania miękkie to: papier pakowy uszlachetniony oraz powlekany tworzywami sztucznymi lub metalowymi.

Opakowania sztywne to: kartony, lektura, klejka tekturowa wielowarstwowa.

Zalety: dobre właściwości mechaniczne, mała masa, bezwonność, stałe przewodnictwo cieplne, łatwość przerobu, można wykonywać na nim nadruki, tani w produkcji, możliwość odzyskania z makulatury.

Wady: zmniejszona wytrzymałość mechaniczna na skutek wchłaniania wilgoci.

Opakowania szklane - stosowane do pakowania artykułów żywnościowych. Zaliczamy do nich butelki, słoiki, balony, ampułki. Mogą być produkowane ze szkła bezbarwnego lub barwionego. Szkła ciemne nie przepuszczają promieni nadfioletowych, które przyczyniają się do utraty witamin.

Zalety: gładkość powierzchni, obojętność i odporność chemiczna, przezroczystość, higieniczność, kilkokrotność użytku.

Wady: konieczność stosowania dostawowo innych opakowań ochronnych.

Opakowania z tkanin – są to worki produkowane z juty, lnu, konopi, wiskozy. Worki są chyba najlepszym rodzajem opakowań do towarów sypkich, którym należy zapewnić dopływ powietrza. Odznaczają się one małą masą właściwą.

Wady: łatwość zanieczyszczenia, mała trwałość, mała odporność na czynniki zewnętrzne.

Opakowania z tworzyw sztucznych - występują w różnych formach np. płaty folii, torbach, worków, opakowań grubościennych.

Zalety: duża wytrzymałość mechaniczna, odporność chemiczna, odporność na działanie drobnoustrojów i owadów, przezroczystość, niska cena.

Wady: nieekologiczność.

Przez zadania zaopatrzenia rozumie się wszystkie czynności związane z zapewnieniem zaopatrywania przedsiębiorstwa w materiały niezbędne do jego funkcjonowania aktualnie i w przyszłości. Natomiast czynności związane z realizacja tych zadań nalezą do tzw. gospodarki materiałowej. Jest to tzw. marketing zaopatrzenia lub marketing zakupów.

Marketing sprzedaży:

• Analiza rynku z punktu widzenia popytu na określony wyrób

• Promocja

• Zdobycie nabywców

• Negocjacje z nabywcami, zawarcie umowy – sprzedaż

• Cel pośredni: najkorzystniej sprzedać

• Cel końcowy: maksymalizacja zysku

Marketing zakupów:

• Analiza rynku z punktu widzenia podaży określonego materiału

• Zapytania ofertowe

• Znalezienie najlepszych dostawców

• Negocjacje z dostawcami, zawarcie umowy – zakup

• Cel pośredni: najkorzystniej kupić

• Cel końcowy: maksymalizacja zakupu

Zaleta: Nie ma potrzeby magazynowania towarów (lub jest nie wielka), niskie koszty magazynowania i zaangażowania kapitału.

Wada: Mogą wystąpić opóźnienia w produkcji, spowodowane oczekiwaniem na nadejście partii materiału, odtąd może się okazać, że koszty opóźnień wykonania zadania są większe, niż oszczędności spowodowane mniejszym zaangażowaniem kapitału. Zgodnie z tą zasadą wymagany materiał jest dostarczany dopiero po wystąpieniu zapotrzebowania.

Zasada I jest stosowana wtedy, gdy towary potrzebne do produkcji można zakupić na rynku natychmiast, lub w przypadku produkcji jednostkowej, kiedy zapotrzebowanie jest możliwe do przewidzenia i zaplanowania.

Zasada II: Zaopatrzenie z utrzymywaniem zapasów.

Zaleta: Uniezależnienie się od zaopatrzenia zewnętrznego, zmniejszenie podatności na wahania popytu lub opóźnień w dostawach od kooperantów, stąd nabywanie większych ilości materiałów, co umożliwia uzyskanie upustów i rabatów cenowych.

Wada: Nabywanie większej (niż wynika z zaopatrzenia) ilości materiałów powoduje zwiększenie zaangażowania kapitału, stąd także dodatkowe (wyższe) koszty magazynowania.

Zasada II wymaga rozwiązania problemu optymalnej wielkości zamówienia.

Wymagane materiały (Zasada II) są utrzymywane w zapasie we własnym przedsiębiorstwie, z przeznaczeniem dla pokrycia wewnętrznego zaopatrzenia materiałowego.

Zasada III: Dostawa zsynchronizowana z produkcją lub zużyciem.

Zaleta: Krótkie czasy przepływu materiałów i niewielkie zapasy, stąd zaangażowanie kapitału niewielkie i niskie koszty magazynowania.

Wada: Dostawy zsynchronizowana z produkcją wymagają niezawodnego dostawcy, stąd konieczność ścisłej współpracy między dostawcą i odbiorcą ma bazie zintensyfikowanej wymiany informacji (dodatkowe koszty budowy i utrzymywania systemu informacyjnego)

Zasada III żądająca ścisłego powiązania informatycznego, zmusza do stosowania tzw. systemu dostaw na wezwanie, tj. systemu planowania i sterowania dostawami oraz wymaga zaawansowanej integracji informatycznej, mającej na celu zastosowane elektronicznej wymiany danych EDI.

Zasada III próbuje łączyć zalety zasad I i II . Dostawa musi dostarczyć materiał w terminach, które wynikają z przebiegu produkcji.

Polityka zakupów – wybór dostawców

• Problem liczby dostawców

• Problem „geografii” dostawców

• Problem polityki cenowej

• Problem wyboru dostawców (cena dostawy, jakość materiałów, warunki dostawy, wartość użytkowa dostarczonych materiałów z uwzględnieniem przeszłości, gwarancje i uwzględnienie roszczeń, stan finansowy dostawcy, zdolność dostawy do zmian popytu (elastyczność), system komunikacji (informacyjny) z dostawą, lokalizacja dostawy).

W przedsiębiorstwie produkcyjnym proces, w którym angażuje się najwięcej kapitału i który w znacznej mierze decyduje o sukcesie przedsiębiorstwa jest wytwarzane wyrobów. To właśnie wytwarzanie sprawia, że główny strumień materiałów i części przepływa przez wydziały produkcyjne przedsiębiorstwa.

System produkcyjny jest celowo zaprojektowany układem materialnym, energetycznym i informacyjnym, eksploatowanym przez człowieka i służącym do wytwarzania określonych wyrobów lub usług w celu zaspokojenia potrzeb konsumentów.

Rys. Schemat uogólnionego systemu produkcyjnego

Zadnie materiałowe, informacyjne, energetyczne

Decyzje zarządzające

Sprzężenia informacyjne

Z – Elementy procesu zarządzenia (planowanie, organizowanie, sterowanie, kontrola)

R – Sprzężenia ( relacje materiałowe, informacyjne, energetyczne, pomiędzy elementami systemu )

Elementami wektora wejścia X są:

• Środki techniczne produkcji:

- wyposażone technologicznie (maszyny i urządzenia)

- budynki i budowle

- sieci energetyczne, sieci informatyczne

• Przedmioty pracy:

- materiały i surowce

- półwyroby

- części

• Czynniki energetyczne:

- woda

- ciepło i czynniki oziębiające

- energia elektryczna

- paliwa stałe i gazowe

• Czynnik ludzki:

- personel inżyniersko – techniczny

- personel wykonawczy

- personel administracyjno – biurowy

- personel zarządzający

• Informacyjne:

- prognozy i informacje rynkowe

- informacje o konstrukcji wyrobu i funkcjach użytkowych

- informacje o jakości i koszcie własnym

- decyzje związane z programem produkcji

- wiedza i doświadczenie produkcyjne załogi

• Kapitał:

- kapitał zamrożony w technicznych środkach produkcji

- kapitał zamrożony w materiałach, półwyrobach i wyrobach gotowych

- kapitał finansowy w kasie, bankach u klientów

- obieg kapitału

Elementami wektora wejścia Y są:

• Wyroby przemysłowe

- produkty gotowe według oferowanego asortymentu produkcji

- półwyroby

• Usługi produkcyjne

• Wybrane produkcje i surowce wtórne dla innych

• Szkodliwe odpady zanieczyszczające środowisko

- odpady stałe

- ścieki

- hałas

- ciepło

• Informacje

- o jakości wyrobu

- o rzeczywistym koszcie własnym

- o stanie procesu produkcyjnego

Z teorii systemów wiadomo, że każdy system działa w określonym otoczeni. A zatem, funkcjonowanie systemu produkcyjnego odbywa się w podwójnym otoczeniu:

1. Otoczenia bliskiego (otoczenie I stopnia) jest to system przedsiębiorstwa, w którym wyodrębniono system (podsystem) produkcyjny.

2. Otoczenia dalekiego (otoczenie II stopnia) jest to system, w ramach którego działa przedsiębiorstwo (region, kraj)

Rys. Główne oddziaływanie otoczenia bliskiego i dalekiego ma system produkcyjny

Poziom ekonomiki Regulacje państwowe Poziom techniki Konkurencja

Finanse Marketing Personel Poziom techniki

Zaopatrzenie System Dystrybucja

produkcyjny

Koszty i księgowość Otoczenie bliskie Badanie i rozwój

Środowisko naturalne Środowisko społeczno polityczne

Otoczenie dalekie

W zakresie celów działania systemu produkcyjnego najczęściej wymienia się 3 podstawowe cele tych systemów

1. Jakość i nowoczesność

2. Wzrost produktywności

3. Obniżka kosztów własnych wytwarzania produktów

Wejście do systemu Proces produkcyjny Wyjście z systemu

produkcyjnego X produkcyjnego Y

Koszty - produktywność Dochody netto ze sprzedaży

- nowoczesność

- jakość produktu

Zysk = dochody - koszty

Struktura produkcyjna

Proces przygotowania Proces dystrybucji

produktu i obsługi klienta

Proces wytwarzania

Proces wytwórczy Proces wytwórczy Proces wytwórczy

podstawowy pomocniczy obsługowy

Lp.	Rodzaj procesu	Otoczenie graficzne
1	Procesy lub operacje technologiczne	Koło
2	Procesy lub operacje kontrolne	Kwadrat
3	Procesy lub operacje transportowe	Strzałka
4	Procesy lub operacje magazynowanie i składowania	Trójkąt, półkole
5	Procesy lub operacje złożone z procesów (operacji) 1 – 4	Symbol złożony z kombinacji pożądanych symboli prostych

Magazynowani,

Transport, magazynowanie, przetwarzanie, składowanie,

Transport, kontrola,

Transport,

Magazynowanie

Na ogół przyjmuje się, że każdy proces produkcyjny składa się z 5 rodzajów procesów składowych lub operacji. Każdemu z procesów składowych przypisuje się określoną postać (symbol) graficzny.

Logistyka dystrybucji jest systemem ściśle związanym z rynkiem. Istnieje wiele szczegółowych definicji pojęcia „Logistyka dystrybucji”

Zarządzanie logistyczne w dystrybucji:

Podstawą nowoczesnej koncepcji marketingowej jest spełnienie życzeń klientów (satysfakcja klienta). W badaniach rynkowych wykorzystuje się w tym celu wiele metod. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych jest metoda portfolio, opracowana przez amerykańską firmę BCG (Boston Consulting Group). W literaturze metoda ta jest nazywana najczęściej jako metoda portfolio.

Metoda zakłada, że znaczenie produktu na rynku opisują dwa wskaźniki:

1. Udział w rynku (duży, mały)

2. Dynamiki sprzedaży produktu (cykl życia produktu)

Polityka i kanały dystrybucji

Elementami polityki dystrybucji są:

• Sposób sprzedaży produktów

• Droga zbytu

• Obsługa dostaw

Dystrybucyjne centra logistyczne

W ostatnich latach obserwuje się w krajach wysoko rozwiniętych tendencję do konsolidacji i zwiększenia powiązań firm o podobnym działaniu i profilu wytwarzania.

Dotyczy to zarówno banków, jak i przedsiębiorstw produkcyjnych. W związku z tym dużego znaczenia nabrał centra logistyczne. Istotą dystrybucyjnego centrum logistycznego jest zastąpienie wielu magazynów, wyrobów gotowych, jednym centrum.

Aktualnie uznaje się, że podstawą rozwoju wszelkich strategii dystrybucji są dwa elementy:

1. Rozpoznanie wymagań obsługi klienta

2. Ustalenie kosztów powiązania z ogólnym rozumieniem celu przedsiębiorstwa realizowanego przez przedsiębiorstwa.