IMMUNOLOGIA – materiał na 2 koło

T: MECHANIZMY IMMUNOLOGICZNEGO USZKODZENIA TKANEK.

Klasyfikacja:

Typ I-reakcje nadwrażliwości wczesne

Typ II- r.cytotoksyczne

Typ III-r.wywołane przez kompleksy immunologiczne

Typ IV-r.wywołane przez komórki-reakcje typu późnego

REAKCJE NADWRAŻLIWOŚCI WCZESNEJ – TYP I

• Zapoczątkowane są przez antygeny reagujące z p.ciałami (najczęściej klasy IgE) które związane są z komórką (antygen wiąże krzyżowo cząsteczki IgE)

• Wywołują uwolnienie z komórek tucznych lub bazofili aktywnych mediatorów (występująca u alergików kom.tuczna lub bazofil i IgE, głównym mediatorem jest histamina)

ALERGENY możemy podzielić na a.główne (uczulające ponad 50% pacjentów w określonej grupie np.roztocze kurzu domowego) i alergeny słabe (o słabych właściwościach alergizujących):

• Pyłki roślin, zarodniki pleśni

• Kurz domowy (wydzieliny roztoczy kurzu domowego)

• Sierść zwierzęca (łupież, pióra)

• Pokarmy (mleko, pszenica, jajka, ryby, orzechy, czekolada)

• Zwierz.surowice odpornościowe i hormony

• Jady owadów (pszczół, os)

• Leki i zw.chem.(antybiotyki, antyseptyki, leki znieczulające)

PRZECIWCIAŁA IgE – znaczne powinowactwo do kom.tucznych i bazofili, - są wytwarzane przez kom.plazmatyczne w błonach śluzowych układu oddechowego i pokarmowego, - regulacja wytwarzania IgE jest pod kontrolą kom.Th i wytwarzanych przez nie limfo kin (kom.Th2 wytwarzają Il-4, która indukuje przełączanie klasy immunoglobulin z IgM na IgE; kom.Th1 wytw.IFN-gamma, który blokuje działanie IL-4).

KOMÓRKI TUCZNE

Odgrywają kluczową rolę w reakcjach alergicznych. Najbardziej charakterystyczną cechą tych kom.jest obecność ziaren, zawierających mediatory procesów zapalnych. BAZOFILE (granulocyty zasadochłonne) są kom. Krążącymi we krwi i występują w tkankach tylko w niewielkiej liczbie. Mają określony profil mediatorów w ziarnach wydzielniczych podobnie jak kom.tuczne. Różnią się natomiast od kom.tucznych kształtem jądra. Bazofile żyją krótko, parę dni, kom.tuczne żyją do kilku m-cy. Bazofile reagują wolniej na bodźce prowadzące do de granulacji.

MEDIATORY CHORÓB ATOPOWYCH

• Jeśli w wyniku pierwszej ekspozycji na alergen nastąpi wytwarzanie swoistych IgE oraz ich związanie do komórek tucznych i bazofili, to następna ekspozycja na alergen spowoduje wystąpienie reakcji antygenu z p.ciałem na powierzchni komórki.

• Krytycznym etapem jest sieciowanie przez alergen cząsteczek IgE

• Reakcja ta zapoczątkowuje degranulację i uwolnienie mediatorów zmagazynowanych w komórkach tucznych i bazofilach.

ŹRÓDŁA MEDIATORÓW

• Gotowe mediatory magazynowane są w kom.tucznych i bazofilach

• Histamina jest jednym z najważniejszych mediatorów procesów zapalnych. Jest magazynowana w formie związanej z proteoglikanami. Może być uwalniana z ziaren ko.tucznych w wyniku reakcji immunologicznych lub czynników nieswoistych. Znane są 3 reakcje receptorów dla histaminy H1, H2, H3. W procesach alergicznych istotne są receptory H1, H2.

RODZAJE HISTAMINY

Histamina powoduje zwiększenie przepuszczalności naczyń, rozszerza mała naczynia, tętnice i żyły. Powoduje skurcz mięsni gładkich w drzewie oskrzelowym, podrażnienie zakończeń nerwów czuciowych, nasila wydzielanie innych mediatorów.

• Serotonina – czynnik chemotaktyczny dla eozynofili i neutrofili, czynnik aktywujący płytki krwi, jest wydzielany przez wiele komórek m.in. przez makrofagi, monocyty, neutrofile, eozynofile, lecz nie przez limfocyty. Jest odpowiedzialna za skurcz oskrzeli, przepuszczalność naczyń, wzrost wrażliwości oskrzeli na inne czynniki.

• Pochodna kwasu arachidowego – alergen łączy się z 2 cząsteczkami IgE (sieciowanie) dochodzi do przerwania błony komórkowej, wysypują się ziarnistości. Cel-ustabilizowanie bł.kom., zabezpieczenie mięśni gładkich oskrzeli.

CZYNNIKI GENETYCZNE

Gorącza sienna, astma, alergie pokarmowe

OBRAZ KLINICZNY

Objawy nadwrażliwości wczesnej różnią się natężeniem i charakterem w zależności od zajętych narządów i tkanek oraz od tego, czy są to reakcje anafilaktyczne czy atopowe. Reakcja ta zachodzi po kilku (kilkunastu) minutach od kontaktu z alergenem i ustępuje w ciągu godziny. Bezpośrednią przyczyną wystąpienia tej reakcji są uwalniane z kom.tucznych i bazofilów mediatory, przede wszystkim histamina. Natomiast reakcja późna występuje u 50% alergików. Osiąga największe nasilenie w 6-10 godzin od kontaktu z antygenem i może dotyczyć błon śluzowych górnych dróg oddechowych, niższych odcinków dróg oddechowych oraz skóry. Reakcje te ustępują po 12-24 godz. Za wystąpienie reakcji późnej są odpowiedzialne wydzielane przez komórki tuczne leukotriemy, czynnik aktywujący płytki, cytokiny INF alfa, IL-1, IL-4.

ANAFILAKSJA – jest nadwrażliwością wczesną, którą może wywołać u zdrowego osobnika w wyniku odpowiedniej ekspozycji na antygen:

• Odpowiedź systemowa (wstrząs anafilaktyczny)

• Odpowiedź miejscowa

• Skurcz m.gładkich i zwiększona przepuszczalność naczyń włosowatych

ATOPIA – jest reakcją nadwrażliwości wczesnej występującą tylko u genetycznie predysponowanych osobników w wyniku uczulenia swoistym alergenem; - skurcz m.gładkich i zwiększ.przepuszcz.n.włosowatych (obrzęk); - charakterystyczne objawy:astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, atopowe zapalenie skóry (wyprysk atopowy).

LECZENIE:

• Unikanie alergenu – kontrola środowiska(usuwanie alergenów) jest najlepszą metodą

• Odczulanie – wstrzykiwanie pacjentowi stopniowo coraz większych dawek alergenu, na który jest uczulony (pobudzanie wytwarzania blokujących p.ciał IgG, które wiążą szkodliwy alergen i zapobiegają jego wiązaniu z IgE na błonach komórek tucznych.

• Farmakoterapia – leczenie sprowadza się do zmniejszenia objawów, blokowanie wiązania się mediatorów do docelowych tkanek (preparaty antyhistaminowe); - stabilizacja ziarnistości lub błony komórkowej (kortykosteroidy); - blokowanie uwalniania mediatorów (kromoglikan sodu, teofilina) Np.leki Telfast, Clarytyna-blokują kom.docelowe (kom.mięśni gładkich oskrzeli, aby nie połączyły się z nimi ziarnistości z kom.tucznych)- podaje się wcześniej, przed spodziewaną reakcją alergiczną.

METODY DIAGNOSTYCZNE

• Testy In vitro (testy skórne)- potencjalne alergeny podawane śródskórnie albo metodą skaryfikacji (drobne nakłucia). 24 godz. Przed testem należy odstawić leki p.histaminowe. Dodatni wynik to obrzęk i zaczerwienienie w miejscu podania alergenu (kontrola dodatnia – histamina). Leczymy się jeśli mamy objawy! Nie leczymy wyników testów!

• Testy na badanie IgE –oznaczenie całkowitego stężenia IgE metodą radioimmunologiczną; - oznaczenie stężenia swoistych IgE (test RAST)-badanie skriningowe-pozwala określić przeciw jakiemu alergenowi.

REAKCJE CYTOTOKSYCZNE –TYP II

• Uszkodzenie narządów (tkanek) jest związane z zabiciem komórek obcych lub mających na powierzchni nowe antygeny.

• Reakcje cytotoksyczne zapoczątkowane są przez p.ciała (zazwyczaj klasy IgG lub IgM) reagujące z antygenem związanym z komórką (granulocyt, erytrocyt).

PATOGENEZA

• Wiązanie p.ciał kl.IgG lub IgM z epitopami na powierzchni kom.lub tkanek

• Absorpcja antygenów lub haptenów do tkanek lub kom., a następnie przyłączanie p.ciał do tych antygenów.

Konsekwencje:

• Liza lub inaktywacja kom.docelowych przez aktywację dopełniacza

• Fagocytoza kom.docelowych bez aktywacji lub z aktywacją dopełniacza

• Cytoliza zależna od p.ciał (ADCC) z udziałem kom. NK

OBRAZ KLINICZNY

• Hemoliza krwinek czerwonych (reakcje immunologiczne związane z transfuzją – niezgodność antygenowa w układzie ABO lub Rh), reakcje niszczenia obcych erytrocytów jest uwarunkowana obecnością własnych naturalnych alloprzeciwciał

• Choroba hemolityczna noworodków – konflikt serologiczny matczyno-płodowy, własne erytrocyty płodu niszczone są przez obce (matczyne). P.ciała kl.IgG, przedostające się do krwi płodu przez łożysko (matka Rh-ujemna rodzi dziecko Rh+dodatnie). Zapobieganie: podanie p.ciał blokujących kl.IgG anty RhO w 26 tyg.ciąży i w okresie porodu.

• Cytopenia polekowa – niektóre leki, ich metabolity, także subst.stanowiące zanieczyszczenia leków, mogą osadzać się na powierzchni krwinek lub łączyć się z białkami obecnymi w ich błonie komórkowej. Powstają p.ciała. Możliwe są dwa mechanizmy uszkodzenia: 1)lek wiąże się z bł.kom., a przyłączające się do niego p.ciało i dopełniacz niszczą komórkę. 2) kompleks immunologiczny lek-p.ciało jest absorbowany na pow.kom., co prowadzi do aktywacji dopełniacza i zabicie komórki. Efekt cytotoksyczny nie dotyczy granulocytów, płytek krwi.

• Granulocytopenia – p.ciała przeciw neutrofilom lub lekom zaabsorbowanym na powierzchni neutrofili

• Samoistna plamica małopłytkowa (p.ciała przeciwko płytkom krwi)

LECZENIE

• Supresja odpowiedzi immunologicznej (leki immunosupresyjne)

• Usunięcie uszkadzających p.ciał (plazmafereza-krew przetaczana przez maszyny i filtry)

• Odstawienie szkodliwego leku

REAKCJE WYWOŁANE PRZEZ KOMPLEKSY IMMUNOLOGICZNE – TYP III

• Kompleksami immunologicznymi są cząstki składające się z antygenów połączonych z nimi p.ciał i ewentualnie składników dopełniacza

• Mogą one osadzać się w tkankach i inicjować miejscowo procesy zapalne

• Zapoczątkowane są przez kompleksy antygen-p.ciało tworzące się w miejscu uszkodzenia tkanki lub odkładane z krążenia

• Objawy zależą od umiejscowienia złogów kompleksów (zapalenie stawów, nerek, naczyń krwionośnych, uszkodzenie skóry)

PATOGENEZA

• Tworzenie się rozpuszczalnych komp.immunologicznych

• Uszkodzenia powodują tylko małe komp..immunol.(wymykają się fagocytozie)- penetrują śródbłonek naczyń i odkładane są w błonie podstawnej naczyń

• Osadzanie się kompl.imm. jest ułatwione w odcinkach n.krwionośnych, w których zaburzona jest płynność przepływu krwi, występuje wyższe ciśnienie, miejscowy proces zapalny i zwiększona przepuszczalność naczyń

• Aktywowany jest dopełniacz i uwalniane składniki C3a i C5a (zwiększenie przepuszczalności naczyń, czynnik chemotaktyczny dla neutrofili)

• Płytki krwi reagują z komp.(mini zakrzepy)

OBRAZ KLINICZNY

• Choroba posurowicza – po podaniu obcej surowicy (obcych białek, immunoglobuliny), występuje ona w ciągu 4-6 dni po podaniu obcogatunkowego białka w okresie narastania stężenia swoistych p.ciał w surowicy pacjenta. Kompleksy odkładają się w n.włosowatych skóry, kłębuszków nerkowych, stawów, powodując przemijający odczyn zapalny, klinicznie objawiający się gorączką, bólami i obrzękami stawów, przejściowym białkomoczem

• Kłębuszkowe zapalenie nerek (po zakażeniu paciorkowcami, p.ciała, dopełniacz i bakteryjny antygen odkładają się w kłębuszkach nerkowych) - ważne aby po długotrwałych, nawracających infekcjach np.górnych dróg oddechowych zbadać mocz. Destrukcja tk. jest związana z działaniem płytek (powstawanie mini zakrzepów) i neutrofilów (uwalnianie enzymów), rozplemem tk.łącznej, odkładaniem włóknika

• Choroby autoimmunologiczne (reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, kompleksy z endogennego antygenu, p.ciała i dopełniacza)

LECZENIE

• Zmniejszenie stanu zapalnego (aspiryna, leki p.histaminowe, kortykosteroidy)

• Supresja odpowiedzi immunologicznej (leki immunosupresyjne)

• Usunięcie uszkadzających komp.(plazmafereza)

REAKCJE TYPU KOMÓRKOWEGO –TYP IV – NADWRAŻLIWOŚĆ TYPU PÓŹNEGO

• Reakcje imm.typu komórkowego nie są zależne od p.ciał i dopełniacza, zależą od funkcjonowania kom.T

• Występują w kilkanaście godzin (24-48) od narażenia na antygen. Zmiany zapalne wynikają z działania wydzielanych przez limfocyty T pomocnicze cytokin, które miejscowo aktywują inne kom., jak makrofagi

KOMÓRKI EFEKTOROWE

– komórki odpowiedzialne za reakcję nadwrażliwości typu późnego

• Działają pośrednio przez rekrutacje innych kom.

• Są CD4+

• Rozpoznają obce antygeny (głównie wewnątrzkomórkowe)

• Powodują powstanie odporności przez wydziel.IFN-gamma i innych limfo kin

• Aktywują makrofagi do działania cytotoksycznego, wymagają odpowiedzi kom.B i T

- cytotoksyczne limfocyty T (CTLs)

• Działają cytotoksycznie bezpośrednio

• Są CD8+

• Rozpoznają obce antygeny na większości komórek organizmu

• Powodują powstanie odporności przez wydzielanie IFN-gamma oraz bezpośrednie niszczenie kom.docelowych (np.przeszczepionych tk., nowotworów, kom.zakażonych przez wirusy)

OBRAZ KLINICZNY

- Reakcje nadwrażl.typu późnego i reakcje kom.Tc (cytotoksycznych)warunkują odporność na:

• Przewlekłe wewnątrzkomórkowe zakażenia bakteriami (gruźlica, bruceloza)

• Zakażenia grzybicze, wirusowe, pierwotniakami

• Nowotwory

- Działanie niepożądane:

• Kom.Tc odgrywają rolę w odrzucaniu przeszczepów

• Uczulone limf.T biorą udział w mechanizmach uszkadzania tkanek w kontaktowym zapaleniu skóry oraz niektórych chor.autoimm.

NIEDOBORY ODPORNOŚCI – Cechy kliniczne związane z upośledzeniem funkcji immunologicznych:

• Infekcje nawracające lub przewlekłe, charakteryzujące się nietypową etiologią (oportunistyczne) lub florą fizjologiczną

• Powolne zdrowienie lub zła odpowiedź na leczenie

• Brak prawidłowego rozwoju i wzrostu

• Często wyprysk atopowy, przewlekła biegunka, choroby autoimmunologiczne

POSTĘPOWANIE Z PACJENTAMI Z NIEDOBOREM ODPORNOŚCI

- zmniejszenie częstości i skutków infekcji

• Unikanie osób z chorobą zakaźną

• Obserwacja (wczesne wykrycie infekcji)

• Szybka i intensywna antybiotykoterapia

• Czynna lub bierna immunizacja

- zastąpienie uszkodzonego składnika ukł.odpornościowego … lub transplantacją:

• Przeszczep szpiku Kost., przeszczep kom.macierzystych z krwi pępowinowej

• Terapia genowa – wektorami wprowadzającymi gen do kom. są modyfikowane retrowirusy. Umożliwiają one wprowadzenie obcego DNA wyłącznie do kom. dzielących się, pozostają zatem nieskuteczne wobec komórek znajdujących się w fazie Go cyklu.

• Podanie puli gamma-globulin

• Infuzja cytokin (IL-2, GM-CSF, INF-gamma)

DEFEKTY KOMÓREK FAGOCYTUJĄCYCH

1. Zaburzenia ilościowe (granulocytopenia):

   1. Przyczyny zmniejszonego wytwarzania neutrofili:

      • Leki uszkadzające szpik kostny

      • Choroby rozrostowe (białaczka)

      • Wrodzone choroby, w których zaburzony jest rozwój komórek macierzystych szpiku

      • Autoprzeciwciała hamujące granulocytopoezę

   2. Przyczyny zwiększonego niszczenia neutrofili:

      • Reakcje autoimm.(np.leki indukujące p.ciała opsonizujące neutrofile)

      • Hipersplenizm (zwiększone niszczące działanie śledziony, przy normalnej wielkości)

SPLENOMEGALIA – powiększona śledziona uciska żołądek, nerki, wypełnia w większej części j.brzuszną, pełni funkcję zastępczą np.produkuje szpik.

1. Defekty jakościowe (mogą dotyczyć każdej aktywności fagocytów: chemotaksji, pochłanianie, zabijania, trawienia)

   1. Przewlekła choroba ziarniniakowa – defekt wewnątrzkomórkowego zabijania mikroorganizmów

   2. Niedobór dehydrogenazy gluko-6-fosforanowej (G6PD)

   3. Niedobór wieloperoksydazy

   4. Zespół Chediaka-Higashiego – dziedziczy się jako cecha autosomalna, recesywna, neutrofile mają olbrzymie lizosomy, natomiast zaburzona jest zdolność uwalniania zawartości lizosomów, chorzy wykazują zaburzenia pigmentacji, skłonność do nawracających ropnych zakażeń i nacieków limfocytowych w narządach

   5. Zespół Joba – defekt chemotaksji neutrofili, prawidłowe pochłanianie i aktywność zabijania charakteryzuje się występowaniem zimnych ropni gronkowcowych, przewlekłym wypryskiem, zapaleniem ucha środkowego

   6. Zespół „leniwych” leukocytów – defekt chemotaksji neutrofili

   7. Niedobór adhezji leukocytów – defekt adhezji i agregacji, słaba aktywność chemotaktyczna i fagocytarna

OBRAZ KLINICZNY

Nawracające zakażenia bakteryjne, ropnie, upośledzenia gojenia się ran.

ZABURZENIA ZWIĄZANE Z NIEDOBOREM KOMÓREK B i T

1. Zaburzenia zw. z niedoborem kom.B:

   1. Nawracające infekcje bakteryjne (zapalenie płuc, zatok, opon mózgowo-rdzeniowych)

   2. Niskie stężenia wszystkich lub poszczególnych klas immunoglobulin w surowicy, izolowany niedobór JgA, często występują alergie o charakterze nadwrażliwości na antygeny pożywienie.

   3. Niezaburzone funkcje kom.T

2. Zaburzenia zw. z niedoborem T:

   1. Zespół DiGeaorge’a – wrodzony niedorozwój grasicy (głębokie uszkodzenie funkcji kom.T z nawracającymi infekcjami wywołanymi przez wirusy, grzyby, pierwotniaki, bakterie)

   2. Wada stanowi następstwo delecji fragmentu chromosomu 22. Wskazuje na znacenie niektórych czynników zewnętrznych np.spożywanie alkoholu przez matkę w czasie ciąży, zakażeń wewnątrzłonowych. Dzieci rodzą się z brakiem grasicy, przytarczy, wady dużych naczyń i serca oraz deformacji części twarzowej.

ZABURZENIA ZW. ZE ZŁOŻONYCH NIEDOBORÓW KOM.B I KOM.B

1. Ciężki złożony niedobór immunologiczny (SCiD – severe combinated immunodeficiency) defekt odporności humoralnej i komórkowej (niezbędny jest przeszczep szpiku), stwierdza się zanik centralnych i obwodowych narządów limfatycznych. Aktywność kom.NK jest prawidłowa. Dzieci do 3 m-ca życia rozwijają się prawidłowo, potem pojawiają się zakażenia drożdżakami, następnie dziecko przestaje rosnąć, dochodzi do zakażeń o gwałtownym przebiegu.

2. Zespół Wiskotta-Aldricha, dziedziczy się jako cecha recesywna sprzężona z chromosomem X. Chłopcy cierpią na skazę krwotoczną związaną ze zmniejszoną liczbą płytek krwi, zmiany skórne o typie wyprysku i zwiększoną podatność na ropne zakażenie.

3. ATAKSJA – teleangiektazje, dziedziczy się w sposób recesywny i jest wynikiem mutacji genu chromosom 11. Objawy uszkodzeń OUN i obwodowy układ nerwowy, nieskoordynowany ruch mięśni (ataksja) , rozszerzenie drobnych naczyń krwionośnych (teleangiekt.), hipogonadyzm, zwiększona częstość występowania nowotworów, nawrac. Inf.zatok oraz płuc)

NIEDOBORY DOPEŁNIACZA

1. Brak składowych C1, C2, C4 niemożliwe uruchomienie drogi klasycznej

2. Niedobory skł.dopełniacza lub ich funkcji – zwiększa częstotliwość zachorowań i chorób autoimmunologicznych

CHOROBY O PODŁOŻU AUTOIMMUNOLOGICZNYM

Odpowiedź autoimmunologiczna to odpowiedź odpornościowa osoby na antygeny obecne w jego własnych tkankach. Choroby autoimm. Są schorzeniami przewlekłymi, charakteryzującymi się okresami pogorszeń i polepszeń zmniejszającymi komfort życia, prowadzącymi do śmierci.

1. Uszkodzenie mechanizmu rozpoznawania własnych struktur ciała (tolerancja własnych antygenów) może spowodować chorobę autoimm.

2. W odpowiedzi autoimm. Mogą uczestniczyć czynniki humoralne lub komórkowe, większości chorób autoimm. Towarzyszą autop.ciała i one powodują uszkodzenia.

3. Powstanie p.ciał może być skutkiem uszkodzeń narządów i uwolnienia się z niego antygenów, niedostępnych normalnie dla układu odpornościowego

4. Jeżeli występowanie autoantygenu ogranicza się do konkretnego narządu lub tkanki mówimy o chorobach narządowo swoistych np. HASHIMOTO lub GRAVESA-BASEDOWA, CUKRZYCA TYP I.

MOŻLIWE MECHANIZMY:

• Rekrutacja limf.Th z limf.B lub Tc wywołuje samoniszczącą odpowiedź odpornościową

• Nadmiar aktywności autoreaktywnych limf. Th

• Mimikra molekularna – autoantygeny i czynniki pozaustrojowe np.wirusy, bakterie mają identyczne epitopy

• Niedobór limf.Ts, które normalnie tłumią odpowiedź odpornościową na antyen

• Uwalnianie ukrytego autoantygenu np. cukrzyca typ I – trzustka (antygeny kom.beta), pęcherzyca zwykła – skóra (desmogleina 3), stwardnienie rozsiane – mózg, rdzeń kręgowy (antygeny mieliny), toczeń układowy rumieniowaty – skóra, stawy, nerki, OUN, krew (DNA).

PREDYSPOZYCJA GENETYCZNA

1. Występowanie rodzinne zależy od czynników dziedzicznych (HLA) a nie środowiskowych

2. Większość ch. autoimm. Jest skojarzona z cząsteczkami HR DR2, DR3, DR4

3. Choroby te częściej występują u kobiet niż u mężczyzn np.reumatoidalne zap.stawów, toczeń rumieniowaty układowy, stwardnienie rozsiane, zespół Sjogrena

4. Częstość zachorowań wzrasta z wiekiem

ROZPOZNANIE:

• Podwyższone stężenie gamma-globulin w surowicy

• Obecność różnych autop.ciał

• Obniżone stężenie dopełniacza w surowicy

• Obniż.stęż.limf.Ts

• Biopsja narądów np.nerek – odkładanie kompleksów immunologicznych

LECZENIE

1. Substytucja np.podawanie insuliny w cukrzycy

2. Transplantacja-zniszczenie struktur np.przeszczep alogenicznych wysepek trzustkowych cukrzycy, wyodrębniono tzw.leukocyty pasażerskie, czyli żródmiąszowe kom.dendrytyczne indukujące proces odrzucenia przeszczepu

3. Podawanie…

TOCZEŃ RUMIENIOWATY UKŁADOWY (SLE)- systema lapus erthematosus

Jest chorobą przewlekłą, zapalną, wielonarządową, dotyczy młodych kobiet w wieku rozrodczym. Rozwija się w skutek złożonych zaburzeń układu odpornościowego, prowadzących do…

ETIOLOGIA

• Czynnik genetyczny

• Cz. hormonalny (udział h. płciowych)

• Cz. Środowiskowy (ekspozycja na światło słoneczne, przewlekłe zakaż. wirusowe)

• Złożone zaburzenia immunologiczne (obecność p.ciał przeciwjądrowych)

OBRAZ KLINICZNY

• Gorączka

• Złe samopoczucie

• Psychozy

• Senność

• Utrata masy ciała

• Ch. obejmuje liczne tkanki : skóra, śluzówka, nerki, mózg (psychozy, padaczki) i ukł.krązenia, ukł oddechowy, powiększenie węzłów chłonnych, ukł.pokarmowy (zaburzenia połykania, ból brzucha, zapalenie trzustki)

CHARAKTERYSTYCZNY JEST:

• Rumień motylowaty (nos+policzki),

• łysienie,

• płytkie owrzodzenia w j.ustnej i nosowej,

• wybroczyny,

• ból stawów i mięśni.

WYNIKI BADAŃ IMMUNOLOGICZNYCH

Zjawisko komórek tocznia rumieniowego: inkubacja krwi obwodowej pacjenta w 37st.C przez 30-60min. prowadzi do pęcznienia limfocytów i uwolnienia z nich materiału jądrowego. Njądrowy opsonizowany jest p.ciałami anty-DNA i dopełniaczem, a następnie fagocytowany przez granulocyty obojętnochłonne, które są nazywane komórkami LE.

Obecność p.ciał p.jądrowych- trzy główne typy p.ciał IgG, IgM przeciw DNA.

Hipergammaglobulinemia i obniżenie stężenia dopełniacza szczególnie C3 i C4 w surowicy (zwiększone niszczenie dopełniacza spowodowane przez tworzenie kompleksów immunologicznych). Zmniejszona jest liczba kom.T więc jest upośledzenie zdolności wytworzenia na dwrażliwości typu późnego. Niedokrwistość, leukopenia, małopłytkowość.

KRYTERIA ROZPOZNAWANIA SLE

• Rumień na twarzy

• Nadwrażliwość na św.słoneczne

• Zapalenie stawów bez nadżerek

• Zap.opłucnej lub osierdzia

• Zmiany w nerkach

• Zmiany w ukł.układzie nerwowym

• Zaburz. Hematologiczne

• Zaburz.immun.

• Obecność p.ciał p.jądrowych

ZESPÓŁ SJÖGRENA

Jest przewlekłą ch. zapalną o podłożu autoimm. w której dochodzi do powstawania nacieków z limfocytów w obrębie gruczołów wydzielania zewnętrznego i upośledzenia ich czynności. Głównym miejscem ataku są gruczoły łzowe i ślinowe. Większość chorych to kobiety.

ETIOLOGIA

Podejrzewa się udział czynników genetycznych i środowiskowych. Wykazano związek z obecnością antygenów HLA B8, DR2, DR3 oraz udział wirusów CMV, HCV, HIV.

OBJAWY OGÓLNE

• Suche oczy- wysychające zapalenie rogówki i spojówki, suchość śluzówki j. ustnej, nosa, krtani, oskrzeli, zmniejsza się wilgotność pochwy

OBJAWY POZAGRUCZOŁOWE

• Ból luba zapalenie stawów, powiększenie węzłów chłonnych, zmiany w płucach, zap. trzustki, zap. nerwów obwodowych

WYNIKI BADAŃ IMMUNOLOGICZNYCH:

Hipergammaglobulinemia – znaczna aktywność limf.B, obecność czynnika reumatoidalnego, p.ciał p.jądrowych i p.ciał przeciw nabłonkowi przewodu pokarmowego

KRYTERIA ROZPOZNANIA:

• Objaw suchego oka

• Objawy ze str.j.ustej (suchość w jamie ustnej utrzymuje się dłużej niż przez 3 m-ce)

• Badania histologiczne (badanie histopatologiczne gruczołu ślinowego)

STWARDNIENIE ROZSIANE

Jest przewlekłą chorobą nawrotową nerwowo-mięśniową z okresami zaostrzenia i remisji

ETIOLOGIA

Jest nieznana, uważa się że rozwija się u osób z uwarunkowaną genetyczni e podatnością pod wpływem czynnika środowiskowego.

OBJAWY OGÓLNE

Cechą charakt.jest czasowe rozsianie objawów co wynika z dynami procesu chorobowego powodującego uszkodzenie OUN w różnym czasie. Najczęstsze objawy to zburzenia czucia w obrębie co najmniej jednej kończyny, zaburzenia równowagi i chodu, utrata wzroku w 1 oku, podwójne widzenie, postępujące osłabienie, ostre zap.rdzenia kręgowego, zaburz.czucia w obrębie twarzy. Zaburzenia psychiczne: śmiech lub płacz nieadekwatne do sytuacji, znaczne zaburzenia w oddawaniu moczu, stolca, zaburz.czynności seksualnych. Uszkodzenie zapalne składające się z nacieków kom.jednojądrzastych i ognisk …

PRZEBIEG CHOROBY

• Nawracająco-zwalniające

• Wtórnie postępujące

• Pierwotnie postępujące

• Postępujące z nawracającym się rzutami

WYNIKI BADAŃ IMMUNOLOGICZNYCH

• Bierze się pod uwagę czynnik zakaźny(po jakiej infekcji np.odra)

• Podwyższone stężenie p.ciał przeciw wirusowi odry w surowicy i płynie rdzeniowym

• Związek z HLA

• Podwyższone stężenie IgG w płynie rdzeniowym, wzrost stosunku stężenia immunoglobulin w pł. rdzeniowym do ich stęż. w surowicy

• Obniżenie stężenia krążących limf.T i wzrost stężenia…