Instytucjonalizacja etyki w zarządzaniu

Aspekt: instytucjonalizacja jest wyrazem naszej mądrości, racjonalności, wprowadza ład w organizacji.

Instytucja: wytwór procesu instytucjonalizacji:

1. Zakład o charakterze publicznym, działający w jakiejś dziedzinie,

2. Zespół norm prawnych albo obyczajowych dotyczących organizacji jakiejś dziedziny życia: organizacja, placówka oparta na normach,

3. Zbiór reguł związanych z określonym kontekstem społecznym realizującym podobne, istotne społecznie funkcje.

[Kopaliński, słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych]

Konkurencyjność: zdolność przedsiębiorstwa (lub gospodarki narodowej) do przeciwstawienie się konkurentom, do podjęcia rywalizacji z konkurencyjnymi przedsiębiorstwami (lub gospodarkami), w sferze redukcji kosztów, wytwarzania, podnoszenia jakości produkcji i usług, lub odnośnie warunków życia i pracy ludzi.

Instytucjonalizacja: proces utrwalenia więzi społecznych (wartości) wyraża się w obiektywizacji międzypokoleniowej ciągłości i w obiektywizacji własnego programu wielkich grup społecznych w stosunku do świadomości społecznej poprzez takie artefakty ja

• Normy prawne lub „guasi” prawne, obyczajowe,

• Reguły społecznego działania,

• Normy kulturowe (społeczne, które wyznaczają co ludzie powinni czynić),

• Przyjęte wartości kulturowe (cele działania: godne, słuszne, właściwe),

• Role społeczne (zbiór norm i wartości związanych z określoną pozycją społeczną),

• Wyspecjalizowane zakłady o charakterze publicznym (instytucje) wyposażone w określone kompetencje (uprawnienia), materialne zasoby umożliwiające realizowanie przydzielonych zadań.

Struktura instytucjonalna – wynik procesu instytucjonalizacji, stanowi ona centralny XXXX kultury, w której mieszczą się reguły społeczne dotyczące ludzkich działań, które angażują środki, sposoby, metody postępowania oraz prowadzą do osiągania określonych celów.

Formy instytucjonalizacji:

• FORMALNE:

• Normatywna (substancjonalna) – polega na celowym, świadomym przekształceniu instytucji w kierunku przyjętego wzoru,

• Adaptacyjna – zmiany instytucji są wprowadzane pod wpływem ‘nacisku’ teraźniejszości,

• Normatywno – adaptacyjna – zmiany instytucjonalne są celowe, dostosowane do sytuacji.

• NIEFORMALNE:

• Erozja norm – ze względu na niezgodność formalnych norm z wymogami życia,

• Nonkonformizm – opór przeciwko nowym, narzuconym normom z mocnym odwoływaniem się do norm nie formalnych,

• Substytucyjność – obowiązują stare i nowe normy w utajeniu.

Koncepcje instytucjonalizmu (następca historyzmu, rozwinął się na gruncie amerykańskim),

Instynkty które się ujawniły w procesie gospodarowania:

1. Rodzicielski – troska o innych,

2. Dobrej roboty – chcemy dobrze wykonać obowiązku,

3. Instynkt bezinteresowności,

4. Instynkt zachłanności – przeciwieństwo rodzicielskiego, dbanie o własny interes, struktura która będzie nastawiona na wyniki, zysk w krótkim czasie.

Z punktu widzenia kapitału, ważne jest zaufanie.

Podejście do instytucjonalizacji z punktu widzenia nauki:

• Instynkt historyczny (ustrój poprzez światopogląd, podział władz),

• Instynkt socjologiczny (na sferze kultury: kultura wpływa na język, język wpływa na kulturę),

• Instynkt racjonalnego wyboru (zwłaszcza w kwestii gospodarowania), spór między założeniami ekonomi klasycznej a ekonomii neoklasycznej i ekonomii instytucjonalizmu, dostarczanie informacji jak zachowują się inni, [homo economicos – człowiek ekonomiczny, racjonalny, świadomie podejmowanie dobrego wyboru],

Instytucje – uzyskiwanie wzoru działania, jako „trzecia” osoba,

Instytucjonalizm – w nowej ekonomi instytucjonalnej:

• Ludzie okazują egoizm w obszarach życia społecznego i publicznego,

• Ład instytucjonalny jest czynnikiem hamującym,

Rysunek 1: Społeczno - gospodarczy wyznacznik i zależności podejmowane przez nową ekonomię instytucjonalną

Efektywność adaptacyjna D. C. Northa (laureat nagrody nobla):

Efektywność adaptacyjna związana jest z tym rodzajem reguł, które kształtują sposób w jaki gospodarka rozwija się w czasie.

Dotyczy zarówno gotowości społeczeństwa do zdobywania wiedzy i uczenia się, pobudzenia innowacji, podejmowania ryzyka i twórczej działalności wszelkiego rodzaju, jak i rozwiązania problemów i usuwania zatorów, które społeczeństwo napotyka w toku rozwoju.

Rozwój to ewolucyjny proces, w którym zmiany instytucjonalne i organizacyjne usprawniają koordynację i współpracę ludzi, obniżają koszty transakcji, a tym samym potęgują rozwój wymiany.

Rozwój ekonomiczny jest wynikiem kooperacji i konkurencji, przy czym kooperacja odgrywa rolę wiodącą.

Emergencja: nowa jakość wyłania się ze starej jakości, przyczym nowa jakość jest wyższej jakości.

Efekt adaptacyjny – może być stosowany jako model instytucjonalny.

PARADYGMATY NOWEJ EKONOMII INSTYTUCJONALNEJ:

1. Instytucje mają znaczenie,

2. Instytucje o kluczowym znaczeniu (reguły gry), i instytucje kierujące (sposób prowadzenia gry) poddają się analizie,

3. Wydajnością gospodarczą rządzą rozwiązania instytucjonalne,

4. Ustrój polityczny jest główną płaszczyzną koordynacji, ważnym elementem struktury instytucjonalnej, których instytucjonalna zmiana wymaga działalności politycznej,

5. Motywy działania jednostki w sferze politycznej są takie same jak w działalności gospodarczej (założenie teorii wyboru politycznego i poszukiwanie renty),

6. Koncepcja ekonomii konstytucyjnej, tworzącej ramy zwykłej polityki, tzw. zasady podejmowania decyzji przez organy władzy państwowej, konstytucje generują:

• Koszty agencyjne, związane z ryzykiem, że organy lub podmiot dokonujący wykładni przepisy w przyszłości odejdzie od pierwotnego znaczenia przypisanego mu przez historycznego ustawodawcę,

• Koszty związane z wykładnią jej przepisu,

• Koszty transakcyjne przeprowadzenia jej nowelizacji,

• Koszty wprowadzenia instytucjonalizacji.

Instrumenty instytucjonalizacji etyki w przedsiębiorstwie

Filozofia zarządzania – dotyczy zachowań…. XXXXXXXX

Orientacja w przedsiębiorstwo

Kryteria oznaczenia	Orientacja przedsiębiorcy
	Produkcyjna
Okres dominacji w teorii i działaniu	Do I poł. XX w.
Wyjściowy punkt działania zorganizowanego	Proces wytwarzania i produkcji
Podstawowy przedmiot uwagi	Produkcja
Relacje wobec konkurentów	Utrzymywanie pozycji rynkowej poprzez kontrolowanie zasobów podaży i produktów