| Lp. | Zagrożenia | Źródło zagrożenia | Skutki | Działania zapobiegawcze i korygujące |
|---|---|---|---|---|
| 1. | Przeciążenie układu mięśniowo - szkieletowego podczas transportu bagażu | Nieumiejętny transport bagażu | urazy układu mięśniowo – szkieletowego | Dostosowanie ciężaru transportowanych bagażu |
| 2. | Wypadek autokaru podczas przewozu | Nieuwaga kierowcy autokaru, nieuwaga innych uczestników ruchu | Śmierć, kalectwo, złamania, obrażenia ciała | Doświadczony i pewny kierowca, sprawny autokar, zapięte pasy pasażerów i kierowców |
| 3. | Potknięcie się podczas wchodzenia do autokaru | Nieuwaga opiekuna podczas wchodzenia do autokaru | Otarcia naskórka, siniaki, ogólne potłuczenia, rozcięcia naskórka, skręcenia stawów | Zastosowanie nalepek informujących o stopniach, |
| 4. | Potknięcie się podczas wychodzenia z autokaru | Nieuwaga opiekuna podczas wychodzenia z autokaru | Otarcia naskórka, siniaki, ogólne potłuczenia, rozcięcia naskórka, skręcenia stawów, złamania | Zachowanie szczególnej uwagi i koncentracji podczas schodzenie ze stromych schodów |
| 5. | Poparzenie gorącym napojem | Nieuważne spożywanie gorących napojów (kawa, herbata) | Poparzenia jamy ustnej, dłoni, rąk, korpusu | Zachowanie szczególnej uwagi podczas spożywania napojów, odczekanie aż napój trochę wystygnie, |
| 6, | Potrącenie opiekuna przez samochód, rower itp. | Poruszanie się pojazdu w strefie do tego nie przeznaczonej, nieuwaga opiekuna | Śmierć, kalectwo, złamania, obrażenia ciała | Zachowanie szczególnej uwagi podczas poruszania się po placach stacji benzynowych, parkingach itp. |
| 7. | Upadek podczas przemieszczania się po parkingu | Nieuwaga opiekuna, bieganie w miejscu niedozwolonym | Otarcia naskórka, siniaki, ogólne potłuczenia, rozcięcia naskórka, skręcenia stawów | Zachowanie szczególnej uwagi podczas przemieszczania się po nawierzchni płaskiej, unikanie biegania |
| 8. | Potrącenie opiekuna podczas przechodzenia przez jezdnie | Nieuwaga podczas przechodzenia przez jezdnię, przechodzenie przez jezdnię w niedozwolonym miejscu, nierespektowanie sygnalizacji świetlnej | Śmierć, kalectwo, złamania, obrażenia ciała | znajomość zasad poruszania się po drogach, bycie dobrze widocznym na drodze (kamizelki, światła odblaskowe, latarki). |
| 9. | Pożar/wybuch | Ognisko, używanie otwartego ognia, zwarcie instalacji elektrycznej, używanie pochodni, zaprószenie ognia, kontakt z nagrzaną powierzchnią , polowa kuchnia obozowa | Poparzenie, śmierć | Palenie ognisk w bezpiecznej odległości od elementów łatwopalnych, - odpowiednie zabezpieczenie paleniska, - kontrola stanu instalacji elektrycznej, Wzmożona uwaga obsługi urządzeń grzejnych. Ostrożność z posługiwaniem się gazu, wyjścia ewakuacyjne, gaśnice, kąciki ppoż |
| 10. | Porażenie prądem | Uszkodzone przewody elektryczne, niezabezpieczone przewody elektryczne, | Śmierć (migotanie komór serca, uduszenie, blokada serca), zaburzenia, poparzenia, śpiączka | Sprawdzić stan przewodów elektrycznych, kontaktów, wtyczek, lamp wiszących, ostrożność w używaniu urządzeń elektrycznych, w starych budynkach nie podłączać dużej ilości urządzeń elektrycznych, nie dotykać nieizolowanych części obwodów |
| 11. | Potknięcie | Nieuwaga podczas przemieszczania się, nierówności terenu, wystające z ziemi przedmioty | Otarcia naskórka, siniaki, ogólne potłuczenia, rozcięcia naskórka, skręcenia stawów | Uprzątnięcie terenu obozu, w taki sposób aby ograniczyć możliwość potknięcia się, oznakowanie przedmiotów mogących stanowić zagrożenie |
| 12. | Uderzenie | Wystające przedmioty lub elementy nawierzchni | Otarcia naskórka, siniaki, ogólne potłuczenia, rozcięcia naskórka, skręcenia stawów | Uprzątnięcie terenu obozu, w taki sposób aby ograniczyć możliwość uderzenia się o nie zabezpieczony przedmiot, oznakowanie przedmiotów mogących stanowić zagrożenie |
| 13. | Upadek przedmiotu z wysokości | Suche gałęzie drzew, obsuwające się kamienie, elementy namiotów | Wstrząśnienie mózgu, guz, urazy układu szkieletowego, śmierć | Zachowanie ostrożności, nie zbliżanie się do miejsc, w których może nam spać coś na głowę |
| 14. | Wciągnięcie pod wodę | Niechronione i nieznane akweny wodne, kąpiele w rzekach, | śmierć, kalectwo | tylko bezpieczne kąpieliska (sprawdzone, zatwierdzone, oznakowane z ratownikiem), przestrzeganie regulaminu kąpieli oraz spływów kajakowych), w czasie spływów kajakowych każdy z uczestników ma na sobie kamizelkę, |
| 15. | Atak zwierząt leśnych | Spłoszona dzika zwierzyna, poruszanie się po lesie z dala od wyznaczonych ścieżek i tras | Wstrząśnienie mózgu, urazy układu szkieletowego, otarcia lub rozcięcia naskórka, śmierć | Szkolenie dotyczące postępowania w przypadku kontaktu z dzikim zwierzęciem, zachowywanie się w lesie cicho, preferowany ubiór w kolorach ciemnozielonych (brak jaskrawych elementów) |
| 16. | Atak owadów | Zakatowanie przez rozjuszone owady, takie jak: osy, pszczoły, a także komary czy meszki |
Alergia, ból, obrzęk, swędzenie, duszności, wstrząs anafilaktyczny, bezpośrednio zagrażający życiu, odczyny zapalne, | Zachowanie bezpiecznej odległości od gniazd, brak gwałtownych ruchów mogących spowodować poczucie zagrożenia owadów, stosowanie aerozoli, w przypadku ukąszenia należy odejść na co najmniej 50 m, bo inne owady mogą przybyć na pomoc i zacząć żądlić. |
| 17. | Kleszcze | Kleszcze spotyka się na trawie, w niskich krzakach oraz w leszczynie. Wiszą na źdźbłach trawy i na spodzie liści, z tego powodu są niewidoczne | Bolerioza, kleszczowe zapalenie mózgu | Przebywając w lesie nosić nakrycie głowy oraz odzież osłaniającą jak największą powierzchnię ciała, omijać krzewy i wysokie trawy; odzież można spryskać 0.25-0.5% permetryną; odsłoniętą skórę spryskać środkiem odstraszającym kleszcze lub zawierającym DEET; nie siadać na pniach; zbierać chrust w rękawicach. |
| 18. | Urazy związany z użytkowaniem narzędzi | Ostre narzędzia, nieprawidłowe zabezpieczone ostrza, nieprawidłowe użytkowanie | Otarcia, skaleczenia, ukłucia, rozcięcia naskórka, dekapitacja. | Przechowywanie narzędzi w odpowiednio do tego przeznaczonych miejscach, prawidłowa konserwacja narzędzi, wykorzystywanie narzędzi zgodnie z ich przeznaczeniem, zabezpieczanie ostrych końców |
| 19. | Przegrzanie | Wysoka temperatura, małe nieklimatyzowane pomieszczenia, nieprawidłowy ubiór, przebywanie w miejscu o dużym nasłonecznieniu | Zaczerwienienie, suchość i wysoka temperatura skóry, brak pocenia się, znaczne przyspieszenie tętna i częstotliwości oddechów, wzrost temperatury ciała do 40 - 41°C oraz możliwość utraty przytomności | Kontrolowane przebywanie na słońcu, spożywanie dużej ilości wody, zwilżanie ciała zimną wodą, dostosowanie ubioru do panującej aury, klimatyzacja, wachlowanie, stosowanie nakryć głowy |
| 20. | Wyziębienie | Przebywanie przez dłuższy czas w niskiej temperaturze, niska temperatura wody, brak izolacji termicznej, | Zawroty głowy, brak uraźliwości na bodźce, ból z zimna, postępująca utrata przytomności, | Stosowanie odpowiedniej odzieży termicznej, |
| 21. | Odwodnienie | przyjmowania zbyt małej ilości wody w stosunku do zapotrzebowania organizmu, oparzenia większych powierzchni ciała, co może prowadzić do rozwinięcia się wstrząsu hipowolemicznego hipertermia, wstrząs anafilaktycznego, narażenia organizmu na długotrwałe przebywanie w ekstremalnych warunkach zewnętrznych, szczególnie w gorącym klimacie, np. na pustyni, ale także wysoko w górach, długotrwała i intensywna praca fizyczna bez dostarczenia organizmowi odpowiedniej ilości wody na pokrycie strat w wyniku pocenia, dotyczy szczególnie pracy w gorącym lub wilgotnym otoczeniu, długotrwałe przebywania w suchym powietrzu, np. w budynkach z klimatyzacją |
Zawroty głowy, zaburzenia widzenia, omdlenia, przyśpieszony oddech, podwyższenie temperatury ciała, skurcze i bóle mięśni, utrata sił, wycieczenie, zaburzenia świadomości a nawet śmierć | Dostarczanie organizmowi odpowiednich ilości wody zgodnie z normami WHO, w warunkach ekstremalnych w celu uniknięcia odwodnienia jako źródło wody pitnej należy stosować : źródła słodkiej wody powierzchniowej: jeziora, potoki, źródła opady atmosferyczne: deszcz, śnieg, lód (nie wolno jeść śniegu ani lodu, lecz przed konsumpcją należy je w pojemniku ogrzać i roztopić nad ogniem lub ciepłem własnego ciała, przy czym nie wolno umieszczać pojemnika bezpośrednio na skórze, lecz między warstwami odzieży) źródła wody podziemnej (studnie, cysterny) |
| 22. | Oparzenie przez Słońce | Nadmierna ekspozycja na słońce | Oparzenia słoneczne I i II stopnia, udar słoneczny, zaczerwienienia, ocieplenia skóry, mniej lub bardziej nasilone dreszcze oraz ogólne zmęczenie | Kontrola czasu kontaktu ze słońcem, stosowanie preparatów z czynnikiem SPF, stosowanie luźnych ubrań, unikanie kontaktu ze słońcem w godzinach 11-15, stosowanie nakrycia głowy i okularów przeciwsłonecznych z filtrem |
| 23. | Odmrożenia | Długotrwałe przebywanie w bardzo niskich temperaturach, brak ruchu. | Charakterystyczny kolor skóry (biała, wyglądająca jak wosk), oziębienie skóry, pęcherze, piekący ból, swędzenie, obumarcie tkanki | Noszenie odpowiedniej odzieży, chroniącej przed zimnem, wygodnego obuwia, ciepłych rękawiczek, natłuszczenie odkrytych części ciała, np. wazeliną, tranem, tłustym kremem, stale się poruszać. |
| 24. | Stres | Poczucie odpowiedzialności za powierzone pod opiekę dzieci | Przyspieszenie bicia serca, zwiększenie napływu krwi do mózgu i mięśni, bezsenność, ból głowy, brzucha | Uczestniczenie w szkoleniach przygotowawczych, wcześniejsze zorganizowanie kalendarza wycieczki, zorganizowanie niezbędnych punktów medycznych zwiększające stopień bezpieczeństwa dzieci, przedstawienie regulaminu egzekwowanie jego zasad, |
| 25. | Kontakt z substancjami chemicznymi | Środki czyszczące znajdujące się na wyposażeniu obozu | Oparzenia chemiczne, wdychanie oparów | Stosowanie rękawic ochronnych, umiejętne i zgodne z przeznaczeniem stosowanie tych środków, odpowiednie oznaczenie i przechowywanie substancji chemicznych. |
| 26. | Nadepnięcie na ostre przedmioty | Pozostawione bez zabezpieczenia przedmioty, luźno porozrzucane narzędzia | Przecięcia, przekłucia, urazy układu szkieletowo-mięśniowego | Odpowiednia organizacja prac związanych z użyciem narzędzi, wyznaczenie specjalnej przestrzeni dedykowanej bezpiecznemu przechowywaniu narzędzi |
| 27. | Upadek z wysokości | Brak zabezpieczenia, oblodzona nawierzchnia, uszkodzona szczeble drabiny, brak poręczy, brak stabilności przedmiotów, | Urazy głowy, śmierć, trwałe uszkodzenie ciała, | Wzmożona uwaga podczas wchodzenia, stosowanie zabezpieczeń przed upadkiem, wchodzenie jedynie na miejsca dozwolone |
| 28. | Poślizgnięcie na mokrej/ oblodzonej nawierzchni | Oblodzona nawierzchnia, niepowycierana mokra podłoga, niekontrolowany i niezauważony wyciek substancji | Uraz kończyn- skręcenie, złamanie, zwichnięcie, uraz głowy, rana otwarta | Stosowanie tabliczek „uwaga, świeżo myta podłoga”, zachowanie uwagi podczas wchodzenia na mokrą lub oblodzoną nawierzchnie, w miarę możliwości omijanie takich miejsc |
| 29. | Zagubienie | Zboczenie z trasy, brak znajomości topografii terenu, samodzielne oddalenie się od grupy, złe dostosowanie czasu wędrówki- powrót w godzinach wieczornych, wybór tras nieznanych, nieoznakowanych | Stres, wyziębienie, odmrożenia, odwodnienie | Dokładne czasowo zaplanowanie wędrówki, stosowanie map, atlasów, przemieszczanie się jedynie po trasach oznakowanych i sprawdzonych, nie oddalanie się od reszty grupy |
| 31. | Otarcia w szczególności stóp | Nieprawidłowy dobór obuwia, bliski kontakt z powierzchnia nieosłoniętych części ciała, | Ból, obrzęk, krwawienie | Odpowiedni dobór obuwia i skarpetek, |
| 32. | Nadzianie na ostrą krawędź | Wystające, niezabezpieczone ostre krawędzie np. skał, nie zachowanie ostrożności w kontakcie z takimi elementami | Otarcia i rozcięcia naskórka, urazy układu mięśniowo - szkieletowego, śmierć | Oznaczanie ostrych krawędzi jaskrawym kolorem, tabliczka informująca, że na danym odcinku trasy znajdują się niebezpieczeństwa |
| 33. | Zacięcia | Stosowanie urządzeń mających zaostrzone zakończenie | Rozcięcia płytkie lub głębokie, rozcięcie żył lub tętnic, wykrwawienie, śmierć | Dołączanie instrukcji do urządzeń tego typu, zachowanie szczególnej ostrożności, stosowanie zabezpieczeń tj. rękawice, ubrania z długimi rękawami itp. |
| 34. | Zatrucie pokarmowe | Spożywanie nieznanych produktów, źle przygotowanych, brak odpowiedniej higieny pomieszczeń kuchni i jadalni | Bóle brzucha, wymioty, gorączka, osłabienie, w przypadku ostrych zatruć utrata przytomności, uszkodzenie narządów ciała, uszkodzenie układu nerwowego | Zachowanie wymaganej higieny na stołówce i w kuchni, mycie rąk, warzyw, owoców |
| 35. | Zarazki | Elementy przyrody ożywionej i nieożywionej | Choroby, zatrucia pokarmowe, bóle, wzdęcia brzucha, biegunki | Mycie rąk: po skorzystaniu z toalety przed rozpoczęciem pracy z żywnością przy przejściu od pracy z żywnością surową do gotowanej po jedzeniu po kontakcie z włosami, nosem, ustami (kichanie, kaszel itp.) po kontakcie z odpadami po pracy z surowymi jajami Mydło w płynie Jednorazowe ręczniczki Podczas pracy z żywnością zabronione jest noszenie wszelkiego rodzaju ozdób takich jak pierścionki, kolczyki czy klipsy Odzież ochronna Czysta kuchnia, czyste narzędzia kuchenne, czysta stołówka Składowanie odpadów w miejscu odizolowanym Zabezpieczenie ran plastrami wodoodpornymi, używanie jednorazowych rękawiczek |
| 36. | Wyładowania atmosferyczne | Stan warunków atmosferycznych | Śmierć (porażenie), pożar | W czasie burzy należy znajdować się w pomieszczeniu, namiotach, w przypadku przebywania w terenie: nie chować się pod drzewami, wyłączyć tel. komórkowy, nie trzymać żadnych żelaznych przedmiotów, (np.parasoli); najlepiej ukucnąć na wolnej przestrzeni i przeczekać |