Odnowa biologiczna 29.11.2012

Ból

Ból- subiektywne (negatywne) odczucie, uszkodzenie tkanek

Sfery bólu:

-psychicznej, emocjonalnej

-zmysłowej

Receptory które odbierają ból- nocyceptory (ulegają sensytyzacji- czyli ulegają akomodacji)

Podział bólu:

• Nocyceptywny- bodziec, który podrażnia receptory ruchowe (uraz)

• Neuropatyczny -receptory nie są uszkodzone (choroba układu nerwowego), ciężko ten ból wyleczyć, ciężko działa na leczenie farmakologiczne, wiąże się z ubytkami neurologicznymi.

Ból czynnościowy- ciężka sytuacja życiowa, sesja, urodzenie dziecka. Ból może objawiać się np. w brzuchu, w żołądku, bóle głowy, ból mięśni w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa, kark, barki, odcinek piersiowy, czasem odc lędźwiowy

Ból kostno-stawowy- związany z bólem stawów, tkanek

Ból mięśniowy- spowodowany niedotlenieniem mięśni, np. skurcze

Bóle fantomowe, kiedy została odjęta kończyna

Bóle menstruacyjne- specyficzny rodzaj bólu

Ocenianie bólu

10 punktowa skala Wassa

Cechy bólu:

-umiejscowienie- czy jest to ból w 1 miejscu czy rozlany, uogólniony (kiedy jest grypa, jakieś stany depresyjne);

-rodzaj bólu (tępy czy łagodniejszy, receptorowy czy pozareceptorowy);

-natężenie i czas bólu (czy ból jest stały, nawracający, czy przerywany, silny itd.)

Ból przewlekły trwa ponad 3 miesiące…

Ból ostry trwa około 1 miesiąca

Mechanizm powstawanie bólu nocyceptywnego

Drażnienie wolnych zakończeń nerwowych- powstaje impuls-w korze mózgowej tworzona jest nasza reakcja na ból

Przewlekły- bez sołonki

Ostry- z osłonką

Reakcje na ból:

• subiektywna

• obiektywne

• Skurczowe- jest za równo obiektywna jak i subiektywna

1)

2) dochodzi do skurczów mm, które nie są bezpośrednio powiązane

3) skurcz mm mimicznych twarzy (grymas, mrużenie oczu, zaciskanie ust)

• Psychiczne

Zależy też od tego jaki jest pacjent (ekstrawertyk, introwertyk)

• Hormonalne i autonomiczne- dolegliwości ze strony układu pokarmowego, przyspieszony oddech, wzrost ciśnienia, tętna, rozszerzone źrenice, zwiększona potliwość, bladość skóry;

• Zachowania bólowe- dość subiektywne reakcje, wyraz twarzy, przyjęcie postawy, np. kulenie, postawa zgarbiona,, jęki, narzekania.

Wszystkie te reakcje są zależne od intensywności bodźca i próg odczuwania bólu przez pacjenta.

Sposoby walki z bólem:

- farmakologiczne- dostępne bez recepty, np. ibuprom, apap itd. Blokują przepływ impulsu do mózgu i dlatego odczuwamy, że przestaje nas boleć. Najsilniejszym lekiem jest morfina. Powikłania leczenia farmakologicznego: uszkodzenia wątroby, błony śluzowej żołądka, nerki, zaburzenia trawienne, przedawkowanie, uzależnienie. Placebo może uzależniać, najpierw jest psychiczne (ma świadomość tego, że potrzebuje tej tabletki aby przestało bole), potem fizyczne (organizm jest przyzwyczajony do tego, że przyjmuje tabletki) i tolerancja (organizm produkuje enzymy, które niwelują działanie leków);

-fizykoterapia- metody nieinwazyjne. Pole magnetyczne, ciepło, zimno, Ultradźwięki, elektroterapia

-kinezyterapia- ćwiczenia. Pacjent musi ćwiczyć, żeby nie powstały przykurcze, zrosty itd. Spacery, aerobik, basen, rower, ćwiczenia ogólnorozwojowe

-masaż- żeby rozluźnić mięsnie,, poprawić ich ukrwienie.

-taping;

-przyjmowanie pozycji, które nie są bolesne, Ale pozycje prawidłowe,

-akupunktura

-akupresura;

-metody inwazyjne- operacja, jeśli jest taka potrzeba. Blokady (nietrwałe zablokowanie przewodzenia impulsy bólowego), neurolizy (niszczenie nerwu, które przewodzi impuls nerwowy), dokanałowe podawanie leku (do kanału rdzenia kręgowego- nietrwałe, przez kilka godzin działa);

-metody psychologiczne- relaksacja psychologiczna;

• Terapia behawioralna- opiera się na tym, że każdy człowiek zbiera jakieś doświadczenie podczas swojego życia. Miejsca gdzie można się spotkać i porozmawiać, tworzy się takie grupy dla pacjentów, którzy są chorzy.

• Terapia poznawczo- behawioralna- pacjent sam musi pracować nad swoim zachowaniem, sam musi zrozumieć pracę swojego organizmu.