Zjawiska, obiekty przestrzenne ze względu na wymiar topologiczny, który mówi o sposobie w jaki wypełniają one przestrzeń, można sklasyfikować na:

1. Zerowymiarowe (punktowe)- np. pomnik przyrody

2. Jednowymiarowe (liniowe)- mają 1 wymiar: długość- np. droga, rzeka, rząd drzew

3. Dwuwymiarowe (powierzchniowe)- mają długość i szerokość

4. Objętościowe- obiekty mają 3 wymiary: długość, szerokość, głębokość

5. Czterowymiarowe- mają czwarty wymiar: czas

 

Zjawiska w rzeczywistości mogą występować w sposób:

Ciągły- można je pomierzyć w każdym miejscu

Dyskretny- np. porty lotnicze, stacje benzynowe

Częściowo ciągły

Liniowy

Wyspowy

 

 

Każde zjawisko możemy określić według czterech poziomów dokładności: skal pomiarowych.

Są to:

1. Skala nominalna- jakościowa (działania matematyczne to: równa się, nie równa się)- określa zjawisko ze względu na jego najistotniejszą cechę

2. Skala porządkowa- ilościowa- nadaje rangi (=, nie=, <, >)

3. Skala interwałowa- ilościowa- wartość od zera umownego  (=, nie=, <, >, +, -)

4. Skala ilorazowa- ilościowa- wartość od zera bezwzględnego  (=, nie=, <, >, +, -, x

 

Dane bezwzględne- wyniki pomiarów lub obserwacji bezpośrednich. Wyrażone są w: tonach, ha, zł, osobach, sztukach, dniach

 

Dane względne- będące wynikiem przeliczeń. Należą tu:

1. Średnie, które otrzymuje się przez redukcję dużej liczby obserwacji np. dane meteorologiczne, liczby gospodarstw… i zastąpienie ich wartością średnią: modalną, medianą, średnią arytmetyczną

2. Relacje- przedstawiające stosunki, takie jak: proporcje, procenty, stosunki

3. Gęstość- kategoria związana z obszarem. Istotnym elementem w tej zależności jest powierzchnia

 

Skala ciągła i skokowa

Halina Klimczak

 

Dane bezpośrednie i względne (relatywne) można przedstawiać na mapie w wartościach indywidualnych dla każdej jednostki odniesienia, tj. skali ciągłej lub zgrupowane w klasy (kilka obserwacji- jednostek ma t a samą wartość), a więc przedstawić je w skali skokowej

 

Metody podziału na klasy:

(szereg rozdzielczy):

Klasy o jednakowej rozpiętości

1. Wartości

2. Liczby obserwacji

3. Powierzchni

4. Odchylenia standardowego

 

Klasy o nieregularnej zmienności rozpiętości:

1. Na podstawie wykresu funkcji

2. Metodą kolejnych przybliżeń

3. Metodą średnich częściowych

 

Agregacja danych w klasy- warunki

 

Maksymalna liczba klas- 5, można je rozszerzyć do 7 poprzez dodanie barwy