KATALOG DÓBR NIEMATERIALNYCH:
Stopniowo rozszerza się obejmując nowe przedmioty ochrony. Czasami niektórym dobrom niematerialnym przyznawana jest ochrona poza prawem własności intelektualnej (np. przepływ wiedzy).
Utwór -> (ustawa zawiera, w art. 1 ust. 1 definicję legalną utworu) zgodnie z nią przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze –w jakiekolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Przesłanki, że dane dzieło jest utworem:
Rezultat pracy człowieka; twórcy (bez znaczenia jest wiek, poczytalność, kwalifikacje, pozycja w środowisku, przekonanie autora o twórczym charakterze rezultatu pracy)
Ze względu na proces tworzenia dzieła nie ma znaczenia sam zamiar stworzenia utworu, sprawowanie kontroli nad powstaniem (może powstać przez przypadek), nakład pracy
Utwór musi być ustalony tj. konieczne jest uzewnętrznienie, niekoniecznie w postaci utrwalonej; nie ma bowiem konieczności utrwalenia utworu w jakimkolwiek nośniku
Musi posiadać cechę twórczości o indywidualnym charakterze
Musi stanowić jedność –co do stylu i ujęcia
Art. 1 ustęp 2. wskazuje przykładowo, że przedmiotem prawa autorskiego mogą być utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi
Rodzaje utworów:
W zależności od wykorzystania rezultatów cudzej twórczości:
Samoistne –nie przejęto elementów twórczych pochodzących z dzieł innego autora, także dzieło inspirowane, przy którym tylko wątek jest zaczerpnięty z cudzego utworu sam utwór ma cechy twórczości samodzielnej
Niesamoistne:
Zależne –utwór zawiera wkład twórczy autora opracowania, który przyjmuje elementy w istotnym zakresie z cudzego utworu zwanego macierzystym (np. tłumaczenie, adaptacja)
Bezpośrednie –brak potrzeby tworzenia pośredniczącego utworu
Pośrednie – z książki chcemy film więc tworzymy scenariusz; istnieje dzieło pośredniczące
Dzieła z zapożyczeniami –zapożyczenia z utworu wyjściowego nie mają zasadniczego znaczenia
W zależności od autora:
Współautorskie
Prace dyplomowe
Połączone
Pracownicze
W zależności od przedmiotu:
Bazy danych
Programy komputerowy
Utwory architektoniczne
Utwory audiowizualne
Twórczość i indywidualność:
Twórczość -przesłanka do zakwalifikowania danego utworu intelektualnego jako utworu. Coś ma być stworzone, czyli dany rezultat działalności ma mieć charakter kreacyjny
Indywidualność -dany utwór podlega ochronie z tytułu prawa autorskiego tylko w takim zakresie, w jakim spełnia tę przesłankę. Czy istnieją w danym dziele właściwości związane z niepowtarzalną osobowością człowieka. Przesłanka ujmowana zarówno retrospektywnie jak i perspektywicznie.
Spełnienie przesłanki indywidualności może być weryfikowane przez odwołanie się do statystycznej jednorazowości; badanie czy wcześniej takie dzieło powstało oraz czy prawdopodobne jest stworzenie takiego dzieła w przyszłości przez inną osobę.
______________
Unikatowość dzieła indywidualnego –jednostkowość w istotnych cechach i elementach, która wynika z faktu, że dany utwór pochodzi od danego człowieka
(utwór ma być wyjątkowy)
Brak jest twórczego wyrażenia, gdy dane wyrażenie ma charakter banalny lub istnieje kilka równoległych standardów w danym zakresie a został przyjęty jeden z nich lub gdy specyfika przedmiotu prowadzi do utworzenia przedmiotów intelektualnych zasadniczo zbliżonych.
Relacja między twórczością autorską a techniczną:
Cechą pracy o charakterze technicznym jest przewidywalność i powtarzalność osiągniętego rezultatu
Rezultat działania pracy autorskiej stanowi projekcję wyobraźni osoby od której pochodzi
Nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.