KREW -powstaje z mezenchymy, wpływa na utrzymanie środowiska wewnętrznego organizmu
Osocze roztw wodnym substancji drobno i wielkocząsteczkowych; zdolności buforowe( gł dzięki układom węglanowym i fosforanowym) i utrzymuje lekko zasadowe pH( ok. 7.35). w osoczu znajduje się około 91-92% wody i 8-9% składników stałych( białek ok. 7%, składników organicznych niebiałkowych 0,9-1%, składników nieorganicznych ok. 1%)
Surowica krwi jest częścią płynną wydzieloną ze skrzepłej krwi (osocze pozbawione fibrynogenu)
Albumina – syntetyzowana przez hepatocyty, utrzymuje ciśnienie onkot. krwi, reguluje jej obj, nośnik jonów
Globulina – γ – globuliny – syntetyzow przez limfoc B i kom plazmat, wiąże z antygenami
Fibrynogen – białko włókniste, udział w procesie krzepnięcia, tworzy fibrynę
.
Wskaźnik ten wynosi: dla mężczyzn 40-54%, dla kobiet 35-47%, dla dzieci do 10r.ż. 35-39%, dla noworodków 45-60%
2.Barwienie metodą May-Grunwald i Giemsa lub metodą Wrighta 3.Suszenie rozmazu
Wynik barwienia: Chromatyna – ciemno-niebiesko-czerwona lub ciemno-niebiesko-fioletowa
Cytoplazma – od ceglastoczerwonej w erytrocytach po jasnoniebieską i niebieską w monocytach i limfocytach
Ziarnistości neutrofilów – bladoczerwone, Ziarnistości eozynofilów – czerwone Ziarnistości bazofilów – nieb, nieb-granatowe
HB - K 6.82-9.31 mmol/l (11.0-15.0 g%), M 7.45-10.55 mmol/l (12.0-17.0 g%)
WZÓR ODSETKOWY - Normy (u osób dorosłych): - granulocyty pałeczkowate: 3-5%,
- neutrofile: 50-70%, - eozynofile: 2-4%, - bazofile: 0-1%, - limfocyty: 25-40%, - monocyty: 2-8%.
ERYTROCYTY – 4,5 – 5 mln/1mm3, 7,7μm, 120 dni, eliminowane przez makrofagi. powierzchnia 140µm2 i objętości około 90 µm3 -elastycznosć i opornosć na uszkodzenia. 33% masy –Hb. makrocyty – erytrocyty wieksze od normocytów, mikrocyty <
brak jądra i organelli, otoczony błona kom pokryta glikokaliksem – w ktorym są antygeny grupowe. W cytoplaźmie – spektryna(bud podobna do miozyny) – utrzymuje kształt kom. Białka blony kom – glikoforyny i białko prązka III. 1-2% -to retikulocyty – niedojrzałe –substancja siateczk-włóknista, przechodzi średnio 1,6x105 cykli oksydacji i deoksydacji
erytrocyty są komórkami wyskoko wyspecjalizowanymi w kierunku transportu tlenu i dwutlenku węgla.
- Cząsteczka Hb składa się z 4 podjednostek (2-α 2-β 2-δ 2-γ) z których każda zawiera pochodną porfiryny – hem(zawierający Fe2+ i globinę). U ludzi wyróżniamy HbA1(97%), HbA2 i HbF(płodową)
- Tlen dyfunduje przez błonę komórkową, zaś CO2 , pod postacią anionu HCO3 przenika przez trasbłonowe białko kanał (prążek III)
GRUPA KRWI : W błonie komórkowej erytrocytów znajdują się ugrupowania antygenowe determinujące tzw. grupy krwi. AB0 (ABH) oraz MNS, Lewis, Li, Kell-Kidd, Lutheran i inne.
Układ AB0(ABH) składa się z dwóch antygenów A i B, które zakodowane są w krótszym ramieniu chromosomu 9. Antygenami grupowymi na powierzchni erytrocytów są glokozosfingolipidy, do którego dołączone są swoiste monosacharydy : N-acetylo-D-galaktozamina (antygen A) i/lub D-galaktoza (antygen B). Substratem dla obu glikozylotransferaz jest substancja H.
Istnieją 4 typy grup krwi: typ 0 - brak antygenów A i B, typ A – obecny antygen A, typ B – obecny antygen B typ AB – obecne antygeny A i B
wady w budowie: Anizocytoza – różnorodność wielkości erytrocytów, obok normocytów występują makrocyty i mikrocyty
Poikiliocytoza – różnorodność kształtu erytrocytów Polichromatofilia – różnorodność zabarwienia erytrocytów
LEUKOCYTY : 4.000-9.000/µl , mają jądra, brak barwnika, zdolnośc do ruchu pełzakowatego
Limfocyty – 25-35% (Li B ok. 30%, LiT – ok. 60%, Li NK ok. 10%), Monocyty – 3-8%
neutrofile –12-15μm, wyraźne jądro o zbitej chromatynie (2-5 segmentów), cytoplazma słabo kwasochłonna, liczne ziarenka azurochłonne( 20%) W cytoplazmie występuje średnio po około 200 drobnych ziaren – w tym 20% stanowią ziarna nieswoiste (typ A) i 80% ziarna swoiste (typ B)
cytoplazma i ziarnistości: Ziarna nieswoiste( pierwotne, aurochłonne), stanowią 20-30% ziaren, mają wielkość ok. 0.4 µm, wykazują znaczną gęstość i jednorodną, drobnoziarnistą budowę. Powstają wyłącznie w stadium promielocyta. Zawierają mieloperoksydazę(MPO), defenzyny, lizozym, białka kationowe, oksydazę D-aminokwasów.
Ziarna swoiste(wtórne), stanowią ok. 80% ziaren, mają kształt cygara bądź hantli. Powstają wyłącznie w stadium mielocyta. W błonie otaczającej ziarno znajdują się białka receptorowe, które po wbudowaniu w błonę komórkową umożliwiają przyleganie, fagocytozę i chemotaksję; ziarna zawierają lizozym, białka wiążące żelazo( laktoferrynę), witaminę B12
fagocytoza-Cząsteczki opłaszczone przeciwciałami klasy IgG i składnikami dopełniacza zostają związane na powierzchni komórki a następnie sfagocytowane. Powstałe fagosomy natychmiast łączą się z ziarnami swoistymi a następnie azurochłonnymi.
eozynofile – 2-5%, 14μm, dwupłatowe jądra,.jądro o zbitej chromat, bez jąderek
Udział w reakcjach alergicznych. Fagocytują kompleksy antygen – przeciwciało. żyją 12 dni
W cytoplazmie występują ziarna o średnicy ok. 1µm zawierające parakrystaliczny rdzeń (fosfolipidy i nienasycone kw tłuszczowe)
enzymy hydrolityczne( bez lilozymu), główne białko zasadowe (MBP)
Eozynofile posiadają zdolność przylegania, chemotaksji i fagocytozy. Są wyspecjalizowane w fagocytozie kompleksów antygen-przeciwciało oraz w zabijaniu organizmów wielokomórkowych np. larw pasożytów. modulują procesy zapalne i alergiczne - substancji o charakterze mediatorów( np. prostaglandyn) i enzymów (np. histaminy czy arylsulfatazy)
bazofile –ok. 12-15 µm i jądro pałeczkowate( w kształcie litery S) bądź rzadziej segmentowanym, bez jąderek, cytoplazma wypełniona jest dużymi ziarnami o średnicy ok. 0,5µm, barwiącymi się zasadochłonnie lub metachromatycznie, pustymi wakuolami oraz ziarnami niedojrzałymi.
Czynność: niewielka zdol do fagocytozy, wydziel substancji przeciwbakteryjnych, poprzez wydzielanie heparyny aktywuje lipazę lipoproteinową i zapobiega krzepnięciu krwi, wpływa regul na przepuszczalność i rozszerzalność naczyń krwionośnych( histamina)
LIMFOCYTY są okrągłymi lub owalnymi komórkami o zasadochłonnej cytoplazmie, posiadają okrągłe jądro( niekiedy z subtelnymi wcięciami) o gęsto utkanej chromatynie, na terenie jądra występują 1-2 jąderka. W cytoplazmie występuje szorstka siateczka śródplazmatyczna, lizosomy, aparat Golgiego i mitochondria.
Morfologicznie wyróżniamy: limfocyty małe o średnicy ok. 6-7 µm, limfocyty średnie o średnicy ok. 10 µm, i limfocyty duże o średnicy do 20 µm.
Limfocyty T - ok. 60% populacji limfocytów, powst w szpiku - przechodzą do grasicy gdzie się namnażają i nabierają kompetencji immunolog; zasiedlają strefy grasiczozależne narząd limfatycznych i tkankę łączną. Podklasy: T pomocnicze i T cytotoksyczne
Limfocyty NK - ok. 10% populacji limfocytów, zawierają duże azurofilne ziarna
MONOCYTY - są największymi komórkami krwi obwodowej o średnicy do 20µm, posiadają ubogie w chromatynę jądro kształtu ziarna fasoli bądź podkowy, cytoplazmę słabo zasadochłonną zawierającą mitochondria, lizosomy, wakuole i pęcherzyki, aparat Golgiego oraz obfitą szorstką i gładką siateczkę śródplazmatyczną. Posiadają największe zdolności fagocytarne i bardzo duże zdolności ruchu. Mogą prezentować antygeny limfocytom w przebiegu reakcji immunologicznych.
związki niskocząsteczkowe – prostaglandyny, leukotrieny, w szpiku – wydzielają czynniki wzrostu dla komórek hemopoezy
PŁYTKI KRWI - są krążącymi we krwi fragmentami cytoplazmy megakariocytów. Czas życia 100-120 godzin. Są nieregularnego kształtu o wielkości ok. 4µm, składają się z azurofilnego granulomeru (część centralna płytki) i jasnego bezziarnistego hialomeru
ziarna -ziarnistości granulomeru wyróżniamy: alfa-fosfolipidowe z płytkowym czynnikiem krzepnięcia III, czynnik wzrostu, trombospondynę, fibrynogen, białko von Willebranda, ziarna lambda (lizosomy) – hydrol, fosfat, i arylsulfatazy
ziarna delta(ziarna gęste) – histamina, serotonina, ADP, Ca2+ , ziarna glikogenu, pęcherzyki gładkie, wakuole i kanaliki, mitochondria i krople lipidów
układ krążenia dzielimy na krążenie obwodowe i płucne, czynnościowo układ krwionośny dzielimy na:
układ tętnic i żył jako dróg transportujących krew i regulujących jej przepływ, układ naczyń włosowatych jako miejsce wymiany metabolicznej pomiędzy środowiskiem wewnątrz i zewnątrznaczyniowym, serce – pompa ssąco tłocząca
KOMÓRKI ŚRÓDBŁONKA NACZYNIOWEGO – BUDOWA: kształt wydłużony, romboidalny lub wielokątny (10-15 x 25-100 µm) i są silnie spłaszczone ( 0,2-0,4µm, nieco grubsze w dużych naczyniach)
Tworzą na wewnętrznej powierzchni naczynia nabłonek jednowarstwowy płaski.
Posiadają wydłużone jądro. Charakterystycznym tworem w cytoplazmie są ciałka Weibel-Palade’a otoczone pojedynczą błoną elementarną zaw wiązki równolegle ułożonych mikrotubul i czynnik VIII krzepnięcia krwi. Na powierzchni endoteliocytów występuje glikokaliks i nieregularnie rozmieszczone mikrokosmki. Pomiędzy sobą komórki łączą się poprzes strefy zamykające i desmosomy. W obwodowej cytoplazmie mogą występować okienka (fenestratae)
czynność: udział w wymianie substancji pomiędzy łożyskiem naczyniowym a przestrzenią pozanaczyniową: system małych porów – cząsteczki do 10µm – pęcherzyki pinocytarne – transcytoza; system dużych porów – cząsteczki do 70µm – okienka i szczeliny międzykomórkowe
synteza czynn macierzy pozakom – prekur kolagenu I, III, IV, V i VII oraz glikozoaminoglikany( siar heparanu i kwas hialuronowy)
udział w procesach krzepnięcia i fibrynolizy –synteza tromboplastyny i czynnika VIII krzepnięcia; synt inhibitorów proteaz PGI2 i alfa-2-makroglobuliny
udział w reakcjach immunologicznych – zdolność prezentacji antygenów limfocytom T; na powierzchni komórek antygeny transplantacyjne, grupowe krwi i swoiste dla śródbłonka udział w procesach naprawczych – angiogeneza
NACZYNIA WŁOSOWATE – BUDOWA: Ściana z 2 warstw – śródbłonka i błony podstawnej
Błona podstawna składa się z blaszki podstawnej ( grubości ok. 50µm; warstwa jasna – lamininy, fibronektyny itd.; warstwy ciemnej – kolagen IV i V i blaszki siateczkow (włókna retikulinowe). Na pow naczyń krw występują perycyty mające wł kurczliwe i żerne.
- naczynia włosowate ze śródbłonkiem posiadającym okienka i ciągłej blonie podstawnej
- naczynia włosowate ze śródbłonkiem posiadającym okienka i nieciągłej błonie podstawnej
Gęstość sieci naczyń włosowatych jest niejednakowa w różnych narządach, szczególnie obfita jest w substancji szarej mózgu, mięśniach (SERCU!!) Naczynia włosowate nie występują w tkance nabłonkowej, chrząstkach oraz w zębinie i szkliwie zęba
błona zewnętrzna(przydanka)
tętnice i żyły wykazują taką samą budowę warstwową, różnią się grubością poszczególnych warstw i ich składem
błona wewnetrzna – warstwa kom śródbłonka, warstwa podśródbł. włók kolag, blaszka sprężysta wew – z włokien sprężystych
błona środkowa – okrężnie przebiegające kom m. gładkich, włókna sprężyste tworzace blaszke sprężystą zewnętrzną
błona zewnętrzna( przydanka) – tk łączna luźna z licznymi włóknami kolagenowymi i sprężystymi o ukł. podłużnym
RODZAJE TĘTNIC – SPRĘŻYSTE >1cm. dużo tkanki sprężystej. Aorta, tt.szyjna wspólna, podobojczykowa, biodrowa wspólna , płucna, pień ramienno głowowy. W błonie wew. dobrze rozwinięta blaszka sprężysta wew. zbud z warstwy zew i wew. Warstwa podśródbłonkowa – tk łączna luźna. Blonę środkową tworzą wlókna sprężyste – kilkadziesiąt warstw –błony okienkowe z kom. m . gład. Błona zewnętrzna – dobrze unaczyniona i unerwona, od bł. środ oddziel blaszką spręz zew
MIĘŚNIOWE- 100μm – 1cm, cieńsze ściany. Błona wewnętrzna – cienka warstwa podśródbłonkowa, otoczona grubą, podwójną blaskza sprężystą. Błona środkowa – m. gładkie o ukł. okręznym lub spiralnym, włókna elastyczne – biegną promieniście od błony spręzystej wewnętrznej . Przydanka – unaczyniona i zaw liczne sploty nerwowe tk. łącznej luźnej
TĘTNICZKIi - <100 μm. Błona wew – cienka, zbud ze śródbłonka o ściśle poł. kom i blaszki spręż. wew. Błona środkowa – 1-5 warstw kom mięśniowych gładkich o ukł. okrężnyma, błona środkowa ma bogate unerwienie współczulne
ŻYŁY – 3 warstwy, mało włókien sprężystych i kom. mięśniowych gładkich , zastawki
ŻYŁY DUŻE – gł. górna, dolna, wrotna i naczynia odchodz. Błona wew – pod warstw podśródbłonkowo – błona sprężysta wew
Błona środkowa – nieliczne kom mięśniowe gładkie . Błona zew – najlepiej wykształcona – tk łączna luźna, liczne pęczki kom mięśń gładkich o przebiegu podłużnym
ŻYŁY MALE I ŚREDNIE – zastawki. Błona wew. – słabo wykształcona – warstwa kom śródbłonak icienka warstwa podśrodbłonkowa. Błona środkowa – cieńsza od błony w tętnicach podobnego kalibru . Pojedn kom m.gład układ się okrężnie.
Błona zew – zbudowana z pęczków włókien kolagenowych. najgrubsza
ŻYŁKI – najmniejsze 20-30μm , odtro odgraniczają sie od sieci naczyń włosowatych, Ściana skąłda się z warstwy kom śródbłonak i tk łącznej włókniestej z nielicznymi kom. mięśniowymi gładkimi. W ścianie małych zyłek – pory – transport
ZASTAWKI – fałdy błony wew zbud z warstwy kom . śródbłonka leżących na błonie podstawnej oraz ze skzieletu włóknisto – kolagenoweg. U podstawy zastawek silnie rozwinięte włókna kolagenowe i sprężyste. W zrębie zastawek – kom m. gładkie
SERCE – szkielet serca stanowią: przegroda błoniasta, pierścienie włókniste ( oddziel przedsionki od komór), trojkąty włókniste
ŚCIANA SERCA – 3 warstwy: WSIERDZIE – wnętrze, od str jamy wysłane śródbłonkiem niskim ciągłym na cienkiej błonie
podstawnej . Pod śródbłonkiem wsierdzia tk. łączna sklad się z: warstwy luźnej z fibroblastami i niewielką ilościa włokien sprężystych. Warstwa mięśniowo sprężysta o zbitym utkaniu – gł wlokan sprężste, kolagenowe i kom. m . gładkie. Warstwa podwsierdziowa – łączy wsiedzie z środsierdziem – dużo naczyń krw i adipocytów
ŚRÓDSIERDZIE – mięsień, tk m. poprz prążk sercowa, najgrubsza warstwa
NASIERDZIE – łączy się z tk łączną śródsierdzia i cześciowo stanowi blaszkę trzewną osierdzia. Pokrywa je nabłonek 1-warstw płaski. Zbudowane z unaczyn iunerw tk lącznej właściwej.
UKŁAD BODŹCOWO PRZEWODZĄCY – wlokna mięśniowe oddzielone od serca tk łączną. Automatycznie wytwarza i przewodzi bodźce. Bogate w sarkoplazmę. Węzeł zatokowo przedsionkowy, węzeł przedsionkowo komorowy, pęczek przedsionkowo komorowy ( Hissa ) i włókna Purkinjego dochodzące do m. brodawkowatych obu komór.
ZASTAWKI – 3 warstwy: środkowa – tka łączna zbira z włóknami kolagenow i spręz. 2 warstwy zew – przedłuzenie wsierdzia
OSIERDZIE – łącznotkankowy worek, 2 warstwy. Osierdzie ścienne – tk., łączna włoknista i od strony jamy osierdzia nabłonek 1 warstw płaski, osierdzie trzewne – nabł osierdzia ściennego zagina się i pokrywa nasierdzie
Typy połączeń tętniczo-żylnych: zespolenie tętniczo-żylne proste – skóra, płuca, nerki, serce, jajniki, żołądek, jelita
zespolenia tętniczo-żylne kłębkowate – skóra dłoni, warga, małżowiny uszne
sieć dziwna tętniczo-tętnicza – kłębuszki nerkowe
sieć wrotna żylno-żylna – żyła wrotna i jej rozgałęzienia w wątrobie, zatoki jamiste – prącie
Zrąb narządów limfatycznych jest zasiedlany przez limfocyty od 3 miesiąca ż.p., rozwój do 12-14 roku życia
WĘZŁY CHLONNE – powstają w nich limfocyty (klony) , produkują przeciwciała.
Kształt nerkowaty – od wewnętrz torebka łącznotkankowa. Pasma tk. łącznej odchodzace od torebki wnikają w głąb – tworzą rusztowanie dla miąższu. Miąższ – tk. łączna siateczkowa, w jej oczkach limfocyty, makrofagi, plazmocyty, kom prezentujace antygen . KORA WĘZŁA – podzielona przegrodami łącznotk. Znajdują się w nichj zgrupowania limfocytów B – tworzą grudki chłonne z centrami reaktywnymi – tam limfocyty B przechodza w immunoblasty z nich powstają kom plazm.
Strefa grasicozalezna – wydziela przeciwciała , poniżej strefa przykorowa – kora dyfuzyjna
RDZEŃ WĘZŁA – pasma tk. limfoidalnej – sznury rdzenne, odchodzące od grudek chłonnych, leżące w przestrzeniach miedzy przegrodami łącznotk i zatokami rdzennymi. w sznurach rdzennych dojrzewają kom plazmatyczne prod przeciwciała.
Miąższ węzła nie przylega ściśle do torebki łącznotk i przegród od niej odchodzących – powstają zatoki. Ściana zatok – płaskie kom śródbłonka , brak błony podstawnej , okienka między kom, ściana wzmocniona włóknami siateczkowatymi, w świetle zatok występują komórki . Zatoki: brzeżna ( pod torebką łącznotkankową), promienista korowa, rdzenna – wzdłuż przegród łącznotk. zatoka wnęki – w pobliżu wnęki. Naczynia wnikają od strony wypukłej, chłonka przepływa przez zatoki promieniste kory i rdzenia, wnika do zatoki wnęki i opuszcza węzeł naczyniami odprowadz. Naczynia krwionośne wnikają od strony wnęki.
torebka- pokryta torebką łącznotk zaw włókna kolagenowe i sprężyste a niekiedy pojedyncze komórki mięśniowe (np. pies)
zew pow torebki pokryta jest jednowarstwowym nabłonkiem płaskim pochodzenia mezodermalnego (mesothelium)
od torebki w głąb miąższu wnikają nieregularne beleczki łącznotkankowe
Miazga czerwona – naczynia włosowate zatokowe oraz miazga czerwona właściwa (sznury śledzionowe), tk siateczkowata
Miazga biała – grudki chłonne śledzionowe oraz strefy (pochewki) okołotętnicze, pochweki z limf T , grudki chłonne – limf B
usuwanie cząst upostaciowanych i „starych” komórek krwi, a szczególnie krwinek czerw z układu krążenia
u niektórych zwierząt (nie u człowieka!) stanowi okresowy magazyn krwi krążącej
MIGDAŁKI
Tkanka limfoidalna błon śluzowych MALT –są to skupiska utkania limfoidalnego w błonie śluzowej i podśluzowej przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i układu moczowo-płciowego, Na skrzyżowaniu przewodu pokarmowego i górnych dróg oddechowych skupiska utkania limfatycznego tworzą struktury zwane migdałkami
Migdałki-podniebienie między podniebieniem miękkim a łukami podniebienno-gardłowymi
Migdałek językowy –grudki, mieskzi jezyka, pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, wpukla sie w głąb tk. limfoidalnej, nierozgałęzione krypty
Migdałek gardłowy – w błonie śluzowej tylnej ściany gardła , pokryty nabłonkiem wielorzędowym migawkowym, miejscami wielowarstw płaskim. Brak krypt
GRASICA – Zrąb narządu rozwija się z endodermalnego nabłonka III i IV kiesoznki skrzelowej – narzad limfatyczno –nabłonkowym. W pełni rozwinięta w chwili urodzenia. Otoczona totebką łącznotkankową- od niej w głąb narządu delikatne przegrody- dzielą narząd na niepełne płaty. W płaciku : część koronowa (obowodowa) – ciemniejsza, część rdzenna ( środkowa) – jaśniejsza. Zrąb grasicy – z sieci nabłonkowych kom o kształcie gwiaździstym ( jasna kwasochłonna cytoplazma, filamenty cytokeratynowe), ziarnistości w cytoplaźmie ( f. wydzielnicza) Ziarnistosci zawierając polipeptydy – tymozyna, tymopoetyna, tymostymulina. W sieci utworzonej przez kom gwieździste tymocyty ( limfocyty pochodzenia szpikowego) – w wyniku kontaktu z kom nabłonkowymi róznicuja sie w limfocyty T.
4 TYPY KOM NABŁONKOWYCH: - podtorebkowe – tworza ciągłą warstwę przechodząca do wnętrza grasicy i pokrywającą przegrody łącznotkankowe i naczynia - korowe wewnętrzne – w obrębie kory tworza luźne przestrzenie gęsto zasiedlone przez kimfocyty - kom nabłonkowe rdzenia – tworza zwarty układ o mniejszych przestrzeniahc zasiedlonych mniejsza liczba limfocytów - kom ciałek Hassala – kom nabłonkowe, degenerują i następije ich keratynizacja, układają się koncentrycznie do siebie przylegają tworząc ciałka krasiczne HASSALA.
ROLA GRASICY – stworaznei mikrośrodowiska do proliferacji i różnicowania limf T. , tolerancja immunolog limfocytów T – usuwanie kom T mogących atakowac własne antygeny. Wydzielanie tymozyny ( dojrzew limf T i strefy grasiczozalezne), Tymopoeryna – stymuluje hematopoezę
LIMFOCYTY - T – biorą udział w odpowiedzi immuno typu kom ( bez przeciwciał) – powstają w grasicy itam są różnicowane. Na powierzchni receptory TCR – rozpoznają obce antygeny wraz z antygenami gł. kompleksu zgodnosci tkankowej. 3 podtypy limfocytów T: Th – stymulują limfocyty B do wytw przeciwciał, aktyw makrogagi pzez prod limfokin. Wykazują ekspresję białka
pow CD4 wiąż się z MHC klasy II, Ts – kontrolują akt pozostałych limfocytów i innych kom ukł odporn, hamują reakcje immuno, obecny marker powierzchniowy CD8, Tc - ekspresja markera pow CD8, wiąże sie z MHC klasy I . Zabijają one bezpośrednio kom zakażone wirusami ii kom nowotwor w wyniku efektu cytotoks
B – powstają w szpiku kostnym, receptory immunoglobulinowe umożliwiające rozpoznanie antygenów, po pobudzneiu przez antygen powstają z nich kom plazmat, które prod przeciwciała. Biora udział w odpowiedzi humoralnej ( z przeciwcjał)
Niektóre komórki Ti B przekształcają sie w kom pramięci immunoologicznje - wtórna odp immunoNK
komórki prezentujące antygen APCs – pierwsze mają kontakt z antygenem, po jego przetworzeniu ułatwiają rozpoznanie struktur antygenowycj przez limf Bi T. Wykazują obecność MHC kl II . W narządach limfat 2 rodzaje APCs – kom palczyste w grasicy i strefach grasicozaleznych oraz śledzionie. Kom dendrytyczne – grudkii chłonne
MAKROFAGI – pochodza z monocytów, zasiedlają tk łączną i narzady. Biora udział w mech obronnych – wytw cytokin i fagocyt