specyfika uczenia dorosłych:
- Uczący się jest osobą niezależną
- Mającą własne doświadczenia i praktykę
- Zmotywowaną do uczenia się tego, co potrzebne
- Dojrzałą osobowościowo
Typy ludzi:
-Aktywiści
-Analitycy
-Teoretycy
-Praktycy
przygotowanie szkolenia:
-Określenie celu
-Określenie poziomu osiągnięcia celu oraz metody sprawdzenia efektu
-Wybór formy/form pracy
-Scenariusz szkolenia
-Opracowanie materiałów i pomocy
Formy pracy:
-Cele pracy
-Wielkość grupy
-Czas
-Dostępne pomoce
-Umiejętności i preferencje trenera
-Preferencje uczestników
-Poziom uwagi i zaangażowania uczestników
wykład jako forma pracy:
Zalety i wady
Aktywizacja w trakcie wykładu
Jak przygotować się do wykładu:
Co
Do kogo
W jakim celu
ćwiczenia jako forma pracy:
Zalety i wady
Jak pozyskać uczestników do współpracy?
Metody aktywizacji oraz dezaktywizacji uczestników
Znaczenie informacji zwrotnej
pozyskiwanie uwagi słuchaczy:
Forma pracy, dynamika pracy
Efekt osobistego zaangażowania
Wpływ motywacji zewnętrznej i wewnętrznej
Zasada reguły wzajemności
Pozyskiwanie sympatii
Budowanie autorytetu
kompetencja i kwalifikacje:
Kompetencja to umiejętność, wyraża się w działaniu, ma różne poziomy
Kwalifikacje to formalnie poświadczone efekty kształcenia w postaci świadectw, dyplomów lub certyfikatów.
W ślad za kwalifikacjami powinny iść kompetencje (ale nie zawsze tak jest); kompetencje mogą być nabyte w sposób nieformalny
zasady kształcenia:
Zasada świadomego i aktywnego udziału w zajęciach
Zasada wiązania teorii z praktyką
Zasada poglądowości (obserwacja)
Zasada przystępności nauczania
Zasada systematyczności i logicznej konieczności
Zasada trwałości wiedzy
Zasada operatywności wiedzy (ćwiczenia)
Zasada jedności kształcenia indywidualnego i zespołowego
praca w grupie:
Grupa zadaniowa a grupa towarzyska
Zalety pracy zespołowej
Większe, trudniejsze zadania
Możliwość specjalizacji
Wymiana informacji („co dwie głowy…”)
trudności w pracy zespołowej:
Rozproszenie odpowiedzialności,
Chaos, trudności w koordynacji pracy,
Konflikty, trudności z komunikacją, możliwość sabotażu, „chowania się za plecami”,
Myślenie grupowe,
Odejście od właściwego celu – skupienie się na rozgrywkach interpersonalnych
jak sobie z tym radzić:
Proces grupowy – uniwersalne prawidłowości
Każda organizacja (grupa) pracuje tak źle, jak tylko jej się na to pozwoli
Profilaktyka: założyć, że problemy mogą wystąpić i starać się ich unikać
zasada rumsfelda:
Są wiadome, o których wiemy, że wiemy i są niewiadome, o których wiemy, że nie wiemy. Ale są też niewiadome, o których na razie nie wiemy, że nie wiemy, i z nimi mamy największy problem.
Wiedza: uświadomiona, nieuświadomiona
Niewiedza: uświadomiona, nieuświadomiona
metodyki nauczania:
Słowna (wykład, pogadanka, dyskusja w całej grupie, dyskusja w podgrupach)
Oglądowa (obserwacja)
Praktyczna
Sytuacyjna
proces poznawczy:
Rola poznania i procesów poznawczych w psychologii
Uwarunkowania
Ograniczone zasoby
Ekonomiczność procesów
Ewolucyjnie ukształtowana efektywność
składowe procesu poznawczego:
Spostrzeganie
Uwaga
Pamięć
Uczenie się
Myślenie
spostrzeżenie i jego akty :
odbiór wrażeń
percepcja
identyfikacja i rozpoznawanie
stałość spostrzegania:
Stałość wielkości
Stałość kształtu
Stałość położenia
rozpoznawanie i identyfikacja:
Proces sterowany pojęciami (Top-down)
Wspomnienia, pamięć, wiedza (schematy poznawcze) odgrywają rolę
Chwilowe nastawienie percepcyjne, aktualna motywacja
Osobowości jednostki
automatyzmy:
Automatyzm to takie wykonywanie czynności, które charakteryzuje się
minimalnym wysiłkiem
minimalnym udziałem świadomości
możliwością wykonywania innych czynności w trakcie
format zapisu informacji:
Różne modalności zmysłowe – różne kody (wzrokowy, słuchowy)
Na poziomie reprezentacji w umyśle: wyobrażeniowy, werbalny, semantyczny
typy uwagi:
Dowolna vs. mimowolna
Centralna vs. peryferyczna
Intensywna vs. ekstensywna
funkcje uwagi:
Teoria filtra: selekcja bodźców lub osłabianie ← mamy ograniczone zasoby poznawcze
Opóźniona selekcja - selekcja reakcji ← mamy ograniczone zasoby reagowania
Uwaga jako wrota świadomości ← to umożliwia głębokie przetwarzanie, rozumowanie, zapamiętywanie z „kodami dostępu”.
dystraktory uwagi:
cechy dystraktorów a zakłócenie uwagi:
Cechy fizyczne
Informacje związane z ja (efekt coctail-party)
pamięć:
Pamięć to zdolność umysłu do przechowywania, a później przypominania sobie lub rozpoznawania zdarzeń, których się uprzednio doświadczyło.
Pamięć to aktywny system umysłowy, który odbiera, koduje, modyfikuje i wyszukuje informację
Dla behawiorysty: jednostkami pamięci są skojarzenia pomiędzy bodźcami i reakcjami
typy pamięci:
Deklaratywna vs. proceduralna
Pamięć utajona vs. jawna
składowe pamięci:
Kodowanie
Przechowywanie
Wydobywanie (przypominanie vs. rozpoznawanie)
efektywność procesów pamięci:
Kolejność pojawiania się informacji
Efekty pierwszeństwa i świeżości
Kontekst informacji, m.in.:
Powiązania z dotychczasową wiedzą
„osobistość” informacji - zależność od „ja”
Motywacja i stan emocjonalny