Wolność sumienia i religii ---to zbiór uprawnień jednostki związanych z wyznaniem lub bezwyznaniowością jednostki .
Art. 48 kons.
Wolność sumienia i wyznania
Wolność to prawa adresata z których może skorzystać ale nie musi
Było w PRL-u : wolność sumienia i wyznania posiada obywatel państwa
Wolność sumienia –to uprawnienia do posiadania i zmiany swoich poglądów religijnych
Wolność religii –to uprawnienia do głoszenia swoich poglądów religijnych
--to uprawnienia jednostki do głoszenia swoich poglądów religijnych i nie religijnych
17-V-1989—ustawa o wolności sumienia i wyznania
1- Uprawnienie do uczestnictwa w obradach religijnych
2- Uprawnienie do nie uczestnictwa w obradach religijnych
3- uprawnienie do uczestnictwa w obrzędach prywatnych i publicznych
4- uprawnienie do zawierania związków małżeńskich zgodnie ze swoim wyznaniem świeckim
5- do pochówku religijnego bądź świeckiego
6- do wyboru stanu duchowego , zakonowego
7- prawo do zrzeszania się religijnego
8- do posiadania i noszenia symboli religijnych
9-prawo do wytwarzania i obrotu przedmiotów kultu lub pomocnych w kulcie
10- prawo do nauczania o swojej religii
11- prawo do uczenia się religii
12- prawo do przygotowywania potraw religijnych
13- prawo do głoszenia zasad swojej religii przy pomocy środków masowego przekazu
Gwarancje państwa do przestrzegania sumienia religii
Gwarancje formalne wolności— rzecznik praw obywatelskich